Social-Emotional Competence of Pre-school Children by Their Parent's Education Level

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 143 - 159, 28.12.2022

Hülya Gülay Ogelman , Gülşah Yüce , Ahmet Yüce

Öz

This study aims to examine the social-emotional competence of pre-school children according to their parents' education level. General scanning model was used in the study. The study sample consisted of 188 children attending pre-school education in Soma District of Manisa province, 188 mothers, and 188 fathers. Personal Information Form and Social-Emotional Skills and Psychological Resilience Scale for Preschool Children (SESPRS-Preschool) were used as data collection tools in the study. Data collection tools were filled by pre-school teachers based on approximately seven months of observation for each child. Based on the normal distribution findings, analyses were carried out with the parametric One-Way Analysis of Variance (ANOVA) technique. Bonferroni, one of the post-hoc techniques, was applied to determine the differences between the groups. According to the findings of the study, it was seen that pre-school children's emotional knowledge/expression of emotion, empathy, self-regulation, social competence sub-dimensions, and SESPRS-Pre-School level differ statistically according to the educational status of their parents. According to this result, parents' education level with pre-school children can affect their children's social-emotional competence.

Anahtar Kelimeler

Social competencies, mother-father educational level, preschool period.

Anne Baba Eğitim Düzeylerine Göre Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Sosyal-Duygusal Yeterliliği

Öz

Bu araştırmanın amacı, anne baba eğitim düzeyine göre okul öncesi dönem çocuklarının sosyal-duygusal yeterliliğinin incelenmesidir. Araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Manisa ili Soma İlçesi’nde okul öncesi eğitime devam eden 188 çocuk, 188 anne ve 188 baba oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu ve Okul Öncesi Çocuklar İçin Sosyal-Duygusal Beceriler ve Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği (SDBPDÖ-Okul Öncesi) kullanılmıştır. Veri toplama araçları, her bir çocuk için okul öncesi öğretmenleri tarafından yaklaşık 7 aylık gözleme dayalı olarak doldurulmuştur. Normal dağılımla ilgili bulgulardan yola çıkarak parametrik olan Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) tekniği ile analizler gerçekleştirilmiştir. Gruplar arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin eğitim seviyeleri için post-hoc tekniklerinden Bonferroni uygulanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre okul öncesi dönem çocuklarının duygu bilgisi/duygu ifadesi, empati, öz düzenleme, sosyal yetkinlik alt boyutlarının ve SDBPDÖ-Okul Öncesi düzeyinin, anne-babaların eğitim seviyesine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Bu sonuca göre okul öncesi dönem çocuğu olan anne-babaların eğitim seviyeleri, çocuklarının sosyal-duygusal yeterliliğini etkileyebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal-duygusal yeterlilik, anne-baba eğitim seviyesi, okul öncesi dönem.

