A sociological assessment on gifts

Yıl 2022, Sayı: 43, 63 - 69, 30.06.2022

Figen Kanbir

https://doi.org/10.33613/antropolojidergisi.1050488

Cited By: 1

Öz

Nowadays, interpersonal relationships maintained in real space are declining. Increasing spatial differences reduce the frequency and level of relationships. However, sociality, which is a result of being human, finds its different satisfaction points. One of them is gift shopping. Gifts/gratuity creates a reciprocal function and linkage between people in every social structure. Gifts take place as gifts in studies related to primitive societies. In these works, the gift is not only a refresher of the community bond/linkage but also referred to by names such as the kula rıng and potlatch and it obliges the same value to be given. In today’s societies, the concepts of gift and gift are used interchangeably. Gifts serve as an important tool for maintaining relations between individuals, communities, societies. With virtual and real shopping opportunities in post-industrial societies, gift shopping has accelerated and has become multidimensional. The bond of the gift, which establishes contact between people through real and mostly virtual shopping, offered an alternative for the continuity of social relations. This study aims to understanding the binding effect and change in relations between individuals, communities as well as the qualification of the gift.

Anahtar Kelimeler

Gift, present, interaction, sociality, mutuality, power, prestige

Hediye üzerine sosyolojik bir değerlendirme

Öz

Günümüzde gerçek mekânda sürdürülen kişilerarası ilişkiler azalmaktadır. Mekânsal farkların artması ilişkilerin sıklığını ve derecesini azaltmaktadır. Bununla birlikte insan olmanın bir getirisi olan sosyallik kendine özgü farklı tatmin noktaları bulmaktadır. Bunlardan biri hediye alış-verişidir. Hediye her toplum yapısında insanlar arasında işlev ve bağ yaratmaktadır. İlkel topluluklarla alakalı çalışmalarda hediye, armağan olarak yer almaktadır. Bu çalışmalarda armağan topluluk bağının tazeleyicisi olduğu kadar kula, potlaç gibi adlarla da anılmakta ve verilene aynı değerde karşılığı zorunlu kılmaktadır. Günümüz toplumlarında ise armağan ve hediye kavramları birbirinin yerine kullanılmaktadır. Hediye kişiler, topluluklar arası ilişkilerin sürdürülmesi için önemli bir araç vazifesi görmektedir. Sanayi sonrası toplumlarda sanal ve gerçek alışveriş olanaklarıyla hediye alış-verişi hızlanmış ve çok boyutlu hale gelmiştir. Hediyenin gerçek ve çoğunlukla sanal alışveriş yoluyla kişiler arasında temas kuran bağı sosyal ilişkilerin sürekliliği için bir alternatif sunmuştur. Bu çalışma hediyenin niteliği kadar kişiler, topluluklar arası ilişkilerdeki bağlayıcı etkisini ve değişimini anlamayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Armağan, hediye, etkileşim, karşılıklılık, sosyallik, güç, prestij

