KAMU ETİĞİ VE KAMUDA UYULMASI BEKLENEN ETİK DAVRANIŞ KURALLARI

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 4, 404 - 419, 31.10.2021

İremnur Çolak

Öz

Kamu görevlilerinin davranışlarını ve kararlarını belirlemede ilkeler ve normlar olarak anlaşılan kamu etiği, önemli ve tartışılan bir konu olmuştur. Kamuda ve toplumun birçok alanında etik sorunlarla karşı karşıya kalınmaktadır. Bir kurumun etkili ve verimli bir şekilde hizmet verebilmesi için kurumda çalışan personelin görevlerini, kurum normları çerçevesinde yerine getirmeleri gerekmektedir. Kamu hizmetindeki aksamalar kurumlarda düzenlilik ve devamlılığın sağlanmasını zorlaştırmaktadır. Bu noktada, kamuda ve kamu yönetiminde etik ve ahlaki değerlerin benimsenmesi ve uygulanması önemli bir husustur.
Bu makalede kamu etiğine genel bir bakış sağlanmıştır. Kamu etiğine ilişkin tartışmalara yer verilmiştir. Kamuda etik anlayışının ve ahlaki değerlerin benimsenmesine yönelik ilke ve normlar belirtilmiştir. Kamuda bu etik kurallara uyulmadığında yolsuzluk, rüşvet gibi çeşitli sorunlar yaşanabilmektedir. Kamuda yaşanan etik dışı davranışlar kurumlardaki düzenliliğin ve devamlılığın sağlanmasında sorun oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı kamuda etik konusu kapsamında kamuda uyulması gereken etik ve etik olmayan davranışları ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Kamu, Kamu Etiği, Etik

