Farklı Zamanlarda Ekilen Yerel Bezelye (Pisum sativum L.) Hatlarının Triptofan ve Ham Protein İçerikleri

Yıl 2015, Cilt: 21 Sayı: 3, 337 - 345, 12.08.2015

Hatice Bozoğlu Reyhan Karayel

https://doi.org/10.15832/ankutbd.25018

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı, elimizdeki yerel bezelye gen kaynaklarının protein ve triptofan amino asiti içeriklerini belirlemek
ve besleyicilik kalitesi yüksek çeşit geliştirmeye aday hatların olup olmadığını tespit etmektir. Denemede kullanılan
44 hat daha önce toplanmış, morfolojik tanımlamaları yapılmış ve 6 yıl süre ile seçilmiştir. Bu hatlar iki farklı ekim
zamanında 4 kontrol çeşit ile birlikte Samsun şartlarında ekilmiş ve kuru tanelerinde ham protein oranı ve triptofan miktarı incelenmiştir. Ham protein oranı ve triptofan miktarı üzerine ekim zamanının istatistiki olarak farklılık yarattığı
tespit edilmiştir. Her iki özelliğin de erken ilkbahar ekiminde daha yüksek olduğu görülmüştür. Kışlık ekimde ham
protein oranı % 17.73 (Bz16) ile % 28.36 (Bz42), tirptofan miktarı 1936.42 (Bz1) ile 3119.74 mg kg-1 (Green P.) arasında
değişmiştir. İlkbahar ekiminde ham protein oranı % 19.29 (Bz2) ile % 27.17 (Bz 42), triptofan miktarı 2231.05 (Bz31)
ile 2746.44 mg kg-1 (Bz16) arasında değişmiştir. Denemede kullanılan bezelye genotiplerin kuru tohumlarında triptofan
miktarı 2167.08-2917.27 mg kg-1 arasında değişmiştir. En yüksek değeri açık yeşil tohum renkli ve kırışık taneli Bz42
hattı vermiştir. Bu hat kuru tane amaçlı çeşit geliştirme çalışması için en önemli aday hat olarak tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Bezelye, Yerel, Protein, Triptofan

Tryptophane and Raw Protein Contents of Local Pea (Pisum sativum L.) Lines for Different Sowing Dates

Öz

This study was conducted to determine protein and tryptophane contents of own local peas genetic resources and identify whether there is any convenient lines to develop high nutritiousness quality variety. Fortyfour lines used in experimental study, picked before, described morphologically and selected during 6 years as making selection. These lines were sowed on two different sowing times with 4 control varieties under Samsun conditions and dried grain analyzed for their raw protein ratio and tryptophane content. Statistically significant differences were found among sowing times and tested genotypes for the raw protein ratio and tryptophane content. It was determined that both properties were higher in early spring sowing. In winter sowing, raw protein ratio ranged from 17.73 (Bz16) to 28.36% (Bz42), tryptophane content from 1936.42 (Bz1) to 3119.74 mg kg-1 (Green P.). In spring sowing, raw protein ratio ranged from 19.29 (Bz2) to 27.17% (Bz 42); tryptophane content from 2231.05 (Bz31) to 2746.44 mg kg-1 (Bz16). Open green grain colored, wrinkle grainy Bz42 line gave the highest value. This line was identified as the most significant candidate line for dry grain purposefully for variety development study

Anahtar Kelimeler

Pea, Local, Protein, Tryptophane

Kaynakça

• Akçin A (1988). Yemeklik Dane Baklagiller. Selçuk Üniversitesi Yayınları: 43, Ziraat Fakültesi Yayınları: 8, Konya
• Batmanghelidj F (2012). Su: Hasta Değil Susuzsunuz. Klan Yayınları, İstanbul
• Biçer B T (1997). Diyarbakır koşullarında tane bezelye çeşitlerinde sulama ve ekim zamanının verim ve verim unsurlarına etkisi üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), Diyarbakır
• Bozoğlu H, Pekşen E & Gülümser A (2004). Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı