Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Bilgi Yönetimi Dergisi, ULAKBİM DergiPark platformunda “Hakemli Dergi” statüsünde yılda 4 sayı (Mart, Haziran, Eylül ve Aralık) elektronik olarak yayımlanmaktadır.
Dergi, disiplinlerarası yaklaşımla Bilgi Yönetimi, Belge Yönetimi, Arşiv Yönetimi ve Bilişim Sistemleri alanında özgün Türkçe ve İngilizce çalışmaları yayınlamaktadır.
Dergiye gönderilen çalışmalar amaç, kapsam, yöntem ve yazım ilkeleri açısından editöryal süreçten geçirildikten sonra Hakem Kurulu tarafından çifte körleme yöntemiyle bilimsel olarak değerlendirilir.
Dergide, hakem denetiminden geçen makaleler dışında, hakemsiz makalelere, uygulama çalışmalarına, çalışma raporlarına, vak' a sunumlarına, teknik notlara, kitap kritiklerine, standart incelemelerine, biyografi çalışmalarına, yasa ve karar incelemelerine, kitap tanıtımlarına ve lisans öğrencilerinin akademik çalışmalarına yer verilmektedir.
Bilgi Yönetimi Dergisi, Açık Erişim yaklaşımını benimsemekte, Dergi tarafından makale, yazı vb. için herhangi bir gönderim ücreti, editöryal işlem ücreti ya da yayın ücreti talep edilmemektedir.
Dergide yayımlanan yazılar için yazarlara herhangi bir ücret ödenmemektedir.
Rapor edilen araştırmalar etik kurallara uygun olarak hazırlanmalı ve metin içinde yapılan atıflar mutlaka belirtilmelidir. Kabul edilebilir benzerlik oranı üst sınırı %20' dir.
Yayınlanan makalelerde benimsenen görüşler derginin görüşü değildir, her makale yazarının sorumluluğundadır.
Bilgi Yönetimi Dergisi amaç ve kapsamı, yazım kuralları, yayın ilkeleri, makale gönderim ve değerlendirme süreçleri, etik ilkeler vd. konular hakkında ayrıntılı bilgi web sayfasında yer almaktadır.
Aşağıda yer alan etik sorumluluklar Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından belirtilen etik kurallara ve sorumluluklara uygun olarak hazırlanmıştır. Dergimiz editörlerinin, hakemlerinin ve yazarlarının aşağıda yer alan etik kurallara uygun şekilde hareket etmesi beklenmektedir.
1. Hakemlere Yönelik Etik Sorumluluklar
Hakem kurulu yılda en az bir defa gözden geçirilir ve düzenli olarak güncellenir. Yayınlanmak üzere dergiye gönderilen makaleler amaç, kapsam, yöntem ve yazım ilkeleri açısından editoryal süreçten geçirilir. Editoryal süreç sonunda yayınlanabilecek durumda olan yazılar 2 farklı hakeme gönderilir. Bu bağlamda Bilgi Yönetimi dergisi hakemlerinin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:
Değerlendirmeler tarafsız olmalıdır.
Hakemlik yapanlar mutlaka görüş bildirdikleri konunun uzmanı olmalı, konuyla ilgili yeterli bilgiye sahip değillerse hakemlik teklifini geri çevirmelidirler.
Hakemler araştırmayla veya yazarlarla çıkar çatışması içerisinde olmamalıdır.
Gizlilik ilkesi gereği hakemler inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir.
Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.
Eğitici ve öğretici olma sorumluluklarının bir gereği olarak, hakemler yazarlara yol göstermeli, kırıcı ve onur zedeleyici yorumlardan, yazarın/yazarların yetersizlikleri ile ilgili ifadelerden kaçınmalıdır.
Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklar çerçevesinde gerçekleştirmelidir.
2. Yazarlara Yönelik Etik Sorumluluklar
Yayınlanmak amacıyla gönderilen makaleler bilimsel yayın etiğine (intihal, sahtecilik, çarpıtma, tekrar yayın, dilimleme, haksız yazarlık, destekleyen kuruluşu belirtmemek, hayvanlar üzerindeki çalışmalarda etik kurallara uymamak vb) aykırı olmamalıdır.
Yazarlar gönderdikleri çalışmaların araştırma sürecini etik kurallara ve ilgili mevzuata uygun olarak yürütmüş olmalıdır. Makaleler belirtilen çalışma alanlarına uygun özgün çalışmalar olmalıdır.
Yazarlar gönderdikleri makalelerde etik kurul kararı gerektiren araştırma sonuçlarının yer alması durumunda, etik kurul karar bilgilerini (kurul adı, tarihi, numarası vd.) makalede belirtmelidir.
