A Bibliometric Study on Business History: Review of Publications in Web of Science from 1991 to 2023

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 2, 243 - 258, 31.08.2024

Mehmet Seyhan , Gökmen Durmuş , Özlem Yaşar Uğurlu , Yasin Bayar

https://doi.org/10.17218/hititsbd.1438419

Öz

Business history research is needed to provide a comprehensive understanding of the development and dynamics of businesses over time. The aim of this research is to reveal the changes in business history using the bibliometric analysis method. Thus, while providing information about past and current situations, various predictions about the future are also presented. For this purpose, it is aimed to make inferences about the relevant literature through bibliometric analysis of public data of publications in the field of business history indexed in Web of Science (WoS). Due to their nature, bibliometric studies may produce different results in each period, even if they are carried out in the same field. Therefore, the data set prepared for the current period includes 1516 publications published between 1991-2023. Studies on the subject obtained from the WoS database were analyzed through the Biblioshiny program with R source code. Biblioshiny was preferred due to the fact that it is a publicly available program and the ease it provides in visualizing the relevant analysis outputs. In addition, content analysis, which was considered relatively difficult to perform on scientific studies in previous periods, can also be performed through this program. Content analyzes make it possible to get an idea about the essence of the facts, making bibliometric studies more than just a counting and listing task. After the data was obtained in accordance with various search criteria (language, publication type, field), manual control was carried out by the researchers. Manual control enabled the detection and elimination of studies that appeared to be related to the subject at the first search but had different fields. The outputs of the analyzes performed after compiling and sorting the data set are discussed in two parts. In the initial part of the findings, information about the authors of the works in the data set, their institutions, the journals in which they were published, their countries of origin, their subjects, and their relationships with each other were shared. As a result of bibliometric analysis, it was seen that the studies came mainly from the USA, England, and Australia. It has been observed that Harvard University leads among the institutions, but Scandinavian universities such as Copenhagen and Uppsala are also in the top twenty-five in terms of productivity. It has been found that British and American universities mostly cooperate with each other, and then mostly with European, Canadian, and Chinese universities. When the articles were examined in terms of their impact, it was seen that the academic journals with the highest impact level were Journal of Business Ethics, Business History, and Harvard Business Review. It has been determined that the authors acted pragmatically in choosing their topics, and that their topics focused on performance-related issues such as growth, capacity, impact and strategy, in addition to the historical context and even more dominantly in some periods. According to criteria such as the number of citations and publications received, it has been observed that the most influential authors in the field are Jones G., Maclean M., and Augier M. In the following sections content analyzes performed with the data set are included. Content analysis consists of word tree, word cloud, thematic evolution analysis, co-occurrence network, trending topics, and thematic mapping. There are two basic approaches to whether initial search terms should be used in these analyses. According to the first approach, these terms are to be removed from the data set because they will be predominantly included in the data set and will drag the results in a certain direction. According to the second approach, basic research results should remain in the data set in order to clearly reveal their relationship with other concepts. In this research, the latter one was adopted. The findings of the research indicate that the themes change periodically, but in recent years there has been a trend towards entrepreneurship, management, and growth. It is expected that the concepts of "social responsibility", "governance" and "socio-emotional wealth" will rise in the coming periods. Finally, it was observed that approximately 80 publications were produced annually. Considering that business history is a developing field of science both in Türkiye and abroad, it is possible that the mapping activity carried out on this field, which is expected to be studied further (development direction of the field, changing concepts, active actors, etc.), will contribute to researchers in the future.

