Medikal Turizm Potansiyeline Yönelik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 25 Sayı: 2, 170 - 193, 30.12.2022

Şükran Karaca , Esra Özkan Önem , Muhammed Yıldız

https://doi.org/10.55931/ahbvtfd.1181535

Cited By: 1

Öz

Çalışmanın temel amacı, medikal turizm potansiyeline yönelik beşli likert tipi algı ölçeği geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda geliştirilmesi planlanan ölçek için ilk olarak alanyazın taraması yapılmış sonrasında ise uzman görüşlerine başvurularak 26 ifadeden oluşan bir madde havuzu oluşturulmuştur. Yapılan pilot çalışma sonrası son hali ortaya çıkan 22 maddelik ölçek formu Türkiye genelinde uygulanmış ve çevrimiçi anket tekniği ile 416 kişiden veriler elde edilmiştir. Katılımcılardan elde edilen veriler SPSS ve AMOS programları aracılığıyla analize tabi tutulmuştur. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri, güvenilirlik ve geçerlilik analizleri yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda faktör yükleri 0,45’in altında kalan ve çift yükleme yapılan ifadeler çıkarılmış ve 16 ifadeden oluşan üç boyutlu bir ölçek elde edilmiştir. Ölçeğin KMO değeri 0,931 olarak hesaplanmış ve ortaya çıkan boyutların toplam varyansın %65,377’sini açıkladığı görülmüştür. Ardından doğrulayıcı faktör analizi yapılarak uyum indeksi değerlerine bakılmış ve değerlerin iyi uyum sağladıkları belirlenmiştir. Daha sonra geçerliliği test edilen ölçeğin güvenirlik analizi yapılmış ve Cronbach Alfa değeri 0,929 olarak bulunmuştur. Dolayısıyla geliştirilen medikal turizm potansiyeline yönelik algı ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Medikal Turizm, Medikal Turizm Algısı, Ölçek Geliştirme, Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi

Development of Perception Scale for Medical Tourism Potential

Öz

The main purpose of the study is to develop a five-point Likert-type perception scale for medical tourism potential. For the scale, which is planned to be developed in line with this purpose, firstly a literature review was conducted, and then an item pool consisting of 26 statements was created by consulting expert opinions. The 22-item scale form, the final version of which emerged after the pilot study, was applied throughout Turkey and data were obtained from 416 people with the online questionnaire technique. The data obtained from the participants were analyzed through SPSS and AMOS programs. Exploratory and confirmatory factor analyses, reliability and validity analyzes were performed. As a result of the exploratory factor analysis, expressions with factor loadings below 0.45 and with double loading were removed and a three-dimensional scale consisting of 16 expressions was obtained. The KMO value of the scale was calculated as 0.931 and it was seen that the resulting dimensions explained 65.377% of the total variance. Afterwards, confirmatory factor analysis was performed and the values of the fit index were examined and it was determined that the values were in good agreement. Afterwards, the reliability analysis of the scale whose validity was tested was performed and the Cronbach Alpha value was found to be 0.929. Therefore, it was concluded that the perception scale for the medical tourism potential developed is a valid and reliable scale.

Anahtar Kelimeler

Medical Tourism, Perception of Medical Tourism, Scale Development, Exploratory Factor Analysis, Confirmatory Factor Analysis

