TÜRKİYE’DE ÖZEL EĞİTİM ALANINDA YAPILAN MATEMATİK ARAŞTIRMALARININ BETİMSEL ANALİZİ

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 4, 2475 - 2501, 28.12.2018

Ahmet Yıkmış , Mehtap Kot , Nesime Kübra Terzioğlu Burcu Aktaş

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.41844-445908

Cited By: 7

Öz

Araştırmanın amacı Türkiye’de özel eğitimde
matematik öğretimi ile ilgili 1998-2018 yılları arasında yapılmış olan
çalışmaların içerik ve yöntemsel analizini yapmaktır. Bu amaç doğrultusunda
araştırmada doküman incelemesi metodu kullanılmıştır. Mevcut araştırmada
dokümanlara ulaşmak amacı ile Google Akademik arama motoru, Yükseköğretim
Kurulu’nun (YÖK) Ulusal Tez Merkezi internet sitesi ve Abant İzzet Baysal
Üniversitesi Kütüphanesi abone veri tabanlarından yararlanılmıştır. Bu veri
tabanlarına “matematik”, “matematik öğretimi”, “toplama işlemi”, “çıkarma
işlemi”, “çarpma işlemi”, “bölme işlemi”, “problem çözme” gibi anahtar
kelimeler yazılarak taramalar gerçekleştirilmiştir. İnceleme sonucunda tam
metnine ulaşılamayan, kullanım izni saklı olan ve nitel çalışmalar bu
araştırmaya dahil edilmemiş ve toplamda 46 çalışma araştırma kapsamına
alınmıştır. Araştırma kapsamına alınan çalışmalar betimsel analiz ile
çözümlenmiştir. Çözümlenen veriler her bir araştırma sorusuna karşılık gelecek
şekilde verilerin frekansları hesaplanarak tablolar ve grafikler ile sunularak
yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

matematik öğretimi, özel gereksinimli birey, betimsel analiz

DESCRIPTIVE ANALYSIS OF MATHEMATICAL RESEARCH IN THE FIELD OF SPECIAL EDUCATION IN TURKEY

Öz

The purpose of the research study
conducted in Turkey between the years 1998-2018 related to mathematics teaching
in special education, is to make the content and methodical analysis. For this
purpose, the method of document examination has been used in the research. In
the current research, Google Scholar, YÖK National Thesis Center website and
Abant İzzet Baysal University Library subscribed data bases have been utilized
for accessing the documents. Key words such as “mathematics”, “teaching
mathematics”, “additive process”, “subraction process”, “multiplication
process”, “division process”, “problem solving” were written in these
databases. As a result of the review, 46 studies were included in the study. The
studies taken within the scope of the research were analyzed by descriptive
analysis. Analyzed data are interpreted by tabulating and graphing the frequencies
of the data corresponding to each research question.

