KONYA MEVLANA KÜLTÜR MERKEZİNİN ERİŞİLEBİLİRLİK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2020, Erişilebilirlik Özel Sayısı Cilt 2, 285 - 326, 31.12.2020

Hatice Derya Arslan , Sümeyye Acar

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.821046

Abstract

Kentsel çevrenin ve yapı içindeki mekânların tüm kullanıcılar için erişilebilir olması aynı zamanda engelli bireylerin de bu yapılı çevreleri kullanımının arttırılması önemlidir. Yaş, beceri durum ve imkânların oluşturduğu farklılıklara karşın tüm bireylerin mümkün olduğu oranda eşit ve aktif kullanımlarını sağlayan çevre ya da tüm ürünlerin tasarlanması sürecindeki tasarım yaklaşımı; herkes için tasarım kavramı, bugün tüm mimari çalışmalarda ele alınmaktadır. Mekân ve çevre tasarımında kullanılabilirlik ve erişilebilirlik ele alınarak, her türlü birey için aynı kullanım özgürlüğünün sağlanması, tasarlanan yapı, çevre ve iletişimin herkes için aynı çekicilikte sunulması, kullanım yöntemlerinin kişilerin bireysel yetenek ve tercihlerine göre geniş seçenekler içermesi evrensel tasarım ilkeleri baz alınarak oluşturulabilmektedir. Bu bağlamda erişilebilirlik sosyal hayata katılmada etkili bir konudur. Toplumsal yaşamın her alanında engellilerin de yer alması, eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinden faydalanması, üretime ve sosyal kültürel, sportif faaliyetlere katılmasına imkan sağlayan kültür merkezleri; engellilerin kullanım ve erişebilirlik gereksinimlerini karşılayabilecek biçimde düzenlenmelidir. Bu çalışmada evrensel tasarım yaklaşımıyla engellilik ve erişebilirlik kavramları düzleminde Konya da birçok etkinliğe ve hizmete ev sahipliği yapan Mevlana Kültür Merkezi incelenmiştir. Bunun için bina çevresi ve bina içindeki erişilebilirliği sağlayan yaya geçidi, yaya yolu, otopark, rampa, merdiven, asansör, koridorlar, işaretler fotoğraflanmış ve ölçülendirilmiştir. Araştırmanın kapsamı; erişilebilir çevre standartlarının ve erişilebilir bina standartlarının alt başlıkları esas alınarak, standartların mevcut uygulamalar ile kıyaslamasını, sorun tespitini ve çözüm önerilerini içermektedir. Standartlar ve kıyaslamalar sonucu ilerdeki tasarımlar için bir rehber oluşturmak, mevcut duruma çözüm önerileri getirmek amaçlanmıştır. Sonuçlar Mevlana Kültür Merkezinin standartlara uygun olmadığı ve iyileştirme projelerinin gerekliliğini açıkça ortaya koymuştur.

Keywords

Erişebilirlik, Evrensel Tasarım, Engelli Birey, Mevlana Kültür Merkezi

ASSESMENT OF KONYA MEVLANA CULTURAL CENTER WITH RESPECT TO ACCESIBILTY

Abstract

,The accessibility of the urban environment and spaces within the building for all users, and increasing the usage of these built environments by individuals having with disabilities is important. The design approach that ensures equal and active use of all individuals as much as possible despite the differences created by age, skill, situation and opportunities (in the process of designing the environment or all products); the concept of design for everyone is addressed in all architectural works today. Considering usability and accessibility in space and environmental design, providing the same freedom of use for all kinds of individuals, presenting the designed building, environment and communication with the same attractiveness for everyone, and the usage methods include wide options according to the individual abilities and preferences of the people can be created on the basis of universal design principles. In this context, accessibility is an effective issue in participating in social life. Cultural centers that allow disabled people to take part in all areas of social life, benefit from education and rehabilitation services, participate in production, social, cultural and sports activities; It should be arranged in a way to meet the use and accessibility needs of the disabled. In this study, Mevlana Cultural Center, which hosts many activities and services in Konya in the plane of disability and accessibility concepts with a universal design approach, was examined. For this purpose, the pedestrian crossings, pedestrian paths, parking lots, ramps, stairs, elevators, corridors, signs, which provide accessibility within the building and around the building, were photographed and scaled. The scope of the research; Based on the subheadings of accessible environmental standards and accessible building standards, it includes the comparison of standards with existing practices, problem detection and solution suggestions. As a result of standards and comparisons, it is aimed to create a guide for future designs and to offer solutions to the current situation. The results clearly revealed that the Mevlana Cultural Center is not in compliance with the standards and that improvement projects are required.

Keywords

Accesebility, Universal Design, Disabled Individual, Mevlana Cultural Center

References

• ANSI A117.1 1961, American National Standard Specifications for Making Buildings and Facilities Accessible to. and Usable by. the Physically Handicapped (ANSI A117.1- 1e61).
• BM, Accessibility for the Disabled A Design Manual for a Barrier Free Environment, United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Division for Social Policy and Development, 2004
• Kalaycı, A., Kutay, E.L., Kesim G.A., 2006, Ergonomik Kent ve Engelliler, Kent ve Sağlık Sempozyumu, Bursa
• Story, Molly Follette; Mueller, James L.; Mace, Ronald L.1998, The Universal Design File Designing for People of All Ages & Abilities, Center for Universal Design, NC State University
• T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, 2011, Yerel Yönetimler İçin Ulaşılabilirlik Temel Bilgiler Teknik El Kitabı, Ankara
• TS 12576: Şehir İçi Yollar- Özürlü ve Yaşlılar İçin Sokak, Cadde, Meydan ve Yollarda Yapısal Önlemlerin Tasarım Kuralları.
• TS 9111: Engelli İnsanların İkamet Edeceği Binaların Düzenlenmesi Kuralları.
• TS 10551:Şehir İçi Yollar-Otolar İçin Otopark Tasarım Kuralları.
• Web iletisi: http://www.mkm.gov.tr/sayfadetay.php?mID=82