Kaynakça

• Ahmed, G., Al Amiri, N., & Khan, W. (2018). Outward medical tourism: A case of UAE. Theoretical Economics Letters, 8(7), 1368-1390.
• Akbolat, M., ve Deniz, N. G. (2017). Türkiye’de medikal turizmin gelişimi ve bazı ülkelerle karşılaştırılması. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 123-139.
• Alp, G. (2021). Medikal Turistler Tarafından En Çok Tercih Edilen Medikal Turizm Destinasyonları ve Karşılaştırmaları. Journal of Travel & Tourism Research, 19.
• Anvekar, S. R., (2012). Medical tourism in India: A strategic approach towards effective branding for health care services marketing. American Journal of Management, 12(2/3), 108-116.
• Banerjee, S., Nath, S. S., Dey, N. & Eto, H. (2018). Global medical tourism: A review. IGI Global.
• Bookman, M.Z., & Bookman, K.R. (2007). Medical tourism in devoloping countries. New York: Palgrave Macmillan.
• Borg, E. A., & Ljungbo, K. (2018). International market-oriented strategies for medical tourism destinations. International Journal of Market Research, 60(6), 621-634.
• Buzcu, Z. (2021). Medikal Turizm, Ş. Karaca (Ed.), Multidisipliner yaklaşımla sağlık turizmi. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Buzcu, Z., ve Birdir, K. (2019). Türkiye’de medikal turizm incelemesi: Özel hastanelerde bir çalışma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(1), 311-327.
• Byrne, B. M., (2013). Chapter Testing for the factorial validity of a theoretical construct (First-order CFA model). In Structural Equation Modeling With AMOS. Routledge.
• Cham, T. H., Lim, Y. M., Sia, B. C., Cheah, J. H., & Ting, H. (2021). Medical tourism destination image and its relationship with the intention to revisit: A study of Chinese medical tourists in Malaysia. Journal Of China Tourism Research, 17(2), 163-191.
• Chaulagain, S., Pizam, A. & Wang, Y. (2021). An integrated behavioral model for medical tourism: An American perspective. Journal of Travel Research. 60(4), 761-778.
• Cohen, I. G. (2012). How to regulate medical tourism (and why it matters for bioethics). Developing World Bioethics, 12(1), 9-20.
• Connell, J., (2006). Medical tourism: Sea, sun, sand and… surgery. Tourism Management, 27(6), 1093-1100.
• Connell, J., (2013). Contemporary medical tourism: Conceptualisation, culture and commodification. Tourism Management, 34, 1-13.
• Coşkun, R., Altunışık, R., Yıldırım, E., ve Bayraktaroğlu. S., (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamaları. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Çınar, Ş., ve Sivuk, D. (2021). Medikal turistlerin tercihinde etkili olan faktörlerin incelenmesi. Eurasian Journal of Health Technology Assessment, 5(2), 79-98.
• Dang, H. S., Nguyen, T. M. T., Wang, C. N., Day, J. D., & Dang, T. M. H. (2020). Grey system theory in the study of medical tourism industry and its economic impact. International journal of environmental research and public health, 17(3), 961.
• Dawn, S.K. & Pal, S. (2011). Medical tourism in India: Issues, opportunities and designing strategies for growth and development. International Journal of Multidisciplinary Research, 1(3), 185-202.
• Ergen, F. D. (2018). Türkiye’de medikal turizm girişimciliği: İstanbul örneği. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gümüş, F. ve Büyük, Ö., (2008). Sağlık Turizminde Yeni Açılımlar: Tıp Turizmi, III. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi Kongre Bildiri Kitabı: 433-442.
• Han, H., & Hwang, J., (2013). Multi-dimensions of the perceived benefits in a medical hotel and their roles in international travelers’ decision-making process. International Journal of Hospitality Management, 35, 100-108.
• Helmy, E., (2011). Benchmarking the Egyptian medical tourism sector against international best practices: an exploratory study. Tourismos, 6(2), 293-311.
• Heung, V. C., Kucukusta, D., & Song, H., (2010). A conceptual model of medical tourism: Implications for future research. Journal of Travel & Tourism Marketing, 27(3), 236-251.
• Heung, V. C., Kucukusta, D., & Song, H. (2011). Medical tourism development in Hong Kong: An assessment of the barriers. Tourism management, 32(5), 995-1005.
• Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M.(2008). Structural equation modeling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods,6(1),53-60.
• Horowitz, M. D., Rosensweig, J. A., & Jones, C. A. (2007). Medical tourism: globalization of the healthcare marketplace. Medscape General Medicine, 9(4), 33.
• Hudson, S., & Li, X. (2012). Domestic medical tourism: A neglected dimension of medical tourism research. Journal of Hospitality Marketing & Management, 21(3), 227-246.
• Jose, R., & Sachdeva, S. (2010). Keeping an eye on future: Medical tourism. Indian Journal Of Community Medicine: Official Publication uf Indian Association Of Preventive & Social Medicine, 35(3), 376.
• Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 3. Baskı, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kim, S., Arcodia, C., & Kim, I. (2019). Critical success factors of medical tourism: The case of South Korea. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(24), 4964.
