Lise Öğrencilerinde Bağlanma Stilleri ve Öz Yeterliklerin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 3, 1332 - 1355, 15.09.2024

Yusuf Dilbilir , Cumhur Demiralp , Davut Açar

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2024..-1352513

Öz

Lisede farklı sınıf düzeylerinde öğrenim görmekte olan öğrencilerle gerçekleştirilen bu çalışmanın amacı, ergenlerin bağlanma stillerinin ve öz yeterliklerinin ilişkisini belirlemek ve bunları farklı demografik değişkenler açısından incelemektir. Çalışmanın örneklemini yaşları 15-18 arasında değişen, %51.8’ (n=127) erkek, %48.2’ si (n=118) kadın olmak üzere toplamda 245 katılımcı oluşturmuştur. Araştırma korelasyonel araştırma modeli ile betimsel tarama modeline uygun hazırlanmış ve araştırmada üç boyutlu bağlanma stilleri ölçeği ile çocuklar için öz yeterlik ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada katılımcı gruplarına göre ölçek puanlarının karşılaştırılmasında “Bağımsız T-testi” ve “Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA)” yapılmıştır. İkiden fazla grup olması durumunda farklılık gösteren grupları belirlemede Duncan testi kullanılmıştır. Sürekli ölçümler arası ilişkileri belirlemede “Pearson” korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Çalışmada güvenli bağlanma ile öz yeterlikler arasında pozitif ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca kadın öğrencilerin erkek öğrencilere oranla daha çok kaygılı/kararsız bağlanma stillerine sahip olduğu, öte yandan öz yeterliğin cinsiyet değişkeninde farklılık göstermediği ortaya çıkmıştır. Katılımcılardan 9. sınıfta öğrenim görenlerin bağlanma türlerinden olan kaygılı/kararsız bağlanmalarının diğer sınıf düzeylerinde öğrenim görmekte olanlara göre anlamlı şekilde az olduğu görülmüştür. Öğrencilerin akademik başarılarının artışının; güvenli bağlanma, akademik öz yeterlik, sosyal öz yeterlik ve duygusal öz yeterlik durumlarını olumlu etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcılardan yalnız başına yaşamak isteyenlerin olumsuz bağlama stillerine sahip oldukları ve güvenli bağlanma stiline sahip olanların ise ailesi veya arkadaşı ile yaşamayı tercih ettikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bağlanma stilleri, Ergen, Lise öğrencileri, Öz yeterlik.

Examination of Attachment Styles and Self-Efficacy in High School Students

Öz

This study aimed to investigate the correlation between attachment styles and self-efficacy among high school students across various grade levels. Additionally, the study sought to analyze these relationships in relation to different demographic variables. The study sample comprised 245 participants, with 51.8% (n=127) being male and 48.2% (n=118) being female. The participants were aged between 15 and 18 years. The study was conducted following the correlational research model and descriptive model. The research utilized the three-dimensional attachment styles scale and the self-efficacy scale for children. The study employed the use of the "Independent T-test" and "One-Way Analysis of Variance (ANOVA)" to compare the scale scores across different participant groups. The Duncan test was employed to identify any significant differences among multiple groups. Pearson correlation coefficients were computed to assess the associations between continuous variables. The study revealed a positive correlation between secure attachment and self-efficacy. Additionally, the study revealed that female students exhibited a higher prevalence of anxious/ambivalent attachment styles compared to their male counterparts. However, no significant gender differences were observed in terms of self-efficacy levels. It was observed that there was a significant difference in the prevalence of anxious/ambivalent attachment among participants in the 9th grade compared to those in other grade levels. It has been determined that the rise in students' academic achievement has had a positive impact on their secure attachment, academic self-efficacy, social self-efficacy, and emotional self-efficacy. Furthermore, it has been determined that individuals who expressed a desire to live alone among the participants exhibited negative attachment styles, while those with secure attachment styles indicated a preference for living with their families or friends.

