ANADOLU LİSESİ ÖĞRETMENLERİNİN İNGİLİZCE PROGRAMINDA ÇOK KÜLTÜRLÜLÜK KAVRAMINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 1, 109 - 132, 10.06.2016

Gürbüz Ocak , Tuğba Akar

Öz

İngilizce Dersi Öğretim Programı öğrencilerin yabancı dilde etkili ve akıcı iletişim kurmalarının sağlanmasının yanı sıra kültürler arası yeti kazanmaları ve farklı kültürlerin varlığından haberdar olmaları açısından büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı ise Anadolu Lisesi türündeki kurumların İngilizce öğretim programında çok kültürlülük öğelerine ne kadar yer verildiğini öğretmen (15 kişi) görüşlerine başvurarak ortaya çıkarmaktır. Araştırma, nitel bir çalışma olup, “olgu bilim” deseni kapsamında yürütülmüştür.  Araştırmanın verileri “açık-uçlu sorulardan oluşan bir görüşme formu” vasıtasıyla toplanmış, veriler “içerik analizi tekniği” ile analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları yedi tema altında toplanmış ve kategorileştirilmiştir. Çok Kültürlülük, Türk Kültürü ve Öğeleri, Dil ve Kültür Etkileşimi, Evrensel Temel Sorunlar, Toplumsal yapı ve bütünlük, Esnek Yabancı Dil Öğretim Programı ve Kültürel Farkındalık belirlenen ana temalardır. Bu ana temalar çerçevesinde şu sonuçlara ulaşılmıştır. Öğretim programında çok kültürlülüğün yer aldığı ancak İngiliz ve/veya Amerikan kültürünün diğer kültürlere, örneğin Türk kültürüne oranla daha fazla vurgulandığı; çok kültürlülük vurgusunun toplumsal yapı ve bütünlüğü bozmadığı; programın kültürel öğeleri dâhil etmek için yeterince esnek olduğu, kültürel farkındalığın öğrencilere kazandırılması gereken bir değer olduğu; evrensel temel sorunlar içinde sadece çevresel sorunlara değinildiği katılımcılar tarafından belirtilmiştir. Sonuç olarak programda daha çok esneklik ve çeşitlilik sağlanması ve kültürler arası yetiyi geliştirici hedeflerin Yabancı Dil Öğretim programına dâhil edilmesi gerektiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• AÇIKALIN, M. (2010). “The Influence of Global Education on the Turkish Social Studies Curriculum”, The Social Studies, 101, s. 254-259
• ALPTEKİN, C. (2002). “Towards Intercultural Communicative Competence”, ELT Journal, S. 56 (1), 57-64.
• BADA, E. ve GENÇ, B. (2005). “Culture in Language Learning and Teaching”, The Reading Matriz, S. 5 (1), s. 73-84.
• BANKS, J. A. (2009). “Human Rights, Diversity and Citizenship Education”, The Educational Forum, S. 73 (2), s. 100-110
• BAŞBAY, A. ve KAĞNICI, D. Y. (2011). “Çokkültürlü Yeterlik Algıları Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması”, Eğitim ve Bilim, S. 36 (161), s. 199-212
• BÜYÜKKARAGÖZ, S. (1997). Program Geliştirme “Kaynak Metinler”. Öz Eğitim Basım Yayın Dağıtım: Konya
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. , ÇAKMAK, E., AKGÜN, E. KARADENİZ, Ş. ve DEMİREL, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Yayıncılık: Ankara
• BYRAM, M. (1997). Teaching and Assessing Intercultural Communicative Competence. Multilingual UK: Matters Ltd.
• BYRAM, M., MORGAN, C. ve COLLEAGUES. (1994). Teaching and Learning Language and Culture. Great Britain: WBC.
• ÇAKIR, İ. (2011). “Yabancı Dil Öğrenme Ortamlarında Kültürün Rolü”. Milli Eğitim, S. 190, s. 240-255.
• ÇÜÇEN, A.K. (2005). “Kültür, Uygarlık, Evrensellik ve Çok-Kültürlülük”, S. (4), s. 111-115
• DEMİREL, Ö. (2000). Plandan Uygulamaya Öğretme Sanatı. Pegem Yayıncılık: Ankara
