ETİK İLKELER VE YAYIN POLİTİKASI
Bu standartlar çerçevesinde yazarlara, hakemlere ve editörlere ilişkin uyulması beklenilen etik sorumluluklar aşağıdaki gibidir:
Yazarların Etik Sorumlulukları
- Değerlendirilmek üzere Dergiye gönderilen çalışmaların özgün olması gerekmektedir. Daha önce başka bir yayın organında yayınlanmamış veya başka bir yayın organında değerlendirilme sürecinde olmaması gereken çalışmalarda yazar(lar)ın kendi eserinin çoğaltılması da dahil olmak üzere uygun bir atıf yapılmadan kısmen veya tamamen yaptıkları intihal, Dergi tarafından tolere edilmez. Dergiye sunulan çalışmalar, özgünlük açısından intihal karşıtı yazılım kullanarak kontrol edilmektedir. Dergi Yayın Kurulu, intihal politikası açısından aşağıdaki kuralları benimsemiştir:
- Birden fazla araştırmacıyla yapılan çalışmaların yayımında, yazarlık sıfatını hak edecek düzeyde katkısı bulunanın ismini çıkarmak, yazarlık sıfatını hak edecek düzeyde katkısı olmayanı yazar olarak eklemek veya yazar sıralamasını uygun olmayan bir biçimde düzenlemek etik kurallara aykırı olduğundan, değerlendirmeye gönderilen çalışmalarda yazar(lar)ın bu konuda etik sorumluluklarını göz etmesi beklenmektedir. Ayrıca değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesinin (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma vb.) teklif edilemez.
- Lisansüstü tezden üretilen çalışmalarda öğrenci tezden üretilen ürünlerde yazar olma hakkından feragat edemez ya da ismi çalışmadan çıkartılamaz. Ancak danışman (veya var ise yasal ikinci danışman) ve tez çalışmasında katkısı olanlar, tezden üretilen çalışmalarda hak sahipliğinden (yazar olmaktan) feragat edebilir. Hak sahipliğinden feragat eden kişilerin “Yazarlıktan Feragat Etme Formu”nu doldurarak ve ıslak imzası ile imzalanıp taratılmış halinin dergi editör ve yayın kuruluna e-posta aracılığıyla gönderilmesi gerekmektedir.
- Çalışmalar yürütülürken ve sonuçları raporlanma aşamasında finansal, kişisel herhangi çıkar ilişkisi olmamalıdır. Araştırmayı destekleyen ticari kuruluşlar ile yazar(lar)ın aralarında hiçbir çıkar ilişkisi olmadığını belirten çıkar beyanı Dergiye sunulmalıdır.
- Bir çalışmanın kabulü üzerine yazar(lar)ın doldurması gereken “Telif Hakkı Devir Formu” öncelikle çalışmanın özgünlüğünü teyit eder. Aynı verilerin ve sonuçların birden fazla yayında verilmediği, aynı çalışmanın değişik dillerde yayınlamadığı, tek bir çalışmadan çıkan sonuçların yapay olarak bölünerek birden fazla yayın çıkarılmadığını teyit eden bu beyan, diğer çalışmalardan, kurumlardan elde edilmiş verilerin, ölçeklerin, rakamların gerekli izinlerinin alındığının teyitini de kapsar. Bu formun yazar(lar) tarafından imzalanması ile çalışmaya ait telif hakkı kapsamındaki tüm hakların Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi'ne (AUİİBFD)devredildiği beyan edilmiş olur. - Sosyal Bilimler dahil olmak üzere tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için "Etik Kurul Onayı" alınmış olmalıdır. Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda onay alındığını gösteren etik kurul belgesi çalışmanın değerlendirilmek üzere Dergiye gönderilme sürecinde sisteme yüklenmiş olması gerekir. Veri toplanması gereken nitel ve nicel yöntemlerin kullanıldığı, klinik araştırmalarda, kişisel verilen korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalarda etik kurul onayı gerekmektedir. izinle ilgili bilgilerin (kurum adı, tarif ve sayı no) çalışmanın araştırma yöntemi bölümünde ve çalışmanın ilk/son sayfasında yer alması gerekmektedir.
-Dergimizde araştırma makaleleri, derlemeler ve kitap incelemeleri yayınlanmaktadır. Makaleler, özgünlük, bilime katkı, yazım dili, makale türü gibi kriterlere göre editör tarafından incelemeye tabi tutulmaktadır. Eğer dergi kurulu alan editörleri veya hakemler tarafından makale türünün yazarların belirttiğinden farklı bir türde olduğu konusunda hemfikir olursa dergi kurulu olarak, yazarlarla görüşülerek makalenin türünü değiştirme veya iade etme hakkına sahiptir.
Hakemlerin Etik Sorumlulukları
- Hakemlik, güven ve gönüllük esaslı yürüyen bir süreçtir. Bu süreçte hakemler, akademik uzmanlık alanı dışında kalan çalışmaları değerlendirmeyi kabul etmemelidir. - Çıkar çatışması oluşturacak durumlarda hakemler, çalışmayı değerlendirmeyi kabul etmemelidir. Hali hazırda yazarlardan herhangi biriyle aynı kurumda çalışmak veya yakın zamanda (örneğin, son 3 yıl içinde) herhangi bir işbirliği içinde olmak çalışmayı değerlendirmeyi kabul etmemeyi gerektirmektedir. Buna ek olarak, başka bir dergide hazırlanmakta olan veya değerlendirme aşamasında olan bir çalışmaya çok benzeyen bir çalışmayı değerlendirmemek hakemlerin göz etmesi gereken temel etik sorumluluklardan biridir.