Anahtar Kelimeler

Attachment styles, Adolescent, High school students, Self-efficacy

Kaynakça

• Ainsworth, M. D. S., & Bell, S. M. (1970). Attachment, exploration, and separation: Illustrated by the behavior of one-year-olds in a strange situation. Child Development, 41(1), 49–67. http://doi.org/10.2307/1127388.
• Ainsworth, M. D. S., Blehar, M. C., Waters, E., & Wall, S. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. Hillsdale.
• Akdağ, S. T. (2011). Ergenlerin bağlanma stilleri ile ebeveynlerinin bağlanma stilleri arasındaki ilişki [Yayınlanmamış tıpta uzmanlık tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
• Allen, J. P. & Land, D. (1999). Attachment in adolescence. (İçinde), J. Cassidy, & P. R. Shaver (Eds.), Handbook of attachment: Theory, research, and clinical applications (ss. 319-335). Guilford Press.
• Arslan, E. (2008). Bağlanma stilleri açısından ergenlerde erikson’un psikososyal gelişim dönemleri ve ego kimlik süreçlerinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Aşkar, P., & Umay, A. (2001). Perceived computer self-efficacy of the students in the elementary mathematics teaching programme. Hacettepe University Journal of Education, 21(1), 1-8.
• Aytın, N. (2014). Ergenlerde yeme tutumları ile sorun çözme eğilimleri ve ebeveyne bağlanma arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215. https://doi.org/10.1037/0033-295X.84.2.191
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. Macmillan.
• Bandura, A., & Ramachaudran, V. S. (1994). Encyclopedia of human behavior. Academic Press.
• Bandura, A., Barbaranelli, C., Caprara, G. V., & Pastorelli, C. (1996). Multifaceted impact of self‐efficacy beliefs on academic functioning. Child Development, 67(3), 1206-1222. https://doi.org/10.1111/j.1467- 8624.1996.tb01791.x
• Baumeister, R. F. & Leary, M. R. (1995). The need to belong: Desire for interpersonal attachments as fundamental human motivation. Psychological Bulletin, 117(3), 497–529. https://doi.org/10.1037/0033-2909.117.3.497
• Ben‐Ari, R., & Hirshberg, I. (2009). Attachment styles, conflict perception, and adolescents' strategies of coping with interpersonal conflict. Negotiation Journal, 25(1), 59-82. https://doi.org/10.1111/j.1571-9979.2008.00208.x
• Bi, X., Wang, S., & Ji, Y. (2022). Parental autonomy granting and adolescents’ life satisfaction: The mediating roles of emotional self-efficacy and future orientation. Journal of Happiness Studies, 23. 2113-2135. https://doi.org/10.1007/s10902-021-00486-y
• Bilgin, M. (2009). Bilişsel esnekliği yordayan bazı değişkenler. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 142-157. Erişim adresi: http://egitim.cu.edu.tr/efderg
• Blumberg, S. J., Carle, A. C., O’connor, K. S., Moore, K. A., & Lippman, L. H. (2008). Social competence: Development of an indicator for children and adolescents. Child Indicators Research, 1(2), 176-197. https://doi.org/10.1007/s12187-007-9007-x
• Boling, M. W., Barry, C. M., Kotchick, B. A. & Lowry, J. (2011). Relations among early adolescents' parent-adolescent attachment, perceived social competence, and friendship quality. Psychological Reports, 109(3), 819-841. https://doi.org/10.2466/02.07.09.21.PR0.109.6.819-841
• Bowlby, J. (1958). The nature of the child’s tie to his mother. International Journal of Psychoanalysis, 39, 350-373. Erişim adresi: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/13610508/
• Bowlby, J. (1982). Attachment and loss: retrospect and prospect. American journal of Orthopsychiatry, 52(4), 664-678. https://doi.org/10.1111/j.1939-0025.1982.tb01456.x
• Bussey, K., & Bandura, A. (1999). Social cognitive theory of gender development and differentiation. Psychological Review, 106(4), 676-713. https://doi.org/10.1037/0033-295X.106.4.676
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Yayınları.
• Caprara, G. V., Alessandri, G., Di Giunta, L., Panerai, L., & Eisenberg, N. (2010). The contribution of agreeableness and self‐efficacy beliefs to prosociality. European Journal of Personality: Published for the European Association of Personality Psychology, 24(1), 36-55. https://doi.org/10.1002/per.739
• Caprara, G. V., Steca, P., Gerbino, M., Paciello, M., & Vecchio, G. M. (2006). Looking for adolescents' well-being: Self-efficacy beliefs as determinants of positive thinking and happiness. Epidemiology and Psychiatric Sciences, 15(1), 30-43. https://doi.org/10.1017/S1121189X00002013
