Drama Yönteminin Türkçe Öğretiminde Kullanımının Başarı ve Kalıcılık Üzerine Etkisi

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 454 - 500, 26.12.2017

Sedat Maden , Aptulkerim Dinç

Öz

Araştırma,
drama yönteminin Türkçe dersinde temel dil becerileri ile dil bilgisi
öğretiminde başarı ve kalıcılık üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi amacıyla
yapılmıştır. Araştırmada deneysel modellerden “ön test – son test kontrol
gruplu” desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Erzurum Yakutiye
merkez ilçesinde bulunan bir ilköğretim okulundan seçilen 63 6. sınıf öğrencisi
oluşturmuştur. Çalışma grubundaki öğrenciler karne notu ve ön test başarı
ortalamaları açısından eşitlenerek deney ve kontrol gruplarına ayrılmıştır.
Uygulama 6. sınıf Türkçe dersi ‘Sevgi’ teması kazanımları ile
sınırlandırılmıştır. Drama etkinlikleri ‘Sevgi’ teması kazanımları dikkate
alınarak hazırlanmıştır. Araştırmada verilerin toplanmasında, 6. sınıf Türkçe
ders kitabındaki “Sevgi” teması kazanımları ve Türkçe Dersi Öğretim Programı
dikkate alınarak çoktan seçmeli testler, gözlem formları, serbest yazma
çalışması değerlendirme formu kullanılmıştır. Uygulamadan elde edilen verilerin
analizinde frekans, t testi, Anova istatistik teknikleri
kullanılmış; ölçme araçlarının geliştirilmesinde geçerlik ve güvenirlik
analizleri yapılmıştır.

Araştırma
sonucunda drama yönteminin uygulandığı deney grubunun temel dil becerileri
(okuma, dinleme/izleme, konuşma, yazma) ve dil bilgisi ön test, son test ve
kalıcılık testi başarı ortalamalarının geleneksel öğretim yönteminin
uygulandığı kontrol grubundan daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bulgulardan
hareketle drama yönteminin temel dil becerileri ve dil bilgisi öğretiminde
geleneksel öğretime göre başarı ve hatırda tutma üzerinde daha etkili olduğu
sonucuna varılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Okuma, Dinleme, Konuşma, Yazma, Dil Bilgisi, Drama

