Bilişim Teknolojileri (BT) Öğretmenlerinin Mesleki Sorunları ve Çözüm Önerileri: Okul Müdürü ve BT Öğretmenlerinin Görüşleri

Yıl 2012, Cilt: 8 Sayı: 3, 152 - 171, 08.01.2013

Esra Eren , Betül Uluuysal

Öz

BT öğretmenlerinin yaşadıkları mesleki sorunların tespit edilmesi ve çözüm önerilerinin geliştirilmesinin amaçlandığı araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırma 2010-2011 öğretim yılında Eskişehir’deki ilköğretim okullarında görev yapan 10 okul müdürü ve 10 BT öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme ile toplanmış, elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiş ve yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda BT öğretmenlerinin mesleki sorunları özlük hakları, görev tanımı, mesleki gelişim, mesleki doyum, yönetsel destek olmak üzere beş tema altında toplanmıştır. Yaşanan sorunlara ilişkin okul müdürleri ve BT öğretmenlerinin öne çıkan çözüm önerileri; BT öğretmenlerine BT formatörü olarak kadro verilmesi, çalışma saatlerinin ve görev tanımlarının düzenlenmesi, okul müdürlerinin BT öğretmeninin rolleri hakkında bilinçlendirilmesi, BT öğretmenlerinin eğitim teknolojilerini yakından takip etmesi, diğer öğretmenlerin teknoloji kullanımı konusunda yetiştirilmesi şeklindedir. Okul müdürlerinin çoğu BT öğretmenlerinin FATİH projesindeki rolünü teknoloji kullanımı konusunda öğretmenlere destek olma ve onlara eğitim verme şeklinde değerlendirmektedir.

Anahtar Kelimeler

BT öğretmeni, BT formatör öğretmeni, mesleki sorunlar, çözüm önerileri, FATİH projesi