• Cassidy, J., & Kobak, R. R. (1988). Avoidance and its relation to other defensive processes. (İçinde) J. Belsky & T. Nezworski (Eds.), Clinical implications of attachment (ss.300–323). Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
• Catalano, R. F., Haggerty, K. P., Oesterle, S., Fleming, C. B., & Hawkins, J. D. (2004). The importance of bonding to school for healthy development: Findings from the social development research group. Journal of School Health, 74 (7), 252-261. 10.1111/j.1746-1561.2004.tb08281.x.
• Certel, Z., Bahadır, Z., Saracaloğlu, A. S., & Varol, R. (2015). Lise öğrencilerinin öz-yeterlikleri ile öznel iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 307-318. Erişim adresi: http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/32.zehra_certel.pdf
• Coleman, P. K. (2003). Perceptions of parent‐child attachment, social self‐efficacy, and peer relationships in middle childhood. Infant and Child Development: An International Journal of Research and Practice, 12(4), 351-368. https://doi.org/10.1002/icd.316
• Colman, R. A., & Thompson, R. A. (2002). Attachment security and the problem-solving behaviors of mothers and children. Merrill-Palmer Quarterly, 48(4) 337-359. https://doi.org/10.1353/mpq.2002.0016
• Crockenberg, S., Lyons-Ruth, K., & Dickstein, S. (1993). The family context of infant mental health: II. Infant development in multiple family relationships. Handbook of infant mental health, 38-55.
• Crowell, J. A., & Treboux, D. (1995). A review of adult attachment measures: Implications for theory and research. Social Development, 4(3), 294-327. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.1995.tb00067.x
• Çorbacı-Oruç, A. (2008). 6 yaş çocuklarında sosyal yeterliliğin, akran ilişkilerinin ve sosyal bilgi işleme sürecinin değerlendirilmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Damarlı, Ö. (2006). Ergenlerde toplumsal cinsiyet rolleri, bağlanma stilleri ve benlik kavramı arasındaki ilişkiler [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Demirli, A. (2007). The role of gender, attachment dimensions, and family envıronment in loneliness [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Middle East Technical Universıty.
• Demirtaş, A. S. (2019). Erken ergenlikte güvenli bağlanma ve öz-yeterlik: Umudun aracı rolü. Eğitim ve Bilim, 44(200), 175-190. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2019.8100
• Di Giunta, L., Lunetti, C., Gliozzo, G., Rothenberg, W. A., Lansford, J. E., Eisenberg, N., & Virzì, A. T. (2022). Negative parenting, adolescents’ emotion regulation, self-efficacy in emotion regulation, and psychological adjustment. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(4), 2251. https://doi.org/10.3390/ijerph19042251
• Doğan, T. (2016). Ergenlerde ana-babaya bağlanma: Türkiye profili. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 8(4), 406-419. https://doi.org/10.18863/pgy.253446
• Erzen, E. (2016). Three dimensional attachment style scale, Inonu University Journal of the Faculty of Education, 17(3), 01-21. DOI: 10.17679/iuefd.17323631.
• Eyüboğlu, E. (2012). Spor yapan ve yapmayan 12-14 yaş arası ergenlerin öz yeterlik düzeylerinin karşılaştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Haliç Üniversitesi.
• Flick, U. (2014). An ıntroduction to qualitative research. Sage.
• Haliloğlu, S. (2008). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri, bağlanma biçimleri ve işlevsel olmayan tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Malatya ili örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Hamarta, E. (2004). Attachment theory. Anadolu University Journal of Faculty of Education, 14(1), 53-66
• Imtiaz, S., & Naqvi, I. (2012). Parental attachment and identity styles among adolescents: Moderating role of gender. Pakistan Journal of Psychological Research, 241-264. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/profile/Irum- Naqvi/publication/319236550_Parental_attachment_and_identity_styles_among_adolescents_Moderating_role_of_gender/links/599d282d0f7e9b892bb009c7/Parental-attachment-and-identity-styles-among-adolescents-Moderating-role-of-gender.pdf
• İncekara, H. İ. (2020. Ergenlerde duygusal öz yeterlik ile üç boyutlu bağlanma arasındaki ilişkinin incelenmesi. SDU International Journal of Educational Studies, 7(2), 228-245. https://doi.org/10.33710/sduijes.689526
• Jiang, X. U., Huebner, E. S. ve Hills, K. J. (2013). Parent attachment and early adolescents’ life satisfaction: The mediating effect of hope. Psychology in the Schools, 50, 340-352. doi:10.1002/pits.21680.
