ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK MATEMATİKSEL ÜSTBİLİŞ FARKINDALIK ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2016, Sayı: 32, 1 - 17, 24.12.2016

Abdullah Kaplan , Murat Duran

Öz

Bu araştırmanın amacı ortaokul
öğrencilerinin matematiksel üstbiliş farkındalıklarını ortaya çıkarmaya yönelik
bir ölçme aracı geliştirmektedir. Öğrencilerin üstbiliş farkındalıkları
doğrudan gözlenemeyen çok faktörlü değişkenlerdir. Bu nedenle taslak ölçek
maddeleri oluşturulurken literatür, öğretim programları ve uzman görüşleri
dikkate alınmıştır. Taslak ölçeğe yönelik pilot çalışma 193 ortaokul öğrencisi
üzerinde gerçekleştirilmiştir. Son şekli verilen ve “Matematiksel Üstbiliş
Farkındalık Ölçeği” (MÜFÖ) olarak adlandırılan ölçek, 2013-2014 öğretim yılı
ikinci döneminde Kars ilindeki rastgele seçilen bir devlet okulunda öğrenim
gören 323 ortaokul öğrencisine uygulanmıştır. Analizler sonunda 23 maddelik
ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı .905 hesaplanmıştır. Açıklayıcı
faktör analizi sonucunda ölçeği oluşturan maddelerin üç faktör altında
toplandığı ve bu faktörlerin açıkladığı toplam varyans oranının % 43.12 olduğu
tespit edilmiştir. İlk faktörde toplanan sekiz maddeye “matematiksel bilgi”,
ikinci faktörde toplanan sekiz maddeye “matematiksel izleme”, yedi maddeden
oluşan son faktöre ise “matematiksel tespit” adları verilmiştir. Doğrulayıcı
faktör analizi sonucunda üç faktörlü modelin yeterli uyum indekslerine sahip
olduğu tespit edilmiştir. Sonuçta ölçeğin ortaokul matematik derslerinde
kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

Matematiksel üstbiliş farkındalık, geçerlik, güvenirlik

Kaynakça

• Akın, A., Abacı, R., & Çetin, B. (2007). Bilişötesi farkındalık envanteri’nin türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(2), 655-680.