Kaynakça

• 25785 Sayılı Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ve Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (RG: Tarih: 13/4/2005).
• 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu (RG: Tarih: 24/10/2003).
• 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu (RG:Tarih : 24/12/2003).
• 5176 Sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (RG: Tarih:8/6/2004).
• 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu (RG: Tarih:12/10/2004).
• 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu (RG:Tarih: 23/7/1965).
• Akdeniz, İ. (2016). Kamu Görevlileri Etik Kurulunu Yeniden Düşünmek. Sayıştay Dergisi, 103, 59-83.
• Akdeniz, İ. (2019). Yerel Yönetimlerde Etik Kültürün Geliştirilmesi. Journal of Turkish Court of Accounts/Sayistay Dergisi, (112).
• Altun, M., Sayer, A., & Barutçu, A. (2013). Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kararları Işığında Kamuda Görülen Etik Dışı Davranışlar ve Yolsuzluklar. Journal of Turkish Court of Accounts/Sayistay Dergisi, (91).
• Amundsen I., (2009). Introduction to Public Sector Ethics.in Amundsen, I. and de Andrade, V. P., 'Public Sector Ethics: Compendium for Teaching at the Catholic University of Angola', Chr. Michelsen Institute, Bergen Norway, pp 4-44.
• Armstrong, E. (2005). Integrity, Transparency and Accountability in Public Administration: Recent Trends, Regional and İnternational Developments and Emerging İssues. United Nations, Department of Economic and Social Affairs, 1-10.
• Aydın, İ. (2019). Eğitim ve Öğretimde Etik. Ankara: Pegem Akademi.
• Aydın, S. ve Demirtaş, F. (2020). Kamu Görevlileri Etik Sözleşmesi Maddelerinin Değerlendirilmesi (Odak Grup Çalışması). Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi (ULED), I-1.
• Beeri, I., Dayan, R., Vigoda-Gadot, E., & Werner, S. B. (2013). Advancing ethics in public organizations: The impact of an ethics program on employees’ perceptions and behaviors in a regional council. Journal of business ethics, 112(1), 59-78.
• Beninger, K. (2017). Social media users’ views on the ethics of social media research. The SAGE handbook of social media research methods, 57-73.
• Cooray, A., Dzhumashev, R., & Schneider, F. (2017). How does corruption affect public debt? An empirical analysis. World development, 90, 115-127.
• Corrado, G., & Rossetti, F. (2018). Public corruption: A study across regions in Italy. Journal of Policy Modeling, 40(6), 1126-1139.
• Demir, F. (2014). Kamu Yönetiminde Etik: Tartışma ve Birkaç Örnek. İnsan ve İnsan, 1(1).
• Dış İlişkiler ve Avrupa Genel Müdürlüğü. (2021). Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu. Erişim tarihi: 06.01.2021. Erişim adresi: https://diabgm.adalet.gov.tr/Home/SayfaDetay/greco
• Dinçer, Ö. ve Yılmaz, C. (2003). Kamu yönetiminde yeniden yapılanma 1: Değişimin yönetimi için yönetimde değişim. TC Başbakanlık.
• Dixit. A. (2018). Anti-corruption institutions: Some history and theory. In Institutions, governance and the control of corruption (pp. 15-49). Palgrave Macmillan, Cham.
• Doğan, K. C. (2015). Yeni Kamu Yönetimi ve Etik Anlayışının Türk Kamu Yönetiminde Kurumsallaşması: Kamu Görevlileri Etik Kurulu Örneği. Electronic Turkish Studies, 10(10).
• Dönmez, B. D. (2011). Türk Ceza Kanununda ‘Kamu Görevlisi’kavramı. Barolar Birliği Dergisi, 95.
• Dubnick, M. J. (2003). Accountability and ethics: Reconsidering the relationships. International Journal of Organization Theory and Behavior, 6(3), 405.
• Duraku, A. (2018). Ethics in Public Administration in Kosovo. European Journal of Multidisciplinary Studies, 3(4), 163-169.
• Ekhator, E. O. (2012). Public sector ethics in the United Kingdom: an overview. Inkanyiso: Journal of Humanities and Social Sciences, 4(2), 91-100.
• Eryılmaz, B. (2008). Etik Kültürü Geliştirmek. Türk İdare Dergisi, 459, 1-12.
• Farrales, M. J. (2005). What is corruption?: A history of corruption studies and the great definitions debate. A History of Corruption Studies and the Great Definitions Debate (June 2005).
• Flanary, R., Moran, J., & Williams, R. (Eds.). (2000). Corruption in the Developed World. Edward Elgar. Gedikli, A. (2011). Kamu Hizmetlerinin Yönetimi Sürecinde Yolsuzluğun Derinleştirdiği Ekonomik Büyüme ve Yoksulluk Sorunu Üzerine Bir Değerlendirme. Öneri, 9(36), 169.
• Gökçe, O. ve Örselli, E. (2011). Kamu Yönetiminde Etik ve Etik Dışı Davranış Algısı. İş Ahlakı Dergisi, 1(7), 45-66.
• Gökçelik, Ö. (2010). Etik Kavramının Kamu Yönetimi ve İç Denetim Bağlamında Değerlendirilmesi. Denetişim Dergisi, 5.
• Graycar, A. (2020). Corruption and public administration. In Handbook on Corruption, Ethics and Integrity in Public Administration. Edward Elgar Publishing.
• Haq, S. (2011). Ethics and leadership skills in the public service. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 2792-2796.
• Henning, P. J. (2001). Public corruption: a comparative analysis of international corruption conventions and United States law. Ariz. J. Int'l & Comp. L., 18, 793.
• Hood, C. (1995). The “new public management” in the 1980s: Variations on a theme. Accounting, organizations and society, 20(2-3), 93-109.
• Ionescu, L. (2015). The role of e-government in curbing the corruption in public administration. Economics, Management, and Financial Markets, 10(1), 48-53.
• İnal Yüksel, G. (2012). Kamu yönetiminde merkezileşmiş bir otorite olarak Kamu Görevlileri Etik Kurulu (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Jamal, K., & Bowie, N. E. (1995). Theoretical Considerations for a Meaningful Code Of Professional Ethics. Journal of business ethics, 14(9), 703-714.
