İstanbul’un Gastronomi Turizmi Potansiyeli ve Balığın Rolü

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 65 - 74, 27.07.2019

Sühendan Mol , Candan Varlık

Öz

Bu makale, İstanbul’un gastronomi turizm merkezi olarak tanıtılmasında balığın potansiyel rolünü vurgulamaktadır. İki deniz arasında yer alan ve “ortasından deniz geçen şehir” olan İstanbul, Osmanlı zamanından bu yana birçok özgün balık yemeğini barındırmaktadır. İstanbul’a özgü lezzetler olan lakerda, tarama, lavunya, uskumru dolması, çiroz, midye tava, midyeli lahana sarması gibi lezzetler öne çıkarılarak, İstanbul bir gastronomi turizmi çekim merkezi haline getirilmelidir. Boğaz’ın lüferi öncelikle ciddi av yasakları uygulanarak sayıca artırılması, daha sonra da çok iyi tanıtılarak yüksek fiyat ve kalite ile pazarlanması gereken bir servetimizdir. İstanbul’da hem balığın hem de manzaranın keyfine varılabilecek birçok yer mevcuttur. Balık-ekmek tekneleri, midye dolmacılar, balık lokantaları turistlerden büyük ilgi görse de, çoğu turist İstanbul’u ziyaret etmeden önce bunların varlığından habersizdir. Turizmde tanıtım eksikliği olduğu sürece, bir ülkenin potansiyel değerlerini vurgulaması olası değildir. Çok özel ve belirgin bir mutfağa sahip olmayan ülkeler bile gastronomi turizmi avantajlarından yararlanırken, İstanbul’u balıkla tanıtmanın çok zor olmayacağı açıktır. İstanbul’un potansiyel gastronomi turizmi; turizme dayalı gelirin arttırılması ve ilgili tüm sektörlerin gelişiminin desteklenmesi açısından büyük öneme sahiptir

Anahtar Kelimeler

İstanbul, balık, gastronomi, turizm

Gastronomic Tourism Potential of Istanbul and the Role of Fish

Öz

This article emphasizes the potential role of fish in promoting Istanbul as a gastronomy tourism destination. Istanbul, located between the two seas and split by the Bosphorus, has been hosting variety of original fish dishes since Ottoman times. Istanbul’s special delicacies, such as lakerda, tarama, lavunya, stuffed mackerel, kipper, fried mussels, mussels, wrapped cabbage with mussel, should be highlighted to promote Istanbul as a gastronomy tourism destination. The Bluefish of Bosphorus is a treasure that must be increased in number with serious hunting prohibitions, and then should be introduced and presented with high price and quality. There are many places to enjoy both the fish and the scenery in Istanbul. Although fish and bread boats, stuffed mussel sellers, fish restaurants receive great attention from tourists, most tourists are unaware of their presence before they visit Istanbul. As long as there is a lack of publicity in tourism, it is unlikely for a country to highlight its potential values. Even the countries that do not own a very prominent kitchen benefit from the advantages of gastronomy tourism whereas it is not very difficult to promote Istanbul with fish. Using gastronomy tourism to promote the regional development of Istanbul is of a high relevance to increase tourism-based income and to support development of all related sectors

