Jihad Concept İn The Administration Frame Of The Prophet Muhammed (Pbuh).

Yıl 2020, , 85 - 94, 30.06.2020

Nizamettin Çelik

https://doi.org/10.5281/zenodo.3923668

Öz

Allah Almighty sent
prophets to liberate people and turn the earth into a safe and peaceful
environment. One of their main goals was to rehabilitate societies whose
intellectual, economic, political, social and moral deterioration. There were
insults in the way of performing these duties, and the prophets struggled with
them in many dimensions. This broad-framed method of struggle is called jihad.
In the article, it was pointed out that the war, which is part of the jihad,
depends on three basic elements: the consent of Allah, the legal framework and
the permission of the head of state. This shows that the legitimacy and
proclamation of the jihad is not left by the individual and group structures.
In the study, it was discussed that introverted conflict, dispute and animosity
are not jihad, that jihad is a strategy to exist in an extroverted military,
political, economic and social field. In the article, we will examine the
scope, nature, rationale, goal and virtue of the jihad in detail within the
framework of the applications of the Prophet (pbuh) and try to examine its
religious and legal dimension.

Anahtar Kelimeler

Prophet, Jihad, Justice, Freedom, Trust

Hz. Peygamber’in (s.a.s) Uygulamaları Çerçevesinde Cihad Mefhumu

Öz

Yüce Allah, insanları özgürleştirmek ve yeryüzünü
güvenli ve huzurlu bir ortama çevirmek için peygamberler göndermiştir. Onların
temel hedeflerinden birisi fikri, iktisadi, siyasi, içtimai ve ahlâkî yönden
bozulan toplumları ıslah etmek olmuştur. Bu vazifelerini ifa yolunda muârızları
var olmuş; peygamberler bunlarla çok boyutlu mücadele etmişlerdir. Bu geniş
çerçeveli mücadele yöntemine cihad adı verilmiştir. Makalede, cihadın cüzü olan
savaşın; Allah rızası, kanuni çerçeve ve devlet başkanın izni olmak üzere üç
temel unsura bağlı olduğuna dikkat çekildi. Bu durum cihadın meşruiyet ve
ilanının bireysel ve grupsal yapılanmaların uhdesine bırakılmadığını
göstermektedir. Çalışmada içe dönük çatışma, niza ve husumetin cihad olmadığı;
cihadın dışa dönük askeri, siyasi, iktisadi ve içtimai alanda var olma
stratejisi olduğu hususu ele alındı. Makalede cihadın/kitâlin kapsamını,
mahiyetini, gerekçesini, hedefini ve faziletini, Hz. Peygamber’in uygulamaları
çerçevesinde inceleyerek dinî, hukukî ve ahlâkî boyutunu, irdelemeye
çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

