BİR GIDA OLARAK MİDYE

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 119 - 127, 27.07.2019

Mehmet Nezir Güngörür , Sühendan Mol

Öz

Midye yüksek miktarda protein, düşük miktarda yağ
içeriğine sahip olup Omega-3 yağ asitleri ve vitamin-mineral bakımından zengin
bir gıdadır. Ancak midyeler yiyeceklerini sudan
süzdükleri için yenilebilir dokularında mikroorganizmalar ve ağır metaller
biriktirebilirler. Bu nedenle, yetiştirdikleri suyun kalitesi önemli olup,
güvenilir bir satıcıdan veya bir midye yetiştiricilik işletmesinden temin
edilmeleri gereklidir. Kısa
raf ömrüne sahip olan midyelerin en kısa sürede hazırlanıp tüketilmesi ya da
depolama koşullarına özen gösterilerek muhafaza edilmesi gerekmektedir. Dünya
genelinde birçok yemek tarifinde yer alan midye ülkemizde yaygın olarak midye
tava ve midye dolma şeklinde tüketilmektedir. Lezzeti ve besin değeri yüksek
olmakla birlikte piyasada satılmakta olan midye ve midye yemeklerinin bazılarının
sağlık açısından potansiyel bir tehlike oluşturduğu bilinmektedir. Bu
nedenle hazırlama ve satış uygulamalarında iyileştirmelerin ve kontrollerinin
yapılması elzemdir.

Anahtar Kelimeler

Midye, gastronomi, midye dolma, midye tava

Mussel as a Food

Öz

Mussels contain high amount of
protein, low amount of fat and are rich in Omega- 3 fatty acids, vitamins and
minerals. However,
mussels may accumulate microorganisms and heavy metals in their edible tissues,
since they filter off their food from the water.  Therefore, the quality of water where they
grow matters and they should be obtained from an approved vendor or a mussel
aquaculture establishment. Mussels, having limited shelf life, should be
prepared and served as soon as possible or otherwise should be stored
properly.  Mussels, which are included in
many recipes throughout the world, are commonly consumed in Turkey in the form
of fried mussel and stuffed mussels. Although it has a high flavor and
nutritional value, it is known that some of the mussels and mussel dishes sold
in the market have potential health hazards. Therefore, handling and selling conditions of stuffed
mussels should be improved. 

