ORTAOKUL MÜDÜRLERİNİN DÖNÜŞÜMCÜ LİDERLİK DAVRANIŞLARI İLE ÖĞRETMENLERİN MOTİVASYONU ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 3, 1252 - 1268, 17.10.2018

Nurullah Aksel , Cevat Elma

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.39790-471112

Cited By: 12

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaokul müdürlerinin dönüşümcü liderlik
davranışları ile öğretmenlerin motivasyonu arasındaki ilişkiyi ortaya
koymaktır.  Araştırmada öğretmen
algılarına göre; okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik davranışlarına ilişkin
görüşleri ve öğretmenlerin motivasyon düzeyleri incelenmiştir. Bu araştırmada
tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Samsun il merkezinde (Atakum,
İlkadım, Tekkeköy, Canik ilçeleri) ortaokullarda çalışan, tesadüfi örnekleme
yöntemi ile seçilen 493 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama
aracı  olarak Mottaz’ın (1985) “İş
Motivasyon Ölçeği” ve Oran’ın (2002) “Dönüşümcü Liderlik Ölçeği”
kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; Öğretmenlerin
motivasyon algıları ve öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin dönüşümcü
liderlik davranışları sergileme düzeyleri yüksek bulunmuştur. Dönüşümcü
liderlik ile öğretmen motivasyonu arasında pozitif yönlü zayıf bir ilişki
olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dönüşümcü liderlik, motivasyon, okul müdürü, öğretmen

Kaynakça

• Adair, J. (2003). Etkili motivasyon. (Çev. S. Uyan), İstanbul: Babıali Kültür Yayıncılık.
• Balcı, A. (2004). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Başaran, İ. E. (1994). Türkiye eğitim sistemi. İstanbul: Yargıcı Matbaası.
• Başaran, İ.E. ve Çınkır, Ş. (2012). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
• Bronkhorst, B., Steijn, B. & Vermeeren, B. (2015). Transformational leadership, goal setting, and work motivation: The case of a dutch municipality. Review Of Public Personnel Administration, 35 (2), 124-145.
• Caillier, J. J. (2014). Toward a better understanding of the relationship between transformational leadership, public service motivation, mission valence, and employee performance: A preliminary study. Public Personnel Management, 43 (2), 218-239.
• Canpolat, C. (2011). Öğretmen kariyer basamakları uygulaması ile öğretmen motivasyonu ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Celep, C. (2014). Dönüşümsel liderlik. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çalış, H. (2012). Öğretmen motivasyonunda yönetici yaklaşımlarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çayırağası, F. ve Özpolat, A. (2013). Özel güvenlik sektöründe çalışanların örgütsel bağlılık, iş motivasyonu, iş performans düzeyleri ve bir uygulama. 3. Ulusal Özel Güvenlik Sempozyumu (1-2 Mart 2013), Gaziantep.
• Çetiner, A. (2008). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Dogani, O. (2010). Yönetim bilinci ve motivasyon. İstanbul: Karma Kitaplar Basım Yayın.
• Eraslan, L. (2003). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik özellikleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Erdem, S. (1983). Psikoloji. İstanbul: Elif Ofset.
• Ertürk, R. (2014). Öğretmenlerin iş motivasyonları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Eryılmaz, F. (2006). Endüstri meslek lisesi okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özelliklerine sahip olma düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Estitüsü, Ankara.
• Godoy, R. & Bresó, E. (2013). Es el liderazgo transformacional determinante en la motivación. In Revista de Psicología del Trabajo y de las Organizaciones, 29(2), 59-64.
• Graves, L. M., Sarkis, J. & Zhu, Q. (2013). How transformational leadership and employee motivation combine to predict employee proenvironmental behaviors in China. Journal Of Environmental Psychology, 35, 81-91.
• Güney, S. (2000). Davranış bilimleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Güney, S. (2012). Liderlik. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Hodgkinson, C. (2008). Yönetim felsefesi, örgütsel yaşamda değerler ve motivasyon. İbrahim Anıl ve Binali Doğan (çev.), İstanbul: Beta Basım A.Ş.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, Ç. (2002). Liderler liderliğe giden yollar. İstanbul: Beta Basım A.Ş.
• Keenan, K. (1996). Yöneticinin kılavuzu, motivasyon. Engin Koparan (çev). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Keleş, G. Ö. (2009). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik özelliklerini gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Kiriş, İ. (2013). İlkokul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özelliklerini gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Kozlu, C. (2009). Liderin takım çantası, araçlar ve yaklaşımlar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Marşap, A. (2009). Yönetsel sistem. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Mucuk, İ. (2008). Temel işletme bilgileri. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Oran, N. (2002). İlköğretim ve ortaöğretim okul yöneticilerinin dönüşümsel önderlik özelliklerine ilişkin öğretmenlerin algı ve beklentileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Özdemir, S. (2009). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Öztekin, A. (2005). Yönetim bilimi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Peker, Ö. ve Aytürk, N. (2000). Etkili yönetim becerileri. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Rao, M. (2014). Transformational leadership: An academic case study. Industrial & Commercial Training, 46 (3), 150-154.
• Sercan, H. (2010). Etkili motivasyon yöntemleri. İstanbul: Etap Yayınevi.
• Sönmez V. ve Alacapınar F.G. (2013). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şenol, Y. (2009). İlköğretim okul müdürlerinin öğretmenlerin başarılarını artırmak için uyguladıkları dışsal motivasyonun etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şimşek, Ş. (2008). Yönetim ve organizasyon. Konya: Adım Ofset / Matbaacılık
• Tunçer, P. (2012). Yönetim ve organizasyon. İstanbul: Beta Basım A.Ş.
• Türkmen, İ. (1994). Yönetsel zaman ve yetki devri açısından yönetimde verimlilik. Ankara: MPM Yayınları.
• Uzer, M. (2010). İlköğretim okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özelliklerine sahip olma düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Wang, Z. & Gagné, M. (2013). A Chinese–Canadian cross-cultural ınvestigation of transformational leadership, autonomous motivation, and collectivistic value. Journal Of Leadership & Organizational Studies, 20 (1), 134-142.
• Yılmaz, L. (2010). Halk eğitimi merkezi yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özellikleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.