Radikalleşme ve Şiddet İçeren Aşırıcılığı Uzaklarda Önlemek: Afrika Boynuzu’nda Şiddet İçeren Aşırıcılığa Karşı Direncin Güçlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 97 - 109, 30.09.2024

Kaan Kılıç

https://doi.org/10.59886/tsbder.1508017

Öz

Göç hareketleri vasıtasıyla topraklarını terk eden bireyler, radikalleşme ve aşırıcılığın yıkıcı etkilerine karşı savunmasız durumda olarak kabul edilmektedir. Avrupa toplumu için en büyük tehditlerden birisi, Kuzey Afrika ve Ortadoğu kaynaklı göçlerle birlikte Avrupa’nın sosyokültürel yapısının bozulmasıdır. Ayrıca Avrupa’da doğan ve çatışma bölgelerine gidip gelerek şiddet pratiği kazanan bireylerin varlığı da Avrupa’nın güvenliğini tehdit etmektedir. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri bu tehditleri bertaraf etmek ve Afrika üzerindeki sosyoekonomik çıkarlarını koruyabilmek maksadıyla şiddet içeren aşırıcılık ve radikalleşme ile mücadele projeleri tasarlamaktadır. Bu girişimlerden bir tanesi, Şiddet İçeren Aşırıcılığa Karşı Direncin Güçlendirilmesi (Strengthening Resilience to Violent Extremism – STRIVE) isimli projedir. Afrika Boynuzu özelinde tasarlanan projenin genel hedefi, bölgedeki ülkelerde insan haklarını gözeterek, uluslararası hukuka bağlı bir şekilde terörizmi önlemek ve şiddet içeren aşırıcılıkla mücadele etmektir. Ancak AB tarafından gerçekleştirilen projelerde, bölgedeki yerel halk tarafından yanlış anlaşılabilecek ya da sosyal dokuda uyumsuzluğa neden olabilecek faaliyetlerin yapıldığı da görülmektedir. Gerçekleştirilen bazı faaliyetlerin, radikalleşmenin etkilerini azaltmak bir yana topluluklar üzerinde daha da radikalleştirici etkilere sahip olabileceği unutulmamalıdır. Bu çalışmanın amacı, AB’nin Afrika Boynuzu’na yönelik geliştirmiş olduğu radikalleşme ve şiddet içeren aşırıcılıkla mücadele programlarının radikalleşme üzerine olumlu ve olumsuz etkilerini incelemektir.

