Investigation of the Effect of Instructional Leadership Behaviors of School Administrators on School Outcomes by Meta-Analysis Method

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 88 - 103, 20.04.2020

Mehmet Özdoğru , Nezahat Güçlü

https://doi.org/10.34056/aujef.648908

Cited By: 4

Öz

The aim of this study is to investigate the effect of instructional leadership behaviors on school outcomes by using the meta-analysis method. Organizational commitment of teachers, motivation, self-efficacy and effective school variables are considered as school outcomes. The study includes 21 studies which produced in our country between 2008 and 2018, consisting of scientific articles and thesis which were found to be appropriate for the purpose and limitation of the study. Tthe analysis is conducted in two stages, firstly the studies included in the scope of the research are examined with descriptive analysis method. In the second stage, the studies reached are examined with meta-analysis method.In this study, the relationship between instructional leadership behaviors and school outcomes of school administrators was investigated and relational meta-analysis method was used. In this direction, “CMA 2.0 (Comprehensive Meta Analysis 2.0)”program was employed in the study. As aresult of the study it is seen that the relationship between the instructional leadership of the school principal and the organizational commitment of the teachers is highly researched(38.10%). It is observed that there is “moderate” and “strong” relation (76.19%) between the instructional leadership of the school principal and analyzed variables (organizational commitment, motivation, self-efficacy and effective school).It was found that educational leadership behavior acted by administrators is more effective especially for increasing the motivation levels of teachers (ES: 1.840) and reaching to effective school (ES: 1.421)

Anahtar Kelimeler

Instructional leadership, organizational commitment, motivation, self-efficacy, effective school

Okul Yöneticilerinin Öğretimsel Liderlik Davranışlarının Okul Çıktılarına Etkisinin Meta-Analiz Yöntemiyle İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışlarının okul çıktılarına etkisini meta-analiz yöntemiyle incelemektir. Okul çıktıları olarak öğretmenlerin örgütsel bağlılık, motivasyon, öz yeterlilik ve etkili okul değişkenleri ele alınmıştır. Çalışma kapsamına, ülkemizde 2008 ile 2018 yılları arasında yapılan, çalışmanın yapılma amacına ve sınırlılığına uygun olduğu görülen, bilimsel makale ve tezlerden oluşan 21 adet çalışma alınmıştır. İki aşamada yapılan analizde ilk olarak araştırma kapsamına alınan çalışmalar betimsel analiz yöntemiyle incelenmiştir. İkinci aşamada ise ulaşılan çalışmalar meta-analiz yöntemiyle incelenmiştir. Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışlarının okul çıktılarına etkisinin incelendiği çalışmada ilişkisel meta-analiz yöntemine başvurulmuştur. Bu doğrultuda, çalışmada “CMA 2.0 (Comprehensive Meta Analysis 2.0)” programı kullanılmıştır. Çalışma sonucunda okul yöneticisinin öğretimsel liderliği ile öğretmenlerin örgütsel bağlılığı arasındaki ilişkilerin daha yüksek düzeyde araştırıldığı (%38.10) görülmektedir. Okul yöneticisinin öğretimsel liderliği ile incelenen değişkenler arasında (örgütsel bağlılık, motivasyon, öz yeterlilik ve etkili okul) büyük oranda “orta” ve “güçlü” düzeyde ilişkiler bulunduğu (%76.19) görülmüştür. Özellikle öğretmenlerin motivasyon düzeylerinin yükseltilmesinde (ES: 1.840) ve etkili okula ulaşmada (ES: 1.421) yöneticilerin öğretimsel liderlik davranışları göstermelerinin daha yüksek düzeyde bir etkiye sahip olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretimsel liderlik, örgütsel bağlılık, motivasyon, meta-analiz, etkili okul

