Öğretmen Adaylarının Öğretmen Öz-Yeterlik İnançları ile Mesleki Kaygılarına Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 4, 1838 - 1859, 08.12.2017

Sabahattin Deniz Canses Tican

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2017.17.32772-363968

Cited By: 13

Öz

Bu çalışma, öğretmen
adaylarının öğretmen öz-yeterlik inançları ile mesleki kaygı durumlarının,
cinsiyet, mezun olunan lise türü, sosyo-ekonomik düzey ve öğretmenlik programı
değişkenlerine göre incelenmesini ve öğretmen öz-yeterlik inançları ile mesleki kaygı durumları arasındaki ilişkiyi incelemeyi
amaçlamaktadır. Bu amaçla çalışmaya, 2014-2015 eğitim-öğretim yılı bahar
yarıyılında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Fakültesi 4. sınıfta
öğrenim gören toplam 589 öğretmen adayı
katılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda öğretmen adaylarının
öz-yeterlik inançları ve mesleki kaygı düzeyleri; cinsiyet, mezun olunan lise
türleri ve devam ettikleri programlara göre anlamlı farklılık göstermektedir.
Ayrıca mesleki kaygı sosyo-ekonomik düzeye göre farklılaşırken öz-yeterlik
inancı sosyo–ekonomik düzey değişkenine göre anlamlı bir farklılık
göstermemektedir. Öz-yeterlik inanç ve mesleki kaygı durumları arasında pozitif
düşük düzeyde korelasyon olduğu saptanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayları, mesleki kaygı, öğretmen öz-yeterlik.

