Tarihi Yapıların Restorasyonunda İş Sağlığı ve Güvenliği Risklerinin Belirlenmesi

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 1, 664 - 708

Aslıhan Güngördü , Hasan Uğur Öncel

https://doi.org/10.46868/atdd.2025.874

Öz

Çeşitli nedenlerle atıl hale gelmiş ve işlevini yitirmiş tarihi çevrelerdeki kültürel miras yapılarını koruma yöntemlerinden biri olan restorasyon uygulamaları, yapısal ve kentsel sürekliliğin sağlanmasını amaçlıyor. Bazı yapı öğelerini de içeren restorasyon uygulamaları, özgün yapısı ve yapım teknikleri nedeniyle kendine özgü tehlike ve riskler barındırır. Bu tehlike ve risklerin önceden tespit edilmesi, bu alanda çalışan işçilerin sağlık ve güvenliklerinin uzun vadede sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada restorasyon çalışmalarında karşılaşılabilecek tehlikeler ve bu tehlikelerin yol açabileceği riskler incelenecektir. Yönetmelikler ve saha uygulamaları ile ilgili yapılan çalışmalar sonucunda bu alanda çalışanlar ve kullanıcılar için daha güvenilir çalışma alanlarının elde edilmesi için restorasyon çalışmalarındaki risklerin doğru tespit edilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, bu uygulama risklerinin uygulamanın başında tespit edilerek ortadan kaldırılmasına katkı sağlamaktır.

Anahtar Kelimeler

Restorasyon, Rekonstrüksiyon, Tarihi Çevre, Tehlike, Riskler

Determination of Occupational Health and Safety Risks in the Restoration of Historical Buildings

Öz

Restoration practices, which are one of the methods of preserving cultural heritage buildings in historical environments that have become inactive and lost their function due to various reasons, aim to ensure structural and urban continuity. Restoration practices, which also include some construction items, contain unique hazards and risks due to their unique structure and construction techniques. Identifying these hazards and risks in advance is of great importance for the long-term sustainability of the health and safety of workers working in this field. In this study, the hazards that may be encountered in restoration works and the risks that these hazards may cause will be examined. As a result of the studies on regulations and field applications, it is of great importance to correctly identify the risks in restoration works in order to obtain more reliable working spaces for those working in this field and users. The main purpose of this study is to contribute to the elimination of these application risks by identifying them at the beginning of the application.

Anahtar Kelimeler

Restoration, Reconstruction, Historical Environment, Hazard, Risks

Kaynakça

• Aven, T. (2016). Risk Assessment And Risk Management: Review Of Recent Advances On Their Foundation. European Journal of Operational Research, 253(1), 1-13.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yapı Yönetmeliği. (2013). İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, 2013,Tr. Madde 8 Fıkra 1.
• United States Environmental Protection Agency (1991). Indoor Air Facts No.4, Sick Building Syndrome, Research and Development (MD-56).
• Erzurumluoğlu, K., Köksal, K. N., & Gerek, İ. H. (2015). İnşaat Sektöründe Fine-Kinney Metodu Kullanılarak Risk Analizi Yapılması, 5. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu, 137, 146.
• Feilden, B.M. (2003). Conservation of Historic Buildings. Architectural Press.
• Ganah, A., & John, G. A. (2015). Integrating Building Information Modeling And Health And Safety For Onsite Construction. Safety And Health At Work, 6 (1), 39-45.
• Gümürçinler, T., (2023). İş Tehlike Analizi ile Tarihi Yapıların Restorasyonunda İş Güvenliğinin Değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi, İzmir Demokrasi Üniversitesi]. Yök Tez.
• Güngördü, A., (2021). Tavlusun Agios Basileos kilisesi yapısal incelemesi ve restorasyon önerisi [Yüksek lisans tezi, İzmir Demokrasi Üniversitesi]. Yök Tez.
• Güngördü, A. (2024). Aslıhan Güngördü 2024 Şahsi Arşivi.
• Güngördü, G., İmamoğlu, B. (2024). Occupational Health and Safety Risks in Aircraft Arresting Barrier Systems. International Journal of Computational and Experimental Science and Engineering (IJCESEN), 1437-1449.
• İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği. (2024). 2024 İlk 6 Ay İş Kazaları Raporu. 1-6.
• Kabakulak, T. (2019). Bir tekstil işletmesinde risk değerlendirme uygulaması: 5x5 matris ve HAZOP. Karaelmas Journal of Occupational Health and Safety, 3(2), 97-111.
• Martin, D., Tomida, M., & Meacham, B. (2016). Environmental impact of fire. Fire Science Reviews, 5 (1), 5.
• Meacham, B. J., van Straalen, I. J., & Ashe, B. (2021). Roadmap for incorporating risk as a basis of performance objectives in building regulation. Safety science, 141, 105337.
• National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). (2023). Risk Assessment: A Guide to Hazard Identification and Risk Analysis. https://www.cdc.gov/niosh/index.html
• İş Güvenliği Analizi Nedir? (2023). https://www.ntss.com.tr/
• Oturakçı, M., Dağsuyu, C., & Kokangül, A. (2015). A new approach to Fine Kinney method and an implementation study. Alphanumeric Journal, 3(2), 83-92.
• Özkılıç, Ö. (2005). İş Sağliği ve Güvenliği, Yönetim Sistemleri ve Risk Değerlendirme Metodolojileri. TİSK Yayınları
• Şimşek, S., & Doğan, F. (2019). Otel Çalışanlarının Psikososyal Risk Etmenleri Açısından Mobbinge Maruz Kalmalarının Araştırılması. İsg Akademik, 1(1), 59-67.
• Şimşek, S. (2020). İş Sağlığı ve Güvenliği Kapsamında Risk Değerlendirme Metotlarından Fine Kinney Metodunun Bir Örnekle Değerlendirilmesi. İsg Akademik, 2(2), 91-99.
• Uzun, İ., Öztürk, D., & Gürcanlı, G. E. (2020). Mimari Restorasyon ve Konservasyon Projelerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Uygulamaları. Teknik dergi, 31(5), 10275-10290.