Öz
Çalışmanın amacı, yazar Sevim Ak’ın çocuk kitaplarında bulunan
kalıplaşmış söz varlığı ögelerini (atasözleri, deyimler, ikilemeler, kalıp
sözler) tespit etmek ve dilimizin söz varlığı zenginliğini nasıl yansıttığını
incelemektir. Bu çalışma, nitel araştırma geleneğine bağlı bir doküman inceleme
çalışmasıdır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz yönteminden
yararlanılmıştır. Çalışmanın veri kaynağını Sevim Ak’ın yazmış olduğu beş kitap
(Vanilya Kokulu Mektuplar, Sıcak Çikolatalı Yolculuklar, Babamın Gözleri Kedi
Gözleri, Uçurtmam Bulut Şimdi, Çilekli Dondurma) oluşturmaktadır. Araştırmanın sonucunda
incelenen beş kitapta 1202 kalıplaşmış söz varlığı ögesi tespit edilmiştir.
Kitaplarda bulunan kalıplaşmış söz varlığı ögelerinden 4’ü atasözü, 625’i
deyim, 501’i ikileme, 72’si kalıp sözlerdir. Bu sonuçlara göre incelenen
kitapların dilimizin anlatım imkân ve ayrıntılarını aktarmada zengin olduğu
söylenebilir. Ayrıca, kitapların anlatımlarında sade bir dil tercih edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aksan, D. (1996). Türkçenin Sözvarlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
- Aksan, D. (2002). Anadilimizin Söz Denizinde (1. Basım). Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Aksoy, Ö. (2017). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
- Aktaş, E. (2016). Okuma Eğitimi Açısından Sevim Ak’ın Çocuk Öykülerinde Söz Varlığı. Milli Eğitim Dergisi, 45(210), 539-562.
- Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative research journal, 9(2), 27-40.
- Gültekin, A. (2011). Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Yazıları. İstanbul: Erdem Yayınları.
- Korkmaz, Z. (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü (1. Basım). Ankara: TDK Yayınevi.
- Oğuzkan, A. F. (2013). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Özbaşı, S. (2016). Zeynep Cemali’nin Çocuk Edebiyatı Yapıtlarının Sözvarlığı Öğeleri Açısından İncelenmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Sever, S. (2015). Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü. Ankara: Tudem Yayınları.
- Sever, S. (2017). Çocuk ve Edebiyat. Ankara: Tudem Yayınları.
- Sever, S. ve Karagül, S. (2014). Oğuz Tansel’in Derleyip Yazdığı Masal Kitaplarında Yer Alan Sözvarlığı Öğelerinin İncelenmesi. Folklor/Edebiyat, (77), 173-188.
- Şimşek, T. (2016). Kuramdan Uygulamaya Çocuk Edebiyatı. Ankara: Grafiker Yayınları.
- Türk Dil Kurumu (2005). Türkçe Sözlük (10. Basım). Ankara: TDK Yayınları.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 11 Mart 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Ekim 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 19 Sayı: 1 |