• Josephson, M. (2002). Making Ethical Decisions. (W. Hanson, Ed.). Los Angeles: Josephson Institute of Ethics.
• Keller, J. (2020). Political corruption in Venezuela.
• Kernaghan, K. (2003). Integrating values into public service: The values statement as centerpiece. Public administration review, 63(6), 711-719.
• Koç, H. (2019). Kamu Yönetiminde Etik-Medya İlişkisi: Kamu Görevlileri Etik Kurulu Faaliyet ve Kararlarının Ulusal Gazetelerdeki Temsili Üzerinden Bir Deneme. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(3), 1584-1608.
• Kolstad, I., & Wiig, A. (2011). Does democracy reduce corruption? Chr. Michelsen Institute Working Paper, 4.
• Kuçuradi, I. (2003). Etik ve etikler. Türkiye Mühendislik Haberleri, 423(1), 7-9.
• Lilla, M. T. (1981). Ethos, ethics, and public service. The Public Interest, 63, 3.
• Long, K. (2008). The almanac of political corruption, scandals, and dirty politics. Delacorte Press.
• Madinda, A. S. (2014). The Relationship Between Development and Corruption: The Status of England Towards the Eradication of Corruption and the Lesson for Africa. International Journal of Education and Research, 2(7), 177-188.
• Maesschalck, Jeroen (2004a) “Approaches to Ethics Management in the Public Sector”, Public Integrity, Vol. 7, No. 21, pp. 21-41.
• Mahmood, S. A. I. (2010). Public procurement and corruption in Bangladesh confronting the challenges and opportunities. Journal of public administration and policy research, 2(6), 103-111.
• Newell, J. G. J. (2006). Scandals in past and contemporary politics. Manchester University Press.
• Newell, J. L. (2018). Corruption in contemporary politics. Manchester University Press.
• Nguyen, T. V., Bach, T. N., Le, T. Q., & Le, C. Q. (2017). Local governance, corruption, and public service quality: evidence from a national survey in Vietnam. International journal of public sector management.
• Nkyabonaki, J. (2019). Effectiveness of the Public Service Code of Ethics in Controlling Corrupt Behaviour in The Public Service: Opinion from the Grassroots at Toangoma Ward-Temeke Municipal Council. Journal of Asian and African Studies, 54(8), 1195-1212.
• Özdemir, M. (2012). Kamu Yönetiminde Etik. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 4(7), 177-193.
• Palidauskaite, J. (2011). Ethical problems in public life and their solution: Lithuanian scenario. Socialiniai mokslai, (1), 15-23.
• Rauh, J. (2018). Ethics problems in the new public service: Back to a service ethic?. Public Integrity, 20(3), 234-256.
• Reisig, M. D., & Pratt, T. C. (2000). The ethics of correctional privatization: A critical examination of the delegation of coercive authority. The Prison Journal, 80(2), 210-222.
• Scott, I., & Gong, T. (2015). Integrity Management in the Public Sector: Organizational Challenges and Public Perceptions. International Public Management Journal, 18(3), 386-389.
• Sivil Toplum Portalı. (2021). Toplumsal Saydamlık Hareketi Derneği. Erişim Tarihi: 06.01.2021. Erişim Adresi: https://siviltoplum.com/
• Stare, J., & Klun, M. (2016). An Analysis of the Ethics Infrastructure and Ethical Climate in Slovenian Public Administration. NISPAcee Journal of Public Administration and Policy, 9(2), 147-164.
• Sumra, K. (2019). Public Service Ethics in Public Administration: An Empirical Investigation. International Journal of Law and Political Sciences, 13(10), 1338-1349.
• Suriano, A. (2016). The" ethical" developments of corporate law after scandals: USA and Italy.
• TDK. (2020). Türk dil kurumu güncel Türkçe sözlük. https://sozluk.gov.tr/
• TEPAV. (2006). Bir Olgu Olarak Yolsuzluk: Nedenler, Etkiler Ve Çözüm Önerileri. Erişim Tarihi: 06.01.2021. Erişim Adresi: https://www.tepav.org.tr/tr/yayin/s/104
• TEPAV. (2009). Hanehalkı Gözünden Kamu Hizmetleri Ve Yolsuzluk. Erişim Tarihi: 06.01.2021. Erişim Adresi: https://www.tepav.org.tr/tr/yayin/s/104
• TESEV. (2005). Toplumun Kamu Yönetimine, Kamu Hizmetlerine ve Reforma Bakışı. Erişim Tarihi: 06.01.2021. Erişim Adresi: https://www.tesev.org.tr/tr/research/toplumun-kamu-yonetimine-kamu-hizmetlerine-ve-reforma-bakisi/
• TMMOB. (2007). Küreselleşme Etik Kodlar ve Örgütler. Erişim Tarihi: 06.01.2021. Erişim Adresi: http://docplayer.biz.tr/22494241-Kuresellesme-etik-kodlar-ve-orgutler.html
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. (1982). T.C. Resmi Gazete, 2709.
• TÜSİAD. (2002). Kamu Araştırması Raporu. Erişim Tarihi: 06.01.2021. Erişim Adresi: https://tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar/item/1881-kamu-reformu-arastirmasi
• Usta, A. (2012). Kamu Örgütlerinde Meslek Etiği ve Çalışma Ahlakı Üzerine Bir Değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 403-421.
• Usta, S. (2016). Kamu Yönetiminde Etik Bir Sorunsal Olarak Çıkar Çatışması ve Kamu Görevi Sonrası İstihdam. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 19(2), 1-17.
• Usta, S. ve Kocaoğlu, M. (2015). Kamu Yönetiminde Etik Davranış İlkeleri: Kırşehir Belediyesi Çalışanlarının Etik Algıları Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(3).
• Uzun, Y. (2017). Kamu İdarelerinde Etik Yönetim Altyapısı Ve Değerlendirilmesi. Ombudsman Akademik, (6), 107-141.
• Williams, R. (1998). Political Scandals in the USA (Vol. 1). Psychology Press.
• Yüksel, C. (2005). Devlette Etikten Etik Devlete: Kamu yönetiminde etik. Tüsiad Devlette Etik Alt Yapı Dizisi, (1).
• Yüksel, C. (2005). Türk Kamu Yönetiminde Etik Mevzuatı Değerlendirmesi ve Çözüm Önerileri. Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Sakarya Üniversitesi, 67347-360.