ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN SERBEST ZAMAN ETKİNLİKLERİNİN BELİRLENMESİ (MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖRNEĞİ) / DETERMINING FREE TIME ACTIVITIES OF UNIVERSITY STUDENTS

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 1, 28 - 43, 30.06.2017

Ömer Seyfettin Sevinç Osman Aktan

Öz

Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin serbest zaman etkinliklerini belirlemeye yönelik genel tarama türünde, betimsel bir çalışmadır. Çalışmanın evrenini 2014-2015 eğitim öğretim yılında Celal Bayar Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin farklı bölümlerinde öğrenim gören öğrenciler oluştururken; araştırmanın örneklemini ise tabakalı  örnekleme yöntemiyle belirlenen 390 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada, üniversite öğrencilerinin serbest zaman etkinliklerini belirlemeye yönelik olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen, uzman görüşleri ve pilot uygulama sonucu son şekli verilen serbest zaman etkinlikleri anketi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre; öğrencilerin yaklaşık olarak dörtte üçünün düzenli olarak bir süreli dergiyi takip etmediği;  okuma alışkanlığına ilişkin olarak edebi roman, gerilim-aksiyon, kişisel gelişim, tarih ve bilim kurgu kitap türlerini tercih ettiği belirlenmiş, ayrıca yarısından fazlasının da düzenli olarak TV programlarını takip ettiği bulgusuna ulaşılmıştır. Yine öğrencilerin yarısından fazlasının sosyal kulüp üyeliğinin olmadığı; tatil yapmak düşüncesine ilişkin olarak da en çok sırasıyla akrabalarla bir arada olmak, tarihi ve turistik yerleri ziyaret etmek olarak gördüklerini ifade etmişlerdir. Sahip oldukları teknolojik araçlar konusunda ise akıllı telefon, diz üstü bilgisayar, bilgisayar, plazma televizyon ve dijital fotoğraf makinesinin öne çıktığı görülmüştür.  Araştırma bulguları ışığında öğrencilerin serbest zamanlarını daha verimli, yararlı ve etkin bir biçimde  değerlendirmeleri için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Serbest zaman, serbest zaman etkinlikleri, eğitim fakültesi, üniversite öğrencisi

