Türkiye’de, Milli Eğitim Bakanlığı yapılandırmacı yaklaşım temelinde geliştirilen öğretim programlarını 2005-2006 öğretim yılından itibaren uygulamaya başlamıştır. Öğrenci merkezli öğretim yönteminin ön plana çıktığı bu yeni programlarda ölçme ve değerlendirme öğrenme sürecinin parçası olduğu anlayışı benimsemiştir. Sürece ağırlık verilmesi geleneksel yaklaşıma göre daha sık ve farklı nitelikte ölçme araç veya yöntemlerinin kullanılmasını gerektirir. Çeşitli performansa dayalı etkinliklerde öğretmen merkezli değerlendirmelerin yanı sıra öğrencilerin de değerlendirme sürecine katıldıkları yöntemlere başvurulmaktadır. Bu yöntemlerden birisi öz değerlendirmedir. Araştırmanın amacı öğretmen adaylarının öz değerlendirme yöntemine ilişkin görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırma Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde 2012-2013 öğretim yılında birinci ve dördüncü sınıf n=243 öğretmen adayı ile Eğitim Bilimine Giriş ve Özel Eğitim derslerinde yürütülmüştür. Araştırma sürecinde öğretmen adaylarına performans görevi verilmiş ardından kendilerini öz değerlendirme yöntemi ile değerlendirmeleri istenmiştir. Öğretmen adaylarına sunulan açık uçlu üç sorudan oluşan soru formu ile öz değerlendirme yöntemine ilişkin görüşleri belirlenmiştir. Elde edilen nitel veriler betimsel analiz yapılarak bulgular literatür bağlamında tartışılmıştır. Öğretmen adaylarının uygulama sonrasında öz değerlendirme yöntemini kullanma konusunda olumlu bir tutuma sahip oldukları saptanmıştır.
References
Acat, B., & Demir, E. (2007). Sınıf öğretmenlerinin ilköğretim programlarındaki değerlendirme süreçlerine ilişkin görüşleri. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi 5-7 Eylül 2007.
Akçadağ, T. (2010). Öğretmenlerin İlköğretim Programındaki Yöntem Teknik Ölçme ve Değerlendirme Konularına İlişkin Eğitim İhtiyaçları. Ahmet Yesevi Üniversitesi Bilig Dergisi, 53, 29-50.
Anıl, D. & Acar, M. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin Ölçme Değerlendirme Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 44-61.
Ayten, P. (2006). İlköğretim Okullarında Sosyal Bilgiler Dersini Yürüten 4. ve 5. Sınıf
Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programına İlişkin Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Bachman, L. F. (2002). Alternative Interpretations of Alternative Assessments: Some Validity Issues In Educational Performance Assessments. Educational Measurement: Issues and Practice, 21(3), 5-18.
Bahar, M., Nartgün, Z., Durmuş, S., & Bıçak, B. (2006). Geleneksel-Alternatif Ölçme Ve Değerlendirme Teknikleri Öğretmen El Kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Boud, D. (1995). Enhancing Learning Through Self-Assessment, London: Kogan Page.
Bulut, İ. & Arslan, S. (2010). İlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Uygulamadaki Etkililiğinin Değerlendirilmesi. International Conference on New Trends in Education and Their Implications sunulan bildiri (11-13 November, Antalya, ss. 367-379).
Cansız-Aktaş, M. (2008). Öğretmenlerin Yeni Ortaöğretim Matematik Öğretim Programının Ölçme Değerlendirme Boyutuna Bakışlarının İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Trabzon:Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Dönder, A., Elaldı, Ş., & Özkaya, Ö. M. (2012). Öğretim Elemanlarının Üniversite Düzeyindeki Temel İngilizce Öğretiminde Kullanılabilecek Tamamlayıcı Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerine İlişkin Görüşleri. Turkish Studies, 7(1), 953-968.
Duban, N., & Küçükyılmaz, E. A. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Alternatif Ölçme Değerlendirme Yöntem ve Tekniklerinin Uygulama Okullarında Kullanımına İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online, 7(3), 769-784.
Dündar, Ş. (2008). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Öğrenme Ortamlarının Yapılandırmacı Öğrenme Ortamlarının Yapılandırmacı Özellikler Açısından Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitimi Bilimleri Enstitüsü.
