BİR HAFIZA MEKANI OLARAK UZUNYAYLA’NIN PINARBAŞI İLÇESİNE BAĞLI ABAZA VE ÇERKES KÖYLERİ

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 66, 423 - 455, 15.06.2020

Abdullah Temizkan , Didem Çatalkılıç

Öz

Anavatanları Kafkasya’dan geldikten sonra Uzunyayla köyleri köyden kente iç göçün yaşandığı sürece kadar neredeyse 100 yıl boyunca kadim Kafkasya kültürüne ev sahipliği yapmıştır. Köyler uzun yıllar boyunca vorşer, haçeş, cenaze törenleri ve düğün gibi platformlar sayesinde Kafkasya ile bağ kurmayı sağlayan hafıza mekanlarının canlı kalmasını sağlamıştır. Ancak 1950’lerde tarımda makineleşmeyle birlikte başlayan iç göç süreci zamanla hızlanmış ve günümüzde köyler boşalma noktasına gelmiştir. Çocuklarına eğitim yoluyla daha iyi bir hayat sağlamak ve arazinin miras yoluyla bölünmesi gibi farklı nedenlerle gerçekleşen köyden kente göç, büyük aile yapısının kırılmasına, dilin kaybına, taşımalı eğitime ve hafıza mekanlarının kaybına yol açmıştır. Biz coğrafi olarak Çörümşek ve Uzunyayla bölgelerini kültürel olarak Uzunyayla adı altında ele alarak köylerdeki ören yerlerini, sit alanlarını fotoğraflar ve tablolarla anlatmaya çalışacağımız bu makalede 2017, 2018 ve 2019 yıllarında Uzunyayla köylerinde gerçekleştirdiğimiz alan çalışmalarımız esnasında kaynak kişilere yönelttiğimiz sorular yoluyla yaşanan iç göçün hafıza mekanları üzerindeki etkilerini inceleyeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Hafıza Mekanı, İç Göç, Köyler, Uzunyayla.

Kaynakça

• BOZKURT, M. (2016). Pınarbaşı (Aziziye). Kayseri.
• BLARAMBERG, Y. F. (2017). Kafkasya Tarihi, Topoğrafik, İstatistik, Etnografik ve Askeri Tasviri. (çev. Habibe Eren). Ankara: Kafdav Yayıncılık.
• CANPOLAT, F. A. (2017). Pınarbaşı İlçesi’nin (Kayseri) Beşeri ve İktisadi Coğrafyası. Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmış Doktora Tezi).
• DUBROVİN, N. (2017). Çerkesler. (çev. Habibe Eren & Varol Tümer). Ankara: Kafdav Yayıncılık.
• ESER, M. (2008). “Ailede Sosyokültürel Değişme”. (dzn: Muhittin Ünal). Uzunyayla Rapor ve Belgeleri II. Ankara: Kafdav Yayıncılık: 61-73.
• GERGİN, E. (2016). Haçeş Hikayeleri. İstanbul: Kıvılcım Yayınları.
• İZBIRAK, R. (2008). “Uzunyayla’da Coğrafi Araştırmaları”. (dzn: Muhittin Ünal). Uzunyayla Rapor ve Belgeleri II. Ankara: Kafdav Yayıncılık: 74-101.
• KOSSWIG, L. (2008). “Oriens Milletlerarası Şark Tetkikleri Cemiyeti Mecmuası”. (dzn: Muhittin Ünal). Uzunyayla Rapor ve Belgeleri II, Ankara: Kafdav Yayıncılık: 101-125.
• EVERETT, S. L. (1966). “A Theory of Migration”. Demography. 3/1: 47-57.