Makale araştırma sürecinde başka çalışmalardan doğrudan alıntı yapılması durumunda yazara atıf verilmelidir.
Kaynakça listesi eksiksiz olmalı ve alıntı yapılan kaynaklar mutlaka belirtilmelidir.
2. 1. Uygunluk ve Güvenilirlik
Yazar gerekli durumlarda uygun veri analizi yöntemleri kullanmalı ve gerekirse uzman tavsiyesi almalıdır.
Çok yazarlı çalışmalarda yazarlar yayınlarının içeriği ile ilgili ortak sorumluluk almalıdır. Yazarlar, yöntem ve bulguların doğru bir şekilde raporlandığından emin olmak için yayınlarını her aşamada kontrol etmelidir.
2. 2. Dürüstlük
Dergiye gönderilen makaleler başka bir yerde yayımlanmamış veya yayımlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır.
Yazar kullandığı araştırma yöntemlerini tanımlamalı, bulgularını açık ve net bir şekilde sunmalıdır.
2. 3. Özgünlük
Yazar eserin özgün olduğunu ve herhangi bir dilde, başka bir yerde yayınlanmadığını taahhüt etmelidir.
Eğer araştırma bulguları daha önce yayınlanmışsa ya da başka bir yerde yayınlanmak üzere farklı bir dergiye gönderilmişse makale gönderim sürecinde Editör konuyla ilgili bilgilendirilmelidir. Yazarlar, ilgili yayınların kopyalarını veya diğer dergilere sunulan eserlerin kopyalarını sunmalıdır.
Tek bir araştırma projesinden kaynaklanan çoklu yayınlar açıkça belirtilmeli ve birincil yayına atıfta bulunulmalıdır.
2. 4. Şeffaflık
Yazardan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar beklenen veri ve bilgileri editör kurulu ve hakem kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
Yazar kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduğunu veya deneklere yönelik izin prosedürlerini gerçekleştirdiğini gösteren belgeye sahip olmalıdır.
Yazar, çalışmada ortaya koyulan bulguların başkaları tarafından doğrulanabilmesi için yöntemlerini açık ve net bir şekilde tanımlamalıdır.
2. 5. Sorumluluk
Yazar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir.
Yazarın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
2. 6. Çok Yazarlı Çalışmalar
Çok yazarlı çalışmalarda tüm yazarlar listelenmeli, makale gönderimi sırasında telif hakkı devir formuna işlenmelidir.
Makale değerlendirme süreçlerinin yürütülmesi sırasında yazarlar arasından bir sorumlu yazar seçilmeli, Editör ile iletişimi sorumlu yazar sürdürmelidir.
Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.
Makalede yapılan değişiklik ve düzenlemeler tüm yazarlara iletilmelidir. Bu işlem “Sorumlu Yazar” sorumluluğundadır.
Çok yazarlı çalışmalarda, yazarların araştırmanın ve raporlamanın bütünlüğü konusunda ortak sorumluluk alması beklenir. Bununla birlikte, eğer yazarlar araştırmanın sadece belirli yönleri ve raporları için sorumluluk alırsa, bunun yayında belirtilmesi gerekir.
2. 7. Hakem süreci ve Telif Hakkı Devir Formu
Hakem süreciyle ilgili ayrıntılı bilgi Yazım Kuralları sayfasında "Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" adlı başlıkta verilmektedir. Yazarlar makale gönderirken bu kuralları kabul etmiş sayılırlar.
Yazar bu süreçte işbirliği yapmalı, hakem ve editör taleplerine zamanında ve doğru yanıt vermelidir.
Yazar, çalışmalarını değerlendirme sürecinde geri çekmek istemesi durumunda editöre bilgi vermelidir.
2.8. İnsanları veya Hayvanları İçeren Araştırmaların Raporlanması
Araştırma başlamadan önce uygun onay, lisans veya kayıtlar alınmalı ve raporda detaylar verilmelidir (örneğin, Kurumsal İnceleme Kurulu, Araştırma Etik Kurulu onayı, hayvan kullanımına ilişkin ulusal lisans yetkilileri).
Editörler tarafından talep edilmesi halinde, yazarlar rapor edilen araştırmanın uygun onayı aldığını ve etik olarak yerine getirildiğini gösteren kanıtlar sağlamalıdır (örneğin onayların kopyaları, lisanslar, katılımcı onay formları).