Anahtar Kelimeler

Mathematics teaching, individual with special needs, descriptive analysis

Kaynakça

• Akmanoğlu, N. (2002). Otistik bireylere adı söylenen rakamın gösterilmesi becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Arı, A., Deniz, L., ve Düzkantar, A. (2010). Özel Gereksinimli Bir Öğrenciye Toplama ve Çıkarma İşlem Süreçlerinin Öğretiminde Eşzamanlı İpucuyla Öğretimin Etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1).
• Aydemir, T. (2017). Zihin yetersizliği olan öğrencilere temel çarpma işleminin öğretiminde iki öğretim uygulamasının etkililik ve verimlilik yönünden karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Badır, T. (2014). Zihin engelli bireylere çıkarma işlemi öğretiminde sabit bekleme süreli öğretimle sunulan nokta belirleme tekniğinin etkililiği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Bakan, S. (2017). Nokta Belirleme Tekniğinin Bir Kaynaştırma Öğrencisinin Matematik Başarısı ve Öz-Yeterlilik Algı Düzeyine Etkililiği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Baki, K. (2014). Şemaya dayalı öğretim stratejisinin zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin matematikte sözel problem çözme becerilerine etkililiği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Balçık, B. (2015). Zihinsel yetersizliği bulunan öğrencilere etkileşim ünitesi yöntemiyle toplama becerisinin öğretimi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(Özel Sayı), 87-110.
• Baş, T. ve Akturan, U. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Bayram, H. (2006). Az gören öğrencilere uyarlanmış doğrudan öğretim yaklaşımı kullanılarak kendini gözlemleme yoluyla sözlü problem çözme öğretiminin etkililiği. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Birkan, B. (2012). Gelişimsel Yetersizliği Olan Çocuklara Saat Kavramı Kazandırma, Genelleme ve Sürdürme: Kaç Alt Amaç Öğretilmeli?. İlköğretim Online, 11(3), 829-844.
• Can-Çalık, N. (2008). Genel eğitim sınıflarında eğitim gören zihin engelli öğrencilere temel toplama becerilerinin öğretiminde nokta belirleme tekniğinin etkililiğinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çıkılı, Y. (2008). Zihinsel yetersizliği olan çocuklara temel geometrik kavramların öğretiminde yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının etkililiği (Doctoral dissertation, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Dağseven, D. (2001). Zihinsel engelli öğrencilere temel toplama ve saat okuma becerilerinin kazandırılması, sürekliliği ve genellenebilirliğinde, doğrudan ve basamaklandırılmış öğretim yaklaşımlarına göre hazırlanan öğretim materyalinin farklılaşan etkililiği. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Doğmaz, S. (2016). Özel Öğrenme Güçlüğü Olan Öğrencilerin İki Basamaklı Matematiksel Rutin Problem Çözme Performanslarını Geliştirmede Diyagram Yöntemi Kullanımının Etkililiği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Eliçin, Ö., Dağseven Emecen, D., ve Yıkmış, A. (2013). Zihin Engelli Çocuklara Doğrudan Öğretim Yöntemiyle Temel Toplama İşlemlerinin Öğretiminde Nokta Belirleme Tekniği Kullanılarak Yapılan Öğretimin Etkinliği. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37, 118-136.
• Geçal, İ., ve Çetin, M. E. Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilere Eldesiz Toplama İşleminin Öğretiminde Tablet Bilgisayar Aracılığı İle Sunulan Animasyon Programının Etkililiği. Education Sciences, 13(1), 75-89.
• Gınalı-Göriş, Ş. (2006). Otistik çocuklara temel çıkarma işleminin kazandırılması, sürekliliği ve genellenebilirliğinde, uyarlanmış basamaklandırılmış öğretim yöntemine göre hazırlanan öğretim materyalinin etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
• Kahyaoğlu, F. (2010). Zihin engelli bireylere ikişerli ve üçerli atlayarak sayma becerisinin öğretiminde doğrudan öğretim yönteminin etkililiği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Kalaycı, H. E., Gürsel, O., ve Özkan, Ş. Y. (2015). Gelişimsel Yetersizliği Olan Öğrencilere Para Kullanarak Ürün Satın Alma Becerisinin Öğretiminde Sonraki Lira Stratejisinin Etkililiği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2015(2), 513-545.
• Karabulut, A. (2015). Anla ve Çöz! Stratejisi'nin hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin matematik problemi çözme becerisindeki etkisinin belirlenmesi. Yayımlanmış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karabulut, A., ve Yıkmış, A. (2010). Zihin Engelli Bireylere Saat Söyleme Becerisinin Öğretiminde Eşzamanlı İpucuyla Öğretimin Etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2).
• Karabulut, A., Yıkmış, A., Özak, H., ve Karabulut, H. (2015). Şemaya Dayalı Problem Çözme Stratejisinin Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilerin Problem Çözme Performanslarına Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(Özel Sayı), 243-258.
• Karakoç, T. (2002). Görme engelli öğrencilere matematikte sözlü problem çözümünün öğretiminde doğrudan öğretim yaklaşımına göre hazırlanan öğretim programının akranlar aracılığıyla sunulmasının etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kasap, C., & Ergenekon, Y. (2017). Effects of a Schema Approach for the Achievement of the Verbal Mathematics Problem-Solving Skills in Individuals with Autism Spectrum Disorders. Kuram ve Uygulamada Egitim Bilimleri, 17(6), 1787-1809.
