The Effectiveness of Simultaneous Prompting Procedure on Teaching the Skill of Watching Instructional CD on the Computer to Students with Intellectual Disabilities

Yıl 2015, Cilt: 15 - Özel Sayı, - , 01.03.2015

Cem Gökmen Erkan Tekinarslan , İlknur Çifci Tekinarslan

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2015.15.0-5000128652

Cited By: 4

Öz

This study aims to determine whether simultaneous prompting procedure on teaching the skill of watching instructional CD on the computer to the students with intellectual disabilities is effective or not. Study has been designed according to multiple probe design with probe conditions across subjects that is a type of single subject research model. Three students with intellectual disabilities (2 males and a female) at the age of 15-16 participated to the research and Graphical analysis has been used for the analysis of the data of the effectiveness of simultaneous prompting on teaching. Instructive feedback has been shown with a graphic according to percentage calculation. Results show that simultaneous prompting instruction is effective in teaching the skill of watching instructional CD on the computer to the students with intellectual disabilities. The acquired skill has maintained after the teaching. Generalization of the skill in different places, time and equipment has been achieved. Besides, instructive feedback has been seen in all of the subjects

Anahtar Kelimeler

Intellectual disability, simultaneous prompting procedure, using technology, skill of watching instructional CD

Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilere Bilgisayarda Eğitsel CD İzleme Becerisinin Öğretiminde Eşzamanlı İpucuyla Öğretimin Etkililiği

Öz

Bu araştırmanın amacı, zihinsel yetersizliği olan öğrencilere bilgisayarda eğitsel CD izleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkili olup olmadığını belirlemektir. Araştırma, tek denekli araştırma modellerinden yoklama evreli denekler arası çoklu yoklama modeli ile tasarlanmıştır. Araştırma, 15-16 yaş aralığında ve zihinsel yetersizliği olan ikisi erkek biri kız toplam üç öğrenci ile yürütülmüştür. Eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiğine ilişkin elde edilen verilerin analizinde ve hedeflenmeyen bilgi kazanımının gösteriminde grafiksel analiz kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları eşzamanlı ipucuyla öğretimin, zihinsel yetersizliği olan öğrencilere bilgisayarda eğitsel CD izleme becerisinin öğretiminde etkili olduğunu gösterir niteliktedir. Öğretilen bu becerinin kalıcılığı sağlanmıştır. Araştırmaya katılan deneklerin tamamı öğrendikleri beceriyi farklı ortam, zaman ve araç gerece genelleyebilmişlerdir. Ayrıca tüm deneklerde hedeflenmeyen bilgi kazanımı olduğu görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Zihinsel yetersizlik, eşzamanlı ipucuyla öğretim, teknoloji kullanımı, CD izleme becerisi

