A comparative analysis of the measurement and evaluation component of the curricula for life sciences and social studies courses: Samples from Singapore, Hong Kong, Canada and Turkey

Year 2022, Volume: 9 Issue: 1, 148 - 170, 22.03.2022

Bilge Gök

https://doi.org/10.30900/kafkasegt.975451

Cited By: 1

Abstract

This paper aims to compare the curricula for Life Sciences and Social Studies courses used in Turkey, Singapore, Hong Kong and Canada and to reveal the similarities as well as differences between the curricula of those countries. The study uses holistic multiple case study design- a method of qualitative research. The sources of data in this paper are the curricula for Life Sciences and Social Studies courses- which is the continuation of the modifications made in 2005 and which has been used in Turkey since 2018 – (1-4.grades) and the curricula for the two courses used in Singapore, Hong Kong and Canada (Ontario). Criterion sampling method- one of the methods of purposeful sampling- was used in choosing the sources of data. The criterion in this context was the inclusion of the countries, which ranked at the top in achievement in international examinations (PISA, TIMSS) in the sample. The research data were collected through document analysis. The data collected were then put to content analysis. The results indicated that the curricula for Life Sciences and Social studies courses in Turkey, Singapore, Hong Kong and Canada had similarities in that their approach of measurement and evaluation was student oriented. However, the ways approaches were considered and the knowledge about how to make assessment were found to be different in the four curricula. An examination of the differences showed that limited descriptions and samples for activities were available in the curricula for Life Sciences and Social Studies in Singapore and in Turkey but that detailed descriptions were available in the curricula in Hong Kong and in Canada. This study considers the similarities and differences between the curriculum used in Turkey and the curricula used in the other three countries, and recommendations are made in relation to the curricula and for the educational system.

Keywords

Primary Education, measurement and assessment, life sciences and studies course, curriculum, comparative education

Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler dersi öğretim programlarının ölçme-değerlendirme öğesinin karşılaştırmalı olarak analizi: Singapur, Hong-Kong, Kanada ve Türkiye örneği

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Türkiye, Singapur, Hong-Kong ve Kanada Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler dersi öğretim programlarını karşılaştırmak ve bu ülkelerin programları arasındaki benzerlik ve farklılıkları ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden bütüncül çoklu durum çalışması deseni kullanılmıştır. Bu çalışmada verilerin kaynağını Türkiye’de 2018 yılından itibaren uygulanmakta olan Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler dersi öğretim programları ile bu dersler kapsamında Singapur, Hong-Kong ve Kanada’da uygulanmakta olan programlar oluşturmaktadır. Veri kaynaklarının seçiminde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örneklemesi kullanılmıştır. Bu çerçevede ölçüt olarak uluslararası sınavlarda (PISA, TIMSS) üst sıralarda yer alan ülkelerin örnekleme dahil edilmesi esas alınmıştır. Bu çalışmada veriler doküman incelemesi yoluyla toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Türkiye, Singapur, Hong-Kong ve Kanada Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler dersi öğretim programlarının ölçme-değerlendirme yaklaşımlarının öğrenci odaklı olması, değerlendirmenin çeşitliliğine ve çoklu değerlendirmeye vurgu yapması bakımından benzerlik gösterdiği görülmekle birlikte, yaklaşımların ele alınış biçimlerinin ve değerlendirmenin nasıl yapılacağına ilişkin bilgilerin programlarda farklı biçimlerde ele alındığı görülmüştür. Bu doğrultuda ülkeler arasındaki farklılıklar incelendiğinde, Singapur ve Türkiye öğretim programlarında sınırlı açıklamalara ve etkinlik örneklerine yer verilirken, Hong-Kong ve Kanada programlarında ayrıntılı açıklamalara yer verildiği görülmüştür. Çalışmanın sonucunda incelenen programların Türkiye ile benzer ve farklı yönleri ele alınarak öğretim programlarına ve eğitim sistemine yönelik öneriler getirilmiştir.

Keywords

Sınıf Eğitimi, ölçme ve değerlendirme, hayat bilgisi ve sosyal bilgiler dersi, öğretim programı, karşılaştırmalı eğitim