Yazar, araştırma sırasında toplanan kişisel verileri, bireyin (veya temsilcisinin) izni olmadan yayınlamamalı veya paylaşmamalıdır.
Yazar, anlamaya katkıda bulunabilecek tüm anlamlı araştırma sonuçlarını yayınlamalıdır.
3. Editörlere Yönelik Etik Sorumluluklar
3. 1. Dergi İçeriği İçin Sorumluluk
Editör dergide yayımlanan her makaleden sorumludur. Yayınladıkları materyalin kalitesini sağlamak ve yayınlanmış kaydın bütünlüğünü korumak durumundadır. Bu kapsamda editör;
Yalnızca akademik olarak karar verir ve verilen bu kararlar ile ilgili tam sorumluluk alır.
Çalışmaların adil ve tarafsız şekilde değerlendirilebilmesi amacıyla düşünce özgürlüğü ilkesine uygun hareket etmeye özen gösterir.
İş süreçlerini fikri mülkiyet haklarına ve etik standartlara uygun yürütür.
Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarf eder, sürekli olarak derginin gelişimini sağlamaya çalışır.
Yazarların ve hakemlerin gizliliğini korur, hakem sürecini de buna uygun yönetir.
Derginin süreçlerinin geliştirilmesi konusunda yazar, okuyucu ve hakem kurulu üyelerinin görüşlerini dikkate alır.
Hakemlik ve yayıncılıkla ilgili araştırmaları takip eder, yeni bilgiler ışığında derginin süreçlerini gözden geçirir.
3. 2. Okuyucu İle İlişkiler
Editörler, yayınlanan çalışmaların özgün olmasına dikkat eder, çalışmanın okuyucu, araştırmacı ve uygulama yapan kişilere bilimsel katkı sağlamasına özen gösterir.
Editörler tüm paydaşlardan gelen geri bildirimleri dikkate alır, açıklayıcı ve bilgilendirici geri dönüş sağlamak için çaba sarf eder.
3. 3. Yazarlar İle İlişkiler
Editörler, tüm çalışmaların uygun nitelikli hakemler tarafından incelenmesi konusunda özen gösterir.
Süreçlere dair yazarlara yönelik ayrıntılı bilgi, Bilgi Yönetimi Dergisi web sayfasında yer alan Yazım Kurallarında verilmektedir.
Sürece dair yaşanabilecek aksaklıkların önüne geçebilmek için Editör, yazar ile sürekli iletişim halinde bulunur.
3. 4. Hakemler İle İlişkiler
Hakem atamaları sırasında, yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığı editörler tarafından gözetilir.
Değerlendirme işlemi, çifte körleme yöntemiyle yürütüldüğü için hakemlerin kimlik bilgileri gizli tutulur. Her sayının hakem listesi, ilgili sayıda duyurulur.
Hakemler çalışmayı değerlendirirken tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dil kullanılması konusunda teşvik edilir.
Hakem havuzunun farklı disiplinlerden oluşması ve sürekli olarak güncellenmesi için gerekli çalışmalar yapılır.
Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeler engellenir ya da sansürlenir.
3. 5. Hakemlik ve Değerlendirme Süreci
Editörler; dergi Yazım Kurallarında yer alan "Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.
Hakemler hazırladıkları raporlarda, çalışmanın yayımlanması veya yayımlanmaması durumuyla ilgili kesin bir kanaat bildirebilirler. Fakat Editör/Editör Kurulu çalışmayı değerlendiren hakemlerin benzer ve karşıt görüşleri üzerinden bir karar verebilir.
Editör/Editör Kurulu bu hususta kabul veya ret veren hakemlerin sayısına değil, hakemlerin veya yazarların argümanlarının güçlülüğüne bakar. Editör/Editör Kurulu, değerlendirme soruları evet, hayır şeklinde cevaplanmış raporlardan ziyade güçlü, gerekçeleri sunulmuş önerme içeren raporları dikkate alır.
Hakem bir çalışma yayımlandıktan sonra kendi görüşlerinin çalışmada tamamen yansıtılmadığını görebilir. Diğer hakemlerin farklı görüşte bulunmaları, Editör/Editör Kurulu'nun da bu görüşleri dikkate almış olması mümkündür. Bu durumda çalışmayı değerlendiren hakemin talebi doğrultusunda diğer hakemlerin görüşleri Editör Kurulu'nun uygun görmesi halinde kendisine gönderilebilir.
Hakemlerin önerilerine göre Editör/Editör Kurulu aşağıdaki yollardan birini izler:

