EXAMINATION OF THE ENVIRONMENTAL AWARENESS AND ENVIRONMENTAL SENSITIVITY OF TEACHER CANDIDATES ACCORDING TO DIFFERENT VARIABLES

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 24, 03.07.2023

Büşra Torun , Kübra Aydemir , Ali Gül

https://doi.org/10.35346/aod.1250635

Cited By: 1

Öz

In this study, it is aimed to analyze the environment awareness and environmental consciousness of teacher candidates according to different variables. In accordance with this purpose, scanning modal from quantitative research methods was used. This research was applied in 2021-2022 educational year, spring semester. 312 teacher candidates that are students on Gazi University, Educational Faculty, departments of Biology education, Science Education, Maths Education, Chemistry Education, Turkish and German Language Education attended to this study. As the data gathering tool, “Biology Teacher Candidates’ Environment Awareness and Environmental Consciousness Scale” and “Personal Information Form” that is prepared by the researcher by gathering expert opinion were used. The analysis of the gathered data was performed through using IBM SPSS packet programme and suitable tests. As a result of the study, it is determined that teachers’ candidates environment awareness and environmental consciousness total points were logically differentiating according to variables like the educational programme, class level, getting environment classes, owning a pet, growing a plant and the frequency of attending to nature walks.

Anahtar Kelimeler

Environment awareness, Environmental consciousness, Quantitative research, Teacher candidate

ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇEVRE BİLİNCİ VE ÇEVRESEL DUYARLILIKLARININ FARKLI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırmada, öğretmen adaylarının çevre bilinci ve çevresel duyarlılıklarının farklı değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma 2021-2022 eğitim öğretim yılı bahar döneminde gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi bünyesinde bulunan Biyoloji Eğitimi, Fen Bilgisi Eğitimi, Matematik Eğitimi, Kimya Eğitimi, Türkçe Eğitimi ve Alman Dili Eğitimi Ana Bilim Dallarında öğrenim gören toplam 312 öğretmen adayı katılmıştır. Veri toplama aracı olarak Yeşilyurt, Gül ve Demir (2013) tarafından geliştirilen "Biyoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Bilinci ve Çevresel Duyarlılığı Ölçeği" ve araştırmacı tarafından uzman görüşü alınarak oluşturulan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Verilerin analizi ise IBM SPSS ile uygun testler kullanılarak yapılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının çevre bilincinin ve çevresel duyarlılık toplam puanlarının öğrenim gördükleri program, sınıf düzeyi, çevre dersi alma durumu, evcil hayvana sahip olup olmama, bitki yetiştirip yetiştirmeme ve doğa yürüyüşlerine katılma sıklığına göre anlamlı şekilde farklılaştığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çevre bilinci, Çevresel duyarlılık, Nicel araştırma, Öğretmen adayı

