TÜRKİYE VE ALMANYA’DA SOKAK ÇOCUKLARINA UYGULANAN EĞİTİM PROGRAMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 1, 543 - 568, 30.03.2018

Meriç Tuncel , Nuray Senemoğlu

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018..-364933

Öz

Türkiye ve Almanya’da sokak çocuklarına uygulanan eğitim programlarının
hedef boyutunu karşılaştırmalı olarak incelemeyi amaç edinen bu çalışmada nitel
araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu oluşturan kurum
ve kurum elemanları, tipik durum örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Kurum
elemanlarının görüşleri yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi, kurumun
uyguladığı eğitim programlarının hedefleri ise doküman analizi kullanılarak
araştırma verilerine ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; hizmet verilecek
alanlara kabul edilecek çocukların sahip oldukları özellikler ile ilgili
Türkiye’de genel ifadeler kullanılırken, Almanya’da bu özelliklerin çeşitli
problem alanlarıyla özdeşleştirilerek daha spesifik hale getirildiği
görülmektedir. Almanya’da bilişsel, duyuşsal ve devinişsel alanda hedef
ifadelerinin belirlendiği, özellikle duyuşsal alana ağırlık verildiği;
Türkiye’de ise ana hatlarıyla hedef ifadelerinin yer aldığı, dolayısıyla
yeterince ayrıntıya inilemediği söylenebilir. Almanya’da güç koşullarda yaşayan
çouklara barınma, eğitim ve rehabilitasyon hizmeti veren kurumların uzak
hedeflerini işaret eden ve onların bu faaliyetlerini destekleyen hukuki
dayanaklar bulunmakta, Türkiye’de ise bu konudaki pek çok alanda net ifadeler
bulunmamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sokak çocukları, sokak çocuklarının eğitimi, sokak çocuklarına uygulanan eğitim programları

Kaynakça

• Acar, H. (2000). Çocuk hakları sözleşmesinde yer alan kimi haklar açısından sokakta ve hizmet sektöründe çalışan çocuklar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Aile, yaşlı, kadın ve gençlerden sorumlu alman devlet bakanlığı çocuk ve gençlere yardım kanunu. (tarihsiz). Sosyal Kanun Kitabı, 8. Basım.
• Asian Development Bank. (2000). Report of the president to the board of directors on a grant (funded by the japan fund for poverty reduction) to the Republic of Indonesia for assisting gırl street children at rısk of sexual abuse, October 2000.
• Altunbaş, H. (2000). İzmir'de güç koşullardaki çocukları topluma kazandırma çalışmalarına bir katkı. İzmir: TDI Yayınları.
• Atauz, S. (1990). Ankara ve Şanlıurfa’da sokak çocukları araştırması. Ankara: UNICEF
• Atauz, S. (1997). Diyarbakır sokak çocukları araştırması. Diyarbakır: Uluslararası Lions MD-118 U Yönetim Çevresi.
• Atauz, S. http://www.superonline.com/nethaber/19980211/articles/ toplum_07.html
• Atauz, S. http://www.superonline.com/nethaber/19980803/articles/ bolgesel_01.html
• Bilen, M. (1999). Plandan uygulamaya öğretim (5. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Blanc, C. (1992). “Urban Children in Distress: An Introduction to the Issues” The Urban Child Series, 2 Florence, Italy.
• Council of Europe street children: co-ordinated research programme in the social field. (1994). Council of Europe Pres, Strasburg.
• Dikmen, A. (1998). Çocuk haklarına dair sözleşme çerçevesinde İstanbul’da çalışan çocuklar üzerine bir değerlendirme. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ennew, J. (1998). Sokak çocukları ve çalışan çocuklar -planlama için bir rehber (1. Basım). (Çeviren: Çiçek Öztek). Ankara: Pelin Ofset, UNICEF.
• Ersevim, İ. http://www.superonline.com/nethaber/19981124/ articles/bolgesel_07. html
• Fenton, N. (1997). Filipinler: sokak çocukları ve hizmet modelleri. Sokak çocukları sorunlar-çözümler-öneriler sempozyumu. (25-26 Haziran), İstanbul.
• FES. (1992). Korunmaya muhtaç kent çocukları. Ekonomi Forumu Wirtschaftsforum Friedrich Ebert Vakfı, İstanbul.
• Gövercin, H. (2000). Aile ve çevre özellikleri açısından Gaziantep sokak çocukları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hohnholz, J. H. (1991). “Education and development ın the thirt world-some observations on the spot by a geographer” Education Volume 43.A Biannual Colection Of Recent German Contributions to the Field Of Educational Research. Edited by the Instıtute for Scientific Co-operation Tübingen 1991. Printed By Georg Hauser, Metzıngen.
• İlik, B. ve Türkmen, Z. (1994). Sokakta çalışan çocuklar. Ankara: Sokaklarında Çalışan Çocuklar Merkezi, ILO-IPEC.
• İlik, B; Türkmen, Z. ve Geter, R. (1994). Sokaktan ustalığa. Ankara: ILO-IPEC Çocuk İşçiliğini Sona Erdirilmesi Uluslararası Programı.
• Karakütük, K. (1986). Türkiye'nin öğretim haritaları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Küçükturan, G. ve Ö. Gözün. (2000). 7-15 yaş grubu sokakta çalışan ve çalışmayan çocukların kararlarını etkileyen moral değerlerin karşılaştırılması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 10. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Bolu.
• Küntay, E. (1993). İstanbul’un sokak çocukları: karşılaştıkları riskler ve koruma politikaları, sosyolojideki son gelişmeler ve türkiye’deki etkileri. UNESCO, Ankara.
• Mengi, A. http://www.superonline.com/nethaber/19980825/articles/ bolgesel_05.html
• Okebukola, P. (tarihsiz). “Nomadıc And Street Chıldren’s Preference For Science Concepts: Implıcatıons For Cross-Cultural Scıenceteachıng”, Faculty of Education, Lagos State University, PMB 1087, Apapa, Lagos, NIGERIA. http://www.ouhk edu.hk/cridal/misc/okebukola.htm
• Oto, R. http://www.superonline.com/nethaber/19990126/articles/ bolgesel_04.html
• Sağır, Sündüs. (1999). Sokakta çalışan ve çalışmayan çocukların aile bireylerini ve aile ilişkilerini algılama biçimlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Salazar, M. C. (1995). “Kolombiya’da Çocuk İstihdamı Politika ve Programlar” Combating Child Labour, Ankara: ILO.
• Senemoğlu, N. (2001). Çocuk hakları, çalışan çocuklar ve eğitim sorunları. Milli Eğitim Dergisi, Sayı 151, Temmuz-Ağustos, Eylül 2001.
• Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu. (1983). Ankara.
• Uluğtekin, S. (1997). Sokak çocukları. Ankara: SPM Yayınları.
• UNICEF. (1998a). Çocuk haklarına dair sözleşme uygulama el kitabı.
• UNICEF. (1998b). http://www.superonline.com/nethaber/19981013/articles/toplum_ 18.html
• Yılmaz, T. http://www.superonline.com/netnaber/19990123/articles/ yasam_07.html
• Yılmaz, S. (1998). Sokak çocukları. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (2. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.