Hakemli çalışmalar bilimsel yöntemi somutlaştıran ve destekleyen çalışmalardır. Bu noktada sürecin bütün paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır.

Yazarlar, Telif Hakkı Lisans Sözleşmesini imzalayarak, makalenin Etkili Hemşirelik Dergisi tarafından yayınlanmak üzere kabul edilmesi durumunda Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC-ND) kapsamında lisanslanacağını kabul ederler ve makalenin yayına kabul edilmesi halinde telif haklarını Piri Reis Journal of Marine Sciences and Technology’ye (PRJ’ye) devretmeyi kabul ederler. Ancak yazarlar şu haklara sahiptir:
• Telif haklarının dışında kalan patent vb. tescil edilmiş haklar,
• Dergi ve kitap yayını dışında tüm eğitim faaliyetlerinde ücret ödemeden kullanılabilme hakkı,
• Ticari olmamak koşulu ile makaleyi çoğaltabilme hakkı.
Bu koşullar dışında, makalelerin yeniden kullanımına ilişkin izinler editoryal ofisten alınmalıdır.

Yayın Hakları Formu doldurulmalı, tüm yazarlarca imzalanmalı ve derginin çevrimiçi değerlendirme sistemine yüklenmelidir.

Yazarların Etik Sorumlulukları

PRJ’ye çalışma gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:

• Yayımlanmak üzere dergiye gönderilen çalışmalar daha önce herhangi bir kongrede tam metin bildiri ya da makale olarak bir dergide yayımlanmamış, yayımlanmak üzere kabul edilmemiş ve değerlendirme altına alınmamış olmalıdır.
• Yazarlar kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırmayla/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren bilgilendirilmiş onam belgesine sahip olmalıdır. Gönderilen araştırmalarda kurum izni ve etik kurul izni alındığı, bu izinlerin alındığı kurum bilgileri, alınan etik kurul izninin tarih ve karar numarası yöntem ve bilgilendirme bölümlerinde belirtilmelidir. Etik kurul belgeleri sisteme makale gönderimi sırasında yüklenmelidir.
• Gönderilen araştırmalara herhangi bir maddi destek sağlanmış ise bu durum ve hangi koşullar altında desteğin alındığı ayrıca belirtilmelidir.
• Makalelerin etik, bilimsel, yasal vb. kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır.
• Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
• Makalelerin bilgilendirme kısmında yazar katkı oranları, isim ve soyadlarının baş harflerinin kısaltılmış hali (A.B. vb.), Fikir, Tasarım, Danışmanlık, Veri Toplama ve İşleme, Analiz ve Yorum, Literatür Taraması, Makalenin Yazımı, Dergiye Göre Düzenlenmesi gibi ilgili başlığının yanında verilmelidir. Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe yeterli katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir.
• Yayımlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri makalenin bilgilendirme kısmında açıklanmalıdır.
• Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
• Yazar(lar)ın yayımlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
• Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.

Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları

Genel görev ve sorumluluklar

Editörler, PRJ’de yayımlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadır:

• Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarf etme,
• Sürekli olarak derginin gelişimini sağlama,
• Dergide yayımlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme,
• Düşünce özgürlüğünü destekleme,
• Akademik açıdan bütünlüğü sağlanma,
• Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme,
• Düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme.

Okuyucu ile ilişkiler

Editörler tüm okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların ihtiyaç duydukları bilgi, beceri ve deneyim beklentilerini dikkate alarak karar vermelidir. Yayımlanan çalışmaların okuyucuya, araştırmacıya, uygulayıcıya ve bilimsel literatüre katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına dikkat etmelidir. Ayrıca editörler okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermekle yükümlüdür.

Yazarlar ile ilişkiler

• Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar vermelidir.
• Yayın kapsamına uygun olan çalışmaların ciddi problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.
• Editörler, çalışma ile ilgili ciddi bir sorun olmadıkça, olumlu yöndeki hakem önerilerini göz ardı etmemelidir.
• Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editör(ler) tarafından verilen kararları ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmemelidir.
• "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" mutlaka yayımlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir.
• Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.