• Kaplan, B., & Aksel, E. Ş. (2013). Ergenlerde bağlanma ve saldırganlık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Nesne Psikoloji Dergisi, 1(1), 20-49. https://doi.org/10.7816/nesne-01-01-02
• Karakuş, Ö. (2012). Ergenlerde bağlanma stilleri ve yalnızlık arasındaki ilişki. Toplum ve Sosyal Hizmet, 23(2), 33-46. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/797258
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Sanem Yayıncılık
• Ma, C. Q., & Huebner, E. S. (2008). Attachment relationships and adolescents' life satisfaction: Some relationships matter more to girls than boys. Psychology in Schools, 45(2), 177-190. https://doi.org/10.1002/pits.20288
• Maduakor, E. C., Chukwuorji, J. C., Amanambu, P. N., & Ifeagwazi, C. M. (2022). Adult attachment and well-being in the medical education context: attachment style ıs associated with psychological well-being through self-efficacy. (İçinde) Embracing well-being in diverse african contexts: research perspectives (ss. 297-317). Springer, Cham.
• Martinez Jr, R. R., & Baker, S. (2022). Perspectives on career and college readiness self‐efficacy of latinx adolescents: A thematic analysis. Journal of Multicultural Counseling and Development, 51(3), 147-207. https://doi.org/10.1002/jmcd.12253
• McGeown, S. P., Putwain, D., Geijer Simpson, E., Boffey, E., Markham, J., & Vince, A. (2014). Predictors of adolescents' academic motivation: Personality, self-efficacy and adolescents' characteristics. Learning and Individual Differences, 32, 278-286. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2014.03.022
• Mertens, D. M. (2019). Research and evaluation in education and psychology: Integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixed methods. Sage publications.
• Morsünbül, Ü. (2005). Ergenlikte kimlik statülerinin bağlanma stilleri, cinsiyet ve eğitim düzeyi açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi
• Morsünbül, Ü., & Çok, F. (2011). Bağlanma ve ilişkili değişkenler. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(3), 553-570. https://doi.org/10.5455/cap.20110324
• Muris, P. (2001). A brief questionnaire for measuring self-efficacy in youths. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 23, 145–149. https://doi.org/10.1023/A:1010961119608
• Muris, P. (2002). Relationships between self-efficacy and symptoms of anxiety disorders and depression in a normal adolescent sample. Personality and İndividual Differences, 32(2), 337-348. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(01)00027-7
• Nanu, D. (2015). The attachment relationship with emotional intelligence and well-being. Journal of Experiential Psychotherapy, 18(2), 20-27. Erişim adresi: https://jep.ro/images/pdf/cuprins_reviste/70_art_3.pdf
• Nuri, C., Direktör, C., & Bulut Serin, N. B. (2017). Attaching parents as a predictor of academic selfefficacy beliefs of university students. Curr Res Educ, 3(1), 15-23. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/315756696_Attaching_Parents_as_a_Predictor_of_Academic_ Self-Efficacy_Beliefs_of_University_Students
• Olcay, Çam., & Keskin, G. (2007). Bağlanma Sürecinin Ergen Açısından Değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 23(2), 159-172. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/835538
• Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Kaan Kitabevi.
• Pan, Y., Zhang, D., Liu, Y., Ran, Y., & Wang, Z. (2016). Attachment and internalizing symptoms: The mediating role of regulatory emotional self-efficacy among Chinese young adolescents. Personality and Individual Differences, 101, 360-365. https://doi.org/10.1016/j.paid.2016.06.030
• Rice, K. G. (1990). Attachment in adolescence: A narrative and meta-analytic review. Journal of youth and Adolescence, 19(5), 511-538. https://doi.org/10.1007/BF01537478
• Rieck, C. (2016). The relationship between attachment style, social self-efficacy, social relatedness, and cancer experience of siblings: A pilot study [Yayınlanmamış doktora tezi]. Widener University.
• Rohner, R. P., & Britner, P. A. (2002). Worldwide mental health correlates of parental acceptance-rejection: Review of cross-cultural and intracultural evidence. Cross-Cultural Research, 36(1), 16-47. https://doi.org/10.1177/106939710203600102
• Saka, A. (2017). Farklı aile yapısına sahip ergenlerin öz-yeterlik ve psikolojik dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Karabük Üniversitesi.
