BİR TERAPİ ODASI SİMÜLASYONU OLARAK GÜLSEREN BUDAYICIOĞLU EVRENİ DRAMALARI

Year 2023, Volume: 16 Issue: 43, 1407 - 1428, 19.09.2023

Zeynep Ekin Bal , Gizem Parlayandemir

https://doi.org/10.12981/mahder.1336882

Abstract

Televizyon dramaları toplumsal dönüşümlerden ve popüler kültürden etkilenmektedir. Anlatılar da psikolojiden neredeyse başlangıcından beri beslenmektedir. Bunun yanı sıra gerek psikolojinin popülerleşmesi gerekse dünya yazınında Irvin Yalom ve Türkiye’de Gülseren Budayıcıoğlu gibi örneklerle psikolojinin kitleselleşmesi, televizyon dramalarında da terapinin görünürlüğünün artmasını sağlamıştır. Bu artış; bir yanıyla sinemada ve televizyonda terapiyi merkezine alan veya içeren anlatıların terapötik potansiyel taşıması nedeniyle toplumun sağaltılması noktasında bir fırsat olarak görülebilecek olması ile birlikte temsil noktasındaki tartışmaları da arttırmıştır. Bu çalışmada psikiyatrist Gülseren Budayıcıoğlu’nun romanlarından uyarlanan ve onun danışmanlığında gerçekleştirilen televizyon dramalarından, içinde terapi ve terapistin yer bulduğu, İstanbullu Gelin, Doğduğun Ev Kaderindir, Kırmızı Oda, Masumlar Apartmanı ve Çöp Adam dramalarındaki söylem ve temsiller betimsel analiz yöntemiyle tartışılmıştır. Bu temsili terapi süreciyle birlikte karakterler toplumun bir parçası olarak değil, bütün çevresel etkilerden bağımsız bir kendilik ve aile bütünlüğü içerisinde ele alınmaktadır. Birey bütünden ayrıksı bir parçadır. Dramaların kendi içindeki etkileşimleri de göz önünde bulundurulduğunda bütün anlatıların kurmaca bir transmedya evreninin parçası olarak değerlendirilebileceği görülmüştür. Bütün içerikler aynı dünyaya hizmet etmekte, benzer bir söylemi yeniden üretmektedir. İncelenen dramalarda toplumu terapiye gitme konusunda teşvik edici bir boyut olabilse de anlatıların genel itibariyle terapötik bir sağaltım üretmediği, kullanılan anlatı biçemi ve müzikle katharsis sağladığından bahsedilebilir.

Keywords

Gülseren Budayıcıoğlu, Türk Televizyon Dramaları, Televizyon Dramaları ve Psikoloji, Dramalarda Terapi Temsili, Türk Televizyon Dramalarında Terapist Temsili

Thanks

Dr. Öğr. Üyesi Kemal Deniz, Arş. Gör. Abdülbaki Öztürk ve Şüheda Şenyuva'ya teşekkür ederiz.

GULSEREN BUDAYICIOĞLU UNIVERSE DRAMAS AS A THERAPY ROOM SIMULATION

Abstract

Television dramas are influenced by social transformations and popular culture. Cinema, too, has been nourished by psychology almost from its beginning. In addition, both the popularization and the massification of psychology, with examples such as Irvin Yalom in world literature and Gülseren Budayıcıoğlu in Türkiye, have increased the visibility of therapy in television dramas. On the one hand, the fact that the narratives that center or contain therapy in cinema and television can be seen as an opportunity for the healing of society due to the therapeutic potential, which has also increased the discussions on the point of representation. In this study, the discourses and representations in the dramas İstanbullu Gelin (The Bride from Istanbul), Doğduğun Ev Kaderindir (The House You Are Born is Your Destiny), Kırmızı Oda (The Red Room), Masumlar Apartmanı (The Innocent Apartment), and Çöp Adam (Rubbish Man), in which the therapy and the therapist take place in the television dramas both adapted from Gülseren Budayıcıoğlu's novels and supervised by her were discussed with descriptive analysis. With this representative therapy process, the characters are not handled as a part of the society but as a self and family integrity independent of all environmental influences. The individual is a separate part from the whole. Considering the interactions within the dramas, it has been seen that all narratives can be considered as a part of a fictional transmedia universe. All contents serve the same world and reproduce a similar discourse. Although there may be a dimension that encourages society to go to therapy in the dramas examined, the narratives do not produce a therapeutic treatment in general and provide catharsis with the narrative style and music used.

