Restoran Atmosferinin Tekrar Ziyaret Etme Niyeti Üzerindeki Etkisinde Yiyecek-İçecek Deneyiminin Aracılık Rolü: Veganların Tercih Ettikleri Restoranlara Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 400 - 415

Sibel Ayyıldız

https://doi.org/10.53353/atrss.1600607

Öz

Araştırmanın amacı, vegan kişilerin tercih ettikleri restoranlardaki atmosferin tekrar ziyaret etme niyetleri üzerinde etkisi olup olmadığını ve bu etkide yiyecek-içecek deneyiminin rolünü incelemektir. Bu amaç doğrultusunda nicel araştırma yöntemi kullanılarak yapılan çalışma neden sonuç ilişkisini esas aldığından dolayı ilişkisel tarama modeli çerçevesinde yürütülmüştür. İstanbul ilinde yaşayan vegan bireyler çalışmanın evrenini oluşturmuştur. Kartopu örnekleme yöntemi ile 432 vegan bireyle yüz yüze ve online anket ile görüşme yapılmıştır. Vegan kişilerden toplanan veriler SPSS 21 ile analiz edilmiştir. Yapısal geçerlilik için Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) ve güvenirlik için Cronbach Alpha yöntemi kullanılmıştır. Ayrıca veriler Independent Sample T testi, One-Way ANOVA ve PROCESS_v4.2_beta eklentisiyle analiz edilmiştir. Genel olarak bakıldığında; restoran atmosferi ile ilgili algılarının olumlu olduğu ortaya çıkmıştır. Veganlar söz konusu işletmelerde iyi bir yiyecek-içecek deneyimi yaşadıkları ve tekrar ziyaret etme niyetinde oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca yiyecek-içecek deneyiminin restoran atmosferi ve tekrar ziyaret etme niyeti ilişkisinde tam aracılık rolüne sahip olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Restaurant atmosphere, Customer satisfaction, Vegan restaurants, Tekrar ziyaret etme niyeti

Etik Beyan

ETİK BEYAN BULUNMAKTADIR

Destekleyen Kurum

Destekleyen bir kurum yoktur.

The Mediating Role of Food and Beverage Experience in the Effect of Restaurant Atmosphere on Revisit Intention: A Study on Restaurants Preferred by Vegans

Öz

The purpose of study is to investigate whether the atmosphere in restaurants favored by vegans influences their intentions to revisit, as well as the role of the food and beverage experience in this influence. In line with this purpose, the study, which was carried out using quantitative research method, was conducted within the framework of relational screening model since it is based on cause and effect relationship. Vegan individuals living in Istanbul constituted the population of the study. With the snowball sampling method, 432 vegan individuals were interviewed with face-to-face and online surveys. The data collected from vegans were analysed with SPSS 21. Exploratory Factor Analysis (EFA) was used for structural validity and Cronbach Alpha method was used for reliability. In addition, the data were analysed with Independent Sample T test, One-Way ANOVA and PROCESS_v4.2_beta plug-in. In general, it was found that the perceptions about the restaurant atmosphere were positive. It has been determined that vegans have a good food and beverage experience in these establishments and intend to visit them again. It was also revealed that food and beverage experience has a complete moderating role in the relationship amongst restaurant atmosphere and re-visit intention.

Anahtar Kelimeler

Restaurant atmosphere, Customer satisfaction, Revisit intention, Vegan restaurants