Hz. Peygamber, Cihad, Adalet, Özgürlük, Güven

Kaynakça

• Abdurrazzak, Ebu Bekir b. Hammam es-San’ani. el-Musannef. Thk. Habibu’r-Rahman el- Â’zamî. 12 cilt. Beyrut: Mektebetü’l-İslami, 1983.
• Ahmed b. Hanbel. Müsned. Thk. Şuayb Arnavudî, Adil Murşîd. 50 cilt. Lübnan: Müessesetü’r-Risale, 1999.
• Amidî, el-Kadî, Nasihu’d-Din Ebi’l-Feth Abdu’l-Vahid b. Muhammed Et-Temimi el-Amidi. Ğureru’l-Hikem ve Dureru’l-Kelim el-Müfehres min Kelami Emiri’l-Mü’minin Ali ibn Ebi Talib. Thk. Hasan Düheyni. Lübnan: Daru’l-Hadi, 1992.
• Arslan, İhsan. Kestioğlu, Muhammet Ali. “Batı’da Hz. Muhammed Algısı, Karen Armstrong Örneği”. Rize: RTEÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, RTEÜ Journal of Social Sciences, 2011). 1/2 : 21-42.
• Azîmâbâdî. Avnu’l-Ma’bud, Şerhu Süneni Ebi Davud. Dımeşk: Daru’l- Feyha, 2013.
• Battal, Battal b. Ahmed b. Süleyman b. Battal er-Rakbiyyu, En-Nazmu’l-Muste’zeb fi Tefsiri Garibi Elfazi’l- Mühezzeb, thk. Mustafa Abdu’l- Hafiz Salim, (Mekke: Mektebetü’l- Ticariyye, 1991.
• Bazmul, Muhammed b. Ömer. Fıkhu Alakatu’d-Düvelliyye fi’l-İslam. Mekke: Camiâtü Ümmi’l-Kura, ts.
• Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. el-Huseyn. es-Süneü’l-Kübra. 11 cilt. Beyrut: Daru’l- Marife, 1986.
• Bezzar, Ebu Bekir Ahmet b. Amr b. Abdi’l-Halık. Müsnedü’l-Bezzar. Thk. Mahfuzu’r-Rahman Zeynullah. 9 cilt. Medine: Mektebetü’l-U’lum ve’l-Hikem, 1997.
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail. el-Camiu’l-müsnedü’s-sahihu’l-muhtasar min umuri Resulillahi ve sünenihi ve eyyamihi. Thk. Muhammed Zuheyr b. Basır. 9 cilt. Beyrut: Daru’t-Tevki’n-Necat, 2013.
• Butî, Said Ramazan. Fıkhu’s-Sireti’n-Nebeviyye me’a Mucez li-Tarihi’l-Hilafeti’r-Raşidin. Dımeşk: Daru’l-Fikr, 1996.
• Cürcanî, Ali b. Muhammed eş-Şerif. (h. 816.), Kitabu’t-Ta’rifat. Thk. Muhammed Abdurrahman el-Mara’şlı. Beyrut: Daru’l- Nefais, 2007.
• Darimî, Ebu Muhammed Abdullah b. Abdirrahman. Sünenü’d-Dârimî. 5 cilt. Riyad: Daru’l- Muğni, 2000.
• Ebû Davûd, Süleyman b. Eş’as es-Sicistanî. es-Sünen. Thk. Yasir Hasan v.dğr., Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 2013.
• Ebû Ya'lâ el-Mevsulî, Ahmed b. Ali b. Müsenna et-Temimî. Musnedu Ebî Ya’lâ el-Mavsılî. Thk. Hüseyn Selim Esed, 14 cilt. Dımeşk: Daru'l-Me'mun li't-Turas, 1984.
• Ebû Zehra, Muhammed. el-Alakatü’d-Devliyye fi’l-İslam. Kahire: Daru’l- Fikri’l-Arabi, 1995.
• el-Cebrîn, Abdullah b. Abdurrahman. Şerhu Usulu’s-Sünne li İmami Ehli’s-Sünne. Thk. Ali b. Hüseyin. Riyad: Mektebetü Dari’l-Mesîr, 1420/1999.
• el-Cevherî, İsmail b. Hammad. es-Sihah fi’l-Luğa. (4. baskı). Thk. Ahmet Abdulğafur Attar. 6 cilt. Beyrut: Daru İlmi’l-Melain, 1987.
• el-Kâsânî, Alâu’d-Din Ebû Bekr b. Mes’ûd. Bedâiu’s-Senâi’ fî Tertîbi’ş-Şerâi’. Thk. Ali Muhammed Muavvaz, Adil Ahmed Abdu’l-Mevcud. 10 cilt. Beyrut: Dâru kutubi’l-ilmiyye, 2010.
• el-Maverdî, Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habib el-Basrî, el-Ahkamu’s-Sultaniye, thk. Ahmed Cad, Kahire: Daru’l-Hadis, 2006.