Hakemler ile ilişkiler

• Hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlemelidir.
• Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür.
• Yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek durumundadır.
• Körleme hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
• Hakemleri tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir.
• Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir.
• Hakem havuzunun dinamik şekilde güncellenmesi konusunda gerekli adımları atmalıdır.
• Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.
• Hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması için adımlar atmalıdır.

Yayın kurulu ile ilişkiler

• Editörler, tüm yayın kurulu üyelerinin süreçleri yayın politikaları ve yönergelere uygun ilerletmesini sağlamalıdır. Yayın kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirmeli ve gelişmelerden haberdar etmelidir.
• Yayın kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır.
• Yeni yayın kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir.
• Yayın kurulu üyelerinin uzmanlık alanına uygun çalışmaları değerlendirme için göndermelidir.
• Yayın kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır.
• Yayın kurulu ile belirli aralıklarla yayın politikalarının ve derginin gelişimi için toplantılar düzenlemelidir.

Dergi sahibi ve yayıncı ile ilişkiler

Editörler ve yayıncı arasındaki ilişki editoryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. Editörler ile yayıncı arasında yapılan yazılı sözleşme gereği, editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsızdır.

Editoryal ve kör hakemlik süreçleri

Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.

Kalite güvencesi

Editörler; dergide yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayımlanmasından sorumludur.

Kişisel verilerin korunması

Editörler yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.

Etik kurul, insan ve hayvan hakları

Editörler, değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan ve genelde doğa haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.

Olası suistimal ve görevi kötüye kullanmaya karşı önlem

Editörler, olası suistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikâyetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.

Akademik yayın bütünlüğünü sağlamak

Editörler, çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.

Fikri mülkiyet haklarının korunması

Editörler, yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Yapıcılık ve tartışmaya açıklık

Editörler,

• Dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir.
• Eleştirilen çalışmaların yazar(lar)ına cevap hakkı tanımalıdır.
• Olumsuz sonuçlar içeren çalışmaları göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.

Şikayetler

Editörler yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.

Politik ve ticari kaygılar

Dergi sahibi, yayıncı ve diğer hiçbir politik ve ticari unsur, editörlerin bağımsız karar almalarını etkilemez.

Çıkar çatışmaları

Editörler yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.

Hakemlerin Etik Sorumlulukları

PRJ, değerlendirme sürecini çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler, yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Bu bağlamda PRJ için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:

• Sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışma değerlendirmeyi kabul etmelidir.
• Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.
• Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir.
• Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayımlandıktan sonra kullanabilir.
• Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.
• Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır.
• Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.

AÇIK ERİŞİM POLİTİKASI

PRJ açık erişim politikası kapsamında yayınlanmaktadır.
GİZLİLİK BEYANI

Dergi yönetim sistemine girilen isim ve elektronik posta adresleri gibi kişisel bilgiler, yalnızca bu derginin bilimsel amaçları doğrultusunda kullanılacaktır. Bu bilgiler başka bir amaç veya bölüm için kullanılmayacak olup, üçüncü taraflarla paylaşılmayacaktır.

ARŞİVLEME

• PRJ’de yayımlan tüm makalelere ait üst veriler ve tam metinler Word, XML ve Pdf formatında erişime kapalı bir şekilde saklanır.
• Ayrıca TÜBİTAK ULAKBİM Veritabanı aracılığıyla tüm makaleler Word, XML ve Pdf formatında ULAKBİM sunucularında saklanmakta ve sunulmaktadır.

YAYIN POLİTİKASI

• PRJ’ye açık erişimli ve tam metin kayıt edilebilir şekilde, internet aracılığıyla Dergipark Dizini üzerinden ücretsiz olarak ulaşılmaktadır.
• Makalelerin değerlendirilmesi ve yayımlanması için yazarlardan ücret alınmamaktadır.
• PRJ’de yayımlanmak üzere gönderilen makalelerde tüm değerlendirme süreci çift-körleme ile hakemler ve yazarların kimlik bilgileri gizli tutularak sürdürülür. Süreç tamamlandıktan sonra yazının kabul edilip edilmediği sorumlu yazara bildirilir.