Kaynakça

• Akar, R. (2000). Temel eğitimin ikinci aşamasında drama yöntemi ile Türkçe öğretimi: Dorothy Heathcote’un “Uzman Rolü Yaklaşımı”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akoğuz, M. (2002). İletişim becerilerinin geliştirilmesinde yaratıcı dramanın etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ankara.
• Akyel, A. ve Yalçın, E. (1990). Literature in the EFL class: A study of goal-achievement incongruence. ELT Journal, 44(3), 74-80.
• Alkan, C., Deryakulu, D. ve Şimşek, N. (1995). Eğitim teknolojisine giriş. Ankara: Önder Matbaacılık.
• Anderson, R. C. (1990). A cross-cultural perspective on reading comprehension. Reading Research Quarterly, 15, 10 – 29.
• Arı, R. (2005). Gelişim ve öğrenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Arıkan, F. (2005). Araştırma teknikleri ve rapor hazırlama. Ankara: Asil Yay.
• Ballman, T. L. (2006). Speak or not to speak?: Drama techniques, Narration and Other Real-Life Activities, Hispania 89.
• Ballou, K. J. (2000). The effects of a drama intervention on communication skills and learning attitudes of at-risk sixth grade students,A Dissertation Degree Of Doctor Philosophy, Clemson University.
• Baraldi, S. M. (2009). Drama and theatre practices in elementary classroom that create conducive environment for non-english speakers’ English language acquisition, A Dissertation Degree Doctor of Philosophy, Arizona State University.
• Bell, T. (1991) Building a comprehensive theory of foreign language reading. language reading, theory, research, and implications. The Southern Journal of Linguistics, 27(1).
• Booth, D. (1985). Imaginary gardens with real toads: Reading and drama in education. Theory into Practice, 193-198.
• Bowell, P. & Heap, B.S. (2001). Planning process drama. London: David Fulton Publishers.
• Brown, V., & Pleydell, S. (1999). The dramatic difference: Drama in the preschool and kindergarten classroom. Portsmouth, NH: Heinemann.
• Büyüköztürk, S. (2001). Deneysel desenler. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. ve diğerleri (2009) Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Cameron, C. R. (2003). Making the conversations possible: Drama as a methodology in developing the language of the everday in ESL classrooms. A Thesis Master of Arts, Victoria University.
• Champley J. L. (2005). An analysis of reading materials and strategies used by older adult. Unpublished doctoral dissertation, Wichita State University, Kansas.
• Chiang, M. C. (2003). The effect of chanting activities on the comprehension of English of first grades and college freshmen in Taipei. Unpublished doctoral dissertation, Texas A&I University, Kingsville.
• Cooper, L.A. (2005). The effects of dramatic activity on third grade students: acquisition of vocabulary words within the visual arts classroom. A Dissertation Degree of Doctor, Arizona State University.
• Courtney, R. (1990). Drama and intelligence: A cognitive theory. Canada: McGill-Queen's University Press.
• Cömertay, B. (2007). Dramanın 5-6 yaş grubu çocuklarının dil edinimine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.
• Chall, J. S., & Conrad, S.S. (1991). Should textbooks challenge students? The case for easier or harder books. New York: Teachers College Press.
• Cramer, N.V. (2003). Lıteracy as a performıng art: a phenomenologıcal study of oral dramatıc readıng. Phd. Thesis. Doctor Degree, Louisiana State University
• Creswell, J.W. (2003). Research design. London: Sage publications. Çebi, A. (1996). Öğretim amaçlı yaratıcı drama yoluyla imgesel dil becerisinin geliştirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Demirel, Ö. (2006). Öğretme sanatı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Dixon, J. (1967). Growth through English. Oxford: Oxford University Press.
• Doğan, B. (2002). Strateji öğretiminin iş birlikli ve geleneksel sınıflarda okuduğunu anlama becerileri, güdü ve hatırda tutma üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim bilimleri enstitüsü, İzmir.
• Dornyei, Z. (2001). Motivational strategies in the language classroom. Cambridge: Cambridge University Press.
• Early, T. (2003). A Lead Role For Drama, Times Educational Supplement, 4514.
• Edmiston, B. (1992). Structuring drama for reflection and learning: A teacher-researcher study. Youth Theatre Journal. 7(3), 3-11.
• Edmiston, B., Enciso, P.& King, M. (1987). Empowering Readers And Writers Through Drama: Narrative theater. Language Arts, 64.
• Eisner, E. W. (1998). The enlightened eye: Qualitative inquiry and the enhancement of educational practice. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hâll, Inc.
• Ekiz, D. (2003) Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş. Ankara: Anı Yay.
