Deprem Deneyimini Yaşamış Kişilerin Deprem Öncesi Hazırlık Algılarının Belirlenmesi: Bir Durum Çalışması

Yıl 2017, Cilt: 22 Sayı: 37, 113 - 134, 23.02.2017

Murat Çoban , Mustafa Sözbilir , Yüksel Göktaş

https://doi.org/10.17295/ataunidcd.281721

Cited By: 16

Öz

Depremler doğal olarak meydana gelen ve
şiddetli olduklarında maddi ve manevi pek çok olumsuzluklara neden olan yeryüzü
olaylarıdır. Alp-Himalaya kıvrım kuşağında bulunan
Türkiye’nin de büyük bir bölümü ikinci derece deprem kuşağında yer almaktadır. Bu
bağlamda Türkiye’de yıkıcı bir deprem olma olasılığı her zaman bulunmaktadır. Günümüzde
depremleri önleme konusunda yapılabilecek herhangi bir şey olmadığı
bilinmektedir. Ancak eğitim sayesinde insanların muhtemel bir deprem öncesi,
deprem anı ve deprem sonrası neler yapabilecekleri ve ne gibi önlemler
alabilecekleri daha bilinçli ve duyarlı hale getirilebilir. Bu araştırmanın
amacı; deprem deneyimini yaşamış kişilerin muhtemel bir deprem öncesi, deprem
anı ve deprem sonrası bilgi, görüş ve deneyimlerinin belirlenerek gerekli
önlemlerin alınması için yapılabilecek önerileri ortaya koymaktır. Nitel
araştırma yöntemlerinden durum çalışması modelinin kullanıldığı araştırmada amaçlı
örneklem yöntemiyle deprem deneyimini yaşamış kişiler belirlenmiş ve
araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme rehberi doğrultusunda
odak grup görüşmesi yapılmıştır. Görüşme sürecinde katılımcılardan elde edilen
veriler kamera ile kaydedilmiş ve transkript sürecinde belirli kod, kategori ve
temalara ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların çeşitli deprem
deneyimlerini yaşamış olmalarına rağmen muhtemel bir deprem öncesi, anı ve
sonrasına yönelik yeterli bilgi sahibi olmadıkları, herhangi bir önlem
almadıkları, depremlerle ilgili yeterince eğitim verilmediğini ve yaşamış
oldukları deprem deneyimleriyle ilgili zorlukların zamana bağlı olarak
kaybolduğunu belirtmişlerdir. Bu araştırmadan elde edilen bulgular depremlerle
ilgili alınacak hazırlık bilgilerinin edinilmesinde yardımcı olabilir.    

Anahtar Kelimeler

deprem, deprem eğitimi, depreme hazırlık, deprem algısı

Determining Preparation Perceptions Before Earthquake of Individuals Experienced Earthquake: A Case Study

Öz

Earthquakes and violent when they are naturally
occurring material and spiritual world events that cause problems are many.
Located in the Alpine-Himalayan fold belt also a large part of Turkey is
located in the second-degree earthquake zone. In this connection always the
possibility of an earthquake in Turkey are devastating. Nowadays, there is
nothing that can be done about preventing earthquakes are known. However,
before a possible earthquake, people, what they can do after an earthquake and
what measures they can take through training can be more informed and
responsive. The purpose of this study; likely to experience an earthquake of
people who have experienced an earthquake before, after an earthquake
information, opinions and experiences that can be made for determining the
necessary measures are put forward suggestions . Model case study of
qualitative research methods used in the research of the experience of people
who experienced the earthquake purposive sampling method developed by
researchers identified and semi-structured interviews, focus group discussions
were held in accordance with guidelines. The data obtained from participants in
the interview process and in the process recorded and transcripts specific codes,
categories and themes were achieved. In conclusion the participants' various
earthquake experiences lived despite a possible earthquake before, during and
after enough information to do not have enough , take any measures that
earthquakes associated with proper training has not been given and lived their
earthquake experience difficulties with the time-dependent disappearance stated
. The findings from this research will be related to earthquake preparedness
information can help you in acquiring.