Kaynakça

• Ağaoglu, Y., S. (2002). Türkiye’deki üniversitelerin rekreasyon programlarının geliştirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ondokuzmayıs Üniversitesi,Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, s.:15-20.
• Ağaoğlu, S.Y. ve Eker H. (2006). Türkiye’deki üniversitelerin sağlık kültür ve spor dairesinin işlevsel yönden incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 5(4); 131-134.
• Aktan, O.(2012).100 Temel Eserde Yer Alan Değerlerle Sosyal Bilgiler Öğretim Programındaki Değerlerin Uyumu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
• Akgül, B.(2011). Farklı kültürlerdeki bireylerin boş zaman aktivitelerine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi: Ankara- Londra örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akyüz, Y. (2004). Türk Eğitim Tarihi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Akyüz, H.(2015). Üniversite öğrencilerinin boş zaman faaliyetlerine yönelik tutumlarının incelenmesi Bartın Üniversitesi örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Ardahan F., Yerlisu Lapa T.(2010). Üniversite Öğrencilerinin Serbest Zaman Tatmin Düzeylerinin Cinsiyete Ve Gelire Göre İncelenmesi. Spor Bilimleri Dergisi: Hacettepe Üniversitesi, cilt.21, ss.129-136.
• Ardahan F., Yerlisu Lapa T. (2010). Gelire Ve Gelinen Yerleşim Birimine Göre Öğrencilerin Rekreatif Etkinliklere Katılma Ve Katılmama Nedenlerinin Değerlendirilmesi: Akdeniz Üniversitesi Örneği. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, cilt.5, ss.87-96.
• Aydoğan, Y., Aral, N. (2006). Üniversite Öğrencilerinin Boş Zamanlarında Kitle İletişim Araçlarını Kullanmalarının İncelenmesi. Çağdaş Eğitim, 328, 33-39.
• Aydoğan, İ. ve Gündoğdu, F.B. (2006). Kadın öğretim elemanlarının boş zamanlarını değerlendirme etkinlikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, Yıl: 2006/2, 217–232.
• Bahar, H. H., (2008). Cinsiyet ve Branşa Göre Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Serbest Zaman Etkinlikleri (Erzincan Eğitim Fakültesi Örneği), Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (2), 117-140.
• Barkın, E.(2016).Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel fiziksel aktivitelere katılım engellerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Belli, E., & Gürbüz, A. (2012, Nisan). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi akademik personelinin rekreasyon faaliyetlerinin incelenmesi. I. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi, Antalya.
• Binbaşıoğlu, H. ve Tuna, H.(2014). Üniversite Öğrencilerinin Boş Zamanlarına Yönelik Tutumları: Doğu Anadolu Bölgesindeki MYO Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, Kış 2014 Cilt: 5 Sayı:2, ss.74-93.
• Caldwell, L., Smith, E. A. ve Weissinger, E. (1992). The Relationship of Leisure Activities and Perceived Health of College Students. Society and Leisure, 15(2): 545-556.
• Can, S.(2010). Muğla Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Öğrenci Ailelerinin Boş Zaman Faaliyetlerine Katılım Biçimlerinin Belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi Cilt:18 No:3, 861-870.
• Can, S., Özdağ, S., Duman,S., Ulucan, H., Dereceli, Ç. ve Fişekçioğlu, B.(2010). İlköğretim Bölümü Öğretmen Adaylarının Eğitim – Öğretim Döneminde Serbest Zaman Faaliyetlerine Katılım Biçimlerinin Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 13 (2): 246–252.
• Çelik, G.(2011). Kamu kuruluşlarında çalışan engelli bireylerin serbest zaman engellerinin ve tatmin düzeylerinin incelenmesi (Antalya merkez örneği).Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Çoruh, Y. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Rekreasyonel Eğilimleri ve Rekreasyonel Etkinliklere Katılımına Engel Olan Faktörler (Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Örneği). Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Doğaner, S.(2013).Ankara Üniversitesi öğrencilerinin serbest zamanlarında egzersize katılma sıklıkları ve nedenleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Doster, J.A., Mielke, R.K., Riley, C.A., Toledo, J.R., Goven, A.J. ve Moorefield, R. (2006). Play And Health Among a Group of Adult Business Executives. Social Behavior and Personality. 34 (9): 1071-1080.
• Erenci, T.(2006). Bir üniversite yerleşkesinde rekreasyon ihtiyacı ve planlanması (Umuttepe örneği).Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Erken, K.(2008).Öğretmenlerin serbest zamanlarında spor faaliyetlerine katılmalarının incelenmesi.Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Erdem, B.(2011). Beden Eğitimi Ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinin bölümlerine göre serbest zaman faaliyetlerine katılım biçimlerinin belirlenmesi ve sportif faaliyetlerin bu katılımdaki yeri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gökalp, H. (2007). Gençliğin Boş Zaman Değerlendirmesinde Spor Faaliyetlerinin Yeri ve Önemi (Tunceli Örneği).Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Güner, B.(2015). Kadınların spor ve serbest zaman etkinliklerine katılım sorunlarının değerlendirilmesi. Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi / Cilt: 1 Sayı:1, ss.22-29.
• Güçlü, M.(2013).Gençlik Döneminde Boş Zaman Faaliyetlerinin Yeri Ve Önemi. Gençlik Araştırmaları Dergisi, cilt.1, ss.158-170.
• Hacıoğlu, N., Gökdeniz, A., Dinç, Y. (2009). Boş zaman ve rekreasyon yönetimi. Detay yayıncılık.
• Hekim, M., ve Eraslan, M. (2015). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin rekreatif tercihlerinin