• Erden, M. (2005). Gelişim ve öğrenme, Ankara: Arkadaş Yayıncılık.
• Ergin, S. (2009). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin noktalama işaretlerini kullanma becerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Flennoy, A. J. (1992). Improving communication skills of grade low achieves through whole language, cretive drama and different sytles of writing, Theisi Nova University, Florida.
• Giaitzis, L. (2007). Using dramatic activity to enhance junior core French students’ motivation and oral communication skills. Brook University, St. Catharines, Ontorio, USA. Goodlad, J.L. (1984). A place called school: Prospects for the future. New York: McGraw-Hill.
• Goodman, J. R. (1990) A naturalist ınvestigation of the relationship between literacy development and dramatic play in 5 year old children. Doctoral Dissertation, Peabody College, Nashville, TN.
• Gray, M.A. (1987) A frill that works: creative dramatics in the basal reading lesson. Reading Horizons, Fall, 6-9. Guidebook for parents and educators. Scottsdale, AZ: Great Potential Press.
• Güneysu, S. (1991). Eğitimde drama. YA-PA 7. Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri, Eskişehir.
• Harrison, L. (1999). Drama curriculum bank key stage Scottish levels, U.K.: Scholalastic Ltd.
• Haught, R. J. (2000). Embodied language performance: mediational affordances of dramatic activity for second language learning. Phd. Thesis Master Degree, University of Florida.
• Hayes, E. (1976). Drama is English in action. Language Arts, 53(2) 179-183.
• Horowitz, E. & Young, D.(1991). Language anxiety: From theory and research to classroom implications. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Hsu, M. H. (2001). Drama as a resource to promote oral skills in the English language teaching classroom: A proposal for Taiwan’s secondary school. Unpublished M.A. Thesis, The University of Warwic, Coventry, U.K.
• Hsu, M. H. (2006). The effects of dramatic activities on reading comprehension of senior high school EFL students in Taiwan. Degree of Doctor of Education, Texas A&M University Kingsville.
• Hughes, J. (2000). Drama as a learning medium: Researching Poetry, Primary Educator, 6(3), 19-24.
• Jasinski S., J. & Crumpler, T. (2002). Writing with their whole being: a cross study analysis of children's writing from five classrooms using process drama. Research in Drama Education,7(1), 61-79.
• Kaalend-Wells, C. (1994). Classroom teachers’ perpections and uses of creative drama. Youth Theatre Journal, 8, 21–26.
• Karagöz, S. (2002). Yaratıcı drama yöntemiyle yaratıcı yazma etkinlikleri. Yayımlanmamış yüksek lisans bitirme projesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karateke, E. (2006), Yaratıcı dramanın ilköğretim II. kademede 6.sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerine olan etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Hatay.
• Kratochvil, K. R. (2006).The ımpact of educational drama on the advancement of English language learning. Phd. Thesis Master Degree, Son Jose State University. Kase-Polisini.
• Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S.(1997). Türkçe öğretimi. Ankara: Engin Yayıncılık.
• Kaya, A. (2007). Eğitim Psikolojisi, Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Susar Kırmızı, F. (2008). Türkçe öğretiminde yaratıcı drama yönteminin tutum ve okuduğunu anlama stratejileri üzerindeki etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 95-109.
• Keer, H. V. & Verhaeghe J. P. (2005). Effects of explicit reading strategies ınstruction and peer tutoring on second and fifth graders’ reading comrehension and self-efficiency perception. The Journal of Experimental Education,73, 291-329.
• Köklü, S. (2003). Türkçe öğretiminde 7 ve 8. sınıf öğrencilerine dinlediğini anlama davranışının kazandırılmasına dramatizasyonun etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kodaz, A. (2007). Ortaöğretim 9. sınıflarda dil öğretiminde drama yönteminin etkililiği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Kyriakkopoulps, P. (2008). Using practiced ımprivisation and role-play to ımprove oral communication skills for English second language learners. Phd. Thesis Master Degree, Concordia University, Canada.
• Lang, L. (1998). Teaching with drama: A collaborative study. Phd. Thesis submitted to the University of Alberta.
• Larsen-Freeman, D. & Long, M. H. (1991). An introduction to second language acquisition research. New York: Longman.
• Lawrence, D. (1988). Improving Self-Esteem and Reading. Educational Research, 27,3,12-18.
• Lazar, G. (1993). Literature and language teaching. Cambridge, U.K.: Cambridge, MASSÇ University.