• eş-Şirazî, Ebu İshak İbrahim b. Ali b. Yusuf el-Feyruzâbâdî. el-Muhezzeb fi Fıkhi’l-İmam eş-Şafiî. Thk. Adil Ahmet abdu’l-Mevcud v.dğr. 3 cilt. Beyrut: Daru’l-Marife, 2003.
• eş-Şirbinî, Muhammed b. Ahmed el-Hatib. es-Siracu’l-Munîr fi’l-İa’neti a’la Me’rifeti Be’di Kelami Rabbina el-Hekîmu’l-Habîr. Thk. İbrahim Şemsu’d-Din, 4 cilt. Beyrut: Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye, 2004.
• et-Tahavî, Ebu Cafer Ahmed b. Muhammed, el-Akidetü’t-Tahaviyye. Thk. Muhammed Salah. Riyad Medaru’l-Vatan li’n-Neşr 2016.
• Fatlavî, Süheyil Hüseyin, Hz. Muhammed’in (sav) Diplomasi Anlayışı. Çev: Mustafa Işık, (İstanbul: Rağbet Yayınları, 2018.
• Garaudy, Roger. İslam’ın Vadettikleri. (11. baskı) Çev: Cemal Aydın. İstanbul: Türk Edebiyat Vakfı Yayınları, 2017.
• Gölpınarlı, Abdulbaki. Nehcü’l-Belağa, Hz. Ali’nin Hutbeleri, vasiyetleri, Emirleri, Mektupları Hikmet Ve Vecizeleri. İstanbul: Der Yayınları, 2002.
• Ğûşe, Abdullah. el-Cihadu Tarik’un-Nasr. Amman: Vizaretü'l-Evkaf ve'ş-Şuûnu'l-İslamiyye, 1976.
• İbn Âşûr, Muhammed Tahir. et-Tehrir ve’t-tenvir. 30 cilt. Tunus: Daru’t-Tunusiyye li’n-Neşr, 1984.
• İbn Aşur, Muhammed Tahir. Tefsiru’t-Tahrîr ve’t-Tenvîr. 30 cilt. Beyrut: Risaletü’t-Tarih, 1997.
• İbn Ebî Şeybe, Ebu Bekir Abdullah b. Muhammed b. el-Kufi. Musannef. Thk. Muhammed Avvame. 26 cilt. Cidde: Daru’l-Kıble, 2006.
• İbn Hacer, Fethu’l-Barî Şerh-u Sahih-i Buhârî, thk. Muhammed Fuad Abdulbaki, Muhyi’d-Din el-Hatib, (Beyrut: Daru’l-Ma’rife, 1958.
• İbn Heyyan, Esiru’d-Din Ebi Heyyan Muhammed b. Yusuf b. Ali b. Yusuf b. Heyyan. el-Behru’l-Muhît. Thk. Muhammed Mu’tez Kerimu’d-Din, 22 cilt. Beyrut: Daru Risaletu’l-Alemiyye, 2010.
• İbn Hibban, Muhammed b. Hibban b. Ahmed Ebu Hatim et-Temîmi. es-Sahih. Thk. Şuâyb Arnavudî. 18 cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1993.
• İbn Hişâm, Ebu Muhammed Abdulmelik bin Hişam el-Himyeriy. es-Siretü'n-Nebeviyye.Thk. Mustafa es-Sekâ, İbrahim Ebyarî, Abdu’l-Hafiz Şelebî. Beyrut: Daru İbni Kesir, 2005.
• İbn İshâk, Muhammed b. İshak b. Yasar. es-Siretu’n-Nebeviyye li İbn İshâk. Thk. Ahmet Ferid, 2 cilt. Beyrut: Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye, 2004.
• İbn Kesîr, Ebu’l-Feda İsmail b. Ömer b. Kesîr ed-Dimeşkî, el-Bidaye ve’n-Nihaye. Thk. Abdullah b. Abdu’l-Muhsin et-Türkî. Daru’l-Hicre, 1997.
• İbn Mace, Hafız Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvinî. Sünen-ü İbn Mace. Thk. Muhammed Fuad Abdulbâkî. Beyrut: Daru İhyai’l-Kütübi’l-Arabiyye, ts.
• İbn Manzûr, Cemalu’d-Din ebi’l-Fazl Muhammed b. Mükrim. Lisanu’l-Arap. Thk. Amir Ahmed Hayder, Lübnan: 2009.
• İbn Mubarek, el-İmamu'l-Hafız el-Mücahid. Kitabu'l-Cihad. Thk. Nezih Ammar. Cidde: Daru Matbuatu'l-Hadi, 2009.
• İbn Mubarek, Kitabu’z-Zühd ve'r-Rekaik. Thk. Ahmed Ferid, 2 cilt. Riyad: Daru'l-Mi'rac ed-Düveliyye li'n-Neşr, 1995.
• İbn Rüşt, Ebu’l-Velid Muhammed b. Ahmed. Bidayetü’l-Müctehid Nihayetü’l-Muktesid. Thk. Salim el-Cezâirî. Lübnan: Müessesetü’r-Risale, 2010.