• incelenmesi (Ağlasun Meslek Yüksekokulu Örneği). Şimşek, K. Y., & Tütüncü Ö. (Ed.). III. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı. (ss. 139-148). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Henderson, K.A. (1990). The Meaning of Leisure For Women: An Integrative Review of the Research. Journal of Leisure Research. 22 (3). 228-243
• Henderson, K. (2010). Leisure Studies in the 21St Century: The Sky is Falling?. Leisure Sciences: An Interdisciplinary Journal, 32(4): 391-400.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Karaküçük, S. (1999). Rekreasyon Boş Zamanları Değerlendirme. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kır, İ.(2007).Yüksek öğretim gençliğinin boş zaman etkinlikleri: KSÜ örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 2 Sayfa:307-328, ELAZIĞ.
• Kurulgan, M. & Çekerol, G.S.(2008). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Anadolu University Journal Of Socıal Scıences, Cilt/Vol.:8- Sayı/No: 2 : 237–258 (2008).
• Leitner, M.J. &Leitner, S.F. (2012). Leisure enhancement. 4th Ed.. Urbana: Sagamore Publishing LLC. Chapter 1.
• Lewis, S. (2003). The Integration of Paid Work and the Rest of Life.Is Post-Industrial Work the New Leisure? Leisure Studies, 22, 343-355.
• Mannell, R.C. (1999). Leisure experience and satisfaction, in E.L. Jackson & T.L. Burton (Eds.) Leisure Studies: Prospectsfor the Twenty-First Century, pp. 235–252 (State College, PA: Venture).
• Massoni, E. (2011). Positive effects of extra curricular activities on students, ESSAI, 9. Retrieved May 29, 2016 from http://dc.cod.edu/essai/vol9/iss1/27. 14.11.2013)
• Mieczkowski, Z.(1990). World trend in tourism and recreation. New York: Peter Lang Publishing.
• Mull, F.R. & Bayless GK.(2007).Recreational sport management. Human Kinetics.
• Murphy, H. (2003). Exploring Leisure and Psychological Health and Wellbeing: Some Problematic Issues in the Case of Northern Ireland. Leisure Studies, 22(1), 37-50.
• Nawijn, J. ve Veenhoven, R. (2011). The Effect Of Leisure Activities On Life Satisfaction: The Importance Of Holiday Trips. Springer Science. 39-53 Erişim: http://repub.eur.nl/pub/37527/
• Neulinger, J. (1981). The psychology of leisure (2. Basım). Spring. eld, IL: Charles C. Thomas.
• Önder, S.(2003). Selçuk üniversitesi öğrencilerinin rekreasyonel eğilim ve taleplerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 17 (32), 31-38.
• Öpözlü, A.K. (2006).Çağımızda değişen sağlık bilincinin sportif rekreasyona katılım düzeyine etkisinin araştırılması (Kütahya Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Özşaker, M.(2012).Gençlerin serbest zaman aktivitelerine katılamama nedenleri üzerine bir inceleme. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 2012; 14 (1): 126-131.
• Ragheb, M. G. ve Tate, R. L. (1993). A behavioral model of leisure participation, based on leisure attitude, motivation and satisfaction. Leisure Studies, 12, 61-70.
• Sabbağ, Ç.,& Aksoy, E . (2011). Üniversite öğrencileri ve çalışanların boş zaman etkinlikleri: Adıyaman örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0 (4), 10-23. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/makusobed/issue/19436/206702.
• Sabiston, C.M. ve Crocker, P.R.E. (2008). Exploring self-perception and social ınfluences as correlates of adolescent leisure-time physical activity. Journal of Sport and Exercise Psychology. 30. 3-22.
• Serdar, E.(2016).Üniversite öğrencilerinin katıldıkları serbest zaman etkinliklerinden tatmin olma ve algılanan özgürlük düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Serdar, E. ve Mungan Ay, S.(2016). Üniversite Öğrencilerinin Katıldıkları Serbest Zaman Etkinliklerinden Tatmin Olma ve Algılanan Özgürlük Düzeylerinin İncelenmesi . İÜ Spor Bilimleri Dergisi, 2016, Cilt (Vol) 6, Sayı (No) 2, 1303-1414.
• Süzer, M. (2000). Üniversite öğrencilerinin boş zamanlarını değerlendirme alışkanlıkları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(8), 123-133.
• Tercan, E. (2013). Rekreatif Aktivitelere Katılımla İlişkili Olarak, Yaşam Tatmini, Psikolojik İyi Olma Hali ve Serbest Zaman Tatmininin İncelenmesi. II. Rekreasyon Araştırma Kongresi. 219-231. Kuşadası 31 Ekim-03 Kasım 2013.
• Tekin, M. (2007). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin serbest zamanlarını değerlendirme anlayış ve alışkanlıkları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 111-120
• Tezcan, M. (1994). Boş zamanları değerlendirme sosyolojisi. Ankara: Atilla Kitabevi.
• Tinsley, H.E.A. ve Eldredge B.D. (1995). Psychological Benefits of Leisure Participation: A Taxonomy of Leisure Activities Based on Their Need-Gratifying Properties. Journal of Counseling Psychology, 42 (2): 123-132.
• Türker,N., Ölçer, H. & Aydın, A.(2016). Yerel Halkın serbest zaman değerlendirme alışkanlıkları: Safranbolu Örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2016, 6 (1), 49-62.
• Uygurtaş, M. (2011). Alışveriş Merkezlerinde Çalışan Gençlerin Serbest Zaman Kullanımları Üzerine Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yağmur, R.(2006).Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencileri ile farklı bölümlerdeki öğrencilerin serbest zaman aktivitelerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyon.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yıldız, D.,Ceran, Y. & Sevmez, H.(2015).Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Profili. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2015, 8/3.
• Yılmaz,B., Köse, E. & Korkut, Ş.(2009).Hacettepe Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği. 23, 1 (2009), 22-51.