• Liu, Y. M. (2002). A case study of the application of portfolio assessment to English drama teaching in a vocational school. Journal of Taiwan Normal University, 47(2), 159-174.
• Macy, L. (2005). Evokıng language arts through drama: Multiple case studies. Phd. Thesis Doctor Degree, University of Alberta.
• MEB (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu, Ankara: MEB Yay.
• Miccoli, L. (2003). English through drama for oral skills development. ELT Journal, 57(2), 122-129.
• Morgan, N. & Saxton, J.(1988). Enriching language through drama. Language Arts, 65.
• Nixon, J. (1988). “Teaching Drama” A teaching skills workbook, fokus on education, London: Mac Millan Education Ltd.
• Ömeroğlu, E. (1990). Anaokuluna giden 5-6 yasındaki çocukların sözel yaratıcılıklarının gelişmesine dramanın etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ankara.
• Özbay, Y. (2003).Gelişim ve öğrenme psikolojisi. Trabzon: İber Matbaacılık.
• Öztürk, A. (1997). Tiyatro dersinin öğretmen adaylarındaki sözlü iletişim becerilerine etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ens. Eğitim Programları ve Öğretim (Güzel Sanatlar Eğitimi) Anabilim Dalı, Ankara.
• Öztürk, A. (1999). Öğretmen yetiştirmede yaratıcı drama yöntemiyle işlenecek tiyatro dersinin öğretmen adaylarındaki sözel iletişim becerilerine etkileri. Eğitimde Tiyatroda Yaratıcı Drama (Çağdaş Drama Derneği Bülteni), 3(4): 33-35.
• Page, A. (1983). Children’s Story Comprehension As a Result of Storytelling and Story Dramatization: A Study of The Child As Sprectator and As Participant, Rh. D. Dissertation. University of Massachusetts.
• Pappas, H. (1979). Effect of drama-related activities on reading achievement and attitude of elementary children. Rh. D. Dissertation, Lehigh University, IL.
• Pellegrini, A. D. (1985). The relations between symbolic play and literature behavior: A review and critique of the literature, Review of Educational Research, 55, 107-121.
• Podlozny, A. (2000). Strengthening verbal skills through the use of classroom drama: a clear link, Journal of Aesthetic Education, Special Issue: The Arts and Academic Achievement: What the Evidence Shows (Autumn-Winter, 2000), 3(4),239-275.
• Prendiville, F. & Nigel T. (2007). Speaking and listening through drama. London: Paul Chapman Publishing A SAGE Publications Company.
• Rosenberg, G. P. (1981). Theaters arts training as a means to develop expression and communication skills for selected bilingual secondary school pupils. Unpublished doctoral dissertation, Texas A&I University, Kingsville.
• Rosler, Brenda (2006) Process drama as a prereading strategy in one fifth grade social studies classroom. Phd. Thesis Doctor Degree, Kent State University.
• Schichedanz, J. (1978). You be the doctor and I’ll be sick: Preschoolers learn the language arts through play. Language Arts, 55(6),713-718.
• Senemoğlu, N. (2007). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara: Gönül Yayıncılık.
• Silber, K .H. (1998). The cognitive approach to training development: A practitioner’s assesment. Educational Technology Research and Development. 46 (4). 58-72.
• Smith, M. W. & Wilhelm, B.(2002). Reading don’t fix no Chevy’s. Portsmouth, NH: Heinemann.
• Stern, S. (1980). Drama in second language learning from a psycholinguistic perspective. Language Learning, 30(1),71-85.
• Sullivan, P. (2003). Effects of a theater arts process on seleceted attributes of middle school age psychosocial development and self-esteem. Doctoral Dissertation, Pepperdine University.
• Şimşek, T. (2007). “Türkçe eğitiminde drama”. Ed. Ahmet Kırkkılıç-Hayati Akyol, İlköğretimde Türkçe Öğretimi. Ankara: PegemA Yay.
• Şimşek T. (2010). Dedektif Tipi Okuma tekniği sunumu. Okuyan Kocaeli Projesi www.korfez.meb.gov.tr/belgeler/okuyan_kocaeli_sunum.ppt (Erişim Tarihi: 02.04.2010)
• Tokgöz, İ. A. (2004). İlköğretim 4. ve 5. sınıf Türkçe Programlarında edebî türlerden öykünün öğretiminde yaratıcı drama yönteminin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ens. Çanakkale.
• Ünsal, B. (2005). İlköğretim ikinci kademe (6, 7, 8. Sınıflar) Türkçe derslerinde drama yönteminin kullanımı ve bu yöntemin çocukların dil ve anlatım becerilerine katkısı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Ens. Ankara.
• Üstündağ, T. (1994). Günümüz eğitimde dramanın yeri. Yaşadıkça Eğitim, 9 (37), 7-10.
• Wagner, B. J. (1979). Using drama to create an environment for language development. Language Arts, 56(3), 268–273.
• Williamsom, P. & Silvern, S. (1992) You can’t be grandma; You are a boy: Events within the thematic fantasy play context contribute to story comprehension. Early Childhood Research Quarterly, 7, 75-93.
• Whirwindle, K. (1996) Metacognitive awareness and second language reading. Modern Language Journal, 73, 121-133.