Kaynakça

• Akköse, M. C. (2008). Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara mutfak araç isimlerinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği: Çoklu örnekler yaklaşımı uygulaması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Akmanoğlu, N. ve Batu, S. (2004). Teaching pointing to individuals with autism using simultaneous prompting. Education and Training in Developmental Disabilities, 39(4), 326-336.
• Akmanoğlu-Uludağ, N. ve Batu, S. (2005). Teaching naming relatives to individuals with autism using simultaneous prompting. Education and Training in Developmental Disabilities, 40(4), 401-410.
• Akmanoğlu, N. (2013). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara uygun ve yeni davranışların kazandırılması ve arttırılması. E. Tekin-İftar (ed), Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar ve eğitimleri (ss. 152-158, 169-171) İçinde. Ankara: Vize Basın Yayın.
• Altunay Aslantekin, B. (2012). Engel türüne göre materyal uyarlama, hazırlama ve kullanımı. A. Ataman (ed), Temel eğitim öğretmenleri için kaynaştırma uygulamaları ve özel eğitim (ss. 144) İçinde. Ankara: Vize Yayıncılık.
• Altunel, M. (2007). Otistik özellik gösteren öğrencilere soru cevaplama becerilerinin öğretiminde küçük grup düzenlemesi ile sunulan eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Arı, A., Deniz, L. ve Düzkantar, A. (2010). Özel gereksinimli bir öğrenciye toplama ve çıkarma işlem süreçlerinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 1(10), 49-68.
• Armutcu O. A. (2008). Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilere word belgesi üzerine yazı yazma becerisinin kazandırılmasında eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Aslan, T. (2009). Zihin engelli bireylere elektrikli çim biçme makinesiyle çim biçme becerisi öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aslan, Y. ve Eratay, E. (2009). Zihin engelli bireylere kumaş üzerine çizilen desene pul işleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 10(2), 15-34.
• Atik-Çatak, A. ve Tekinarslan, E. (2008). Powerpoint programında hazırlanan okuma materyalinin 12-13 yaşlarında kaynaştırma programına devam eden hafif düzeyde zihinsel engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(8), 107-124.
• Ayres, K. M., Mechling, L. ve Sansosti, F. J. (2013). The use of mobile technologies to assist with life skills/independence of students with moderate/severe intellectual disability and/or autism spectrum disorders: Considerations for the future of school psychology. Psychology in The Schools, 50(3), 259-271.
• Bellini, S. ve Akullian, J. (2007). A meta-analysis of video modeling and video self-modeling interventions for children and adolescents with autism spectrum disorders. Exceptional Children, 73(3), 264-287.
• Belva, B. C. ve Matson, J. L. (2013). An examination of specific Daily living skills deficit in adult with profound intellectual disabilities. Research in Developmental Disabilities, 34, 596-604.
• Benamou, R. S., Lutzker, J. R. ve Taubman, M. (2002). Teaching Daily living skills to children with autism through instructional video modeling. Journal of Positive Behavior Interventions, 4, 166-177.
• Bidwell, M. A. ve Rehfeldt, R. A. (2004). Using video modeling to teach a domestic skill with an embedded social skill to adults with severe mental retardation. Behavioral Interventions, 19, 263-274.
• Birkan, B. (2002). Gelişimsel yetersizliği olan çocuklara renk öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 169-186.
• Birkan, B. (2005). Using simultaneous prompting for teaching various discrete tasks to students with mental retardation. Education and Training in Developmental Disabilities, 40(1), 68-79.
• Carey, C. A., Friedman, G. M. ve Bryen, N. D. (2005). Use of electronic technologies by people with ıntellectual disabilities. Mental Retardatıon, 5(43), 322–333
• Çankaya, Ö. ve Eratay, E. (2011). Zihinsel engelli öğrencilere haroşa örgü örme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(11), 11-34.
• Çelik, S. (2007). Zihinsel yetersizlik gösteren çocuklara kavram öğretiminde doğrudan öğretim ve eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Çulha, S. (2010). Zihinsel yetersizliği olan ilköğretim kaynaştırma öğrencilerine yabancı dil öğretiminde eşzamanlı ipucuyla sunulan bireysel destek eğitimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Dere-Çiftçi, H. (2007). Zihinsel engelli çocuklara renk kavramını kazandırmada eşzamanlı ipucuyla öğretimin bireysel ve grup eğitimi üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Dogoe, M. ve Banda D. R. (2009). Review of recent research using constant time delay to teach chained tasks to persons with developmental disabilities. Education and Training in Developmental Disabilities, 44(2), 177-186.