• Katlav-Önal, Z. (2008). Akran öğrenciler desteği ile sunulan sabit bekleme süreli öğretimin genel eğitim sınıflarında eğitim gören özel gereksinimli öğrencilerin çıkarma işlemini kazanmalarındaki etkililiğinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Ankara.
• Kırcaali İftar, G., Ergenekon, Y., ve Uysal, A. (2008). Zihin Özürlü Bir Öğrenciye Sabit Bekleme Süreli Öğretimle Toplama ve Çıkarma Öğretimi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 309-320.
• Kot, M. (2014). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere problem çözme becerisinin öğretiminde Şemaya dayalı öğretim stratejisinin etkililiği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Kot, M., Sönmez, S., ve Yıkmış, A. (2017). Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilere Toplama İşlemi Öğretiminde Doğrudan Öğretim Yöntemiyle Sunulan Nokta Belirleme Tekniği İle Sayı Doğrusu Stratejisinin Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(02), 253-269.
• Kot, M., Sönmez, S., Yıkmış, A., ve İnce, N. C. (2016). İşitme Yetersizliği Olan Öğrencilere Eldeli Toplama İşlemi Öğretiminde Nokta Belirleme Tekniğinin Etkililiği. Current Research in Education, 2(1), 17-28.
• Küçüközyiğit, M. S., ve Özdemir, S. (2014). Görme engelli öğrencilerde matematikte çarpma işlem akıcılığını arttırmada kendini izleme tekniğinin etkililiği, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Öğüt, E. Y., ve Yıkmış, A. (2013). Zihin Engelli Çocuklara Paraları Tanıma Becerisinin Öğretiminde Sabit Bekleme Süreli Öğretimin Etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 459-476.
• Özlü, Ö. (2016). Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilere Çarpma Öğretiminde Somut-Yarı Somut-Soyut Öğretim Stratejisinin Etkililiği. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, , Bolu.
• Öztürk, Z. H. (2016). Tablet Bilgisayar Üzerinde Eş Zamanlı İpucuyla Sunulan Nokta Belirleme Tekniğinin Rakam-Nesne Eşlemesi Öğretiminde Etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Bolu.
• Sazak Pınar, E., ve Zelyurt, S. (2013). Akran Aracılı Sunulan Etkileşim Ünitesi Öğretim Materyalinin Zihinsel Yetersizliği olan Öğrencilerin Tane Kavramını Öğrenmeleri Üzerindeki Etkililiği.
• Sinoplu, K. (2009). Zihinsel engellilerde matematik öğretimi(Doctoral dissertation, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Sönmez, S. (2014). Öğretmenlerin Zihin Engelli Öğrencilerin Matematik Beceri Kavram Ve İşlemlerini Değerlendirme Sürecinde Yaptıklarının Belirlenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Şafak, P. (2007). Az gören öğrencilere eldeli toplama öğretiminde uyarlanmiş basamakli öğretim yönteminin etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 27-48.Şahbaz, Ü. (2005). Zihin engelli öğrencilere çarpım tablosunun öğretiminde sabit bekleme süreli öğretimin hata düzeltmesiz ve hata düzeltmeli uygulamalarının karşılaştırması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Terzioğlu, N. K., ve Yıkmış, A. (2018). Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Öğrencilere Temel Çıkarma İşlemi Öğretiminde Nokta Belirleme Tekniğinin Etkililiği. Özel Eğitim Dergisi, 19(1), 1-27.
• Tongal, S. Ş. (2010). Zihinsel yetersizliği olan çocuklara adı söylenen kesrin resimli kart üzerinde gösterilmesi becerisinin öğretiminde sabit bekleme süreli öğretimin etkililiği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Tufan, S., & Aykut, Ç. (2018). Şemaya Dayalı Strateji ve Kendini izleme Stratejisi Öğretiminin Hafif Düzeyde Zihinsel Engelli Öğrencilerin Sözel Matematik Problemi Çözme Performanslarına Etkisi. İlöğretim Online, 17(2).
• Tuncer, A. T. (2009). Şemaya Dayalı Sözlü Matematik Problemi Çözme Stratejisinin Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Sözlü Problem Çözme Performanslarına Etkisi. Eğitim ve Bilim, 34(153).
• Tümeğ, S., & Sazak-Pınar, E. (2016). Zihin Yetersizliği Olan Öğrencilere Madeni Paraların Öğretiminde Zihin Yetersizliği Olan Bir Akran Tarafından Sunulan Eşzamanlı İpucuyla Öğretim Yönteminin Etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(03), 269-297.
• Varol, N. (2014). Zihinsel Engelli Çocuklara Tane Kavramının Açık Anlatım Ve Basamaklandırılmış Yöntemle Sunulmasının Farklılaşan Etkililiği. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 353-377.
• Wolery, M. R., Bailey, D. B., Jr., ve Sugai, G. M. (1988). Effective teaching: Principles and procedures of applied behavior analysis with exceptional students. Boston: Allyn & Bacon.
• Yıkmış, A. (1999). Zihin engelli çocuklara temel toplama ve çıkarma işlemlerinin kazandırılmasında etkileşim ünitesi ile sunulan bireyselleştirilmiş öğretim materyalinin etkililiği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Yıkmıs, A. (2005). Etkilesime dayalı matematik ögretimi. Ankara: Kök Yayıncılık
• Yıkmış, A., ve Çetin, M. E. (2010). Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilere Sabit Bekleme Süreli Öğretimle Bölme Öğretimi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Yıkmış, A., Tekinarslan, İ. Ç., ve Pınar, E. S. (2006). Zihin Engelli Öğrencilere Etkileşim Ünitesi Yöntemiyle Yeni Türk Lirası ve Yeni Kuruş Öğretimi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yikmis, A. (2016). Effectiveness of the Touch Math Technique in Teaching Basic Addition to Children with Autism. Educational Sciences: Theory and Practice, 16(3), 1005-1025.