Keywords

Gülseren Budayıcıoğlu, Television dramas and psychology, Turkish television dramas, Representation of therapy in television dramas, Representation of therapist in Turkish television dramas

References

• Cain, D. J. (2014). Birey odaklı psikoterapiler. (çev.: N. Hamilton), İstanbul: Okuyan Us Yayınları.
• Campell Hill, V. (2009). Defining “normal” in their own image: Psychological professionals, middle-class normativity, and the postwar popularization of psychology. The Dissertation Thesis, The University of Texas at Austin. https://www.academia.edu/download/41642999/Hill-dissertation.pdf
• Ege, Ö. (2023). Popülizm, medya ve toplumsal cinsiyet: Sen kimsin Atiye?, Kültür ve İletişim, 26(1), 171-200.
• Gündüz, A. - Ertong Attar, G. (2020). Aktör ilişkilerağı, sağlık-hastalık ve suç: Şahsiyet dizisi üzerinden bir tartışma. İnsan ve İnsan, 7(24), 127-153.
• Güvenatam, O. (Yapımcı), Cem Karcı, Benal Tairi, Ali Balcı, Başak Soysal (Yönetmenler). (2020-2022). Kırmızı Oda [TV Series - TV Serisi]. OGM Pictures.
• Güvenatam, O. (Yapımcı), Çağrı Bayrak (Yönetmen). (2019-2021). Doğduğun Ev Kaderindir [TV Series - TV Serisi]. OGM Pictures.
• Güvenatam, O. (Yapımcı), Çağrı Vila Lostuvalı, Ender Mıhlar, Çiğdem Bozali (Yönetmenler). (2020-2022). Masumlar Apartmanı [TV Series - TV Serisi]. OGM Pictures.
• Güvenatam, O. (Yapımcı), Yağız Alp Akaydın, Çağrı Vila Lostuvalı (Yönetmenler). (2022-….). Çöp Adam [TV Series - TV Serisi]. OGM Pictures.
• Güvenatam, O. (Yapımcı), Zeynep Günay Tan, Deniz Akçay Katıksız (Yönetmenler) (2017-2019). İstanbullu Gelin [TV Series - TV Serisi]. O3 Medya.
• Hall, S. (1997). Work of representation. Representation: Cultural Representations and Signifying Practices, (ed.: Stuart Hall), 13-74, New York: Sage Publications.
• Hayward, S. (2001). Cinema studies the key concepts. London: Routledge.
• Hellinger, B. - Ten Hövel, G. (2016). Kabul etmenin özgürlüğü. (çev.: S. Toksoy), İstanbul: Agora Yayıncılık.
• Hill, J. (Yapımcı), Jonah Hill. (Yönetmen). (2022). Dr. Phil Stutz [Film]. Netflix Originals.
• Imber, S. D. et al. (1955). Social class and duration of psychotherapy. Journal of Clinical Psychology, 11, 281–284.
• Işık Yaşar, N. (2020). Türkiye'de ulusal televizyon kanallarındaki dizilerde kardeşlik ilişkilerinin temsili: İstanbullu Gelin dizisi örneği. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Jenkins, H. (2016). Cesur yeni medya. (çev.: Ö. N. Yeğengil), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Koçak, C. (2021). Tele-klinik dizilerde ‘gerçekliğin’ manipülasyonu: ‘Kırmızı Oda’. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 56, 16-42.
• Lee Cori, J. (2019). Annenin duygusal yoksunluğu. (çev.: B. S. Haktanır), İstanbul: Koridor Yayıncılık.
• Levine, P. A. (2017). Travma ve anı. (çev.: P. Savaş), İstanbul: Butik Yayıncılık ve Kişisel Gelişim Hizmetleri.
• Nazlı, S. (2013). Aile danışmanlığı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (1), 323-343.
• Pak, M. D. - Öztürk, B. (2019). Yapısal aile terapisi kuramı ekseninde ‘İstanbullu Gelin’ dizisinin analizi. Journal of International Social Research, 12(65), 1202-1208.
• Pamukçu, G. C. et al. (2022). Kırmızı oda dizisi izleyicilerinin psikolojik yardım alma tutumunun ve sosyal damgalanma algılarının incelenmesi, Journal of Vocational and Social Sciences of Turkey, 9, 131-147.
• Sarıçoban, A. - Kalpaklı, F. (2022). Masumlar apartmanı dizisinde kelimelerin gücü: Nefret söyleminden sevgi söylemine geçiş. International Let-In 2022 Conference Proceedings Book, (ed.: Meltem Huri Baturay), 210-215, Ankara: LET-IN R&D Group.
• Sedgwick, P. (2005) Representation. Key Concepts in Cultural Theory, (eds.: Peter Sedgwick, - Andrew Edgar), 225-226, London and New York: Routledge.
• Simeone-DiFrancesco, at al. (2015). Schema therapy with couples. West Sussex: Wiley.
• Sungur, M. Z. (1999). İkincil travma ve sosyal destek. Klinik Psikiyatri, 2(2), 105-108.
• Tanrıöver, H. (2022). Towards a social history of turkey through television series. Series-International Journal of TV Serial Narratives, 8(2), 9-26.
• Tarhan, S. H. & Karakoç, E. (2020). Popüler kültür ürünü olarak televizyon dizilerinde ideolojinin sunumu. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 6(1), 70-91.
• Van der Kolk, B. A. (1989). The compulsion to repeat the trauma. Re-enactment, revictimization, and masochism. Psychiatr Clin North Am, 12(2), 389-411.
• Wolynn, M. (2021). Seninle başlamadı. (çev., M. Madenoğlu), İstanbul: Sola Unitas.
• Yıldırım, A. - Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.