• Doğan, O. S. ve Tekin-İftar, E. (2002). The effects of simultaneous prompting on teaching receptively identifying occupations from picture cards. Research in Developmental Disabilities, 23, 237-252.
• Dollar, C. A., Fredrick, L. D., Alberto, P. A. ve Luke, J. K. (2012). Using simultaneous prompting to teaching dependent living and leisure skills to adults with severe intellectual disabilities. Research in Developmental Disabilities, 33, 189-195.
• Dove, M. K. (2012). Advancement in assistive technology and at laws for the disabled. Educational Technology, 23-29.
• Düzkantar (Uysal), A. ve Topsakal, M. (2010). Zihin özürlü çocuklara oto yıkama becerisi öğretiminde hata düzeltmesi yapılarak gerçekleştirilen eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(10), 79-94.
• Edrisinha, C., O’Reilly, M. F., Choi, H. Y., Sigafoos, J. ve Lancioni, G. E. (2011). “Say cheese”: Teaching photography skills to adults with developmental disabilities. Research in Developmental Disabilities, 32, 636-642.
• Eyidoğan, F. (2005). Zihin özürlü öğrencilere silikleştirilen resimli fiş cümleleri ile okuma- yazma öğretiminde hata düzeltmeli eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ganz, J. B., Earles-Vollrath, T. L. ve Cook, K. E. (2011). Video modeling a visually based intervention for children with autism spectrum disorder. Teaching Exceptional Children, 43(6), 8-19.
• Goldsmith, T. R. ve LeBlanc, L. A. (2004). Use of technology in interventions for children with autism. Journal of Early and Intensive Behavior Intervention, 2(1), 166-178.
• Gürsel, O., Tekin-İftar, E. ve Bozkurt, F. (2006). Effectiveness of simultaneous prompting in small group: The opportunity of acquiringnon-target skills through observational learning and instructive feedback. Education and Training in Developmental Disabilities, 41(3), 225-243.
• Halisküçük, E. S. ve Çiftci-Tekinarslan, İ. (2007). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere makarna pişirme becerisinin öğretiminde videoyla model olmanın etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 113-127.
• Horn, J. A., Miltenberger, R. G., Weil, T., Mowery, J., Conn, M. ve Sams, L. (2008). Teaching laundry skills to ındividuals with developmental disabilities using video prompting International Journal of Behavioral Consultation & Therapy, 3(4), 279-286.
• Jerome, J., Frantino, E. P. ve Sturmey, P. (2007). The effects of errorless learning and backward chaining on the acquisition of internet skills in adults with developmental disabilities. Journal of Applied Behavior Analysıs, 1(40), 185-189.
• Kagohara, D. M., Sigafoos, J., Achmadi, D., van der Meer, L., O’Reilly, M. F. ve Lancioni, G. E. (2011). Teaching students with developmental disabilities to operate an ipod touch to listen to music. Research in Developmental Disabilities, 32, 2987-2992.
• Kagohara, D. M. (2011). Three students with developmental disabilities learn to operate an ipod to Access age-appropriate entertainment videos. Journal of Behavioral Education, 20, 33-43.
• Kanpolat, Y. E. (2008). Otistik bireylere adı söylenen giysiyi gösterme becerisinin öğretiminde bilgisayar aracılığıyla sunulan eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karşıyakalı, D. M. (2011). Otistik bir öğrenciye adı söylenen çalgıyı gösterebilme öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karabulut, A. ve Yıkmış, A. (2010). Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(10), 103-113.
• Kırcaali-İftar, G. ve Tekin, E. (1997). Tek denekli araştırma yöntemleri (1. Baskı). Ankara: Türk Psikologlar Deneği Yayınları.
• Kurt, O. (2009). Otistik özellikler gösteren çocuklara zincirleme serbest zaman becerilerinin öğretiminde sabit bekleme süreli öğretimin ve eşzamanlı ipucuyla öğretimin gömülü öğretimle sunulmasının etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
• Odluyurt, S. (2007). Okulöncesi dönemde gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklar için gerekli kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin ve bu becerilerden bazılarının etkinlikler içine gömülen eşzamanlı ipucuyla öğretiminin etkilerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Odluyurt, S. (2011). Etkinlikler içine gömülen sabit bekleme süreli öğretimin gelişimsel yetersizliği olan küçük çocuklara giysi isimlendirme becerisinin öğretimi üzerindeki etkililiği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1445-1460.
• Ogilvie, R. C. (2011). Step by step social skills instruction for students with autism spectrum disorder rusing video models and peer mentors. Exceptional Children, 43(6), 20- 26.