Anahtar Kelimeler

Istanbul, fish, gastronomy, tourism

Kaynakça

• Ballı, E. (2013). Gastronomi turizmi ve Adana mutfak kültürü. 2. Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu, Bildiri Kitabı, 206-218.
• Birdir, K., Akgöl, Y. (2015). Gastronomi turizmi ve Türkiye’yi ziyaret eden yabancı turistlerin gastronomi deneyimlerinin değerlendirilmesi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(2): 57-68.
• Bonow, M., Rytkönen, P. (2012). Gastronomy and tourism as a regional development tool- the case of Jämtland. Advances in Food, Hospitality and Tourism, 2(1): 2-10.
• Budak, N., Çiçek, B. (2002). Yabancı Turistlerin Ülkemizde Yemek Kültürüne İlgileri ve Yemekler ile Servis Ortamlarına Bakışları. Turizmde Sağlık ve Beslenme Sorunları ve Çözümler Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 133-139
• Corigliano, A. (2002). The route to quality: Italian gastronomy networks in operations. In Hjalager A.M.; Richard, G. (Eds.), Tourism and gastronomy. Routledge, London, p166–185.
• Correia, A., Motial, M., Da Costa, F., Peres, R. (2008). The de¬terminants of gastronomic tourists’ satisfaction: A Se¬cond- Order Factor Analysis. Journal of Food Service, 19: 164-176.
• Dilsiz, B. (2010). Türkiye’de Gastronomi ve Turizm (İstanbul Örneği). Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, İstanbul
• Du Rand, G., Heath, E. (2006). Towards a framework for food tourism as an element of destination marketing. Current Issues in Tourism, 9: 206–234. Enright, J.M., Newton, J. (2004). Tourism destination competitiveness: a quantitative approach, school of business. Tourism Management 25: 777–788.
• Göynüşen, S.E. (2011). Edirne’deki gastronomik kültürün kentin pazarlama ve markalaşmasına etkileri. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Edirne
• Güzel Şahin, G., Ünver, G. (2015). Destinasyon pazarlama aracı olarak “gastronomi turizmi”: İstanbul’un gastronomi turizmi potansiyeli üzerine bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3: 263-73.
• Harrington, R.J., Ottenbacher, M. C. (2010). Culinary tourism: A case study of the gastronomic capital. Journal of Culinary Science and Technology, 8: 14-32. Hashimoto,A., Telfer, D.J. (2006). Selling Canadian culinary tourism: branding the global and the regional product. Tourism Geographies, 8(1): 31–55.
• Heper, F.Ö., Sarıışık, M (2015). Kongre turizmi açısından İstanbul ilinin rekabet gücünün analizi. Journal of Kastamonu University, 6: 61-75.
• Hillel, D., Belhassen, Y., Shani, A. (2013). What makes a gastronomic destination attractive? evidence from the ısraeli Negev. Tourism Management, 36: 200-209.
• Hjalager, A. M., Corigliano, M.A. (2000). Food for tourists determinants of an image. International Journal of Tou¬rism Research, 2: 281-293.
• Horng, J.S., Tsai, C.T. (2012). Exploring marketing strategies for culinary tourism in Hong Kong and Singapore. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 17(3): 277-300.
• İlban, M.O., Bezirgan, M., Çolakoğlu, F. (2018). Destinasyon bağlılığı yaratmada gastronomi marka imajı ve gastronomi aşinalığının rolü: Kemer örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2): 622-640.
• Jones, A., Jenkins, I. (2002). A taste of Wales - Blas Ar Gymru: Institutional malaise in promoting welsh food tourism products. In Hjalager A. M & Richards G. (Eds.), Tourism and gastronomy, Routledge, London, p.112–115.
• Joppe, M., Martin, D., Waalen, J. (2001). Toronto’s image as a destination: a comparative importance satisfaction analysis by origin of visitor. Journal of Travel Research, 39: 252–260.
• Kahraman, A.G., Sönmezdağ, A.S. (2017). Osmanlı mutfak kültüründe balık tüketimi ve dolma zeytin turşusunun kırsal turizm gastronomisine kazandırılması üzerine bir çalışma. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 10 (1): 20-26.
• Karim, A. S., Chi, C. G. Q. (2010). Culinary tourism as a destination attraction: an empiricial examination of destinations food ımage. Journal of Hospitality Marketing and Management, 19 (6): 531-555. Kılıç, B., Gövce, A.M., (2017). Gastronomi Turizmi Katılımcıları Yaşam Tarzlarına Göre Farklılık Gösterir mi? International Social Research Congress, İstanbul Kivela, J., Crotts, J.C. (2006). Tourism and gastronomy: gastronomy’s influence on how tourists experience a destination. Journal of Hospitality and Tourism Research, 30(3): 354-377.
• Lin, Y. C., Pearson, E. T., Liping, A. (2011). Food as a form of destination identitiy: A tourism destination brand perspective. Tourism and Hospitality Research, 11 (1): 30-48. Kut, G. (1999). Türklerde Yeme-İçme Gelenekleri ve Kaynakları. İçinde: S. Arsel (Ed)., Eskimeyen Tatlar. Vehbi Koç Vakfı - Akmed Yayınları, İstanbul, s.41-67.
• Okumus, B., Okumus, F., McKercher,B. (2007). Incorporating local and international cuisines in the marketing of tourism destinations: The cases of Hong Kong and Turkey. Tourism Management, 28: 253–261.
• Örer, N. (1995). Turistlerde Görülen Besin Zehirlenme Sıklığı ile Otellerin Sanitasyon Şartlarının Etkileşimi ve Türk Mutfağının Turistlerin Ülkemize Tekrar Gelişlerindeki Etkisi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara
• Özdemir, G. (2008). Destinasyon Pazarlaması. Detay Yayınları, Ankara
• Öztürk, Y., Yazıcıoğlu, İ. (2002). Gelişmekte olan ülkeler için alternatif turizm faaliyetleri üzerine teorik bir çalışma. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2: 183–195.
• Pansiri, J. (2014). Tourist motives and destination competitiveness: A gap analysis perspective. International Journal of Hospitality and Tourism Administration, 15 (3): 217-247.
• Remmington, M., Yuksel, A. (1998). Tourist satisfaction and food service experience: results and ımplications of an empirical ınvestigation. Anatolia, 9 (1): 37–57.
• Rızaoğlu, B., Tanrısevdi, A. (2001). Kuşadası’nı Ziyaret Eden Yabancıların İdeal Yemek Tercihleri ve Türk Yemeklerinin Bu Tercihlerdeki Yeri, 1. Turizm İşletmeciliği Kongresi, Ankara
• Sánchez-Cañizares, S.M., López-Guzmán, T. (2012). Gastronomy as a tourism resource: profile of the culinary tourist. Current Issues in Tourism, 15(3): 229–245.
• Santich, B. (2004). The study of gastronomy and ıis relevance to hospitality education and training. Hospitality Mana¬gement, 23: 15-24. Sarıışık, M., Özbay, G. (2015). Gastronomi turizmi üzerine bir literatür incelemesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 26(2): 264 – 278. Serçek, G.Ö., Serçek, S. (2015). The role and importance of gastronomy tourism on destination branding. Journal of Tourism Theory and Research, 1(1):15-28.
• Surenkok A., Baggio R., Corigliano M.A. (2010). Gastronomy and Tourism in Turkey: The Role of ICTs. In: Gretzel U., Law R., Fuchs M. (eds) Information and Communication Technologies in Tourism 2010. Springer, Vienna
• Ünsal, A. (2010). Boğaz’ın Beş Efendisi: Lüfer, Palamut, Levrek, Tekir ve İstavrite Dair. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
• Yüksel, A., Yüksel, F. (2001). Comparative performance analysis: tourists’ perceptions of turkey relative to other tourist destinations. Journal of Vacation Marketing, 7 (4): 333-355.
• Zağralı, E., Akbaba, A. (2015). Turistlerin destinasyon seçiminde yöresel yemeklerin rolü: İzmir Yarımadası’nı ziyaret eden turistlerin görüşleri üzerine bir araştırma. Journal of Yaşar University, 10/40: 6633-6644.