Kaynakça

• Akgün, A., Gönen, S., Aydın, M. (2007). İlköğretim fen ve matematik öğretmenliği öğrencilerinin kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 283-299.
• Akbulut, E. (2006). Müzik öğretmeni adaylarının mesleklerine ilişkin öz-yeterlik inançları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 24-33.
• Aypay, A. (2010). Genel öz-yeterlik ölçeği’nin (GÖYÖ) Türkçe’ye uyarlama çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 113–131.
• Baltaş, A., Baltaş, Z. (2002). Stres ve başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologıst, 28(2), 117-148.
• Bandura, A. (2009). Exercise of personal and collective efficacy in changing societies. In A. Bandura (Ed.), Self-efficacy and educational development (1-46). Cambridge: Cambridge Unıversıty Press.
• Basco, R. E., Olea, M. T. (2013). Correlation between anxiety level and academic performance of BS biology freshmen students. International Journal of Educational Research and Technology, 4(1), 97-103.
• Berg, D. A., Smith, L. F. (2014). Pre-service teachers’ efficacy beliefs and concerns in Malaysia, England and New Zealand. Issues in Educational Research, 24(1), 21-40.
• Boz, Y., Boz, N. (2010). The nature of the relationship between teaching concerns and sense of efficacy. European Journal of Teacher Education, 33(3), 279-291.
• Bozdam, A., Taşğın, Ö. (2011). Öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 13(1), 44–53.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K. Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cabı, E., Yalçınalp, S. (2013). Öğretmen adaylarına yönelik mesleki kaygı ölçeği (MKÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 85-96.
• Cüceloğlu, D. (1999). İnsan ve davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çakmak, M. (2008). Concern about teaching process: Student Teachers’ perspective. Educational Research Quarterly, 31(3), 57-77.
• Çakmak, Ö., Hevedanlı, M. (2005). Eğitim ve fen-edebiyat fakülteleri biyoloji bölümü öğrencilerinin kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 115-127.
• Dadandı, İ., Kalyon, A., Yazıcı, H. (2016). Eğitim fakültesinde öğrenim gören ve pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançları, kaygı düzeyleri ve öğretmenlik mesleğine karşı tutumları. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 253-269.
• Deveci, S. E., Çalmaz, A., Açık, Y. (2012). Doğu Anadolu’da yeni açılan bir üniversitenin öğrencilerinde kaygı düzeylerinin sağlık, sosyal ve demografik faktörler ile ilişkisi. Dicle Tıp Dergisi, 39(2), 189-196.
• Dunn, K. E., Rakes, G. C. (2010). Producing caring qualified teachers: An exploration of the influence of pre-service teacher concerns on learner-centeredness. Teaching and Teacher Education, 26(3), 516-521.
• Ekici, G. (2008). Meslek lisesi öğretmenlerinin öğretmen öz-yeterlik inançları üzerine bir araştırma. Eurasian Journal of Educational Research, 24, 87-96.
• Fuller, F. F. (1969). Concerns of teachers: A developmental conceptualization. American Educational Research Journal, 6(2), 207-226.
• Fuller, F. F., Parsons, J. S., Watkins, J. E. (1974, April). Concerns of teachers: research and reconceptualization. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, Chicago, Illinois. ERIC Databaseden 5 Ocak 2017 tarihinde erişildi (ED 091439).
• Gül Akmaz, M., Ceyhan, N. (2009). Fen edebiyat fakültesi Türk dili ve edebiyatı bölümü öğrencilerinin durumluk-sürekli kaygı düzeyleri ve kaygı nedenleri (Tokat örneği). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1, 131-147.
• Gül, A. (2015). KPSS’nin öğretmen adaylarının akademik ve sosyal yaşamlarına etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Gümrükçü Bilgici, B., Deniz, Ü. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının mesleki kaygılarının bazı demografik özelliklere göre incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 5(1), 53–70.
• Güngör, F., Yaylı, D. (2012). Self-effıcacy and anxıety perceptıons of pre-servıce EFL teachers. In. A. Akbarov & V. Cook (Eds.), Approaches and methods in second and foreign language teaching (227-236). Sarajevo: IBU Publications.
• Karaçanta, H., Koç, Z. (2015). Öğretmen adaylarının KPSS kaygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies, 10(11), 869-882.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kan, A. (2007). Öğretmen adaylarının eğitme-öğretme öz-yetkinliğine yönelik ölçek geliştirme ve eğitme-öğretme öz-yetkinlikleri açısından değerlendirilmesi (Mersin Üniversitesi Örneği). Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 35-50.
• Kafkas, M. E., Açak, M., Çoban, B., Karademir, T. (2010). Beden eğitimi öğretmen adaylarının öz-yeterlik algıları ile mesleki kaygıları arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 93–111.
• Liaw, E. C. (2009). Teacher efficacy of pre-service teachers in Taiwan: The influence of classroom teaching and group discussions. Teaching and Teacher Education, 25(1), 176-180.
• Merç, A. (2015). İngilizce öğretmen adaylarının yabancı dil öğretme kaygısı ve öz-yeterlik inançları. Educational Research Association The International Journal of Research in Teacher Education, 6(3), 40-58.
• Morgan, C. T. (2006). Psikolojiye giriş. Ankara: Meteksan.
• Ngidi, D. P., Sibaya, P. T. (2003). Student teacher anxieties related to practice teaching. South African Journal of Education, 23(1), 18-22.
• Özsarı, İ. (2008). Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin KPSS merkezi sınavı odaklı gelecek kaygıları ve mesleki beklentileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Pajares, F. (2002). Overview of social cognitive theory and self-efficacy. https://www.uky.edu/~eushe2/Pajares/eff.html. adresinden 2 Ocak 2017 tarihinde erişildi.
• Saracaloğlu, A.S., Yenice, N., Özden, B. (2013). Fen bilgisi, sosyal bilgiler ve sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen öz-yeterlik algılarının ve akademik kontrol odaklarının incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 227-250.
• Smith, L. F., Corkery, G., Buckley, J., Calvert, A. (2013). Changes in secondary school preservice teachers’ concerns about teaching in New Zealand. Journal of Teacher Education, 64(1), 60-74.
• Taşkın, Ç., Hacıömeroğlu, G. (2010). Öğretmen öz-yeterlik inanç ölçeğinin Türkçeye uyarlanması ve sınıf öğretmeni adaylarının öz-yeterlik inançları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 63-75.
• Temiz, E. (2011). Güzel sanatlar eğitimi bölümü öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinin cinsiyet ve alan değişkenleri açısından incelenmesi. e-Journal of New World Sciences Academy Fine Arts, 6(2), 303-310.
• Tschannen-Moran, M., Woolfolk-Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805.
• Tschannen-Moran, M., Woolfolk-Hoy, A. (2007). The differential antecedents of self-efficacy beliefs of novice and experienced teachers. Teaching and Teacher Education, 23, 944–956.
• Yıldırım, A. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının meslekî öz-yeterlik algıları ile meslekî kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.