Kaynakça

• Adloff, F. (2006). Beyond interests and norms: Toward a theory of gift-giving and reciprocity in modern societies. Constellations, 13(3), 407-427. https://doi.org/10.1111/j.1467-8675.2006.00399.x
• Akay, A. (2016). Armağan, 2. baskı. Doğu Batı Yayınları.
• Akbarinoshad, M. (2011). Şah İsmail ve Osmanlı ile ilişkileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Akkayan, T. (2010). İnsanın şık icadı armağan. Antropoloji, (24), 1-17. https://doi.org/10.1501/antro_0000000017
• Ayönü, Y. (2007). Bizans’tan Selçuklulara gönderilen hediyeler. E. G. Naskali ve A. Koç (Ed.) içinde, Hediye kitabı (s. 35-48). Kitabevi Yayınları.
• Bataille, G. (2010). Lanetli pay (I. Ergüden, Çev.). Dost Kitabevi.
• Baudrillard, J. (2013). Tüketim toplumu: Söylenceleri/yapıları, 6. basım (H. Deliceçaylı ve F. Keskin, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Bourdieu, P. (2021). Genel sosyoloji: Collège de France dersleri (1981-1983) (Z. Emirosmanoğlu, Çev.). İletişim Yayınları.
• Caplow, T. (1982). Christmas gifts and kin networks. American Sociological Review, 47(3), 383-392. https://doi.org/10.2307/2094994
• Demez, G. (2011). Armağanın değişen sosyo-kültürel anlamları: Tüketim toplumu bağlamında bir hediyeleşme örneği olarak çiçek gönderme. Mediterranean Journal of Humanities, 1(2), 87-103. https://doi.org/10.13114/MJH/20111791
• Doğan, A. A. (2007). Çikolata ile gelip nazar boncuğu ile dönenler: Almanya’daki Türkler. E. G. Naskali ve A. Koç (Ed.) içinde, Hediye kitabı (s. 375-388). Kitabevi Yayınları.
• Durkheim, E. (1986). Meslek ahlâkı, 3. basım (M. Karasan, Çev.). Milli Eğitim Basımevi.
• Emiroğlu, K. (2003). Armağan. K. Emiroğlu ve S. Aydın (Ed.) içinde, Antropoloji sözlüğü (s. 69-70). Bilim ve Sanat Yayınları, 2009.
• Eriksen, T. H. (2009). Küçük yerler derin mevzular: Sosyal ve kültürel antropolojiye giriş (F. Adsoy, Çev.). Avesta.
• Fromm, E. (2017). Sahip olmak ya da olmak: İki varoluş biçimi üzerine bir inceleme, 2. basım (A. Arıtan, Çev.). Say Yayınları.
• Gündüz, M. (2016). Ahlâk sosyolojisi, 3. baskı. Anı Yayıncılık.
• Güngör, E. (1997). Ahlâk psikolojisi ve sosyal ahlâk, 2. basım. Ötüken Neşriyat.
• Güvenç, B. (1996). İnsan ve kültür, 7. basım. Remzi Kitabevi.
• Herzfeld, M. (2012). Antropoloji: Kültürde ve toplumda teorik uygulama (B. Toksöz, Çev.). Say Yayınları.
• Karaköse, A. (2012). Sosyolojik yönüyle ahlak. Bilimname, 23(2), 149-172. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilimname/issue/3501/47576
• Kortantamer, S. (2007). Memluklerde hediye. E. G. Naskali ve A. Koç (Ed.) içinde, Hediye kitabı (s. 15-32). Kitabevi Yayınları.
• Köksalan, N. (2019). Hediye verme davranışında duygusal tatmini etkileyen faktörlerin belirlenmesine yönelik nitel bir araştırma [Yayımlanmamış doktora tezi]. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü, Sakarya. https://hdl.handle.net/20.500.12619/68675
• Köse, M. S. (2017). Hediye verme davranışında tatmini etkileyen faktörlerin belirlenmesine yönelik bir araştırma [Yayımlanmamış doktora tezi]. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Malinowski, B. (2005). Argonauts of the Western Pacific: An account of native enterprise and adventure in the Archipelagoes of Melanesian New Guinea. Routledge.
• Mauss, M. (2013). Sosyoloji ve antropoloji, 4. baskı) (Ö. Doğan, Çev.). Doğu Batı Yayınları.
• Mauss, M. (2018). Armağan üzerine deneme: arkaik toplumlarda değiş tokuşun biçimi ve nedeni (N. Özyıldırım, Çev.). Alfa Yayınları.
• Özdemir, N. (2008). Türk hediyeleşme geleneği ve medya. Journal of International Social Research, 1(4), 467-480. http://ktp.isam.org.tr/pdfdrg/D03416/2008_1_4/2008_1_4_OZDEMIRN.pdf
• Salman, H. (2007). Göktürk ve Türgiş Devletlerinin Çin ile hediyeleşmesi. E. G. Naskali ve A. Koç (Ed.) içinde, Hediye kitabı (s. 3-12). Kitabevi Yayınları.
• Schmid, W. (2018). Hediye vermek ve hediye almak üzerine (T. Bora, Çev.). İletişim Yayınları.
• Sennett, R. (2017). Karakter aşınması: Yeni kapitalizmde işin kişilik üzerindeki etkileri, 11. basım (B. Yıldırım, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Taşkın, A. (2007). Hukukta hediye. E. G. Naskali ve A. Koç (Ed.) içinde, Hediye kitabı (s. 143-156). Kitabevi Yayınları.
• Tezcan, M. (1989). Folklorik ve antropolojik yönleriyle hediye geleneği ve Türk kültüründeki yeri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bİlimleri Fakültesi Dergisi, 22(1), 29-36. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000869
• Türk Dil Kurumu (t.y.). Hediye. Genel Türkçe Sözlük içinde. 8 Ekim 2021’de erişilmiştir. https://sozluk.gov.tr
• Veblen, T. (2014). Aylak sınıfının teorisi (E. Günsel, Çev.). Tutku Yayınevi.
• Yurdakul, İ. (2007). II. Abdulhamid ile Habeşistan İmparatorunun hediyeleşmesi. E. G. Naskali ve A. Koç (Ed.) içinde, Hediye kitabı (s. 83-94). Kitabevi Yayınları.