D Tipi Kişilik Ölçeğinin Türk Toplumunda Geçerlilik ve Güvenirlilik Çalışması

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 4, 646 - 656, 27.12.2018

Emine Öncü , Sümbüle Köksoy Vayısoğlu

https://doi.org/10.17098/amj.497485

Cited By: 4

Öz

Amaç: D tipi kişilik sağlığı etkileyen risk faktörlerindendir. Çalışmanın amacı hemodiyaliz hastalarında

geçerlilik ve güvenirliliği belirlenen D Tipi Kişilik Ölçeği’nin (D14) sağlıklı kabul edilen Türk

toplumunda geçerlilik ve güvenirliğinin belirlenmesidir.

Materyal ve Metot: Araştırma amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenmiş sağlıklı olduğu kabul edilen

350 bireyle 18.01.2018‐ 10.04.2018 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri D14 Ölçeği,

Depresyon Envanteri, Sürekli Kaygı Ölçeği, Düşmanca Tutum (Hostilite) Ölçeği ile elde edilmiştir. İlk

uygulamadan dört hafta sonra 145 bireye D14 Ölçeği tekrarlanmıştır.

Bulgular: Açımlayıcı faktör analizi sonucuna göre 14 maddeden oluşan ölçek orjinal forma benzer

şekilde ‘negatif duygulanım’ ve ‘sosyal içe dönüklük’ olarak iki faktörlü bir yapı sergilemiştir. Ölçek

toplam varyansın %50’sini açıklamaktadır. Ölçeğin faktör yükleri 0,76 ile 0,41, düzeltilmiş madde toplam

korelasyonları ise ‘negatif duygulanım’ için 0,44‐ 0,70; ‘sosyal içe dönüklük’ için 0,15 ile 0,65 arasında

değişmektedir. Ölçeğin alt faktörlerine ilişkin Cronbach alfa güvenirlilikleri negatif duygulanım için

0,85, sosyal içe dönüklük için 0,76’dır. Ölçek 4 haftalık zamana karşı stabildir (rho=0,75/ 0,77). Yapılan

doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, faktör yapısının veriyle uyumlu olduğunu ortaya koymuştur

(χ2/sd=3,00, RMSEA=0,076, CFI=0,96, NFI=0,94, NNFI=0,95, GFI=0,92, AGFI=0,88). D tipi kişilik

prevalansı %31,7’dir. D tipi kişiliğe sahip bireylerin depresyon, düşmanca tutum ve kaygı puanları, D tipi

olmayanlara göre daha yüksektir (p≤0,001).

Sonuç: Türk toplumunda sağlıklı görünen bireylerde D14 Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu

sonucuna varılmıştır. Ancak madde 3’ün ifadesinin değiştirilmesi ölçeğin iç turtarlılığını arttırabilir.

Toplumda D tipi kişilik yapısının yaygınlığının belirlenmesi ve fiziksel, ruhsal sağlığa etkilerini

değerlendirmeye dönük çalışmaların yapılması önerilir.

Anahtar Kelimeler

D tipi kişilik, geçerlilik, güvenilirlik, depresyon, kaygı, düşmanca tutum

The Validity and Reliability of Type D Personality Scale in Turkish Population

Öz

Objectives: Type D personality is a risk factor
affecting health.The aim of the study to determine the validity and reliability
of the D Type Personality Scale (D14) in healthy Turkish population which validated
and reliable in hemodialysis patients,

Materials and Methods: D14 Scale, Depression Inventory, Trait Anxiety Inventory
and Hostility Scale were administered to 350 subjects who were considered to be
healthy between 18.01.2018 and 10.04.2018. After four weeks, the D14 Scale had
been repeated by the 145 individuals.
Results: The prevalence of type D
personality was 31.7%. The scale consisting of 14 items showed a two-factor
structure as "negative affect" and "social inhibision"
similar to the original form. The scale described 50% of the total variance.
The factor loadings of the scale were 0.76 to 0.41, the corrected total item
correlations were 0.44 to 0.70 for 'negative affect' and 'social inhibision'
ranges from 0.15 to 0.65. Cronbach alpha reliability was 0.85 for negative
affect and 0.76 for social inclusion. It was stable over a 4 week period
(rho=0.75 / 0.77). The structure validity of the scale were confirmed
(χ2/sd=3.00, RMSEA=0.076, CFI=0.96, NFI=0.94, NNFI=0.95, GFI=0.92, AGFI=0.88).
Depression, hostile attitudes and anxiety scores of individuals with type D
personality were higher than those without type D personality (p ≤0.001).
Conclusion: The D14 Scale was a
reliable and valid scale for the healthy individuals in Turkish society.
Modification of item 3 may increase the scale’s internal consistency. It is
suggested that studies should be carried out to determine the prevalence of
type D personality in society and to evaluate the effects on physical and
mental health.

Anahtar Kelimeler

D type personality, validity, reliability, depression, anxiety, hostilite

Kaynakça

• Denollet J. DS14: Standard assessment of negative affectivity, social inhibition, and type D personality. Psychosom Med 2005;67(1):89-97. 2. Oginska-Bulik N, Juczynski Z. Type D personality in Poland: Validity and application of the Polish DS14. Polish Psychol Bull 2009;40(3):130-6.
• 3. Weng C, Denollet J, Lin C, et al. The validity of the type D construct and its assessment in Taiwan. BMC Psychiatry 2013;13(46):1-11.
• 4. Pedersen SS, Yagensky A, Smith ORF, Yagenska O, Shpak V, Denollet J. Preliminary evidence for the cross-cultural utility of the type D personality construct in the Ukraine. Int J Behav Med 2009;16(2):108-15.
• 5. Bagherian R, Ehsan HB. Psychometric properties of the persian version of type D personality scale (DS14). Iran J Psychiatry Behav Sci 2011;5(2):12-7.
• 6. Svansdottir E, Karlsson HD, Gudnason T, et al. Validity of Type D personality in Iceland: Association with disease severity and risk markers in cardiac patients. J Behav Med 2012;35(2):155-66.
• 7. Demirci S, Gürler S, Demirci K. Gerilim tipi başağrısı olan hastalarda D tipi kişilik: Klinik özellikler ve yaşam kalitesi ile ilişkiler. Cukurova Med J (Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi) 2016;41(3):521-7.
• 8. Yıldız A. Alkol Bağımlılığının Tip D Kişilik İle İlişkisinin Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, Gazi Üniversitesi, Psikiyatri AD, Ankara; 2012.
• 9. Alcelik A, Yildirim O, Canan F, Eroglu M, Aktas G, Savli H. A preliminary psychometric evaluation of the type D personality construct in Turkish hemodialysis patients. J Mood Disord 2012;2(1):1.
• 10. Kim SR, Kim HK, Kang JH, Jeong S, HY K. Does type D personality affect symptom control and quality of life in asthma patients? J Clin Nurs 2014;24(5-6):739-48.
• 11. Kupper N, Denollet J. Type D personality is associated with social anxiety in the general population. Int J Behav Med 2014;21(3):496-505.
• 12. Grade G, Jordan J, Kümmel M, Stuwe C, Schubmann R, Schulze F. Evaluation of the German Type D Scale and prevalane of The type personality pattern in cardiological and psychosomatic patients and healthy subjects. Psycohother Psychosom Med Psychol 2004;54(11):413-22.
• 13. Condén E, Leppert J, Ekselius L, Åslund C. Type D personality is a risk factor for psychosomatic symptoms and musculoskeletal pain among adolescents: A cross-sectional study of a large population-based cohort of Swedish adolescents. BMC Pediatr 2013;13(1):1-9.
• 14. Borkoles E, Polman R, Levy A. Type-D personality and body image in men: The role of exercise status. Body Image 2009;7(1):39-45.
• 15. Mols F, Denollet J. Type D personality in the general population: A systematic review of health status, mechanisms of disease, and work-related problems. Health Qual Life Outcomes 2010;8:1-10.
• 16. Hisli N. Beck Depresyon Envanterinin üniversite öğrencileri için geçerlilik ve güvenilirliği. Türk Psikol Derg 1989;7(23):3-13.
• 17. Büyüköztürk Ş. Araştırmaya Yöneli̇k Kaygı Ölçeği̇nin Geli̇şti̇ri̇lmesi̇. Eğitim Yönetimi 1997;3(4):453-64.
• 18. Şahin N, Batıgün A, Uğurtaş S. Kısa Semptom Envanteri (KSE): Ergenler için kullanımının geçerlik, güvenilirlik ve faktör yapısı. Türk Psikiyatr Derg 2002;13(2):125-35.
• 19. Şahin Kürşad M, Nartgün Z. Kayıp veri sorununun çözümünde kullanılan farklı yöntemlerin ölçeklerin geçerlik ve güvenirliği bağlamında karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Derg 2015;6(2):254-67.
• 20. Dursun Y, Kocagöz E. Yapısal eşitlik modellemesi ve regresyon: Karşılaştırmalı bir analiz. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilim Fakültesi Derg 2010;35:1-17.
• 21. Can A. SPSS Ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. 5. baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık; 2017.
• 22. Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LİSREL Uygulamaları. 4. baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık; 2016.
• 23. Alpar R. Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler. 3. baskı. Ankara: Detay Yayıncılık; 2011:691-754.
• 24. Tabachnick B, Fidell L. Ayrıştırma Analizi. In: Tabachnick B, Fidell L, eds. Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı. 6. baskı. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık; 2015:385.
• 25. Nebioğlu M, Konuk N, Akbaba S, Eroğlu Y. The investigation of validity and reliability of the Turkish version of the brief self-control scale. Klin Psikofarmakol Bülteni 2012;22(4):340-50.
• 26. Clarck L, Watson D. Constructing validity:Basic issues in objective scale development. Psychol Assess 1995;7(3):309-19.