Falchikov, N. (1986). Product Comparasions and Rocess Benefits Of Peer Group And Self
Assessment. Assessment and Evaluation in Higher Education, 11, 146-166.
Gall, M. D., Borg, W. R., & Gall, J. P. (1996). Educational Research: An introduction. (6” ed.)
NewYork: Longman.
Gelbal, S. & Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri Hakkındaki Yeterlik Algıları ve Karşılaştıkları Sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.
Harris, M. (1997). Self-Assessment of Language Learning in Formal Settings. ELT
Journal, 51(1), 12-20.
Kilmen, S., Kösterelioğlu, M. A., & Kösterelioğlu, İ. (2007). Öğretmen Adaylarının Ölçme Değerlendirme Araç ve Yaklaşımlarına İlişkin Yeterlik Algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 7(1), 129-140.
Kösterelioğlu, İ. (2012). Sosyal Bilgiler Ders Programının Ögelerinin Değerlendirilmesi ve Öğretmenlerin Hizmet İçi Eğitim İhtiyaç Analizi. Bolu:AİBÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Kutlu, Ö., Doğan, C. D., & Karakaya, İ. (2008). Öğrenci Başarısının Belirlenmesi, Performansa ve Portfolyoya Dayalı Durum Belirleme. Ankara: Pegem Akademi.
Linn, R. L., Gronlund, N. E. (1995). Measurement and assesment in teaching. Journal of Educational Measurement,32(4), 416-419.
MEB (2005). İlköğretim 1–5. Sınıf Programları Tanıtım El Kitabı. MEB, TTK Başkanlığı, Eğitim Öğretim ve Program Dairesi Başkanlığı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma Nedir? S. Turan (Ed.). Nitel Araştırma; Desen ve Uygulama İçin Bir Örnek (s. 3-19). Ankara: Nobel Yayın.
Mistar, J. (2011). A study of The Validty And Reliability of Self-Assessment. TEFLIN Journal, Vol 22, No 1
Noonan, B., & Randy, D. (2005). Peer and Self-Assessment In High Schools. Practical Assessment Research and Evaluation, 10(17), 1-8.
Pierce, L. V. (2003). Assessing English Language Learners. Washington, D.C.: National Education Association.
Ross, J. A. (2006). The Reliability, Validity, And Utility of Self-Assessment. Practical Assessment, Research, and Evaluation, 11(10), 1-13.
Sağlam Aslan A., Devecioğlu Kaymakçı, Y., Arslan, S. (2009). Alternatif Ölçme-Değerlendirme Tekniklerinde Karşılaşılan Problemler: Fen ve Teknoloji Öğretmenleri Örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 1-12.
Sağlam Arslan, A., Avcı, N. ve İyibil, Ü.,G. (2008). Fizik Öğretmen Adaylarının Alternatif Ölçme-Değerlendirme Yöntemlerini Algılama Düzeyleri. D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 115–128.
Şahin, Ç., & Abalı Öztürk, Y. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerine İlişkin Görüşleri, Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 123-142.
Perkins, D. (1999). The Many Faces of Constructivism. Educational Leadership. 57(3),6-11.
Turgut , M. F.ve Baykul, Y. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
Acat, B., & Demir, E. (2007). Sınıf öğretmenlerinin ilköğretim programlarındaki değerlendirme süreçlerine ilişkin görüşleri. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi 5-7 Eylül 2007.
Akçadağ, T. (2010). Öğretmenlerin İlköğretim Programındaki Yöntem Teknik Ölçme ve Değerlendirme Konularına İlişkin Eğitim İhtiyaçları. Ahmet Yesevi Üniversitesi Bilig Dergisi, 53, 29-50.
Anıl, D. & Acar, M. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin Ölçme Değerlendirme Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 44-61.
Ayten, P. (2006). İlköğretim Okullarında Sosyal Bilgiler Dersini Yürüten 4. ve 5. Sınıf
Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programına İlişkin Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Bachman, L. F. (2002). Alternative Interpretations of Alternative Assessments: Some Validity Issues In Educational Performance Assessments. Educational Measurement: Issues and Practice, 21(3), 5-18.
Bahar, M., Nartgün, Z., Durmuş, S., & Bıçak, B. (2006). Geleneksel-Alternatif Ölçme Ve Değerlendirme Teknikleri Öğretmen El Kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Boud, D. (1995). Enhancing Learning Through Self-Assessment, London: Kogan Page.
