İlkokul Öğrencilerinin Resimli Çocuk Kitaplarını Sözlü Olarak Anlatma Becerilerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 1, 29 - 43, 29.06.2017

Mustafa Ulusoy

Öz

Bu
çalışmada ulusal literatürde eksikliği hissedilen, okur tepkilerini de
kapsayacak şekilde öğrencilerin Türkçe hikâyeleri anlatma becerilerini
değerlendirmek isteyen öğretmenler ve araştırmacılar için, bir gözlem formu
geliştirip, öğrencilerin anlama ve anlatma puanlarının yapılan altı farklı
uygulama boyunca nasıl değiştiğinin belirlenmesi amaçlanmıştır.  Araştırmaya 2016-2017 öğretim yılında Ankara
ili Yenimahalle ilçesinde iki farklı ilkokulda öğrenim gören ve öğretmenleri
tarafından öğretimsel okuma seviyesinde oldukları belirtilen 6 ikinci sınıf
öğrencisi katılmıştır. Çalışmada altı resimli çocuk kitabı kullanılmıştır.
Kitaplar sahip oldukları T-Birim sayılarına göre en azdan en fazlaya doğru
sıralanmış ve öğrenciler bu sırayı takip ederek kitapları okumuşlardır.
Araştırma sürecinde her öğrenciyle bireysel olarak çalışılmıştır. Öğrencilerin
kitapları sessizce okumalarının ardından sözel olarak anlatım aşamasına
geçilmiştir. Öğrencilerin anlatımları kaydedilmiş ve anlatımları sırasında bu
araştırma kapsamında geliştirilen "Sözel Anlatımlar ve Tepkileri Gözlem
Formu" kullanılmıştır. Öğrenciler her hafta bir kitap olmak üzere aynı hafta
aynı kitabı bireysel olarak okumuşlar ve toplamda veri toplama süreci 6 hafta
sürmüştür. Öğrencilerin Sözel Anlatımlar ve Tepkileri Gözlem Formundan
aldıkları toplam puanlar haftalara göre incelendiğinde, kitaplardaki T-Birim
sayısının her hafta yükselmesine rağmen öğrencilerin birinci haftadaki
puanlarını minimum 13 ve maksimum 16 puan yükseltmeyi başardıkları görülmüştür.
Sözlü anlatımlardaki T-Birimlerin kitaplardaki T-Birim sayısına oranı açısından
birinci ve altıncı haftalardaki puanlar incelendiğinde öğrencilerin puanlarını
minimum %10.4 ve maksimum %36.1 oranında yükselttikleri belirlenmiştir. Bu
çalışmada sözlü anlatımla ilgili rehberlik çalışması yapılamamasına rağmen altı
haftalık bir uygulama sonucunda öğrencilerin tamamının anlatım becerilerinde
artışlar olduğu gözlenmiştir.         

Anahtar Kelimeler

Sözlü anlatım, resimli kitap, tepki

Kaynakça

• Carr, K. S. (1983). The importance of inference skills in the primary grades. The Reading Teacher, 36, 518-522. Gambrell, L. B., Koskinen P. S., & Kapinus, B. A. (1991). Retelling and the reading comprehension of proficient and less-proficient readers. Journal of Educational Research, 84, 356-362. Gambrell, L. B., Pfeiffer, W. R., & Wilson, R. M. (1985). The effects of retelling upon reading comprehension and recall of text information. Journal of Educational Research, 78, 216-220. Hancock, M. R. (2008). A celebration of literature and response: Children, books, and teachers in K-8 classrooms (3rd. ed.). Upper Saddle River, New Jersey: Pearson. Hickman, J. (1981). A new perspective on response to literature: Research in an elementary school setting. Research in the Teaching of English, 15(4), 343-354. Huck, C. S., Kiefer, B. Z., Hepler, S., & Hickman, J. (2004).Children’s literature in the elementary school (8thed.). NY: McGraw-Hill. Hunt, K. W. (1965). Grammatical structures written at three grade levels (NCTE Research Report No. 3). Champaign, IL: NCTE. (ERIC Document Reproduction Service No. ED113735) Koskinen, P. S., Gambrell, L. B., Kapinus, B. A., & Heathington, B. S. (1988). Retelling: A strategy for enhancing students' reading comprehension. The Reading Teacher, 41, 892-896. Kucer, S. B. (2011). Going beyond the author: What retellings tell us about comprehending narrative and expository texts. Literacy, 45(2), 62-69. Kucer, S. B. (2014). What retellings can tell us about the nature of reading comprehension in school children. Australian Journal of Language and Literacy, 37(1), 31-44. Kucer, S. B., & Silva, C. (1996). Reader response strategies in a whole language bilingual classroom and their effects on student comprehension. Paper presented at the annual meeting of the National Council of Teachers of English, Chicago, IL. Kucer, S. B. & Silva, C. (1999). The English literacy development of bilingual students within a transition whole-language curriculum. Bilingual Research Journal, 23, 345-371. Mandler, J. M., & Johnson, N. S. (1977). Remembrance of things parsed: Story structure and recall. Cognitive Psychology, 9, 111-151. Morrow, L. M. (1985). Retelling stories: A strategy for improving young children's comprehension, concept of story structure, and oral language complexity. The Elementary School Journal, 85, 646-661. Morrow, L. M. (1986). Effects of structural guidance in story retelling on children's dictation of original stories. Journal of Reading Behavior, 18(2), 135-152. Morrow, L. M. (1989). Using story retelling to develop comprehension. In K. D. Muth (Ed.), Children's comprehension of text: Research into practice (pp.37-58). Newark, DE: IRA. Paris, A. H., & Paris, S. G. (2003). Assessing narrative comprehension in young children. Reading Research Quarterly, 38, 36-76. Paris, A. H. & Paris, S. G. (2007). Teaching narrative comprehension strategies to first graders. Cognition and Instruction, 25(1), 1-44. Pickert, S. M. & Chase, M. L. (1978). Story retelling: An informal technique for evaluating children's language. The Reading Teacher, 31, 528-531. Sipe, L. R. (2002). Talking back and taking over: Young children's expressive engagement during storybook read-alouds. The Reading Teacher, 55, 476-483. Sipe, L. R. (2008). Storytime: Young children’s literary understanding in the classroom. NY: Teachers College Press. Wollman-Bonilla, J., &Werchadlo, B. (1995). Literature response journals in a first-grade classroom. Language Arts, 72, 562-570.