Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Öğretim Teknolojileri ve Materyalleri Kullanma Düzeyleri ve Kullanamama Sebepleri

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 1, 194 - 213, 19.02.2013

Asım Çoban , Turgut İleri

Öz

Eğitim öğretim sürecinin temel unsurlarından birisi de araç ve çeşitli materyallerdir. Ders araç ve gereçleri ile öğretim materyalleri, öğretme-öğrenme sürecini destekleyen, öğretimi daha etkin ve kalıcı hale getiren yardımcılardır.  Sosyal Bilgiler derslerinde konu ve kazanımlara uygun, kullanılan yöntem ve teknikleri destekleyen birçok materyalden yararlanmak mümkündür. Öğretme-öğrenme süreci tereddütsüz sadece öğretmenin anlattığı bilgilerden ibaret değildir. Özellikle Sosyal Bilgiler derslerinde tarih ve coğrafya konuları işlenirken, derslerin sadece düz anlatımla yeterli olamayacağı herkes tarafından bilinmektedir. Dolayısıyla öğretmenler çeşitli öğretim materyalleri kullanarak dersi akıcı hale getirebilmelidirler.  Bu çalışmada Amasya ilinde görev yapan Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin, Sosyal Bilgiler derslerinde materyal kullanma düzeylerini belirlemeye çalıştık. Betimsel yöntem kullanılarak yapılan çalışmada Sezer ve arkadaşları (2005) tarafından hazırlanan anket formu, geliştirilerek hedef öğretmen kitlesine uygulanmıştır. Anket sonucunda Amasya ilinde görev yapan Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin materyal kullanma düzeyleri ile gerekli teknolojik materyallerin kullanılamama sebeplerini ortaya koymayı hedefledik. Öğretmenlerin en yaygın olarak kullandıkları materyallerin harita, bilgisayar, projeksiyon, internet ve kaynak kitaplar olduğu görülmüştür. Birçok gerekli materyalin de okullarda olmadığı, ya da yeteri kadar bulunmadığı da ifade edilmiştir. Sonuç olarak materyal kullanımının istenilen düzeye çıkarılabilmesi için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler Dersi, Coğrafya Konuları, Tarih Konuları, Öğretim Materyalleri

Kaynakça

• Cenker, M.E. (2000). Coğrafyaya Giriş, Mikro Dizgi, Siirt.
• Demiralp, N. (2004). Coğrafya Öğretiminde Materyallerin Geliştirilmesi ve Kullanılması, XII. Eğitim Bilimleri Kongresi (Bildiriler) Cilt. IV, Gazi Ün. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Demirel, Ö. (2002). Öğretme Sanatı: Öğretim İlke ve Yöntemleri, PegemA Yayıncılık, Ankara
• Duman, B. & Atar, E. (2004). Data Show Teknolojisinin Coğrafya Dersinde Soyut Konuların Öğretilmesinde Öğrencilerin Akademik Başarısı ve Motivasyon Üzerine Etkisi, The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(4), Article 11.
• Doğanay, İ. (2002). Coğrafya Öğretim Yöntemleri, Aktif Yay., Erzurum.
• Erdoğan, İ. (2002). Sınıf Yönetimi, Pegem-A Yay., Ankara.
• Güngördü, E. (1998). Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarındaki Coğrafya Ünitelerinde Sunulan Görsel Materyallerin Doğruluk İlkesi Yönünden Değerlendirilmesi. Sosyal Bilgilerde Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu, (Ed. Cemalettin ġahin) Gündüz Eğitim ve Yay., Ankara.
• Karabağ, S. & ġahin, S. (2007). Kuram ve Uygulamada Coğrafya Eğitimi, Gazi Yayınevi, Ankara.
• Meral, M. & Zerayak, E. (1997). Öğretmen ve öğrencilerin Okullarda Teknoloji Kullanımına İlişkin Görüşleri – Televizyon ve Video, IV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri II. 10-12 Eylül 1997, Eskişehir.
• MEB, (2005). Sosyal Bilgile Programı, MEB Yayınları, Ankara. Özden, Y. (2000). Öğrenme ve Öğretme, Pegem-A Yayıncılık Eğitim Dizisi, Ankara.
• Sezer, A., Bölükbaşı, O. & Polat, Ü. (2005). Coğrafya Öğretmenlerinin Öğretim Teknolojileri ve Materyallerini Kullanma Düzeyleri ve Kullanamama Sebeplerinin Belirlenmesi (Niğde İli Örneği). II. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi, Milli Eğitim Basımevi Van.
• Sönmez, Ö.F. (2006). İlköğretim Sosyal Bilgiler 7.Sınıf ‘’Karadeniz Bölgesi’’ Konusunun Görsel ve Gereçlerle Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisinin Değerlendirilmesi (Tokat Örneği) Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Ün. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Sönmez, Ö.F., Çavuş, H. & Merey, Z. (2009). Coğrafya Öğretmenlerinin Öğretim Teknolojileri ve Materyal Kullanma Düzeyleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(2), 213-228.
• ġahin, S. & Gençtürk, E. (2007). Kuram ve Uygulamada Coğrafya Eğitimi. (Ed. S. Karabağ, S.ġahin) Coğrafya Eğitimi ve Bilgi İletişim Teknolojileri (175–222), Gazi Kitabevi, Ankara.
• Şahin, T.Y.& Yıldırım, S. (2001). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Yalın, H.İ. (2002). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Nobel Yayınları, Ankara.
• Amasya Education Journal, 2(1), 194-213, 2013 212