Anahtar Kelimeler

Business History, Bibliometric Study, Biblioshiny, Scientific Mapping, Web of Science

İşletme Tarihi Üzerine Bibliyometrik Bir Çalışma 1991'den 2023'e Web of Science'daki Yayınların İncelenmesi

Öz

İşletmelerin zaman içindeki gelişimlerinin ve dinamiklerinin kapsamlı bir şekilde anlaşılmasını sağlamak için işletme tarihi araştırmalarına ihtiyaç vardır. Bu araştırmanın amacı işletme tarihindeki değişmlerin bibliyometrik analiz yöntemiyle ortaya konulmasıdır. Böylelikle geçmiş ve mevcut durumlar hakkında bilgi sağlanırken gelecekle ilgili çeşitli öngörüler de sunulmuştur. Bu amaca yönelik olarak Web of Science'ta (WoS) indekslenen işletme tarihi alanındaki yayınların kamuya çık verilerinin, bibliyometrik analizi yoluyla ilgili literatüre ilişkin çıkarımlarda bulunulması amaçlanmıştır. Bibliyometrik çalışmalar doğalarının gereği olarak aynı alanda bile gerçekleştirilse her dönem farklı sonuçlar üretebilirler. Dolayısı ile mevcut döneme ilişkin olarak hazırlanan veri seti 1991-2023 yılları arasında yayınlanmış 1516 yayını içermektedir. WoS veritabanından elde edilen konuya ilişkin çalışmalar R kaynak kodlu Biblioshiny programı aracılığı ile analiz edilmiştir. Biblioshiny hem kamuya açık bir program olması hem de ilgili analiz çıktılarının görselleştirilmesinde sağladığı kolaylık sebepleriyle tercih edilmiştir. Ayrıca önceki dönemlerde bilimsel çalışmalar üzerinde gerçekleştirmesi göreli olarak güç sayılabilecek içerik analizleri de bu program aracılığı ile uygulanabilmektedir. Yapılan içerik analizleri bibliyometrik çalışmaları sadece bir sayım döküm işi olmaktan çıkarıp olguların özüne dair fikir edinilmesini mümkün kılmaktadır. Veriler çeşitli arama kriterlerine (dil, yayın türü, alan) uygun olarak elde edildikten sonra araştırmacılar tarafından manuel kontrol gerçekleştirilmiştir. Manuel kontrol ile ilk aramada konuyla bağlantılı görünmekle birlikte alan farklılığına sahip çalışmaların tespiti ve ayıklanması sağlanmıştır. Veri setinin derlenmesinin ve ayıklanmasının akabinde gerçekleştirilen analizlerin çıktıları iki kısımda ele alınmıştır. Bulguların başlangıç bölümünde veri setinde yer alan eserlerin yazarları, kurumları, yayımlandıkları dergiler, menşe ülkeleri, konuları ve birbirleriyle ilişkileri hakkında bilgiler paylaşılmıştır. Bibliyometrik analiz sonucunda çalışmaların ağırlıklı olarak ABD, İngiltere ve Avustralya'dan geldiği görülmüştür. Kurumlar arasında Harvard Üniversitesi'nin başı çektiği ancak Kopenhag ve Uppsala gibi İskandinav üniversitelerinin de verimlilik açısından ilk yirmi beşte yer aldığı görülmüştür. İngiliz ve Amerikan üniversitelerinin çoğunlukla birbirleriyle, daha sonra ise çoğunlukla Avrupa, Kanada ve Çin üniversiteleriyle işbirliği yaptığı tespit edilmiştir. Makaleler etkileri açısından incelendiğinde en yüksek etki düzeyine sahip akademik dergilerin Journal of Business Ethics, Business History ve Harvard Business Review dergileri olduğu görülmüştür. Yazarların konu seçiminde pragmatik davrandıkları, konularının tarihsel bağlama ek olarak ve hatta bazı dönemlerde daha baskın olarak büyüme, kapasite, etki ve strateji gibi performansla ilgili konular etrafında odaklandığı tespit edilmiştir. Alınan atıf ve yayın sayısı gibi kriterlere göre alanda en etkili yazarların Jones G., Maclean M. ve Augier M. olduğu gözlenmiştir. Daha sonraki kısımlarda ise veri seti ile gerçekleştirilen içerik analizlerine yer verilmiştir. Yapılan içerik analizleri kelime ağacı, kelime bulutu, tematik evrim analizi, birlikte oluşum ağı, trend konular ve tematik haritalandırmadan oluşmaktadır. Bu analizlerde arama terimlerinin kullanılıp kullanılmaması gerektiğine dair iki temel yaklaşım bulunmaktadır. İlk yaklaşıma göre bu kavramlar veri setinde ağırlıklı olarak yer alacağından sonuçları belli bir doğrultuya sürükleyeceğinden ötürü veri setinden çıkarılması yönündedir. İkinci yaklaşıma göre temel araştırma sorunsallarının diğer kavramlarla ilişkisinin net bir şekilde ortaya konulabilmesi için veri setinde kalması gerektiği yönündedir. Bu araştırmada yukarıdaki yaklaşımlardan ikincisi benimsenmiştir. Araştırmanın bulguları, temaların periyodik olarak değiştiğini ancak son yıllarda girişimcilik, yönetim ve büyümeye doğru bir eğilim olduğunu işaret etmektedir. Gelecek dönemlerde “sosyal sorumluluk”, “yönetişim”, “sosyo-duygusal zenginlik” kavramlarının yükselişe geçmesi beklenen bir durumdur. Son olarak yılda yaklaşık 80 yayının üretildiği gözlemlenmiştir. İşletme tarihinin hem Türkiye'de hem de yurt dışında gelişen bir bilim alanı olduğu göz önüne alındığında, daha fazla çalışılması beklenen bu alana ilişkin gerçekleştirilen haritalandırma faaliyetinin (alanın gelişim yönü, değişen konseptler, etkin aktörler, vb.) gelecek dönemlerde araştırmacılara katkı sağlaması olasıdır.