Kaynakça

• Akçay, S. ve Pekel, F. O. (2017). Öğretmen adaylarının çevre bilinci ve çevresel duyarlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 1174-1184.
• Aksoy, B. ve Karatekin, K. (2011). Farklı programlardaki lisans öğrencilerinin çevreye yönelik duyuşsal eğilimleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 153(153).
• Altın, M. (2001). Biyoloji öğretmeni adaylarında çevre eğitimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Awan, A.G. (2013). Relationship between environment and sustainable economic development: A theoretical approach to environmental problems. International Journal of Asian Social Science, 3(3), 741-761.
• Aydın, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin “çevre” kavramına ilişkin metaforik algıları. Doğu Coğrafya Dergisi, 16(26), 25-44.
• Aydın, F. ve Kaya, H. (2011). Sosyal bilimler lisesi öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının değerlendirilmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, (24), 229-257.
• Bursal, M. (2017). SPSS ile temel veri analizleri. Ankara: Anı.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2022). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çabuk, B. ve Karacaoğlu, C. (2003). Üniversiteli öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının incelenmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 36(1), 189-198.
• Demircioğlu, G., Demircioğlu, H. ve Yadigaroğlu, M. (2015). Fizik, kimya ve biyoloji öğretmen adaylarının çevre bilinç düzeylerinin değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19), 167-193.
• Demirkaya, H. (2006). Çevre eğitiminin Türkiye'deki coğrafya programları içerisindeki yeri ve çevre eğitimine yönelik yeni yaklaşımlar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 207-222.
• Erten, S. (2012). Türk ve Azeri öğretmen adaylarında çevre bilinci. Eğitim ve Bilim, 37(166), 88-100.
• Gürbüz, H., Kışoğlu, M., Alaş, A. ve Sülün, A. (2011). Biyoloji öğretmen adaylarının çevre okuryazarlıklarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-14.
• Hamalosmanoğlu, M. (2019). Farklı yaklaşım, yöntem ve teknikler ışığında etkinliklerle çevre eğitimi. Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
• Karataş, A. ve Aslan, G. (2012). İlköğretim öğrencilerine çevre bilincinin kazandırılmasında çevre eğitiminin rolü: Ekoloji temelli yaz kampı projesi örneği. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 4(2), 259-276.
• Kaypak, Ş. (2011). Küreselleşme sürecinde sürdürülebilir bir kalkınma için sürdürülebilir bir çevre. KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergisi, 13(20), 19-33.
• Kılıç, C. (2009). Küresel iklim değişikliği çerçevesinde sürdürülebilir kalkınma çabaları ve Türkiye. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 10(2), 19-41.
• Kılıç, S. ve İnal M. E. (2010). Yüksek öğretimde çevre eğitimi alan ve almayan öğrencilerde çevre bilinci: Niğde Üniversitesi örneği. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 70-83.
• Küçük, M. ve Güneş, G. (2013). Sivil toplum kuruluşları ve çevresel sürdürülebilirlik. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(2), 298-311.
• Mosothwane, M. (1991). An assessment of botswana preservice teachers’ environmental content knowledge, attitudes towards environmental education and concern for environmental quality. Unpublished Doctoral Dissertion, University of Georgia.
• Oğuz, D., Çakcı, I. ve Kavas, S. (2011). Yükseköğretimde öğrencilerin çevre bilinci. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 12(1), 34-39.
• Önder, R. (2015). İlköğretim öğrencilerinin çevre tutumlarının incelenmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 115-124.
• Selvi, M. ve Yıldız, K. (2009). Biyoloji öğretmen adaylarının sera etkisi ile ilgili algılamaları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(4), 813-852.
• Şahin, K. ve Gül, S. (2009). Ortaöğretim öğrencilerinin çevre bilgisi, davranışı ve duyarlılıklarının araştırılması: Samsun örneği. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 541-556.
• Şama, E. (2003). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 99-110.
• Turgut, N. (1997). Sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasında katılımın rolü, Cemal Mıhçıoğlu’na armağan. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 52(1-7), 701-715.
• Yağlıkara, S. (2006). Okulöncesi dönem çocuklarına çevre bilinci kazandırmada fen ve doğa etkinliklerinin etkileri konusunda öğretmen görüşleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• Yanarateş, E. ve Yılmaz, A. (2020). Öğretmen adaylarının “çevre duyarlılığı” kavramına yönelik metaforik algıları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(3), 1019-1050.
• Yeşil, M. ve Turan, Y. (2020). Çevresel duyarlılık üzerine bir ölçek geliştirme çalışması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(2), 418-435.
• Yeşilyurt, S., Gül, Ş. ve Demir, Y. (2013). Biyoloji öğretmen adaylarının çevre bilinci ve çevresel duyarlılığı: ölçek geliştirme çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(25), 38-54.
• Yücel, M., Altunkasa, F., Güçray, S., Uslu, C. ve Say, N. P. (2006). Adana’da çevre duyarlılığı düzeyinin ve geliştirme olanaklarının araştırılması. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(2), 217-228.