Anahtar Kelimeler

Şiddet İçeren Aşırıcılık, Radikalleşme, Avrupa Birliği, Afrika Boynuzu

Kaynakça

• Bakowski, P. (2022). PreventingRadicalization in theEuropeanUnion: How EU Policy Has Evolved. EuropeanParliamentaryResearch Service, https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document/EPRS_IDA(2022)739213 (Erişim Tarihi: 15.03.2024).
• Brett, J., Eriksen, K., RønnSørensen, A., CopenhagenAps, T. (2015). LessonslearnedfromDanishandotherinternationalefforts on CounteringViolentExtremism (CVE) in developmentcontexts. Copenhagen: Ministry of ForeignAffairs of Denmark.
• Brett, J., Kahlmeyer, A. (2017). StrengtheningResiliencetoViolentExtremism – STRIVE (Horn of Africa). TANA and CMC, Değerlendirme Raporu, https://ct-morse.eu/wp-content/uploads/2017/04/170124-STRIVE-evaluation-Report-Final.pdf (Erişim Tarihi: 16.04.2024).
• Coalset, R. (2019). Radicalization: The Origins And Limits of a Contested Concept. Nadia Fadil, Martijn de Koning & Francesco Ragazz (Ed.). Radicalization in Belgium and the Netherlands critical perspectives on violence and security (s.29-51),London: I.B. Tauris.
• Commission of EuropeanCommunities (2004). Communication from the Commission to the European Parliament and the Council concerning terrorist recruitment - Addressing the factors contributing to violent radicalization. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=CELEX%3A52005DC0313 (Erişim: 15.03.2024). Dalgaard-Nielsen, A. (2010). Violent Radicalization in Europe: What We Know and What We Do Not Know. Studies in Conflict and Terrorism, 33(9), 797-814.
• EuropeanCommision (2024). Prevent of Radicalisation. https://home-affairs.ec.europa.eu/policies/internal-security/counter-terrorism-and-radicalisation/prevention-radicalisation_en (Erişim: 15.03.2024).
• European Union Committee of Regions (2017). Opinion of the European Committee of the Regions — Combatting radicalisation and violent extremism: prevention mechanisms at local and regional level. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52015IR6329 (Erişim 15.03.2024).
• Fisher, T., Range, D., Cuddihy, J. (2020). Evaluation of ‘Strengthening Resilience to Violent Extremism (STRIVE II) in Kenya., https://ctmorse.wpenginepowered.com/wp-content/uploads/2018/01/evaluation-of-strive-ii-final-report-september-2020-version-for-publication_lm-2.pdf (Erişim Tarihi: 16.04.2024).
• GCERF (2021). Preventing and Countering Violent Extremism Stories from the EU’s work around the globe. https://www.gcerf.org/wp-content/uploads/2015/12/PCVE-stories-from-the-EUs-work-around-the-globe.pdf (Erişim Tarihi: 10.03.2024).
• Khalil, J., Zeuthen, M. (2016). Countering Violent Extremism and Risk Reduction A Guide to Programme Design and Evaluation. RUSI, https://static.rusi.org/20160608_cve_and_rr.combined.online4.pdf (Erişim Tarihi: 16.03.2024).
• Kurum, M. ve Avcı, E. (2018). Radikalizm ve Aşırıcılıktan Terörizme: Siyasal Şiddetin Araçsallaştırılması. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 14(28), 37-90.
• McCauley, C., Moskalenko, S. (2008). Mechanisms of PoliticalRadicalization: PathwaysTowardTerrorism. TerrorismandPoliticalViolence, 20(3), 415-433, DOI: 10.1080/09546550802073367.
• Ministry of Foreign Affairs Denmark (t.y.). PeaceandStabilisationProgrammeTheHorn of Africa 2023-2026. https://somalia.um.dk/en/danida-en/peace-and-stabilisation-4 (Erişim Tarihi: 16.04.2024).
• Musolini, S. (2021). EU policiesforpreventingviolentextremism: a newparadigmforaction?.CIDOB International Relations, (128), 39-57.
• RUSI (2017). STRIVE Lessons Learned Horn of Africa. https://ctmorse.wpenginepowered.com/wp-content/uploads/2017/04/Strive-Lessons-Learned-Report-Final-Version.pdf (Erişim Tarihi: 16.04.2024).
• RUSI (2019). STRIVE for Development. https://www.gcerf.org/wp-content/uploads/2015/12/EU-Strive-brochure.pdf (Erişim Tarihi: 16.04.2024).
• RUSI (2024). StrengtheningResiliencetoViolentExtremism (STRIVE) Horn of Africa. https://www.rusi.org/explore-our-research/projects/strengthening-resilience-violent-extremism-strive-horn-africa (Erişim Tarihi: 16.04.2024).
• Tecmen, A. (2020). EuropeanUnion’sArticulation of Radicalisation: DeconstructingtheDiscursiveFormulation of Radicalismthrough Counter Measures. LiteratureReview, Bilgi Üniversitesi, Avrupa Enstitüsü, https://bpy.bilgi.edu.tr/media/document/2020/05/22/european-unions-articulation-of-radicalisation_ayse-tecmen.pdf(Erişim: 15.03.2024).
• The Diplomatic Service of the European Union EEAS (2023, 26 Mayıs). The Horn of Africa: a geo-strategic priority for the EU., 26.05.2023 https://www.eeas.europa.eu/eeas/horn-africa-geo-strategic-priority-eu_en (Erişim Tarihi: 10.03.2024).