• Olcay-Gül, S. ve Vuran, S. (2010). An analysis of studies conducted video modeling in teaching socialskills. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(1), 249-274.
• Özak, H. (2008). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma becerilerinin öğretiminde bilgisayar aracılığıyla sunulan eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özbey, F. (2005). Zihin engelli çocuklara iş becerilerinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Pierce, K. L. ve Schreibman, L. (1994). Teaching Daily living skills to children with autism in unsupervised settings through pictorial self-management. Journal of Applied Behavior Analysis, 3(27), 471-481.
• Pişkin, Ü. (1995). 5-8 yaş grubu otistik çocukların kavram eğitimlerinde bilgisayar ile eğitimci yönlendirmesinin etkilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Shih, C. H. (2013). Assisting people with disabilities improves their collaborative pointing efficiency through the use of the Mouse scroll whell. Research in Developmental Disabilities, 34, 1-10.
• Shimizu, H. ve McDonough, C. S. (2006). Programmed instruction to teach pointing with a computer mouse in preschoolers with developmental disabilities. Research in Developmental Disabilities, 27, 175-189.
• Sigafoos, J., O’Reilly, M.,Cannella, H., Upadhyaya, M., Edrisinha, C., Lancioni, G. E., Hundley, A., Andrews, A., Garver, C. ve Young, D. (2005). Computer-presented video prompting for teaching microwave oven use to three adults with developmental disabilities. Journal of Behavioral Education, 3(14), 189-201.
• Stock, E. S., Davies, K. D., Davies, R. K. ve Wehmeyer, L. M. (2006). Evaluation of an application for making palmtop computers accessible to individuals with intellectual disabilities. Journal of Intellectual & Developmental Disability, 31(1), 39–46.
• Tekin-İftar, E. (2003). Effectiveness of peer delivered simultaneous prompting on teaching community sings to students with developmental disabilities. Education and Training in Developmental Disabilities, 38(1), 77-94.
• Tekin-İftar, E. (2008). Parent-delivered community-based instruction with simultaneous prompting for teaching community skills to children with developmental disabilities. Education and Training in Developmental Disabilities, 43 (2) 249- 265.
• Tekin-İftar, E., Acar, G. ve Kurt, O. (2003). The effects of simultaneous prompting on teaching expressively identifying the objects: An instructive feedback study. International Journal of Disability, Development, and Education, 50(2), 149- 167.
• Tekin-İftar, E. ve Değirmenci, H. D. (2013). Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların öğretimi. E.Tekin-İftar (ed.), Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar ve eğitimleri(ss. 295- 306) İçinde. Ankara: Vize Yayıncılık.
• Tekin, E. ve Kırcaali-İftar, G. (2002). Comparison of the effectiveness and efficiency of two response prompting procedures delivered by sibling tutors. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 37(3), 283-299.
• Tekin-İftar, E. ve Kırcaali-İftar, G. (2006).Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri (3.Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tekin-İftar, E. ve Kırcaali-İftar, G. (2012). Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri (1. Baskı). Ankara: Vize Yayıncılık.
• Toper, Ö. (2006). Hafif derecede zihinsel yetersizliği olan öğrencilere renkleri söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Varol, N. (1996). Beceri öğretim materyali geliştirme ve beceri öğretiminde ipuçlarının kullanımı. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 16(19), 35-46.
• Varol, N. (2005). Beceri öğretimi ve özbakım becerilerinin kazandırılması. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Varol, N. (2011). Beceri öğretimi ve öz bakım becerilerinin kazandırılması (5. Baskı). Ankara: Kök Yayıncılık.
• Vuran, S. ve Sönmez, M. (2008). Sosyal geçerlik kavramı ve Türkiye’de özel eğitim alanında yürütülen lisansüstü tezlerde sosyal geçerliğin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(1), 55-65.
• Yücesoy-Özkan Ş. ve Gürsel, O. (2006). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere fotokopi çekme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 7(2), 29–45.
• Wehmeyer, L. M., Smith. J. S., Palmer. B. S., Davies, K. D. ve Stock, E. S. (2004). Technology use and people with mental retardation. International Review of Research in Mental Retardation, (29), 291-336.
• Zisimopoulos, D.,Sigafoos, J. ve Koutromanos, G. (2011). Using video prompting and constant time delay to teach an internet search basic skill to students with intellectual disabilities. Education and Training in Autism and Developmental Disabilities, 46(2), 238-250.