Kaynakça

• Referans1 Ahmed, S., Al Asheq, A., Ahmed, E., Chowdhury, U. Y., Sufi, T., & Mostofa, M. G. (2023). The intricate relationships of consumers’ loyalty and their perceptions of service quality, price and satisfaction in restaurant service. The TQM Journal, 35(2), 519-539.
• Referans2 Akgül, A. ve Çevik, O. (2003). İstatistiksel analiz teknikleri, SPSS’te işletme yönetimi uygulamaları. Ankara: Emek Ofset Ltd. Şti.
• Referans3 Aldemir, T. (2024). Veganların Anadolu turlarındaki beslenme sorunları: turistler üzerine bir araştırma. Tourism and Recreation, 6(1), 66-75.
• Referans4 Ayyıldız, S. (2022). Vejetaryen beslenme anlayışı ve vejetaryen ve vegan bireylerin yiyecek içecek işletme tercihine etki eden faktörlerin belirlenmesi, Doktora Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, 2022; 1-193.
• Referans5 Bengül, S. S., & Dinç, T. E. (2023). Marka deneyimi ile müşteri sadakati arasındaki ilişkinin incelenmesi, yiyecek içecek işletmeleri üzerinde bir uygulama. Journal of Marketing & Marketing Research/Pazarlama & Pazarlama Arastirmalari Dernegi, 16(2).
• Referans6 Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (32), 470-483.
• Referans7 Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık. Chun, S. H., & Nyam-Ochir, A. (2020). The effects of fast food restaurant attributes on customer satisfaction, revisit intention, and recommendation using DINESERV scale. Sustainability, 12(18), 7435.
• Referans8 Ertürk, M. (2018). Tüketicilerin dışarıda yemek yeme nedenleri. Journal of Social Sciences, 17(3), 1204-1224.
• Referans9 Fusté-Forné, F. (2021). Vegan Food Tourism-Experiences andImplications. L. Wright (Editor), The Routledge Handbook of Vegan Studies, pp. 369–380, Routledge, Abingdon.
• Referans10 Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Felsefe-yöntem-analiz. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Referans11 Güzel, Ö. S. (2017). Birinci sınıf restoran işletmelerindeki fiziksel çevre unsurlarının müşteri yorumları açısından değerlendirilmesi: Tripadvısor örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 62, 534-542.
• Referans12 Han, H. & Ryu, K. (2009). The roles of the physıcal envıronment, prıce perceptıon, and customer satısfactıon in determınıng customer loyalty in the restaurant industrıy. Journal of Hospitality & Tourism Research, 33(4), 487-510.
• Referans13 Heung, V. C., & Gu, T. (2012). Influence of restaurant atmospherics on patron satisfaction and behavioral intentions. International Journal of Hospitality Management, 31(4), 1167-1177.
• Referans14 Javed, S., Rashidin, M. S., & Jian, W. (2021). Predictors and outcome of customer satisfaction: moderating effect of social trust and corporate social responsibility. Future Business Journal, 7(1), 12.
• Referans15 Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. 5. Baskı, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Referans16 Kara, A., & Bilim, Y. (2022). Erişilebilir turizm kapsamında vegan ve vejetaryen tüketiciler. Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 5(2), 515-528.
• Referans17 Karataş, İ. A. (2021). Yiyecek içecek işletmelerinde atmosfer, memnuniyet, tekrar ziyaret ve müşteri sadakati ilişkisi: Muş örneği. JOEEP: Journal of Emerging Economies and Policy, 6(2), 299-309.
• Referans18 Kazancı, O. & Atay, H. (2022). Restoranlarda yenilikçiliğin tekrar ziyaret etme niyeti üzerindeki etkisi: Kuşadası restoranları üzerine bir uygulama. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 6 (1), 40-57.
• Referans19 Kim, S. H., Whaley, J. E., & Choi, Y. (2023). Managing the restaurant experience: re-specifying the role of food, interaction, and atmosphere as contributors to the optimal flow experience. Journal of foodservice business research, 26(5), 719-740.
• Referans20 Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling. 4. Baskı, New York: The Guilford Press.
• Referans21 Lin, S. Y., & Chang, C. C. (2020). Tea for well-being: restaurant atmosphere and repurchase intention for hotel afternoon tea services. Sustainability, 12(3), 778.
• Referans22 Özdamar, K. (2001). Spss ile biyoistatistik. 4. Basım, Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Referans23 Özkul, E., Bilgili, B., & Koç, E. (2020). The Influence of the color of light on the customers' perception of service quality and satisfaction in the restaurant. Color Research & Application, 45(6), 1217-1240.
• Referans24 Paulose, D., & Shakeel, A. (2022). Perceived experience, perceived value and customer satisfaction as antecedents to loyalty among hotel guests. Journal of quality assurance in hospitality & tourism, 23(2), 447-481.
• Referans25 Rajput, A., & Gahfoor, R. Z. (2020). Satisfaction and revisit intentions at fast food restaurants. Future Business Journal, 6, 1-12.
• Referans26 Ryu, K. & Jang, S. (2008). Dınescape: A scale for customers’ perception of dining environments. Journal of Foodservice Business Research, 11(1), 2-22.
• Referans27 Saatci, G., Temeloğlu, E. ve Aksu, M. (2019). Restoran Atmosferi Oluşturma Sürecinde Yöneticilerin Dikkat Ettikleri Unsurlar: Bursa Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7 (3), 1640-1655.
• Referans28 Sezgin, A., & Şahin Perçin, N. (2023). Bilişsel Uyumsuzluk Kuramı Yaklaşımıyla Restoran Atmosferinin Tekrar Satın Alma Niyetine Etkisinde Algılanan Değerin Rolü. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 11(1), 758–779.
• Referans29 Shin, C. S., Hwang, G. S., Lee, H. W., & Cho, S. R. (2015). The impact of Korean franchise coffee shop service quality and atmosphere on customer satisfaction and loyalty. Asian Journal of Business Environment, 5(4), 47-57.
• Referans30 Sulek, J. M., & Hensley, R. L. (2004). The relative importance of food, atmosphere, and fairness of wait: The case of a full-service restaurant. Cornell hotel and restaurant administration quarterly, 45(3), 235-247.
• Referans31 Şahin, S., Şahin, S. I., & Koçak, K. (2023). The effect of physical evidences and gastronomy experience on satisfaction: a research in Diyarbakır. Journal of Academic Tourism Studies, 4 (2), 82-98.
• Referans32 Tabachnick, B. G. ve Fidel, L. S. (2013). Using multivariate statistics. USA: Pearson Education Limited.
• Referans33 Temeloğlu, E., Taşpınar, O. & Soylu, Y. (2017). Yiyecek ve içecek işletmelerinde atmosfer, tüketim duyguları, müşteri menuniyeti ve yeniden satın alma davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2), 253-264.
• Referans34 Uslu, A. (2020). The relationship of service quality dimensions of restaurant enterprises with satisfaction, behavioral intention, eWOM and the moderator effect of atmosphere. Tourism & Management Studies, 16(3), 23-35.
• Referans35 Ünal, S., Akkuş, G. ve Akkuş, Ç. (2014). Yiyecek içecek işletmelerinde atmosfer, duygu, memnuniyet ve davranışsal sadakat ilişkisi. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, (1), 23-49.
• Referans36 Xia, Y., & Ha, H. Y. (2021). Does customer orientation matter? Direct and indirect effects in a service quality-sustainable restaurant satisfaction framework in China. Sustainability, 13(3), 1051.
• Referans37 Yang, M., & Luo, S. (2021). Effects of rural restaurants’ outdoor dining environment dimensions on customers’ satisfaction: A consumer perspective. Foods, 10(9), 2172.