• Sayma, H. İ. (2001). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin sosyal yeterlik beklentilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Schunk, D. H. (2012). Learning theories an educational perspective sixth edition. Pearson.
• Schweder, S., Raufelder, D., & Wulff, T. (2022). Adolescents’ goals, self-efficacy, and positive emotions–how important is the learning context? International Journal of School & Educational Psychology, 10(1), 1-17. https://doi.org/10.1080/21683603.2020.1791771
• Shaver, P. R., & Mikulincer, M. (2002). Attachment-related psychodynamics. Attachment & Human Development, 4(2), 133-161. https://doi.org/10.1080/14616730210154171
• Simpson, J. A., Rholes, W. S., & Nelligan, J. S. (1992). Support seeking and support giving within couples in an anxiety-provoking situation: The role of attachment styles. Journal of Personality and Social Psychology, 62(3), 434-446. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0022-3514.62.3.434
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics. Pearson.
• Tavakolizadeh, J., Tabari, J., & Akbari, A. (2015). Academic self-efficacy: predictive role of attachment styles and meta-cognitive skills. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 171, 113-120. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.096
• Telef, B. B. (2011). Öz-yeterlikleri farklı ergenlerin psikolojik semptomlarının incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi
• Telef, B. B., & Karaca, R. (2012). Çocuklar için öz-yeterlik ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), 169-187. http://hdl.handle.net/20.500.12397/173
• Telef, B.B., Karaca, R. (2011). Ergenlerin öz-yeterliklerinin ve psikolojik semptomlarının incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 499-518. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/183040
• Totan, T., İkiz, E., & Karaca, R. (2010). Duygusal öz-yeterlik ölçeğinin türkçeye uyarlanarak tek ve dört faktörlü yapisinin psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 71-95. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/231686
• Tracy, J. L., Shaver, P. R., Albino, A. W., & Cooper, M. L. (2003). Attachment styles and adolescent sexuality. Adolescent romance and sexual behavior: Theory, research, and practical implications, 137-159. Erişim adresi: https://adultattachment.faculty.ucdavis.edu/wp- content/uploads/sites/66/2015/09/Tracy_2003_Attachment-styles-and-adolescent-sexuality.pdf
• Tschannen-Moran, M., Hoy, A. W., & Hoy, W. K. (1998). Teacher efficacy: Its meaning and measure. Review of Educational Research, 68(2), 202-248. https://doi.org/10.3102/00346543068002202
• Türk, M. E. (2019). Ergenlerde sosyal medya kullanımının bağlanma stilleri, akran ilişkileri ve kişilik bozuklukları ile ilişkisinin incelenmesi. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 3(5), 97-112. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/bpd/issue/51787/673116
• Türnüklü, A., & Şahin, İ. (2004). 13-14 yaş grubu öğrencilerin çatışma çözme stratejilerinin incelenmesi. Türk Psikoloji Yazıları, 7(13), 45-61. Erişim adresi: https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/3875/
• Vivona, J. M. (2000). Parental attachment styles of late adolescents: Qualities of attachment relationships and consequences for adjustment. Journal of Counseling Psychology, 47(3), 316-329. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0022-0167.47.3.316
• Willemse, M. (2008). Exporing the relationship betwen self-efficacy and aggressıon in a group of adolescents in the peri-urban town of worcester [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. University of Stellenbosch.
• Yılmaz Bingöl, T. (2018). Ergenlerin öz-yeterlik ve mükemmeliyetçi öz-sunum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 2 (4), 223-232. DOI: 10.31461/ybpd.457869.
• Yiğit, Y. (2020). Lise öğrencilerinde bağlanma stilleri ile öz-yeterlik arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Maltepe Üniversitesi.
• Zimmermenn, P., & Becker-Stoll, F. (2002). Stability of attachment representations during adolescence: the ınfluence of ego-ıdentity status. Journal Ofadolescence, 25 (1), 107-124. https://doi.org/10.1006/jado.2001.0452
• Zyberaj, J. (2022). Investigating the relationship between emotion regulation strategies and self‐efficacy beliefs among adolescents: Implications for academic achievement. Psychology in the Schools, 59(8), 1556-1569. https://doi.org/10.1002/pits.22701