Anahtar Kelimeler

earthquake, earthquake education, earthquake preparedness, earthquake perception

Kaynakça

• Adiyoso, W., & Kanegae, H. (2012). The effect of different disaster education programs on tsunami preparedness among schoolchildren in Aceh, Indonesia. Disaster Mitigation of Cultural Heritage and Historic Cities, 6(), 165-172.
• AFAD (2014). Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. Ankara. https://www.afad.gov.tr/TR/Index.aspx adresinden, 25 Mayıs 2014 tarihinde erişilmiştir.
• Bulut, S. (2009). Depremden sonra çocuklarda görülen travma sonrası stres tepkilerinin yaş ve cinsiyetler açısından karşılaştırılması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 43-51.
• Cutter, S. L. (1993). Living With Risk. New York: Routledge.
• Erkal, T., & Değerliyurt, M. (2009). Türkiye’de afet yönetimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(22), 147-164.
• Fraenkel, J.R. & Wallen, N.E. (2000). How to design and evaluate research in education (4th Edt.). London: McGraw Hill.
• Green, J.M, Draper A.K & Dowler E.A (2003) Short cuts to safety: risk and ‘rules of thumb’ in accounts of food choice. Health, Risk and Society, 5, 33–52.
• Kadıoğlu, M. (2005, Mart). Afete hazırlık ve afet bilinci eğitiminde verilen mesajların standardizasyonu, Deprem Sempozyumu. Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli. Mayıs, 2014 tarihinde http://kocaeli2007.kocaeli.edu.tr/kocaeli2005/deprem_sempozyumu_kocaeli_2005/8_deprem_ve_insan/d_52_afet_yonetimi_afete_hazirlik_ve_afet_bilinci/afete_hazirlik_ve_afet_bilinci_egitiminde_verilen_mesajlarin_standardizasyonu.pdf adresinden alınmıştır.
• Karakuş, U. (2013). Depremi yaşamış ve yaşamamış öğrencilerin deprem algılarının, metafor analizi ile incelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 18(29), 97-116.
• Kaya, N. (2013). Deprem ve Psikolojik Etkileri. http://www.depam.com/depresyon/deprem-ve-psikolojik-etkileri/ adresinden, 10 Haziran 2014 tarihinde erişilmiştir.
• Murphy, B., Falkiner, L., McBean, G., Dolan, H., & Kovacs, P. (2005). Ienhancing Local Level emergency Management: The Influence of Disaster experience and the Role of Households and Neighbourhoods. Institute for Catastrophic loss Reduction, ICLR Research.
• Öcal, A. (2007). İlkögretim okullarinda deprem hazırlıkları: Kırıkkale ili örnegi. Kastamonu Egitim Dergisi, 15(1), 1-12.
• Öztürk, M.K. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının deprem deneyimleri üzerine bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 308-319.
• Rabiee, F. (2004). Focus-group interview and data analysis. Proceedings of the nutrition society, 63(4), 655.
• Shaw, R., Kobayashi, K. S. H., & Kobayashi, M. (2004). Linking experience, education, perception and earthquake preparedness. Disaster Prevention and Management, 13(1), 39-49.
• Tekeli‐Yeşil, S., Dedeoğlu, N., Braun‐Fahrlaender, C., & Tanner, M. (2010). Factors motivating individuals to take precautionary action for an expected earthquake in Istanbul. Risk analysis, 30(8), 1181-1195.
• Turner, R. J. Nigg and D. H. Paz. 1986. Waiting for Disaster: Earthquake Watch in California. University of California Press, Berkeley.
• Turner, R.H., Nigg, J., & Paz, D.H. (1986). Waiting for Disaster: Earthquake Watch in California.University of California Press, Berkeley.
• Vatan, F., & Salur, D. (2010). Yönetici hemşirelerin hastanelerdeki deprem afet planları konusundaki görüşlerinin incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(1), 32-44.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin yayıncılık.
• Zainal, Z. (2007). Case study as a research method. Jurnal Kemanusiaan, (9), 1-6.