References

• Acat, B., Anılan, H., Girmen, P. ve Anagün, Ş. (2005). Öğretmen adaylarının ilköğretim hayat bilgisi programında yer alan becerilere sahip olma düzeylerine ilişkin görüşleri. Eğitimde yansımalar VIII: Yeni İlköğretim Programlarının Değerlendirilmesi Sempozyumu, Erciyes Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 394-405, Tekışık Eğitim Araştırma Vakfı Yayınları.
• Aktay, D., Çetin, H., S. (2019). 2015, 2017 ve 2018 Hayat bilgisi dersi öğretim programları. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 577-600.
• Anıl, D. (2009). Uluslararası öğrenci başarılarını değerlendirme programı (PISA)’nda Türkiye’deki öğrencilerin fen bilimleri başarılarını etkileyen faktörler. Eğitim ve Bilim, 34(152), 87-100.
• Anıl, D. ve Acar, M. (2010). Sınıf öğretmenlerinin ölçme değerlendirme sürecinde karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 44-61.
• Arter J. A ve Judith A. (1995). Portfolios for assessment and instruction. ERIC digest ERIC-RIEO, 19950101 Database: ERIC.
• Aschbacher, P. (1995). Los Angeles learning center alternative assessment guidebook. Center for Research on Evaluation, Standard and Student Testing, University of California, Los Angeles: CA.
• Ata, B. (2006). Sosyal bilgiler öğretim programı. C. Öztürk (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi: Yapılandırmacı bir yaklaşımı. (ss. 71-83). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Atik, S. ve Aytaç, N. (2019). Hayat bilgisi öğretim programlarının değerlendirilmesi (1926- 2018). Trakya Eğitim Dergisi, 9(4),708-722.
• Bahçe, A. (2010). Hayat Bilgisi öğretiminde değerlerin kazandırılma düzeylerinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Baysal, Z., N., Tezcan, Ö. ve Araç, K. E. (2018). Türkiye ve Almanya-Hamburg Hayat Bilgisi dersinin karşılaştırılması: Genel bir bakış. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 11(1), 117-134.
• Bekdemir, Ü., & Polat, S. (2016). 2005 Sosyal Bilgiler öğretim programı ile 2015 Sosyal Bilgiler taslak öğretim programı üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. Electronic Turkish Studies, 11(19).
• Binbaşıoğlu, C. (2003). Hayat bilgisi öğretimi. (1. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Can, B. (2019). 2005 ve 2018 Sosyal bilgiler dersi öğretim programlarının incelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Çelebi, N., Güner, H., Taşçı Kaya, G. ve Korumaz, M. (2014). Neoliberal eğitim politikaları ve eğitimde fırsat eşitliği bağlamında uluslararası sınavların (PISA, TIMSS ve PIRLS) analizi. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 3(3), 33-75.
• Çelikkaya, T., Karakuş, U., ve Demirbaş, Ö. (2010). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ölçme-değerlendirme araçlarını kullanma düzeyleri ve karşılaştıkları sorunlar. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (1), 57-76.
• Çelikkaya, T., ve Kürümlüoğlu, M. (2018). Yenilenen sosyal bilgiler dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11, 104-120.
• Doğanay, A. (2003). Sosyal bilgiler öğretimi. C. Öztürk, D. Dilek (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 16-43). Ankara: Pegem Akademi.
• Demirel, Ö. (2011). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme (17. basım). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• De Fina, A. A. (1992). Portfolio assessment: Getting started. New York: NY 10003.
• Dursun, A. (2019). 2018 sosyal bilgiler öğretim programına ilişkin öğretmen ve akademisyenlerin görüş ve değerlendirmeleri. [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Erdal, H. (2007). 2005 İlköğretim Matematik programı ölçme değerlendirme kısmının incelenmesi (Afyonkarahisar ili örneği). [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi], Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
• Erdoğan, T., ve Gök, B. (2011). Türkiye, Finlandiya ve İrlanda ana dili öğretim programlarının karşılaştırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 1-19.
• Ergün, M. (2012). İsviçre ve Türkiye kimya öğretmeni yetiştirme programlarının karşılaştırılması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10(1).
• Eş, H., Sarıkaya, M., Ekici, F. T., & Ekici, E. (2010). Türkiye MEB ve Ontario (Kanada) Fen ve Teknoloji dersi öğretim programlarının karşılaştırılarak değerlendirilmesi. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(2), 567-583.
• Feniger, Y., Livneh, I. ve Yogev, A. (2012). Globalisation and the politics of international tests: The case of Israel. Comparative Education, 48(3), 323-335.
• Gömleksiz, M. N., Yıldırım, F. ve Yetkiner, A. (2011). Hayat bilgisi dersinde alternatif ölçme değerlendirme tekniklerinin kullanımına ili kin öğretmen görüşleri. E-Journal of New World Science Academy, 6(1), 823-840.
• Gümüş, M., ve Aykaç, N. (2012). Hayat Bilgisi dersi öğretim programının değerlendirme öğesinin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(40), 59-68.
• Güven, S. (2010). İlköğretim hayat bilgisi dersi ders ve öğrenci çalışma kitaplarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(156).
• Güven, M., M. (2010). Türkiye’de ilköğretim hayat bilgisi dersi programı değişiklikler, düzenlemeler, güncellemeler. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Güzel, İ., Karataş, İ., & Çetinkaya, B. (2010). Ortaöğretim matematik öğretim programlarının karşılaştırılması: Türkiye, Almanya ve Kanada. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 1(3), 309-325.
• Herbert E. A (1992). Portfolios invite reflection-from students and staff. Educational Leadership, 49 (8), 58–61.
• Karaman, P. (2019). Hayat bilgisi öğretim programındaki öğelerin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17).