Anahtar Kelimeler

İşletme Tarihi, Bibliyometrik Çalışma, Biblioshiny, Bilimsel Haritalama, Web of Science

Kaynakça

• Amatori, F., & Jones, G. (Eds.). (2003). Business history around the world. Cambridge University Press. Erişim adresi: https://akerscloud.diskstation.me/Books-Mags/Business%20&%20Money%20Books%20Collection/Business%20History%20around%20the%20World.pdf
• Arıcıoğlu, M. A., Yiğitol, B., & Yılmaz, A. (2019). İşletmecilik tarihinin yazını üzerine bir inceleme: akademik bakış açılarının çözümlenmesi. 2. İşletme Tarihi Konferansı Bildirileri Kitabı, İstanbul/Türkiye, 73-75. Erişim adresi: http://www.itk20.yildiz.edu.tr/media/files/itk19.pdf#page=92
• Aydemir, M. (2020). Türk İşletme tarihi ve yönetim bilimi açısından birinci İzmir İktisat Kongresi: banka merkezli işletme gruplarının oluşumu. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 194-213. https://doi.org/10.33905/bseusbed.726432
• Cobo, M. J., López-Herrera, A. G., Herrera-Viedma, E., & Herrera, F. (2011). An approach for detecting, quantifying, and visualizing the evolution of a research field: A practical application to the Fuzzy Sets Theory field. Journal of informetrics, 5(1), 146-166. https://doi.org/10.1016/j.joi.2010.10.002
• Cummings, S., & T. Bridgman. (2011). The relevant past: Why the history of management should be critical for our future. Academy of Management Learning & Education, 10(1), 77–93. https://doi.org/10. 5465/AMLE.2011.59513274
• Dirlik, S., & Leblebici, H. (2016). Türkiye’deki işletmelerin tarihini anlamada iktisadi, politik, sosyal ve yasal bağlamın önemi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45, 140-153. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuisletme/issue/30531/330290
• Donthu, N., Kumar, S., Mukherjee, D., Pandey, N., & Lim, W. M. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines. Journal of Business Research, 133, 285-296. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2021.04.070
• Ellegaard, O., & Wallin, J. A. (2015). The bibliometric analysis of scholarly production: How great is the impact? Scientometrics, 105, 1809-1831. Erişim adresi: https://link.springer.com/article/10.1007/s11192-015-1645-z
• Eroğlu, O. (2020). Türkiye’de işletme tarihinin görünümü ve gelişimi: yönetim ve organizasyon kongre bildirileri üzerinden bir bakış. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(5), 1603-1609. https://doi.org/10.18506/anemon.746148
• Friedman, W. A., & Jones, G. (2011). Business history: Time for debate. Business History Review, 85(1), 1-8. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/41301367
• Glänzel, W. (2001). Co-authorship patterns and trends in the sciences (1980–1998): A bibliometric study with implications for database indexing and search strategies. Libr Trends 50(3), 461–473. https://eric.ed.gov/?id=EJ650926
