Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Müzik Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2024, , 64 - 89, 15.03.2024

Elif Demirhan , Basak Gorgoretti

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2024..-1213085

Öz

Bu araştırmanın amacı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde eğitim gören okulöncesi öğretmen adaylarının müzik okuryazarlığının ne düzeyde olduğunu saptama yoluyla, müzik okuryazarlık seviyelerinin hangi değişkenlere göre farklılık gösterdiğini belirlemektir. Çalışma okul öncesi lisans programında öğrenim görmekte olan 141 okulöncesi öğretmen adayını kapsamaktadır. Çalışmada nicel araştırma yöntemi kullanılmış, Afacan ve Şentürk’ ün (2016) yılında geliştirmiş oldukları ‘‘Müzik Okuryazarlığı Ölçeği” okulöncesi öğretmen adaylarına uygulanmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular doğrultusunda okulöncesi öğretmen adaylarının ‘‘Çocuk Şarkılarında Geçen Terimleri Tanıma ve Uygulama Becerisi”, ‘‘Şarkılarda Yöntem ve Teknik Bilgisi ve Kullanma Becerisi”, ‘‘Müziksel Algı ve Sesini Kullanma Becerisi” boyutlarına bakıldığında müzik okuryazarlık düzeyleri yüksek, ‘‘Eğitsel Müzik Dağarcığına Yönelik Bilgi” boyutunda orta, ‘‘Orff Yöntem Bilgisi ve Orff Çalgıları Uygulama Becerisi” boyutunda düşük olduğu tespit edilmiştir. Demografik özellik olan yaş değişkeni ile okulöncesi öğretmen adaylarının müzik okuryazarlık seviyeleri arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Okulöncesi öğretmen adaylarının müzik okuryazarlık seviyeleri; cinsiyete göre incelendiğinde kadın katılımcıların erkeklere göre daha başarılı olduğu, üniversite eğitimlerinden önce herhangi bir müzik eğitimi alan öğrencilerin almayanlara oranla başarılı olduğu, lisans 4. sınıf öğrencilerinin 3. Sınıflara göre daha başarılı olduğu, mezun oldukları lise türüne bakıldığında ise Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi mezunu olan öğrencilerin diğer öğrencilere göre daha başarılı olduğu saptanmıştır. Okul öncesi öğretmenliği lisans programında yer alan erken çocuklukta müzik eğitimi dersinin okul öncesi öğretmen adaylarının müzik okuryazarlık yeterliklerini hedeflenen seviyede geliştirmediği ve bu dersten başarılı olmalarının müzik okuryazarı olduklarını göstermediği saptanmıştır. Bu bağlamda, lisans programında yer alan müzik eğitimi ile ilgili derslerin yapılandırılması ve benzer bilimsel çalışmaların arttırılması önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Müzik okuryazarlığı, okul öncesi öğretmen adayları, terim, şarkı

Examination of Music Literacy Levels of Pre-School Teacher Candidates

Öz

The purpose of this study is to determine the level of music literacy of preschool student teachers studying in the Turkish Republic of Northern Cyprus and to find out the variables according to which their music literacy levels differ. The study includes 141 preschool student teachers studying in the Preschool Teacher Education Undergraduate Program. The quantitative research method was used in the study, and the "Music Literacy Scale" formed by Afacan and Şentürk (2016) was applied. The findings showed that the music literacy levels were high in “Recognition and Application Skills in Children's Songs”, “Method and Technical Knowledge and Using Skills in Songs”, “Musical Perception and Skill in Using Voice”; medium in “Educational Music Repertoire”, and low in “Orff Method Knowledge and Practice Skills of Orff Instruments”. Musical literacy levels did not significally differ in terms of age. However, female participants were more successful than male participants, students with music education background were more successful than those without, 4th year undergraduate students were more successful than 3rd year undergraduate students, “Vocational and Technical Anatolian High School Graduates” were more successful than other students. It has been determined that the "Early Childhood Music Education" course stated in the Preschool Teacher Education Undergraduate Program does not improve the music literacy competences of the preschool student teachers to the targeted level. The success of all the candidates in Early Childhood Music Education" course does not indicate that they are fully music literate. In this context, it is important to structure the courses related to music education in the undergraduate program and to increase similar studies on music literacy.