Çalışmayı yayımlayabilir.
Kısmi ve önemli düzeyde değişiklik ve geliştirme yapılmış çalışmayı yayıma kabul edebilir.
Yazardan/yazarlardan hakem görüşlerine uygun olarak çalışmasını düzenlemesini isteyip yeni bir değerlendirme süreci başlatabilir.
Çalışmayı reddedebilir.
3. 6. Editör Kurulu Üyeleri
Derginin gelişmesine katkıda bulunacak, uygun nitelikli editör kurulu üyelerinin belirlenmesi için özen gösterilir.
Editör Kurulu üyeleri düzenli bir şekilde gözden geçirilir.
Editör, kurul üyelerinden, derginin yönetimi ile ilgili fikirlerini alır, dergi politikalarındaki değişiklikleri bildirir ve gelecek için plan yapmak üzere, düzenli bir şeklide (örneğin yılda bir kez) danışır.
3. 7. Kişisel Verilerin Korunması
Editörler; kişisel veri içeren çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası olmadığı sürece çalışmayı reddeder. Ayrıca editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.

3. 8. Etik Kurul, İnsan ve Hayvan Hakları
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamaya özen gösterir. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.

3. 9. Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması
Editörler, yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür.

3. 10. Yapıcılık ve Tartışmaya Açıklık
Editörler, dergide yayınlanan eserlere ilişkin eleştirileri dikkate alır ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemeye çaba gösterir.

3. 11. Şikayetler
Editörler yazar ve hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek açıklayıcı bir şekilde yanıt vermeye çalışır.

4. Yayıncının Etik Sorumlulukları
Bilgi Yönetimi Dergisi;
Herhangi bir şekilde yazarlardan ücret talep etmemektedir.
Yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını korumaya ve her kopyanın kaydını saklamaya özen gösterir.
5. Lisanslama ve Telif Hakkı
Bilgi Yönetimi Dergisi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Kullanıcılar bu lisans kapsamında, lisans sahibine atıfta bulunarak eseri dağıtabilir, kopyalayabilir, üzerinde çalışmalar yapabilir, yine sahibine atıfta bulunarak türevi çalışmalar için eseri kullanabilir.
6. İntihal Denetimi
Rapor edilen araştırmalar etik kurallara uygun olarak hazırlanmalı ve metin içinde yapılan atıflar mutlaka belirtilmelidir. Dergimize gönderilen çalışmalar hakem değerlendirme süreci tamamlandıktan sonra, yayımlanmadan önce intihalin önüne geçilmesi amacıyla Ithenticate programında değerlendirilmektedir.
Benzerlik oranı üst sınırı %20' dir.

Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşırsanız,

Yayımlanan bir makalede önemli bir hata ya da yanlışlık fark ettiğinizde ya da yukarıda bahsedilen etik sorumluluklara uygun olmayan bir davranış veya içerikle karşılaştığınızda lütfen bydergisi@gmail.com adresine e-posta yoluyla bildiriniz.