Kabzası Çerçeveli Urartu Kılıçları ve Yapım Teknikleri

Year 2023, Issue: 5, 120 - 139, 21.06.2023

Hanifi Biber

Abstract

Abstract
The Urartians were one of the important civilizations of the Middle Iron Age, which dominated Eastern Anatolia in the 1st millennium BC. When the Urartian Kingdom, which ruled for two hundred and fifty years under the rule of the capital Tuspa, is examined, it is seen that the most important achievements are in the field of architecture. castles, palaces, temples, irrigation systems such as dams, ponds and canals, etc. The structures that show the level of development they have reached in this field. On the other hand, the Urartians were engaged in mining, art, pottery production, etc. It has succeeded in becoming a civilization with its own characteristics in various fields. Especially, they made great progress in mining, and by using forging and casting techniques, they were able to produce the most superior metal art products of their period. It has not been easy for the Urartian kingdom to be able to live in a region with a mountainous and rugged geographical structure and to be able to protect these lands against the enemy states and/or principalities around it, especially the Assyrian Kingdom, which is their eternal enemy in the south. The Urartians, who needed a strong army to achieve this, were able to produce the necessary weapons, especially to equip this army, thanks to their superior success in mining, and thus, among other factors, were able to fight one of the most important powers of the period, such as Assyria. It can be distinguished from the weapons of contemporary cultures at first glance and can be called “Urartian type”; Among the Urartian swords, which draw attention with their distinctive hilt structures consisting of hemispherical or conical crest, grip-protruding handle and cuffed balk, the 'hilt-framed swords' are notable for having a particularly complicated hilt structure, although they are not the most advanced swords. Superior metallurgical and mining knowledge and skills are required to produce bimetallic hilts of Urartian swords with a rimmed hilt structure produced by using bronze and iron together. In this article, the type of Urartian swords, which is a type of Urartian swords with a very strong structure and aesthetically beautiful appearance, produced by the Urartians, who are considered as a mining community, is introduced and its construction techniques are evaluated.

Keywords

Urartular, Madencilik, Silah, Kılıç, Kabza

Hilts Framed Urartian Swords and Making Techniques

Abstract

Urartular MÖ 1. Binde, Doğu Anadolu’da var olmuş, Orta Demir Çağ’ın önemli uygarlıklarından biridir. Başkent Tuşpa’nın yönetiminde yaklaşık iki yüz elli yıl hüküm sürmüş olan Urartu Krallığı incelendiğinde en önemli başarılarının mimari alanda olduğu görülmektedir. Başta başkentleri Tuşpa başta olmak üzere inşa etmiş oldukları kaleler, saraylar, tapınaklar, baraj, gölet ve kanal gibi sulama sistemleri vb. yapılar bu alanda ulaşmış oldukları gelişmişlik seviyesini gösteren yapılarıdır. Öte yandan Urartular madencilik, sanat, çanak-çömlak üretimi vb. alanlarda da kendine özgü niteliklere sahip bir uygarlık olmayı başarabilmiştir. Özellikle madencilikte büyük bir ilerleme kaydetmiş, dövme ve döküm tekniklerini kullanarak döneminin en üstün madeni sanat ürünlerini üretebilmeyi başarabilmişlerdir. Dağlık ve engebeli bir coğrafi yapıya sahip bir bölgede yaşayabilmek ve başta güneydeki ebedi ve ezeli düşmanları olan Assur Krallığı olmak üzere çevresinde yer alan düşman devlet ve/veya beyliklere karşı bu toprakları koruyabilmek Urartu krallığı için hiç kolay olmamıştır. Bunu başarabilmek için güçlü bir orduya ihtiyaç duymuş olan Urartular, özellikle bu orduyu donatabilmek için gerekli silahları, madencilikteki üstün başarıları sayesinde üretebilmiş ve diğer etkenlerin yanı sıra bu sayede Assur gibi, dönemin en önemli güçlerinden biriyle mücadele edebilmiştir. Çağdaşı kültürlerin silahlarından ilk bakışta ayırt edilebilen ve “Urartu tipi” denilebilecek; yarı küresel veya konik tepelik, kavrama çıkıntılı sap ve kelepçeli balçaktan oluşan kendine özgü kabza yapıları itibariyle dikkati çeken Urartu kılıçları arasında ‘Kabzası Çerçeveli Kılıçlar’ en gelişkin kılıçlar olmasa da özellikle komplike bir kabza yapısına sahip olmaları bakımından dikkati çekmektedir. Tunç ve demir birlikte kullanılarak üretilen çerçeveli kabza yapısına sahip Urartu kılıçlarının bimetalik kabzalarını üretebilmek için üstün metalürji ve madencilik bilgi ve becerisi gerekmektedir. Bu makalede, özellikle madenci bir topluluk olarak kabul edilen Urartuların üretmiş oldukları, oldukça sağlam yapılı ve aynı zamanda da estetik açıdan güzel bir görünüme sahip Urartu kılıçlarının bir tipi olan çerçeveli kabzalara sahip olan tipi tanıtılarak yapım teknikleri değerlendirilmektedir.

Keywords

Urartular, Madencilik, Silah, Kılıç, Kabza, Urartians, Mining, Weapon, Sword, Hilt

References

• Bilgi, Ö. (1987). “İkiztepe’den Ünik bir Hançer”, Belleten, LI, Sayı, 201:1109-1112. Burney, C. A. – Lawson, G. R. (1958). “Urartian Reliefs at Adilcevaz on Lake Van and a Rock Relief from the Karasu near Birecik”, Anatolian 8, s. 211-218.