Typological analysis of wooden minaret mosques in Tokat.

Year 2023, Volume: 11 Issue: 3, 539 - 549, 29.09.2023

Elif Yaprak Başaran , Özlem Sağıroğlu Demirci

Abstract

Anatolia is a region that has hosted many civilizations since the beginning of history and has different climatic and geographical features. From past civilizations to the present, buildings, and ruins built using very different techniques and materials, showing rural or urban characteristics, and having public or civil use have remained. These cultural assets are valuable as they are documents of these civilizations. Mosques with wooden minarets, as witnesses of the past, exist as architectural works that include the technical, material, and technological development of the Ottoman period public life. However, they are disappearing day by day due to the scarcity of users triggered by migration, the problems of finding masters and materials for their protection use, and financing problems. This article aims to document and make a typological analysis of mosques with wooden minarets in the province of Tokat, where very few examples are still available. For this purpose, a field study was carried out to cover the whole province; The data obtained are presented by evaluating through the table.

Keywords

Wooden mosque, rural mosque, wooden minaret, restoration

References

• [1] Nefes, E. (2009). Giresun'da yeni tesbit edilen bir ahşap camii; Çaldağ Beldesi Melikli Mahallesi Tahtalı Camii, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 9(2), 187-210.
• [2] Akkemik, Ü., Çelik, H. (2021). Büyükyurt Köyü (Niksar-Tokat) tarihi ahşap mezarların dendrokronoloji yöntemleriyle tarihlendirmesi, Eurasian Journal of Forest Science, 9(3), 187-195.
• [3] Aksulu, I. (1994). Fetihten Osmanlı Dönemine kadar Tokat Şehri Anıtları, doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Ankara.
• [4] Aksulu, I. (1999). Kaybolan bir mirasın ardından Tokat Kenti ve koruma sorunları, Osmanlı Mimarlığının 7. Yüzyılı “Uluslar Üstü Bir Miras”, Yapı Endüstri Merkezi, İstanbul, S.345.
• [5] Aksulu, I., Kuntay, O. (2013). Kimlikli kent Tokat, Hazar Reklam San. Tic. ve Ltd. Şti., Ankara, 5-174.
• [6] Şimşirgil, A. (2003). XIV-XVI. Yüzyıllarda Tokat Cami ve Mescidleri, Tarih İncelemeleri Dergisi, 18(1), 87-104.
• [7] Uysal, A. O. (1990). Anadolu Selçuklularından erken osmanlı dönemine minare biçimindeki gelişmeleri, Ankara Üniversitesi Dil Ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 33(1-2), 505-533.
• [8] Seçgin, N. (1997). Tokat ve ilçeleri mimari eserleri, Doktora Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 8-187.
• [9] Erkaya, A. (2010). Tokat Merkezde osmanlı dönemi dini mimarisi, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri, 70-154.
• [10] Akın, E. S. (2009). Tokat kentinin fiziksel gelişimi, anıtsal ve sivil mimari örneklerinin analizi ve değerlendirmesi, Doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 35-46.
• [11] Çeşnial, H. (2022). Sivas Camileri’nde ahşap minareler, Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• [12] Sündüs, M. A. (2019). Konya Mescidlerinde ahşap minareler ve ezanlıklar, Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• [13] Sağıroğlu Ö. (2016). The documentation of rural wooden minarets in Akseki-Manavgat-İbradi Regions of Antalya and Determination of their construction systems, Gazi University Journal Of Science 29/1 (2016) 49-58.
• [14] Güdü, D. (2021). Ahşap minarelerin taşıyıcı sistem özellikleri ve deprem davranışlarının incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Bursa Uludag Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• [15] Atak, E. (2016). Tokat yöresindeki ahşap minareli camiler, Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (37), 240-277.
• [16] Topaloğlu, B. (1993). Cami, İslam Ansiklopedisi (S. 92-93).İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• [17] Ödekan, A. (2000). Minare, Eczacibaşı Sanat Ansiklopedisi, (C. II.) İstanbul, YemYayınları.
• [18] Bozkurt, N., Küçükaşçı, M. S. (2004). Mescid-i Nebevî, Tdv İslam Ansiklopedisi, 29, 281-290. [19] Küçükaşçı, M. S. (2010). Bilâl-İ Habeşi’den günümüze ezan ve müezzinler, İstanbul, Kültür Başkenti Ajansı Yayınları,
• [20] Bloom, J. M. (1991). Creswell and the origins of minaret, Muqarnas, Vol. 8, 55-58.
• [21] Uysal, A. O. (1990). Anadolu Selçuklularından Erken Osmanlı dönemine minare biçimindeki gelişmeleri, Ankara Üniversitesi Dil Ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 33(1-2), 505-533.
• [22] Esin, E. (1976). Minare, Türk Ansiklopedisi, C. XXIV, Ankara,S. 211.
• [23] Parlak, S., Kunt, H. İ., Kocadağıstan, A. (2013). Siirt Ulu Camii minaresi ve 2008 yılı restorasyonu, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt:30, Sayı:1.
• [24] Sözen, M. (1981). Anadolu’da Akkoyunlu mimarisi, İstanbul.
• [25] Eyice, S. (1960). Anadolu’da Türk Minareleri, İslam Ansiklopedisi, Cilt:8, İstanbul, 329-335.
• [26] Diez, E. (1960). Minare, İslam Ansiklopedisi, Cilt:8, İstanbul, 323-329.
• [27] Bakırer, Ö. (1971). Anadolu’da XIII. Yüzyıl tuğla minarelerin konum, şekil, malzeme ve tezyinat özellikleri, Vakıflar Dergisi, S.9, Ankara, 337-363.
• [28] Nur, Y. B., Say Ozer, Y. (2017). Temporality and memory in architecture: Hagia Sophia, Iconarp, International Journal of Architecture & Planning, Volume 5, Special Issue, S: 60-76.
• [29] Syarif, M. S., Ghani, A. R. A., & Francoise, J. (2020). Indonesian Perspective On Hagia Sophia, Economic and Social Development: Book of Proceedings, 76-83.
• [30] Eyice, S. (1953). İstanbul’da bazı cami ve mescit minareleri, Türkiyat Mecmuası, Cilt:10, İstanbul, 247-268.
• [31] Açıkel, A. (2012). Tokat, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, Cilt: 41, S:219-223.
• [32] Yavi, E. (1986). Tokat ( Komana), Güzel Sanatlar Matbaası, S:132-133.
• [33] Aksulu, B. I. , Sağıroğlu, Ö. (2014). Tokat geç dönem camilerinin kent gelişimi içindeki yeri ve mimari özellikleri, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tokat Tarihi Ve Kültürü Sempozyumu, Cilt:2, S:411-429, Tokat, Türkiye.
• [34] http://www.tokat.gov.tr/sehrimiz
• [35] Tokat Vakıflar Bölge Müdürlüğü Arşivi. (2022). Tokat.
• [36] Öngör, S. (2014). 1950-1955 Devresinde Türkiye'de iç göçler, Türk Coğrafya Dergisi , Sayı:21 , S: 63-74, Retrieved From Https://Dergipark.Org.Tr/En/Pub/Tcd/İssue/21264/228282.
• [37] Işık, Ş. (2005). Türkiye'de Kentleşme ve kentleşme modelleri, Ege Coğrafya Dergisi, Sayı:14, S:57-71, Retrieved From Https://Dergipark.Org.Tr/Tr/Pub/Ecd/İssue/4878/66933.