Kaynakça

• Akfırat, F. (2004). Yaratıcı dramanın işitme engellilerin sosyal becerilerinin gelişimine etkisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Alabay, E., Seven, D., Z., Akçay, Ç., E., Başkurt, A. (2019). Okul öncesi 6 yaş çocuklarının bazı demografik özelliklerinin sosyal beceri ve problem davranışlarına etkisinin İncelenmesi E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 35-50.
• Altınköprü, T. (2003). Çocuğun başarısı nasıl sağlanır? İstanbul: Hayat Yayıncılık.
• Anderson, A. (2004). Resilience. ın educational interventions for refugee children:Theoretical perspectives and implementing best practice, ed. R. Hamilton and D. Moore, London: Routledge Falmer.
• Baş, T. (2019). Annelerin öz yeterliklerinin ve 60-72 aylık çocuklarıyla olan etkileşimlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ceylan, Ş. (2009). Sosyal duygusal erken çocukluk ölçeğinin geçerlik-güvenirlik çalışması ve okul öncesi eğitim kurumuna devam eden beş yaş çocuklarının sosyal-duygusal davranışlarına yaratıcı drama eğitiminin etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Çiftçi Topaloğlu, Z. (2013). 4-5 yaş çocuklarının sosyal yetkinlik, saldırganlık, kaygı düzeyleri ile anne-babalarının ebeveyn özyeterliği algısı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi.
• Çimen, S. (2000). Ankara'da üniversite anaokullarına devam eden beş-altı yaş çocuklarının psiko-sosyal gelişimlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi.
• Degnan, K. A., Calkins, S. D., Keane, S. P., & Hill-Soderlund, A. L. (2008). Profiles of disruptive behavior across early childhood: Contributions of frustration reactivity, physiological regulation, and maternal behavior. Child Development, 79(5), 1357–1376.
• Franco M. G., Beja M. J., Candeias A. & Santos N. (2017). Emotion understanding, social competence and school achievement in children from primary school in Portugal. Front. Psychol. 8:1376. doi: 10.3389/fpsyg.2017.01376
• Gizir, C. A. (2007). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler üzerine bir derleme çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi,3(28), 113-128.
• Gülay Ogelman, H., & Önder, A. (2020). Psikolojik dayanıklılığın tanımı ve önemi. (Eds. A. Önder & H. Gülay Ogelman) Çocuk ve psikolojik dayanıklılık (s. 1-14). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Gülay Ogelman, H., Saraç, S., Önder, A., Abanoz, T., & Akay, D. (2021). Okul öncesi sosyal-duygusal beceriler ve psikolojik dayanıklılık ölçeğinin Türkçe geçerlik güvenirlik çalışması. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education (IJTASE), 10(4), 231-242.
• Günindi, N. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden altı yaş çocuklarının sosyal uyum becerileri ile anne-babalarının empatik becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gürgan, U. (2006). Grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin yılmazlık düzeyine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Hunter, A. J. (2001). A cross-cultural comparison of resilience in adolescents. Journal of Pediatric Nursing, 16, 172-179.
• Ilgın, İ. T. (2018). Okul öncesi eğitimde sosyal eğitim ve sosyal kazanımları ile okul öncesi çocukların beceri düzeyleri ile sosyal değer kazanma düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Kotil, Ç. (2010). Okul öncesi eğitim kurumuna yeni başlayan 5 yaş çocukların sosyal duygusal uyum düzeylerine annenin ebeveyn öz yeterlik algısı ile okul beklentilerine uyum düzeyinin etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kurtulan, B. (2015). Erken çocukluk döneminde (4–7 yaş) bilişsel beceriler ile sosyal beceriler arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Küçükkaragöz, H. (2020). Family environment and emotional quotient in primary school 3rd grade students. Cypriot Journal of Educational Science. 15(2), 336-348.
• Maleki, M., Mardani, A., Chehrzad, M. M., Dianatinasab, M. & Vaismoradi, M. (2019).Social skills in children at home and in preschool. Behavioral sciences, 9(7): 74.
• Oktay, A. (2000). Yaşamın sihirli yılları: okul öncesi dönem. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Önder, A. & Gülay, H. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin psikolojik sağlamlığının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi , (23):192-197.
• Özbey, S. & Alisinanoğlu, F. (2010). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60-72 aylık çocukların problem davranışlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 493 – 517.
• Özdemir, G. (2019). Annelerin 3-6 yaş çocuklarına sağladıkları ev ortamının uyarıcılığı ile ebeveyn öz yeterlik düzeyi arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi.
• Özgören, N. (2010). Sosyal beceri eğitimi. Eğitimden Yansımalar, AREL Eğitim Kurumları, 28, 18-21.
• Pekdoğan, S. (2011). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden beş- altı yaş çocuklardaki sosyal becerilerin bazı özellikler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Ensititüsü.
• Ravitch, N. (2013). Development and preliminary validation of the social-emotional assets and resiliency scale for preschool. (Doctoral dissertation). Graduate School of the University of Oregon. Oregon.
• Sarı, E. (2007). Anasınıfına devam eden 5-6 yaş grubu çocukların, annelerinin çocuk yetiştirme tutumlarının, çocuğun sosyal uyum ve becerilerine etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Seven, S. (2008). Yedi - sekiz yaş çocuklarının sosyal becerilerinin incelenmesi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2):151-174
• Şahan Aktan, B. & Önder, A. (2018). Okul öncesi dönemde psikolojik dayanıklılık. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4 (2) , 20-30.
• Türkyılmaz, M. İ., & Pekdoğan, S. (2019). 6-7 yaş çocuklarda sosyal davranış ve okula hazırbulunuşluğun bazı değişkenler açısından incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14, 20, 133-160.
• Ülker Tümlü, G. (2012). Psikolojik dayanıklılık düzeyleri farklı üniversite öğrencilerinin temas engellerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Vural, D. (2006). Okul öncesi eğitim programındaki duyuşsal ve sosyal becerilere yönelik hedeflere uygun olarak hazırlanan aile katılımlı sosyal beceri eğitimi programının çocuklarda sosyal becerilerin gelişimine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Yaşar Ekici, F. (2015). Okul öncesi eğitime devam eden çocukların sosyal becerileri ile aile özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. karadeniz sosyal bilimler dergisi, 7, 2, Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksbd/issue/16219/169878
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.