Bursa ili kentsel atıksu arıtma tesislerinde
oluşan arıtma çamurları, 2017 yılından itibaren Bursa Su ve Kanalizasyon
İdaresi’ne bağlı 400 ton/gün kapasiteli bir akışkan yataklı yakma tesisinde
yakılarak bertaraf edilmektedir. Yakma sürecinin sonunda her ay bertaraf
edilmeyi bekleyen ortalama 615 ton kül oluşmaktadır. Bu çalışmanın amacı çamur
yakma sürecinin sonunda oluşan atık çamur küllerinin yapı malzemesi olarak geri
kazanılıp kazanılamayacağını araştırmaktır. Bu amaçla çamur küllerine stabilizasyon/solidifikasyon
(S/S) ve jeopolimerizasyon teknolojileri uygulanmıştır. Bağlayıcı malzeme
olarak Portland çimentosu, termik santral uçucu külü ve mermer çamuru kullanılmıştır.
S/S örnekleri su, jeopolimer örnekleri 8MNaOH ve NaSilNaOH çözeltileriyle
aktive edilmiştir. Hazırlanan pasta örnekleri 28 günlük hava kürü sonunda basınç
dayanımı ve ağır metal sızma testlerine tabi tutulmuştur. Çamur külü kullanılarak hazırlanan S/S
örneklerinde 21,8 MPa, jeopolimer örneklerinde ise 50,0 MPa düzeylerine ulaşan
basınç dayanım değerleri elde edilmiştir. Atık çamur külü içeren bazı
örneklerin basınç dayanım düzeylerinin, atık içermeyen kontrol örneklerinin
basınç dayanım düzeylerinden yüksek olması dikkat çekmiştir. Sızma testi
sonucunda çamur külüyle hazırlanan örneklerin tehlike sınır değerlerinin
oldukça altında kaldığı görülmüştür. Gerek sızma testi gerekse basınç dayanım
testi sonuçları, çamur küllerinin, yapı malzemesi olarak değerlendirilmesi
gereken bir potansiyel vadettiğini göstermektedir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Engineering |
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Publication Date | April 7, 2020 |
Submission Date | March 26, 2019 |
Acceptance Date | March 6, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 Volume: 35 Issue: 3 |