- Hakemlik davetinin kabulü ve değerlendirmeyi içeren raporun sunulmasında geçen süreye özen gösterilmelidir.
- Çalışmanın değerlendirilmesinde Dergi tarafından sağlanan değerlendirme aracının kullanılması önemlidir. Yazar(lar)ın çalışmalarını geliştirmeye katkı sağlayacak, yapıcı ve objektif değerlendirmelerin hakem tarafından sağlanması beklenmektedir. Eleştirilerin spesifik olması, kuram ve literatüre dayalı olarak uygun referanslarla destekleyici kanıtların sunulması temel etik standartlardan biridir. Profesyonel olmayan, zedeleyici ve küçümseyici bir dilin kullanılması Dergi tarafından tolere edilmez.
Editör ve Alan Editörlerinin Etik Sorumlulukları
AÜİİBFD'nin editörü ve alan editörleri, Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayımlanan "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberindeki temel sorumlulukları yerine getirmelidir.
Genel Görevler ve Sorumluluklar
- Anadolu Üniversitesi İİBF Dergisi'nin paydaşları olan okuyucular, yazarlar, hakemler ve kurul üyeleri ile düzenli olarak görüşerek Dergi'nin sürecini iyileştirecek fikirlerin oluşmasını desteklemek,
- Akademik açıdan ve yayın etiği açısından uygun olmayan davranışları azaltacak girişimleri desteklemek,
- Düşünce özgürlüğünü ve fikir tartışmalarını sürdürmek,
- Dergi'nin kurumsal yapısını sürdürmesi için gerekli koşulları ve nitelikleri sürekli iyileştirmek,
- Yayınlanmak üzere gönderilen makalelerden hangilerinin derginin amaç ve yayın politikalarına uygun olup yayınlanması gerektiğine karar vermek.
Okuyucularla İlişkiler
- Dergi'de yayımlanan her türlü çalışmanın nitelikli bir değerlendirme ve yayına hazırlık sürecinden geçtiğinden emin olmak,
- Dergi'de yayımlanan her türlü çalışmanın çalışmaya katkı sunan yazarların sıralamasından çıkar çatışmalarının beyanına kadar bilimsel araştırma süreçlerine uygun olduğundan emin olmak,
- Kişisel hakların gözetildiği, objektif, bilimsel bilgi üretimi ve paylaşımı üzerinde hassasiyetle duran bir dergi süreci yönetildiğinden emin olmak.
Yazarlarla İlişkiler
- Çalışmaların yüklenmesinden değerlendirme sürecine kadar yazarlara net, tutarlı ve açık bilgiler sunmak,
- Yazarlara yayın yönergeleri hakkında güncel bilgi sunmak ve ilgili referans kaynaklarını sunmak,
- Yazarlara çalışmalarının uzman kişiler tarafından objektif bir şekilde değerlendirileceğinin garantisini vermek,
- Bilimsel yayın etiğine aykırı durumların tespitinde izlenen yollar hakkında yazarlara bilgi sunmak.
Hakemlerle İlişkiler
-Hakemleri çıkar çatışması oluşturabilecek durumlar hakkında bilgilendirmek,
- Hakemleri etik ihlaller hakkında bilgi vermeleri için desteklemek,
- Hakemlerin çoklu yayınlar, intihaller hakkında dikkatli olmaları konusunda desteklemek,
- Yüksek kalitede, özenli değerlendirme sunan hakemlerin dergiye olan katkısını önemsemek; aksi yönde hareket eden hakemlerin değerlendirme sürecinde yer almaması için gerekli adımları takip etmek,
- Kör hakemlik süreçlerinin izlendiğinin garantisini vermek,
- Bilimsel olmayan, kişisel hakaret içeren, nezaketsiz değerlendirmeleri takip etmek ve sürece dahil etmemek.
Dergi Sahibi ve Yayıncı ile ilişkiler
Editörler (Editör ve alan editörleri) ve yayıncı arasındaki ilişki editöryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. AÜİİBFD’nin yayıncısı Anadolu Üniversitesi'dir.
Editörler, Anadolu Üniversitesi İİBFD’ne gönderilen çalışmaların tüm süreçlerinden sorumludur. Bu çerçevede ekonomik ya da politik kazançlar göz önüne alınmaksızın karar verici kişiler Editör ve Alan Editörleridir.
AÜİİBFD’nde yayımlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını korur ve yayınlanmış her kopyanın kaydını saklama yükümlüğünü üstlenir.
Editöryal ve Kör Hakemlik Süreçleri
Editörler, dergi yayın politikalarında yer alan “Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci” politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.
Kalite Güvencesi
Editörler, Dergi'de yayımlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.
Kişisel Verilerin Korunması
Editörler, değerlendirilen çalışmalarda yer alan deneklere veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı reddetmekle görevlidir. Ayrıca editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.
Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşmanız Durumunda;
Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi'nde yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen auiibfd@anadolu.edu.tr adresine e-posta yoluyla bildiriniz.
Etik ihlali tespit edilen çalışmanın;
1. Geri çekme tarihinden itibaren ilk yayınlanacak sayının içindekiler listesine “Geri Çekildi: Makale Başlığı” şeklinde eklenir.
2. Elektronik gösterimdeki Özet ve Tam Metin içerikleri yerine birinci sayfasından başlamak koşuluyla geri çekme nedenleri, detaylı kanıt kaynakları ve varsa yazarların bağlı olduğu kurum ve kuruluşların bu konu hakkındaki görüşleri kamuoyu ile paylaşılır.
3. Yazarların bağlı olduğu kuruluşlara geri çekme bildirimleri gönderilir.
Bu eser 2023 yılından itibaren Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.