• Hansen, P. H. (2012). Business history: A cultural and narrative approach. Business History Review, 86(4), 693-717. https://doi.org/10.1017/S0007680512001201
• Hirsch, J. E. (2005). An index to quantify an individual's scientific research output. Proceedings of the National academy of Sciences, 102(46), 16569-16572. https://doi.org/10.1073/pnas.0507655102
• Jones, G., & Zeitlin, J. (2008). Oxford handbook of business history. Oxford University Press, New York, USA. Erişim adresi: https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=IVz0DAAAQBAJ&oi=fnd&pg=PR7&dq=Oxford+Handbook+of+Business+History,+Oxford:+Oxford+University+Press,+2008&ots=O2gs1CN2NV&sig=wcu4EJDRMzkBYwirHy4JIHhrsxw&redir_esc=y#v=onepage&q=Oxford%20Handbook%20of%20Business%20History%2C%20Oxford%3A%20Oxford%20University%20Press%2C%202008&f=false
• Keskin, N. (2020). İşletme tarihi’nde bir araştırma alanı olarak girişimcilik kavramı: kökenleri, evrimi, kültür ve değerler üzerindeki etkisine yönelik bir değerlendirme. Adam Academy Journal of Social Sciences, 10(2), 357-376. https://doi.org/10.31679/adamakademi.728397
• Kretschmer H. (1994). Co-authorship networks of invisible colleges and institutionalized communities. Scientometrics 30(1), 363–369. Erişim adresi: Erişim adresi: https://link.springer.com/article/10.1007/BF02017234
• Kurt, M., & Demir, K. (2015). İşletmecilik tarihi üzerine bir bibliyografya denemesi: Osmanlı sanayileşmesi ve fabrikalar. Journal of Management and Economics Research, 13(2), 114-139. https://doi.org/10.11611/JMER564
• McBurney, M. K., & Novak, P. L. (2002). What is bibliometrics and why should you care? IEEE International Professional Communication Conference, 108-114. https://doi.org/10.1109/IPCC.2002.1049094
• Nix, A., & Decker, S. (2023). Using digital sources: the future of business history? Business History, 65(6), 1048-1071. https://doi.org/10.1080/00076791.2021.1909572
• Seyhan, M. (2021). Yönetsel bağlamda yeşil inovasyonun evriminin bibliyometrik analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 20(2), 611-625. https://doi.org/10.21547/jss.837114
• Türken, S. (2022). Türkiye işletme tarihi alanını bildiriler üzerinden izlemek. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(30.YönOrg 2022), 200-221 https://doi.org/10.21076/vizyoner.1143669
• Yalçınkaya, A., & Koraltürk, M. (2018). İktisat ve işletme tarihi kaynağı olarak iş insanı hatırat ve oto/biyografileri: Türkiye’de yayımlanan eserler üzerine bir araştırma. Business & Management Studies: An International Journal, 6(4), 981-1014. https://doi.org/10.15295/bmij.v6i4.291
• Wilson, J. F., & Tilba, A. (2023). Business history and the ‘practical turn. Management & Organizational History, 18(1), 111-118. https://doi.org/10.1080/17449359.2023.2182322