• Kline, R. B., (2015). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. Guilford Press, New York.
• Lee, C., & Spisto, M. (2007). Medical tourism, the future of health services. [URL: http://www.bm.nsysu.edu.tw/tutorial/iylu/12th%20ICIT/07-07.pdf] (Erişim Tarihi: 01/06/2021).
• Lee, M., Han, H. & Lockyer, T., (2012). Medical tourism-attracting Japanese tourists for medical tourism experience. Journal of Travel & Tourism Marketing, 29(1), 69-86.
• Lunt, N., Hardey, M., & Mannion, R. (2010). Nip, tuck and click: Medical tourism and the emergence of web-based health information. The Open Medical Informatics Journal, 4, 1.
• Martínez Álvarez, M., Chanda, R., & Smith, R. D. (2011). The potential for bi-lateral agreements in medical tourism: A qualitative study of stakeholder perspectives from the UK and India. Globalization and Health, 7(1), 1-9.
• Moloğlu, V. (2015). Yükselen bir değer olan medikal turizmin Türkiye ekonomisine katkısı. International Conference on Eurasian Economies, 673-680.
• Musa, G., Doshi, D. R., Wong, K. M., & Thirumoorthy, T. (2012). How satisfied are inbound medical tourists in Malaysia? A study on private hospitals in Kuala Lumpur. Journal of Travel & Tourism Marketing, 29(7), 629-646.
• Mutlubaş, I. (2020). Dünya’da ve Türkiye’de medikal turizmin güncel durumu. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(3), 2974-2984.
• Nakip, M. (2006). Pazarlama araştırmaları, teknikler ve (SPSS destekli) uygulamalar, Seçkin Kitabevi, Ankara.
• Önder, T. N. (2022). Medikal turizmde kültürlerarası duyarlılığın müşteri odaklılığa etkisinde entelektüel sermayenin aracılık rolü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Özdoğan, B., ve Kalemci, Tüzün, İ. (2007). Öğrencilerin üniversitelerine duydukları güven üzerine bir araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 639-650.
• Pan, T. J., & Chen, W. C. (2014). Chinese medical tourists–Their perceptions of Taiwan. Tourism Management, 44, 108-112.
• Pollard, K. (2010). Medical tourism statistics: Comparing apples with apples. IMTJ, London: [URL: https://www.imtj.com/articles/medical-tourism-statistics-comparing-apples-apples/] (Erişim Tarihi: 14/04/2022).
• Reisman, D. A. (2010). Health tourism: Social welfare through international trade. Edward Elgar Publishing.
• Sağlık Bakanlığı (2011). Medikal turizm araştırması: Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ag Design, Ankara.
• Scott, J. J., Fike, D. S., Zhang, S., & Raehl, C. L. (2012). Domestic medical tourism: are hospital charges a factor? International Journal of Health, Wellness & Society, 2(1).
• Sevim, E., ve Sevim, E. (2019). Medikal turizm tercihini etkileyen faktörlerin incelenmesi: Türkiye örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(3), 633-652.
• Singh, N., & Gill, H. (2011). Exploring the factors that affect the choice of destination for medical tourism. Journal of Service Science and Management, 4(03), 315.
• Suess, C., Baloglu, S. & Busser, J.A. (2018). Perceived impacts of medical tourism development on community wellbeing. Tourism Management, 69, 232-245.
• Taheri, B., Chalmers, D., Wilson, J. ve Arshed, N. (2021). Would you really recommend it? Antecedents of word-of-mouth in medical tourism. Tourism Management, Volume 83, 1-18.
• Tengilimoğlu, D. ve Zekioğlu, A. (2020). Dünyada ve Türkiye’de medikal turizm. D. Tengilimoğlu (Ed.), Sağlık Turizmi. Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. American Psychological Association, Washington, DC.
• UNWTO, (2020). International tourism highlights. [URL: https://www.e-unwto.org/doi/epdf/10.18111/9789284422456] (Erişim Tarihi: 12/02/2021).
• Üstün, U., ve Uslu, Y. D. (2022). Türkiye’nin sağlık turizminde tercih edilme nedenleri üzerine bir çalışma: Medikal turizm endeksi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (33), 344-353.
• Vijaya, R. M. (2010). Medical tourism: Revenue generation or international transfer of healthcare problems?. Journal of Economic Issues, 44(1), 53-70.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.
• Yavuz, M. C. (2011). Dünyada sağlık turizmi ve Adana destinasyonu. Çukurova Üniversitesi Basımevi, Adana.
• Yeoh, E., Othman, K., & Ahmad, H. (2013). Understanding medical tourists: Word-of-mouth and viral marketing as potent marketing tools. Tourism Management, 34, 196-201.
• Yiğit, A., ve Demirbaş, M. B. (2020). Türkiye’de medikal turizmin gelişimine etki eden faktörlerin SWOT-AHP yöntemi ile tespit edilmesine yönelik bir araştırma. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(22), 173-192.
• Yirik, Ş. (2014). Sağlık turizmi üzerine Antalya destinasyonunda bir araştırma (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı, Antalya.
• Yu, J., Lee, T.J., & Noh, H. (2011). Characteristics of a medical tourism industry: The case of South Korea. Journal of Travel & Tourism Marketing, 28(8), 856-872.