Anahtar Kelimeler

Music literacy, preschool student teachers, term, song

Kaynakça

• Afacan, Ş. & Şentürk, N. (2016). Okul öncesi ve sınıf anabilim dallarına yönelik müzik okuryazarlığının ölçeğinin geliştirilmesi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (25), 228-247.
• Afacan, Ş. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının çocuk şarkılarını bilişsel çözümleme ve uygulama düzeyleri. Ege Eğitim Dergisi, 11 (2), 89-106.
• Argun, Y. (2003). Eğitim fakültesi okul öncesi eğitimi programına devam eden öğrencilerin mesleği seçme nedenlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13 (4), 22-28.
• Arslan, L. F. (2010). Müzik Okuryazarlığına Yönelik Bir Test Geliştirme ve İlköğretim Mezunları Üzerine Örnek Bir Uygulama. [Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi].
• Aslan, L. & Deniz, J. (2011). İlköğretim mezunu öğrencilerin müzik okuryazarlık düzeyleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 43, 25-34.
• Bautista, A., Yeung, J., Mclaren, M. L., & Ilari, B. (2022). Music in early childhood teacher education: Raising awareness of a worrisome reality and proposing strategies to move forward. Arts Education Policy Review, 1-11. https://doi.org/10.1080/10632913.2022.2043969
• Bugos, J. (2016). Contemporary Research in Music Learning across the Lifespan. Taylor & Francis Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A.
• Csíkos, C., & Dohány, G. (2016). Connections between music literacy and music-related background variables: an empirical investigation. Visions of Research in Music Education, 28 (1), 2.
• Çelik, S. B. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin müzik eğitimi hakkında görüşlerinin incelenmesi. Kesit Akademi Dergisi, 6 (25), 543-554.
• Ekici, T. (2010). Okulöncesi ve ilköğretimde çocuklara yönelik ses eğitimi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (1), 159-182.
• Gül, G. & Bozkaya, İ. (2016). Okul öncesi öğretmenliği lisans programının müzik eğitimi açısından değerlendirilmesi: Uludağ Üniversitesi Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 995-1008.
• Kandır, A. (2005). Türkiye’de erken çocukluk eğitiminde kaliteyi belirleyen ölçütler:erken çocukluk eğitiminde yeni yaklaşımlar. İstanbul: Morpa Yayınları.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar-İlkeler-Teknikler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Köksoy A. M. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının müzik okuryazarlık düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik), 13 (4), 899- 918. Doi: 10.7827/Turkishstudies.13126.
• Levinson, J. (1990). Musical literacy. Journal of Aesthetic Education, 24 (1), 17-30.
• MEB. (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı. Öğretmen El Kitabı. (Ankara) http://tegm.meb.gov.tr/ adresinden erişilmiştir. [ET:30.10.2021]
• Munch, C. (1990). Ben Bir Orkestra Şefiyim (Ü. Birkan, Çev.). İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Sığırtmaç, A. (2005). Okul öncesi dönemde müzik eğitimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 9.
• Taşkaya, S. M. (2012). Nitelikli bir öğretmende bulunması gereken özelliklerin öğretmen adaylarının görüşlerine göre incelenmesi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (33), 283-298.
• Uçan, A. (2016). Türk Müzik Kültürü. İstanbul: Evrensel Müzik ve Yayınevi.
• Uyan, Z. D. (2018). Özengen müzik eğitimi alma durumu ile akademik başarı arasındaki ilişkiler. Ekev Akademi Dergisi, 76, 235-244.