Kaynakça

• Aydın, A. & Sarıer Y. (2013). Eğitim kurumu müdürlerinin liderliği ile okul çıktıları arasındaki ilişkilerin meta-analiz yöntemiyle incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 13(2).Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayıncılık.Bandura A., (1997). Self Efficacy The Exercise of Control. W.H. Freeman Company, New York.Balcı, A. (1993). Etkili okul. Eğitim ve Bilim, 21-30.Balcı, A. (2011). Etkili okul ve okul geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.Borenstein, M., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T., & Rothstein, H. R. (2009). Introduction to Meta-Analysis. United Kingdom: John Wiley & Sosns.Brown, L. I. (2001). A meta-analysis of research on the influence of leadership on student outcomes. (Unpublished doctoral thesis). Virginia Polytechnic Institute, Virginia, ABD.Buluç, B. (2009). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(57), 5-34.Bulduklu, E.(2014) Okul müdürlerinin öğretimsel liderliği, öğretmen öz-yeterliği ve öğrenci başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Mevlana Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü.Cohen L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research Methods in education. London: Routledge-Falmer.Çalık, T., Sezgin, F, Kavgacı, H, Kılınç, A.Ç (2012). Okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları ile öğretmen öz yeterliği ve kolektif öğretmen yeterliği arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Güz, 2497-2504.Çam, R. (2008). Etkili öğretim liderliğinin öğretmenlerin kuruma bağlılığına etkisi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, İstanbul.Çelik, V. (2003).Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.Daresh, J. C., & Ching-Jen, L., (1985). High school principals’ perceptions of their instructional leadership behavior. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, CA.Eren, E. (2001). Yönetim ve organizasyon. İstanbul: Beta Yayın Dağıtım.Hedges, L. V., & Olkin, I. (1985). Statistical method for meta-analysis. United Kingdom: Academic Press.Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2013). Educational administration: Theory, research, and practice (9 b.). New York, NY: The McGraw Hill Companies.Kış, A. & Konan, N. (2014). Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarını gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşlerinin cinsiyetlerine göre meta-analizi Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 14(6) , 2129-2145.Kulinskaya, E., Morgenthaler, S., & Staudte, R. G. (2008). Meta-analysis: a guide to calibrating and combining statistical evidence. London: John Wiley & Sons.Kurt, B. (2013). İlkokul ve ortaokul yöneticilerinin öğretim liderliği davranışlarının öğretmen motivasyonuna etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.Lipsey, M. W., & Wilson, D. B. (2001). Practical meta-analysis. Thousand Oaks, CA: SAGE.Marks, H. M. & Printy, S. M. (2003). Principal leadership and school performance: an integration of transformational and instructional leadership. Educational Administration Quarterly, 39(3), 370- 397.Özdemir, S. (2000). Eğitimde Örgütsel Yenileşme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.Özdemir, S. & F. Sezgin. (2002). Etkili okullar ve öğretim liderliği. Kırgızistan- Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 3, 266- 282.Özgün, V. (2018). Okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları ile öğretmenlerin motivasyonu arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.Robinson, M. J. V., Lloyd, C. A., & Rowe, K. J. (2008). The impact of leadership on student outcomes: An analysis of the differential effects of leadership types. Educational Administration Quarterly, 44(5), 635-674.Sağlam, M., & Yüksel, İ. (2007). Program değerlendirmede meta-analiz ve meta-değerlendirme yöntemleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (18), 175-187.Sarıer, Y. (2013). Eğitim kurumu müdürlerinin liderliği ile okul çıktıları arasındaki ilişkilerin meta-analiz yöntemiyle incelenmesi. Doktora tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.Serin, M. K., & Buluç, B. (2012). İlköğretim okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 18(3), 435-459.Smith, F. W., & Andrews, R. L. (1989). Instructional leadership: How principals make a difference (ED 314826). Sucu, A. (2016). Öğretmenlerin motivasyonu ile okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışları arasındaki ilişkinin analizi. Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.Şişman, M. (2018). Öğretim liderliği. Ankara: Pegema Yayınları.Terzi, A.R. & Kurt, T. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Milli Eğitim Dergisi, (166).Yaman, E. ve Ezer, Ö. (2015) Öğretmen algılarına göre ortaokul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. X(I).Yılmaz, E. (2010). İlköğretim okul müdürlerinin öğretimsel liderlik rolleri ile etkili okul arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.Yılmaz, E.& Kurşun, A.,T.(2015) Okul kültürü ile akademik iyimserlik arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Eylül (35), 46 -69.
• Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Bandura A., (1997). Self Efficacy The Exercise of Control. W.H. Freeman Company, New York.
• Balcı, A. (1993). Etkili okul. Eğitim ve Bilim, 21-30.
• Balcı, A. (2011). Etkili okul ve okul geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Borenstein, M., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T., & Rothstein, H. R. (2009). Introduction to Meta-Analysis. United Kingdom: John Wiley & Sosns.
• Brown, L. I. (2001). A meta-analysis of research on the influence of leadership on student outcomes. (Unpublished doctoral thesis). Virginia Polytechnic Institute, Virginia, ABD.
• Buluç, B. (2009). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(57), 5-34.
• Bulduklu, E.(2014) Okul müdürlerinin öğretimsel liderliği, öğretmen öz-yeterliği ve öğrenci başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Mevlana Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü.
• Cohen L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research Methods in education. London: Routledge-Falmer.
• Çalık, T., Sezgin, F, Kavgacı, H, Kılınç, A.Ç (2012). Okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları ile öğretmen öz yeterliği ve kolektif öğretmen yeterliği arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Güz, 2497-2504.
• Çam, R. (2008). Etkili öğretim liderliğinin öğretmenlerin kuruma bağlılığına etkisi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Çelik, V. (2003).Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Daresh, J. C., & Ching-Jen, L., (1985). High school principals’ perceptions of their instructional leadership behavior. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, CA.
• Eren, E. (2001). Yönetim ve organizasyon. İstanbul: Beta Yayın Dağıtım.
• Hedges, L. V., & Olkin, I. (1985). Statistical method for meta-analysis. United Kingdom: Academic Press.
• Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2013). Educational administration: Theory, research, and practice (9 b.). New York, NY: The McGraw Hill Companies.
• Kış, A. & Konan, N. (2014). Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarını gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşlerinin cinsiyetlerine göre meta-analizi Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 14(6) , 2129-2145
• Kulinskaya, E., Morgenthaler, S., & Staudte, R. G. (2008). Meta-analysis: a guide to calibrating and combining statistical evidence. London: John Wiley & Sons.
• Kurt, B. (2013). İlkokul ve ortaokul yöneticilerinin öğretim liderliği davranışlarının öğretmen motivasyonuna etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Lipsey, M. W., & Wilson, D. B. (2001). Practical meta-analysis. Thousand Oaks, CA: SAGE.
• Marks, H. M. & Printy, S. M. (2003). Principal leadership and school performance: an integration of transformational and instructional leadership. Educational Administration Quarterly, 39(3), 370- 397.
• Özdemir, S. (2000). Eğitimde Örgütsel Yenileşme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özdemir, S. & F. Sezgin. (2002). Etkili okullar ve öğretim liderliği. Kırgızistan- Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 3, 266- 282.
• Özgün, V. (2018). Okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları ile öğretmenlerin motivasyonu arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Robinson, M. J. V., Lloyd, C. A., & Rowe, K. J. (2008). The impact of leadership on student outcomes: An analysis of the differential effects of leadership types. Educational Administration Quarterly, 44(5), 635-674.
• Sağlam, M., & Yüksel, İ. (2007). Program değerlendirmede meta-analiz ve meta-değerlendirme yöntemleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (18), 175-187.
• Sarıer, Y. (2013). Eğitim kurumu müdürlerinin liderliği ile okul çıktıları arasındaki ilişkilerin meta-analiz yöntemiyle incelenmesi. Doktora tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Serin, M. K., & Buluç, B. (2012). İlköğretim okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 18(3), 435-459.
• Smith, F. W., & Andrews, R. L. (1989). Instructional leadership: How principals make a difference (ED 314826).
• Sucu, A. (2016). Öğretmenlerin motivasyonu ile okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışları arasındaki ilişkinin analizi. Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şişman, M. (2018). Öğretim liderliği. Ankara: Pegema Yayınları
• Terzi, A.R. & Kurt, T. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Milli Eğitim Dergisi, (166).
• Yaman, E. Ve Ezer, Ö. (2015). Öğretmen algılarına göre ortaokul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. X(I).
• Yılmaz, E. (2010). İlköğretim okul müdürlerinin öğretimsel liderlik rolleri ile etkili okul arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yılmaz, E.& Kurşun, A.,T.(2015) Okul kültürü ile akademik iyimserlik arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Eylül (35), 46 -69.