KADINLARLA İLGİLİ UYDURMA HADİSLERİN KADINLARIN ROL DAVRANIŞLARI ÜZERİNE ETKİSİ: KÜTAHYA İMAM HATİP LİSESİ ÖRNEĞİ

Year 2008, Volume: 6 Issue: 3, 1 - 12, 31.07.2008

Huriye Tekin Önür , Engin Güneş

Abstract

Kadını,
toplumsal konum itibarıyla “ikinci sınıf mevkii”ye oturtan mekanizmalara bakıldığında
siyasi rejim-lerden kültürlere, aile sistemlerinden din ve dini idrak
tarzlarına kadar pek çok unsurla karşılaşılmaktadır. Bunlardan din faktörü,
diğer unsurlarla ilişkisi bağlamında önemli bir yere sahiptir. Kutsal metinleri
anlamlandırmaya çalışan insanoğlu, bu süreçte, dine kültürel bir boyut da
katmaktadır. Bu noktada makalenin konusunu oluşturan bir problemle
karşılaşılmaktadır: Uydurma hadisler. Uydurma hadisler vasıtasıyla dinin
mücadele ettiği ataerkil gelenekler, kutsal mesajın ileticisi olan peygambere
mâl edilerek yüzyıllar öncesinden günümüze kadar taşınmayı başarabilmiştir.
Günümüzde pek çok erkek, “din böyle emrediyor” diye, söz konusu gelenekleri kadına
dayatmaya devam ederken, pek çok kadın da “mü’min kadın” olma adına, yine, aynı
geleneklerin gönüllü taşıyıcısı olmaya devam etmektedir. Dahası, söz konusu
uydurma hadisler İmam Hatip Liselerinde Hadis dersi kapsamında bazı meslek
öğretmenleri tarafından çocuklara öğretilmektedir. Bu durum, kadının
ikincilleş(tiril)mesi problemini daha da katmerleştirerek, içinden çıkılma-sını
o ölçüde zorlaştırmaktadır.

Keywords

Uydurma Hadis, Ataerkil Gelenek, Toplumsal Cinsiyet Rolü, İmam Hatip Lisesi

References

• 1. Ateş, Ali Osman (2000) Hadis Temelli Kalıp Yargılarda Kadın, Beyan Yayınları, İstanbul
• 2. Aktaş, Cihan (2005) Bacı’dan Bayan’a, Kapı Yayınları, İstanbul
• 3. Bilgin, Beyza (2001) İslâmda Kadının Rolü, Konrad Vakfı Yayınları, Ankara
• 4. Buhari (2004) Libas 31, Kütüb-i Sitte, Çağrı Yayınları
• 5. Canan, İbrahim (1980) Hz Peygamberin Sünnetinde Terbiye
• 6. Cihan, Sadık (1997) Uydurma Hadislerin Doğu-şu ve Sosyo-Politik Olaylarla İlgisi, Samsun
• 7. Dikmen, Mehmet (1999) İslâmda Kadın Hakları
• 8. El-Saadavi (1991) Havva’nın Örtülü Yüzü, Anahtar Kitaplar Yayınevi, İstanbul
• 9. Es-Salih, Subhi (1981) Hadis İlimleri ve Hadis Istılahları, çev.Y.Kandemir, Ankara
• 10. Garaudy, Roger (1996) İslâm ve İnsanlığın Gele-ceği, çev. Cemal Aydın, Pınar Yayınları, İstan-bul
• 11. Gılman, C. Perkins (1986) Kadın ve Ekonomi, Çev. Melahat Oktun, Kaynak Yayınları, İstanbul
• 12. Göle, Nilüfer (2004) Modern Mahrem, Metis Yayınları, İstanbul
• 13. Günay, Ünver (2003) Din Sosyolojisi, İnsan Ya-yınları, İstanbul
• 14. Günter, Gehrer (1998) Din Sosyolojisi, der.Yasin Aktay-M. Emin Köktaş
• 15. Hülür, Himmet (2003) Sosyo-Politik Tutumlar ve Din, Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya
• 16. İzveren, Adil (1980) Toplumsal Törebilim, An-kara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayın-ları, Ankara
• 17. Kandemir, Yaşar (1991) Mevzû Hadisler, Diya-net İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara
• 18. Karaman, Hayreddin (1995) Hadis Usûlü, İrfan Yayınevi, İstanbul
• 19. Kırbaşoğlu, M.Hayri (1999) İslâm Düşüncesinde Sünnet, Ankara Okulu Yayınları, Ankara
• 20. Kurtkan Bilgiseven, Amiran (1998) Kadının Ülke Ekonomisindeki Yeri, Genç Sosyologlar Derneği Yayınları, İstanbul
• 21. Kurtkan Bilgiseven, Amiran (1996) İslâmiyetin Kültürel Özellikleri ve İslâmî Kavramlar, Filz Kitabevi Yayınları, İstanbul
• 22. Mardin, Şerif (1993) Din ve İdeoloji, İletişim Yayınları, İstanbul
• 23. Mernissi, Fatima (2003) Kadınların İsyanı ve İslâmi Hafıza, çev. Aytül Kantarcı, Epos Yayın-ları, Ankara
• 24. Schimmel, Annemarie (1999) Ruhum Bir Kadın-dır, çev. Ömer Enis Akbulut, İz Yayıncılık, İstanbul
• 25. Sercan, Fehremez (19869 İslâmın Kadına ve Aileye Kazandırdıkları, Temel Neşriyat, İstanbul
• 26. Şefkatli Tuksal, Hidayet (2001) Kadın Karşıtı Söylemin İslâm Geleneğindeki İzdüşümleri, Kitâbiyât Yayınları, Ankara
• 27. Türköne, Muallâ (1995) Eski Türk Toplumunun Cinsiyet Kültürü, Ark Yayınları, Ankara
• 28. Ünal, Mustafa (1998) Hadis III, Uygun Yayın-cılık, İstanbul
• 29. Ünsür, Ahmet (2005) İmam-Hatip Liseleri, En-sar Neşriyat, İstanbul
• 30. Yapıcı, Şenay-Mehmet (2005) Gelişim ve Öğ-renme Psikolojsi, Anı Yayıncılık, Ankara
• 31. Yavuz, Ali Fikri (2005) Kur’an-ı Kerim Tefsiri, Alperen Yayınları, Ankara
• 32. Yücel, Ahmet (1996) Hadis Istılahlarının Doğu-şu ve Gelişimi, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fak. Yayınları, İstanbul