• DOĞAN YILMAZ, Z. (2007). Avrupa Birliği Ortak Dil Çerçevesi Programının Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Okullarında Yabancı Dil (İngilizce)Dersi Öğretiminde Uygulanabilirliği. Yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• GERIN-LAJOIE, D. (2011). Multicultural Education: Nothing More Than Folklore. R. Ghosh ve K. McDonough. (Ed.). Diversity and Education for Liberation:Realities, Possibilities and Problems. (s. 24-27). The Association for Canadian Studies And The Canadian Ethnic Studies Association 2nd Annual Conference: Ottowa.
• GUTENG, S. (2005). “Professional Concerns Of Beginning Teachers of Deaf and Hard of Hearing Students”, American Annals of the Deaf, S. 150 (1), s. 17-41.
• http://www.americancouncils.org/JER/archive2/issue4/11.htm
• http://www.coe.int/t/dg4/linguistic/Source/Framework_EN.pdf (Retrieved on 18.06.2012)
• KİTAO, K. (1991). “Teaching Culture in Foreign Language Instruction in the United States”, Doshisha Studies in English, S. 52-53, s. 285-306. [Online]: Retrieved on 20 June 2012, at URL: http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED330214.pdf )
• KRİAUČİŪNİENĖ, R. ve ŠİUGŽDİNİENĖ, A. (2010). “Viewpoints of Intercultural Competence Development In English Language Teaching/Learning Classroom”, II. KALBŲ DIDAKTIKA, S. 95-105.
• KÜÇÜK, S. (9-11 Aralık 2009). Kültürlerarası Öğrenme Üzerine Bir Kavram- Model Denemesi ve Türkçe Ders Kitapları. 2. Uluslar arası Dünya Dili Türkçe Sempozyumunda sunulmuş bildiri, Uluslar Arası Kıbrıs Üniversitesi, Lefkoşa.
• MCKAY, S. L. (2003). “Eil Curriculum Development”, RELC Journal, S. 34 (31), s. 31-47.
• MEB, (2011). Ortaöğretim Kurumları İngilizce Dersi Öğretim Programı- Milli Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
• MİLES, M. B. ve HUBERMAN, A. M. (1994). Qualitative data analysis : an expanded sourcebook. (2nd Ed.). SAGE Publications: California.
• O’NEİLL, S. (2008). “A case study of learning in English as a Foreign Language (EFL) in Japan: High school students’ English proficiency levels and fostering positive cross-cultural attitudes”, International Journal of Pedagogies and Learning, S. 4 (5), s. 104-120
• ORAL, Y. (2003). “Reflections of The Global English in Turkey (An Intercultural Approach and A Critical Approach)”.Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• PORTO, M. (2010). “Culturally responsive L2 education: an awareness raising proposal”, ELT Journal, S.64 (1), s.45-53
• REID, S. (2009). The Learning Process Model for Intercultural Partnerships. The Centre for Applied Linguistics, University of Warwick.
• SARBAUGH, L. E. (1993). Intercultural Communication. International and Pan- American Copyright Conventions: The USA.
• SHEMSHADSARA, Z. G. (2012). “Developing Cultural Awareness in Foreign Language Teaching”, English Language Teaching, 5 ( 3), 95-99
• SYBING, R. (2011). “Assessing Perspectives on Culture in EFL Education”, ELT Journal, 65 (4), 467-469
• SYSOYEV, P. V. ve DONELSON L. R. (2002). Teaching Cultural Identity through Modern Language: Discourse as a Marker of an Individual’s Cultural Identity. [Online]: Retrieved on 20-June 2012, at URL:
• TOSUN, B. (2007). “Avrupa Birliği Ortak Dil Çerçevesi Programının Milli Eğitim Bakanlığı Anadolu Liselerinde Yabancı Dil Olarak İngilizce Dersi Öğretiminde Uygulanabilirliği.” Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• VARIŞ, F. (1988). Eğitimde Program Geliştirme: Teori ve Teknikler. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınevi: Ankara.
• YAZICI, S., BAŞOL, G. ve TOPRAK, G. (2009). “Öğretmenlerin Çok Kültürlü Eğitim Tutumları: Bir Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 37, s. 229-242
• YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık: Ankara.