Değerlendirme Süreci

• Makalelerin değerlendirilmesi internet üzerinden makale gönderim sistemine başvuru süreciyle başlar. Yazar(lar) araştırmanın Ana Metin dosyasını, Etik Kurul Onay Formunu (derleme makaleleri hariç), Kurum İznini (olgu sunumu ise) ve Telif Hakkı Yazar Onay Formunu sisteme yükler.
• İngilizce gönderilen makalelerde dil editi PRJ’nin dil editörlerince kontrol edildikten sonra yazarlardan talep edilmektedir.

Yazar Sorumluluğu

• PRJ’de ifade edilen beyanlar ve görüşler, yazar(lar)ın sorumluluğundadır.
• Yayımlanacak metnin bilimsel dili ve yürütülen araştırmanın etik gereklilikleri karşılama sorumluluğu yazarlara aittir.
• Makalenin sorumlu yazarına teknik düzeltme ve yazım kuralları ile ilgili üç kere bilgi verildiği halde istenilen düzeltme yapılmazsa makalesi değerlendirme sürecinden çıkarılır ve bu konu yazara iletilir
• Minör ve majör hakem önerileri için yazarlara dört (4) hafta süre verilir,
• Hakemlerden gelen öneriler metin üzerinde farklı renklerde boyanarak ve yapılan düzeltmeler bir metin halinde yazılarak sisteme yüklenmelidir.
• Kabul edilen makalenin yayınlanacağı sayı hakkında yazar(lar) bilgi verilmez.
• Kabul edilen makalelerin yayınlanma sırası kabul sırasına göre sıralanır.
• Yayına kabul edilen makalenin son şekli pdf şablonu şeklinde yayımlanmadan önce sorumlu yazara göndererek onaylatılır. Onay sonrası değişiklik yapılmaz.
• Reddedilecek makaleler ile ilgili yazar(lar) bilgilendirilirken bilgi mailine hakem görüşleri de eklenir.
• Dergide makale değerlendirme süresi mümkün olduğunca kısa tutulmaktadır.

Editör ve Hakem Sorumluluğu

• Editör dergide yayımlanmaya uygun olmadığı düşünülen makaleleri, hakemlere gönderilmeden editör ve bölüm editörünün kararı ile reddeder.
• Editör alan editörlerinden makaleler hakkında gelen kararları inceler. Sekreterlik ile kararını bölüm editörlerine iletir.
• Makalelerin konu alanlarına göre ilgili alan editörünün atamasını gerçekleştirir. Bölüm editörleri arasındaki makale dağılımını ve sayısını düzenler.
• Editör Yardımcısı, derginin altı (6) ayda bir olan yayın sürecini editör ve bölüm editörü ile birlikte planlar ve yürütür.
• Alan editörleri Dergipark sistemi aracılığıyla başvuruyu takip edip hakemlere yönlendirir. Hakem geri dönüşlerinden sonra en kısa süre içinde ay içerisinde makalenin değerlendirme sonucunu yazara bildirir.
• Düzenleme talebinin yerine getirilmesine ilişkin yazardan kaynaklı gecikmeler makalenin reddi için bir neden olarak kabul edilir.
• Her bir makale metni, alanında uzman iki (2) bağımsız hakem tarafından incelenip yayımlanması uygun bulunan metinler alan editörünün onayının alınmasının ardından, baş editöre yönlendirilir. Makalenin yayımlanmasında son karar baş editöre aittir.
• Gönderilen değerlendirme davetlerinin yanıtlanması için hakemlerimize dört (4) hafta süre tanımlanmaktadır.
• Hakemlere makaleyi değerlendirmeleri için 20 gün süre verilmektedir. Üç kez üst üste makale değerlendirmeyi kabul etmeyen veya geç değerlendiren hakemler, PRJ Dergipark hakem havuzundan çıkartılmaktadır.