Bulut, İ. & Arslan, S. (2010). İlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Uygulamadaki Etkililiğinin Değerlendirilmesi. International Conference on New Trends in Education and Their Implications sunulan bildiri (11-13 November, Antalya, ss. 367-379).
Cansız-Aktaş, M. (2008). Öğretmenlerin Yeni Ortaöğretim Matematik Öğretim Programının Ölçme Değerlendirme Boyutuna Bakışlarının İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Trabzon:Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Dönder, A., Elaldı, Ş., & Özkaya, Ö. M. (2012). Öğretim Elemanlarının Üniversite Düzeyindeki Temel İngilizce Öğretiminde Kullanılabilecek Tamamlayıcı Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerine İlişkin Görüşleri. Turkish Studies, 7(1), 953-968.
Duban, N., & Küçükyılmaz, E. A. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Alternatif Ölçme Değerlendirme Yöntem ve Tekniklerinin Uygulama Okullarında Kullanımına İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online, 7(3), 769-784.
Dündar, Ş. (2008). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Öğrenme Ortamlarının Yapılandırmacı Öğrenme Ortamlarının Yapılandırmacı Özellikler Açısından Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitimi Bilimleri Enstitüsü.
Falchikov, N. (1986). Product Comparasions and Rocess Benefits Of Peer Group And Self
Assessment. Assessment and Evaluation in Higher Education, 11, 146-166.
Gall, M. D., Borg, W. R., & Gall, J. P. (1996). Educational Research: An introduction. (6” ed.)
NewYork: Longman.
Gelbal, S. & Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri Hakkındaki Yeterlik Algıları ve Karşılaştıkları Sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.
Harris, M. (1997). Self-Assessment of Language Learning in Formal Settings. ELT
Journal, 51(1), 12-20.
Kilmen, S., Kösterelioğlu, M. A., & Kösterelioğlu, İ. (2007). Öğretmen Adaylarının Ölçme Değerlendirme Araç ve Yaklaşımlarına İlişkin Yeterlik Algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 7(1), 129-140.
Kösterelioğlu, İ. (2012). Sosyal Bilgiler Ders Programının Ögelerinin Değerlendirilmesi ve Öğretmenlerin Hizmet İçi Eğitim İhtiyaç Analizi. Bolu:AİBÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Kutlu, Ö., Doğan, C. D., & Karakaya, İ. (2008). Öğrenci Başarısının Belirlenmesi, Performansa ve Portfolyoya Dayalı Durum Belirleme. Ankara: Pegem Akademi.
Linn, R. L., Gronlund, N. E. (1995). Measurement and assesment in teaching. Journal of Educational Measurement,32(4), 416-419.
MEB (2005). İlköğretim 1–5. Sınıf Programları Tanıtım El Kitabı. MEB, TTK Başkanlığı, Eğitim Öğretim ve Program Dairesi Başkanlığı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma Nedir? S. Turan (Ed.). Nitel Araştırma; Desen ve Uygulama İçin Bir Örnek (s. 3-19). Ankara: Nobel Yayın.
Mistar, J. (2011). A study of The Validty And Reliability of Self-Assessment. TEFLIN Journal, Vol 22, No 1
Noonan, B., & Randy, D. (2005). Peer and Self-Assessment In High Schools. Practical Assessment Research and Evaluation, 10(17), 1-8.
Pierce, L. V. (2003). Assessing English Language Learners. Washington, D.C.: National Education Association.
Ross, J. A. (2006). The Reliability, Validity, And Utility of Self-Assessment. Practical Assessment, Research, and Evaluation, 11(10), 1-13.
Sağlam Aslan A., Devecioğlu Kaymakçı, Y., Arslan, S. (2009). Alternatif Ölçme-Değerlendirme Tekniklerinde Karşılaşılan Problemler: Fen ve Teknoloji Öğretmenleri Örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 1-12.
Sağlam Arslan, A., Avcı, N. ve İyibil, Ü.,G. (2008). Fizik Öğretmen Adaylarının Alternatif Ölçme-Değerlendirme Yöntemlerini Algılama Düzeyleri. D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 115–128.
Şahin, Ç., & Abalı Öztürk, Y. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerine İlişkin Görüşleri, Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 123-142.
Perkins, D. (1999). The Many Faces of Constructivism. Educational Leadership. 57(3),6-11.
Turgut , M. F.ve Baykul, Y. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.