Fen Öğretim Programlarının Fen–Teknoloji–Toplum ve Çevre Kazanımları Bağlamında 1926’dan Günümüze Karşılaştırmalı İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 230 - 257, 07.12.2020

Mehmet Alı Altınok , Tuncay Tunç , Hasan Özcan

Öz

Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin hazırladığı ilk ilkokul programı 1926 programı olarak kabul edilir. Bu çalışmanın amacı 1926’dan günümüze kadar uygulanan 4. ve 5. sınıf fen dersleri öğretim programlarının (1926, 1936, 1948, 1968, 1992, 2000, 2013 ve 2018), 2004 FÖP’te ayrıntılı olarak verilen Fen-Teknoloji-Toplum ve Çevre (FTTÇ) kazanımları açısından karşılaştırmaktır. Araştırmada kullanılan veriler belirtilen dönemlerde uygulanan öğretim programlarından elde edilmiştir. Bu araştırma göstermiştir ki 2004 FÖP’te ayrıntılı ve bir yenilik olarak bahsedilen FTTÇ kazanımlarına benzer kazanımların gerek kazanım gerekse konu olarak 2004 yılı öncesinde uygulanan öğretim programlarının içeriğinde de yer aldığı tespit edilmiştir. Benzer şekilde 2013 ve 2018 programlarında da 2004 programındaki gibi ayrıntılı olmasa bile benzer kazanımların yer aldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fen Eğitimi, Fen Okuryazarlığı, Fen Öğretim Programı, Fen Teknoloji Toplum ve Çevre

Teşekkür

Emeklerinize sağlık. Katkılarınız için şimdiden çok teşekkür ederim. İyi çalışmalar dilerim.

Kaynakça

• Altınok, M. A. & Tunç, T. (2011). 1968 İlkokul Programı Fen ve Tabiat Bilgisi Dersi ile 2004 İlköğretim Programında Fen ve Teknoloji Dersinin Bilimsel Süreç Becerileri (BSB) Yönünden Karşılıklı İncelenmesi, I. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Ata, B. (Ed.) (2012). Bilim, Teknoloji ve Sosyal Değişme. Ankara: Pegem Akademi.
• Ayas, A., Çepni, S. ve Akdeniz, A. R. (1994). Fen Bilimleri Eğitiminde Laboratuarın Yeri ve Önemi-I. Çağdaş Eğitim, 204, 21–24.
• Bybee, R. W. (1999). Toward an understanding of scientific literacy. Advancing Standards for Science and Mathematics Education: Views From the Field, The American Association for the Advancement of Science, Washington, DC,
• Çepni, S, Ayvacı, H. Ş., Bacanak, A., (2004). Fen Eğitimine Yeni Bir Bakış, Fen-Teknoloji-Toplum, Trabzon: Top-Kar Matbaacılık.
• Davies, R. S. (2011). Understanding technology literacy: A framework for evaluating educational technology integration. TechTrends, 55(5), 45.
• Dindar, H. & Taneri, A. (2011). MEB’in 1968, 1992, 2000 Ve 2004 Yillarinda Geliştirdiği Fen Programlarinin Amaç, Kavram Ve Etkinlik Yönünden Karşilaştirilmasi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 363-378.
• DPT (Devlet Planlama Teşkilatı), (1963). 1. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Ankara.
• Gamire, E., & Pearson, G. (Eds.). (2006). Tech tally: Approaches to assessing technological literacy. Island Press.
• Hurd, P. D., (1958), Science Literacy. Its Meaning For American Schools, Educational Leadership, 16, s.13-16.
• Hurd, P. D. (1998). Scientific literacy: New minds for a changing world. Science Education, 82(3), 407-416.
• MEB (1926) İlk Mektep Müfredat Programı. Devlet Matbaası, İstanbul.
• MEB (1936). İlkokul Programı, Devlet Matbaası, İstanbul.
• MEB (1948). İlkokul Programı, Milli Eğitim Basım Evi, İstanbul.
• MEB (1968). İlkokul Programı, Milli Eğitim Basım Evi, İstanbul.
• MEB (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (4 ve 5. Sınıflar) Öğretim Programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
• MEB (2012). İlköğretim Kurumları Yönetmeliği, <http://mevzuat.meb.gov.tr/html/225_0.html> (2012, Aralık 21)
• MEB (1992). İlköğretim Kurumları Fen Bilgisi Dersi Öğretim Programları. Milli Eğitim Basımevi. İstanbul.
• MEB (2000). Fen Bilgisi Dersi Öğretim Programı, Tebliğler Dergisi, 63(2518)
• MEB (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7, 8. sınıflar). Ankara: Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M., (1994). Qualitative data analysis: a sourcebook of new methods. London: SAGE.
• Ortakuz, Y. (2006), Araştırmaya Dayalı Öğrenmenin Öğrencilerin Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre İlişkisini Kurmasına Etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Özcan, H., Yılmaz, Ş. (2019). Investıigation of Preservice Science Teachers’views About Science and Technology. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(1), 253–270.
• Silverman, D. (2006). Interpreting qualitative data: Methods for analysing talk, text and interaction (3rd Ed.). London: SAGE.
• Temiz, B. K. , Tan, M. (2000). Lise 1 Fizik Dersi Programının Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerini Geliştirmeye Uygunluğunun İncelenmesi, IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi. Ankara, Hacettepe Üniversitesi, Bildiri Kitabı, s.340. 344.
• Tuğluoğlu, F. (2007). Modernleşmenin ve devletçi ekonomi politiğin kırsal kesim üzerine etkileri (1929–1939). Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü.
• Tuğluoğlu, F. Tunç, T. (2010). 1926 İlkmektep Müfredatı Ve Cumhuriyet Dönemi Eğitiminin Ekonomik Hedefleri. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı 76, Cilt: XXVI.
• Tunç, T., Akçam, H. K. (2008). Cumhuriyet’ten Günümüze İlkokul Programlarında Fen Derslerinin Konuları. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 01-03 Eylül Sakarya-Türkiye.
• URL 1: 14.06.2020 tarihinde https://ttkb.meb.gov.tr/kurulkararlari/fihristler/fihrist_2018.pdf adresinden alınmıştır.
• URL 2: 14.06.2020 tarihinde Türkiye’de Elektriğin Tarihi, <http://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye'de_elektri%C4%9Fin_tarihi adresinden alınmıştır.
• Yörük, N. Z., (2008), Kimya Öğretiminde 5E Modeline Dayalı Fen, Teknoloji, Toplum ve Çevre (FTTÇ) Yaklaşımının Etkileri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tairab, H. H. (2001). How do pre-service and in-service science teachers view the nature of science and technology? Research in Science & Technological Education, 19(2), 235-250,