Kaynakça

• Akçay, H., Tüysüz, C., Feyzioğlu, B., ve Oğuz, B. (2008). Bilgisayar tabanlı ve bilgisayar destekli kimya öğretiminin öğrenci tutum ve başarısına etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 169-181.
• Altun, E. ve Ateş, A. (2008). Bilgisayar öğretmeni adaylarının uzaktan eğitime yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28 (3), 125-145.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Arıcı, B. (2007). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin mesleğe yönelik beklentileri ile alanda çalışan bilgisayar öğretmenlerinin mesleğe yönelik algıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Arıkan, Y.D. (2010). Bilişim teknolojileri öğretim programı. S.Şahin (Ed.). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi özel öğretim yöntemleri I-II. içinde (73-94). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Bb.net. (2012). [Online] http://bilgisayarbilisim.net/ adresinden 11.08.2012 tarihinde indirilmiştir.
• Chamberlin, B. (2003). Redefining the role of the k-12 technology coordinator. [Online] http://www.people.virginia.edu/~bc2j/techcoordinator/about.html tarihinde indirilmiştir. adresinden 11.06.2012
• Cleere, J. A. (2009). An examination of the role of the ICT coordinator in the secondary school system in Ireland. Master Thesis, Ireland: University of Limerick. Department of Education & Professional Studies.
• Çalıştay. (2011). Eğitimde F@TİH Projesi Çalıştayı. [Online] http://fatihprojesi.meb.gov.tr/site/haberincele.php?id=12 adresinden 14.08.2011 tarihinde indirilmiştir.
• Çuhadar, C. ve Dursun, Ö.Ö. (2010). Bilişim teknolojileri öğretmeni adaylarının gözüyle öğretmenlik mesleği. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi, 1(1).
• Demirli, C., Kerimgil, S. ve Donmuş, V. (2012). Türkiye’deki bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının mesleklerine yönelik görüşleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 369-388.
• Deryakulu, D. ve Olkun, S. (2006). Bilgisayar öğretmenlerinin mesleki sorunları: Çevrimiçi tartışma forumu mesajlarına dayalı bir çözümleme. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı, 160-161.
• Erdoğan, Y. (2008). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin mesleki beklentilerinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 27(1), 135-144.
• Erdoğan ve Aslan (2007). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenlerinin mesai arkadaşları tarafından algılanma biçimleri. Ulusal Teknik Eğitim, Mühendislik ve Eğitim Bilimleri Genç Araştırmacılar Sempozyumu, Kocaeli, Türkiye.
• Gay, L. R., Mills G. E. ve Airasian, P. (2006). Educational research:Competencies for analysis and applications (8th ed.), New Jersey: Pearson Education, Inc., Upper Saddle River.
• Gerek, S. ve Kurt, A. A. (2009). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümlerinde ekonomi okuryazarlığına ilişkin göstergeler: Nedenleri ve sonuçları. 3. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Konferansı, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. Hawkes M., Halverson P. ve Brockmueller B., (2002). Technology facilitation in the rural school: An analysis of options. Journal of Research in Rural Education, 17(3), 162 - 170.
• Kabakçı, I., Akbulut, Y., ve Özoğul, P. (2009). Perceived problems of computer teachers. Eurasian Journal of Educational Research, 34, 199-214.
• Karal, H ve Timuçin, E. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenliği bölümleri mezunların sorunları ve çözüm önerileri. Panel raporu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 16(2), 277-299.
• Karataş, S. (2010). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri (BÖTE) öğretmen adaylarının mesleklerine ilişkin zihin haritalarının analizi (Gazi Üniversitesi Örneği).Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 159-173.
• KayadumanH., Sırakaya, M, Seferoğlu, S.S. (2011). Eğitimde FATİH Projesinin öğretmenlerin yeterlik durumları açısından incelenmesi. Akademik Bilişim. İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Kayak, S. ve Orhan, F. (2009). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin görev yaptıkları okullarda üstlendikleri sorumlulukların incelenmesi. 1st. International Educational Research Conference, 1-3 May, Çanakkale, Türkiye.
• Kılınç, A., ve Salman, S. (2006). Fen ve matematik alanları öğretmen adaylarında bilgisayar okuryazarlığı. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 150-166.
• Kıyıcı M., Kabakçı I. (2006). BÖTE bölümü mezunu bilgisayar öğretmenlerinin ilk çalışma yıllarında karşılaştıkları sorunların belirlenmesi. VI. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Sempozyumu, Kıbrıs.
• Koçak Usluel, Y., Kuşkaya Mumcu F. Ve Demiraslan, Y. (2007). Öğrenme-öğretme sürecinde bilgi ve iletişim teknolojileri: Öğretmenlerin entegrasyon süreci ve engelleriyle ilgili görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 32, 164-178.
• Kurt ve Sular (2011). BÖTE öğrencilerinin programa bakış açıları: Tercih öncesi ve sonrası durum. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi, 2(2).
• Lai, K. W., & Pratt, K. (2004). Information and communication technology (ICT) in secondary schools: the roles of the computer coordinator. British Journal of Educational Technology, 35, 461-465.
• Marcovitz, D. (1998). Supporting technology in schools: The roles of computer coordinators. Society for Information Technology & Teacher Education International Conference. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 421 150)
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. USA: Sage Publications.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2009). Yürütülen projeler. Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü. http://egitek.meb.gov.tr/KapakLink/Projeler/YurutulenProjeler.html adresinden 09.08.2011 tarihinde indirilmiştir.
• Moallem, M., Mory, E., ve Rizzo, S. (1996). Technology resource teachers: Is this a new role for ınstructional technologists? Wilmington: North Carolina. The University of North Carolina at Wilmington. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 397 823)
• Okan, Z., ve Torun, P. (2007). Learner attitudes towards CALL applications at YADIM. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 162-179.
• Okay A. (2007). Bilgisayar öğretmenlerinin okulda karşılaştıkları sorunların belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Ohlrich, K. (1996). What are we? Library media ınformation specialists, computer technology coordinators, teacher ınstructional consultants, school-based management team members, or what? School Library Media Activities Monthly, 12(9), 26-28, 32.
• Orhan, F., Akkoyunlu, B. (2003). Eğitici bilgisayar formatör (master) öğretmenlerin profilleri ve uygulamada karşılaştıkları güçlüklere ilişkin, görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 90-100.
• Özoğul, P. (2006). Bilgisayar öğretmenlerinin meslek yaşamlarında karşılaştıkları sorunlar: Eskişehir ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Patton, M.Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. 3. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Seferoğlu, S.S. (2009). İlköğretim okullarında teknoloji kullanımı ve yöneticilerin bakış açıları. Akademik Bilişim, 11-13 Şubat, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
• Seferoğlu, S.S. ve Akbıyık, C. (2007). Bilişim teknolojilerinin okullarda kullanımı: Bilgisayar öğretmenlerinden beklentiler. Uluslar arası öğretmen yetiştirme politikaları ve sorunları sempozyumu, 12-14 Mayıs, Bakü.
• Seferoğlu, S.S. ve Akbıyık, C. (2009). Bilgisayar öğretmenlerinin bakış açısıyla yönetici ve öğretmen beklentileri. Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 497-514.
• Şerefoğlu ve Henkoğlu, H. ve Yıldırım, S. (2012). Türkiye’deki ilköğretim okullarında bilgisayar eğitimi: kuram ve uygulamadaki farklılıklar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45(1), 23-61.
• Timuçin, E., Öngöz, S. ve Tatlı, Z. (2007). Bilgisayar öğretmenlerinin ilköğretim bilgisayar ders saatlerine ilişkin düşünceleri ve müfredata yönelik önerileri, VII. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Konferansı, 199-207, Lefkoşa, Kıbrıs.
• Topu, F.,B. (2010). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin okullarındaki rolleri, beklentiler ve karşılaşılan problemler: Erzurum ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Türk, Ö. (2008). Bilgisayar öğretmenlerinin mesleki yeterliliklerini çalışma ortamlarında kullanabilirliklerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Ulusal Bildiri. (2010). Bilişim teknoloji öğretmenleri ulusal bildirisi. [Online] http://bilisimdegelecekvar.org/bildiri/biltek_bgv_protected_v1.pdf tarihinde indirilmiştir. adresinden 08.08.2011
• Whitfield, C. (2005). The five essentials of technology facilitators: Successful on-site help for technology ıntegration. [Online] http://www.techlearning.com/article/42544 adresinden 10 Haziran 2012 tarihinde indirilmiştir.
• Yıldırım, S. (2007). Current utilization of ICT in Turkish basic education Schools: A review of Teacher's ICT use and barriers to integration. International Journal of Instructional Media, 34(2), 171-186.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2003). Case study research (3rd ed). London: Sage Publications.
• Yüksek Öğretim Kurumu [YÖK]. (1998). Eğitim fakülteleri öğretmen yetiştirme programlarının yeniden yapılandırılması raporu. Ankara: Yükseköğretim Kurulu Yayını.