• Karamustafaoğlu, S., Çağlak, A., ve Meşeci, B. (2012). Alternatif ölçme değerlendirme araçlarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilikleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 167-179.
• Kilmen, S., ve Çıkrıkçı Demirtaşlı, N. (2009). Sınıf öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme ilkelerini uygulama düzeylerine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 27-54.
• Kop, Y., ve Tuncel, G. (2010). Türkiye’de sosyal bilgiler/bilimler öğretimi alanlarında bilimsel toplantılarda sunulan bildiriler üzerine analitik bir çalışma (1987-2005). Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 91-112.
• MEB (2005). İlköğretim 1–5. sınıflar programları tanıtım el kitabı. Ankara: MEB Yayınları.
• MEB (2005). İlköğretim hayat bilgisi dersi öğretim programı kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• MEB (2009). İlköğretim 1, 2 ve 3. sınıflar hayat bilgisi dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• MEB (2018a). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (İlkokul 1, 2 ve 3. sınıflar). 12.05.2020 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/Programlar.aspx adresinden erişildi.
• MEB (2018b). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (4- 8. sınıflar). 12.05.2020 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/Programlar.aspx adresinden erişildi.
• MEB (2019). PISA 2018 Türkiye ön raporu. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
• Miles, B., M. ve Huberman, A., M. (2015). Genişletilmiş bir kaynak kitap: nitel veri analizi. (Çev. Ed. Sadegül Akbaba Altun, Ali Ersoy). Ankara: Pegem Akademi.
• Ministry of Education (2020). Social studies syllabus primary one to primary six in the Singapure curriculum. 09.05.2020 tarihinde https://www.moe.gov.sg/docs/defaultsource/document/education/syllabuses/humanities/files/2020-social-studies-(primary)-syllabus.pdf adresinden erişildi. NCSS (Nacional Council for the Social Studies) (1993). The social studies professional. National Council for the Social Studies. 10.05.2020 tarihinde https://www.socialstudies.org/standards/national-curriculum-standards-social-studies adresinden erişildi.
• Özdemir, S. M. (2009). Sınıf öğretmenlerinin yeni ilköğretim programlarının ölçme ve değerlendirme süreçlerinde karşılaştıkları sorunların incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 55-76.
• Öztürk, C. (2007). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Öztürk, C. (2006). Sosyal bilgiler öğretim programı: kuramsal temeller yapısal özellikler ve planlama için yol haritası. K. Kıroğlu (Ed.). İlköğretim programları (1–5) sınıflar. (s. 761–781). Pegem A Yayıncılık.
• Öztürk, C. & Otluoğlu, R. (2003). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünler yazılı materyaller. Ankara: Pegem Akademi.
• Öztürk, T., ve Kalafatcı, Ö. (2017). Hayat bilgisi dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(2), 102-123.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd Ed.). London: Sage Publications, Inc.
• Ryan, P. J. (1998). Teacher development and use of portfolio assessment strategies and the impact on instruction in mathematics. [Doktora tezi], Stanford University School of Education, Stanford.
• Savage, T. V. ve Armstorng, D. G. (2000). Effective teaching in elementary social studies. New Jersey: Prentice Hall.
• Sönmez, V. (2005). Hayat ve sosyal bilgiler öğretimi ve öğretmen kılavuzu. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Steiner-Khamsi, G. (2004). Conclusion: Blazing a trail for policy theory and practice. In The global politics of educational borrowing and lending. New York,: Teachers College Press.
• Şimşek, S. (2014). Sınıf öğretmenleri ve adayları için hayat bilgisi öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Taş, H., ve Kıroğlu, K. (2018). 2017 İlkokul sosyal bilgiler dersi öğretim programı’nın öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Elementary Education Online, 17(2).
• Tay, B. & Baş, M. (2016). 2009 ve 2015 yılı hayat bilgisi dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2).
• The Education Bureau (2017). Personal, social & humanities education curriculum in the Hong-Kong curriculum. 09.05.2020 tarihinde https://www.edb.gov.hk/en/curriculum-development/kla/pshe/archive.html adresinden erişildi.
• The Ministry of Education (2013). Social studies the Ontario curriculum. Ministry of Education and Training. 09.05.2020 tarihinde http://www.edu.gov.on.ca/eng/curriculum/elementary/sshg18curr2013.pdf adresinden erişildi.
• Tonga, D. (2017). Sosyal bilgiler eğitiminde karşılaşılan sorunlar üzerine bir değerlendirme. TİDSAD- Türk İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(12), 187-201.
• Tuncer, Ö. (2009). İlköğretim 3. Sınıf hayat bilgisi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Türkyılmaz, A. (2011). İlköğretim hayat bilgisi dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi (Balıkesir ili örneği). [Yüksek Lisans Tezi]. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Uygun, S., Ergen, G., ve Öztürk, İ. H. (2011). Türkiye, Almanya ve Fransa'da öğretmen eğitimi programlarında uygulama eğitiminin karşılaştırılması. İlköğretim Online, 10(2), 389-405.
• Wolfe, E., Chiu, C. ve Reckase, M. (1999). Changes in secondary teachers’ perceptions of barriers to portfolio assessment. Teacher Education Research Reports. 6 (1), 85.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, D. (2015). Türkiye, Kore, Finlandiya ana dili dersi öğretim programlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40(179).
• Yiğit, F. (2015). Türkçe öğretmenlerinin alternatif ölçme değerlendirme yöntemlerinin işlevleri ve kullanılma sıklığı hakkındaki görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 45(205), 64-8.