• İbn Seyyid, Ebu’l-Hasan Ali b. İsmail. el-Muhkemu ve’l-Muhitu’l-Â’zam. Thk. Abdu’l-Hamid Handavî, 11 cilt. Beyrut: Daru Kutübi’l-İlmiyye, 2000.
• İlkiyâ el-Herrâsî, Ali b. Muhammed b. Ali Ebu’l-Hasan et-Taberî. Ahkamu’l-Kur’an. Thk. Musa Muhammed Ali. 4 cilt. Beyrut: Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye, 1405/1982.
• Köse, Saffat. “Cihad Şiddete Refarans Olabilir mi?”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi. 9. (2007): 37-70.
• Mahmudov, Elşad. Sebep ve Sonuçları Bağlamında Hz. Peygamber (sav)’in Savaşları. BDU Bakû Devlet Üniversitesi: İlahiyat Fakültesi, 2005.
• Mâturîdî, Muhammed b. Muhammed b. Ahmed Ebu Mensur. Te’vilatu Ehl- Sünne. Thk. Mehdi Basullumî. 9 cilt. Beyrut: Daru Kutübi’l-İlmiyye, 2005.
• Mukâtil b. Süleyman, Ebu’l-Hasan Mukâtil b. Süleyman b. Beşir el-Ezdî. Tefsiru Mukâtil b. Süleyman. Thk. Ahmed Ferid, 3 cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
• Müslîm, Ebu’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccac el-Kuşeyrî en-Neysaburî. Sahih-u Müslim. Thk. Muhammed Fuat Abdulbakî. Beyrut: Daru’l-Kutübi’l-İlmiyye, 1991.
• Nursi, Said. Sözler. (13. baskı). İstanbul: rnk Neşriat, 2014.
• Özel, Ahmet. İslam devletler Hukukunda Savaş Esirleri. Ankara: TDV Yayınları, 1996.
• Philip K. Hitti. Siyâsî ve Kültürel İslam Tarihi. çev. Salih Tuğ. İstanbul: Boğaziçi Yay., 1989.
• Razî, F. M. b. Ö. (2013). Tefsîru’l-kebîr. Beyrut: Dâru Kütübi’l-İlmiyye.
• Sa’dî, E. H. (1993), Kamusu’l-Fıkhî, Dımeşk: Daru’l-Fikr.
• Seyyid Kutup. fi Zilali’l-Kur’an. Beyrut: Daru’ş-Şuruk, 2004.
• Şelebî, Ahmet. Mukarenetü’l-Edyan el-İslam, Kahire Külliyetu Dari’l-Ulum, 1973.
• Şevkanî, Muhammed b. Ali b. Muhammed. Fethu’l-Kadir el-Camiû Beyne Fenni’r-Rivayeti ve’d-Dirayeti min İlmi’t-Tefsir. Thk. Haşim el-Buharî, 5 cilt. Beyrut: el-Mektebetu’l-Asriyye, 2010.
• Taberî, Camiu’l-Beyan an Tevili Ayi’l-Kur’ân. 30 cilt. Mekke: Mektebetu’l Faysaliyye, ts.
• Tirmizî, Ebu İsa. Sünenü’t-Tirmizî. Thk. Ahmed Muhammed Şakir, Muhammed Fuad Abdulbakî. 5 cilt. Beyrut: Daru İhyai’t-Türasi’l-Ârabiyye, 1977.
• Tusî, Ebu Ca’fer Muhammed b. Hasan. et-Tibyan fi Tefsiri’l-Kur’an. 11 cilt. Kum Müessesetü’n-Neşri’l-İslamiyye, ts.
• Vakidî, Ebu Abdullah Muhammed b. Ömer bi Vakidî. el-Meğazi, thk. Marsden Cones. Beyrut: A’lemü’l-Kütüb, 2006.
• Yaman, Ahmet. İslam devletler hukukunda savaş. İstanbul: Beyan Yayınları, 1998.
• Yücel, Ahmet. “Hz. Peygamber (sav)’in Cihad Anlayışı ve Kültürel Yansımaları”. İstanbul: KURAMER, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2016.
• Zebidî, Muhammed b. Muhammed b. Abdurrazzak el-Hüseynî. Tacu’l-Ârus min Cevahiri’l-Kamus. Thk: Mecmua’. 31 cilt. Kuveyt: Daru’l- Hidaye, 1983.
• Zemahşeri, el-Keşşaf An Hakaiki’t-Tenzil. Beyrut: Daru’l-Kutübi’l-Arabi, 2012.
• Zemahşerî, Mahmud b. Ömer. el-Faik fi Ğaribi’l-Hadis. 4 cilt. Lübnan: Daru’l-Fikr, 1993.
• Züheylî. Vehbe. Tefsiru’l-Münîr fi’l-Akîdeti ve’ş-Şerîâti ve’l-Menheci. 27 cilt. Dımeşk: Daru’l-Fikr, 2011.