Anahtar Kelimeler

Mussel, gastronomy, stuffed mussel, fried mussel

Kaynakça

• Alpbaz, A. (1993). Kabuklu ve Eklem Bacaklılar Yetiştiriciliği Ders Kitabı. E.Ü. Su Ürünleri Fakültesi Yayınları, İzmir, s. 26-82,
• Amiard, J.C., Amiard-Triquet, C., Charbonnier, L., Philip, A.M., Wen, S.R., Wang, X. (2008). Bioaccessibility of essential and non-essential metals in commercial shellfish from Western Europe and Asia. Food and Chemical Toxicology, 46(6):2010–2022.
• Atabeyoğlu, K., Atamanalp, M. (2010). Yumuşakçalarda (Molluska) yapılan ağır metal çalışmaları. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 5(1): 35-42.
• Ateş, M, Ozkizilcik, A., Tabakoglu, C., (2011). Microbiological analysis of stuffed mussels sold in the streets. Indian Journal Microbiological, 51(3): 350-354.
• Bingöl, E.B., Colak, H., Hampikyan, H., Muratoglu, K. (2008). The microbiological quality of stuffed mussels (Midye Dolma) sold in Istanbul. British Food Journal, 110(11): 1079-1087.
• Çolakoglu, F. A., Cardak, M., Cakır, F. (2003). An investigation on microbiological quality of stuffed mussels sold in Canakkale. Gıda, 9: 86-89.
• Durgun, S. (2013). İzmir'de açıkta satılan midye dolmaların mikrobiyolojik açıdan incelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Manisa
• Erkan, N., Gokoglu, N. (1999). Haltbarkeit gefriergelagerter küchenfertiger Miesmuscheln. Informationen für die Fischwirtschaft aus der Fischereiforschung, 46(4): 44-47.
• Esen, Ö. (2006). İzmir Körfezindeki Kara Midye Mytilus galloprovıncialis Lamarck, 1819 ‘de Bulunan Toksik Maddelerin Araştırılması. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• FAO (2018). The European market for mussels. http://www.fao.org/in-action/globefish/fishery-information/resource-detail/en/c/338588, Erişim tarihi: 13.11.2018
• Hampikyan, H., Ulusoy, B., Bingöl, E. B., Çolak, H., ve Akhan, M. (2008). İstanbul’da tüketime sunulan bazı ızgara tipi gıdalar ile salata ve mezelerin mikrobiyolojik kalitelerinin belirlenmesi. Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Dergisi, 38(2): 87-94.
• Kaba, N., Erkoyuncu, İ. (2005). Çeşitli Şekillerde İşlenen Midyelerin (Mytilus galloprovincialis Lamarck, 1819) Donmuş Depolanması Sırasında Duyusal ve Kimyasal Kalitelerinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 36 (2): 193-200.
• Kocatepe, D., Taşkaya, G., Turan, H., Kaya, Y. (2012). Midye (Mytilus galloprovincialis L.1819) ve midye dolmaların mikrobiyolojik yönden incelenmesi. Türkiye 11. Gıda Kongresi 10-12 Ekim 2012. Hatay. s.306.
• Kök, F., Şahiner, C., Koçak, P., Göksoy, E. Ö., Beyaz, D., Büyükyörük, S. (2015). Determination of microbiological quality of stuffed mussels sold in Aydin and Izmir, MANAS Journal of Engineering MJEN 3 (1): 70-76.
• Lök, A. (2000). Midye Biyolojisi ve Yetiştirme Teknikleri. T.C. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ticari Balık Türlerinin Biyolojisi ve Yetiştirme Teknikleri Hizmet İçi Eğitim Seminer Eğitim Kitapçığı, Ankara, s:93-101.
• Mol, S. (2006). Fayda ve Riskleriyle Midye. Dünya Gıda Dergisi, 5: 83-88, İstanbul.
• Mol, S., Ucok, D. (2011). Heavy Metals in Mussels (Mytilus galloprovincialis) from Marmara Sea, Turkey. Biological Trace Element Research, 141(1-3):184-191.
• Ovalı, B.B. (2002). Midye etinin (Mytilus galloprovincialis) değişik değerlendirme olanakları üzerine bir araştırma. Gıda ve Yem Bilimi Teknolojisi Dergisi, (2):13-19.
• Öztürk, F., Gündüz, H. (2018). Tüketime hazır midye dolmaların mikrobiyolojik kalitelerinin belirlenmesi. Gıda. 43 (5): 745-750.
• Şimşek, M., Sultan, N. (2013). Hepatit virüsleri için dezenfeksiyon yöntemleri ve uygulamaları. Viral Hepatit Dergisi, 19(2): 37-42.
• Tatlısu, N.U. (2002). İstanbul Piyasasında Satılmakta Olan Midye Dolmalarının Kalite Düzeylerinin Belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Turan, H., Onay, R.H. (2015). Modifiye atmosfer paketleme uygulanan midyelerin (Mytilus galloprovincialis, Lamarck 1819) buzdolabı (4 ±2°C) koşullarında raf ömrünün tespiti. Journal of Food and Health Science. 1(4): 185-198.
• TÜİK (2018). Su Ürünleri İstatistikleri. Turkiye Istatistik Kurumu.
• Ulusoy, Ş., Özden, Ö. (2011). Preservation of stuffed mussels at 4°C in modified atmosphere packaging. Journal of Aquatic Food Product Technology, 20:319–330.
• Üzgün, Y. (2005). İzmir’in Çeşitli Semtlerinde Satışa Sunulan Midye Dolmaların Mikrobiyolojik Kalite Kontrolü. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Varlık, C., Uğur, M., Gökoğlu, N., Gün, H. (1993). Su Ürünlerinde Kalite Kontrol İlke ve Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği, No: 17. İstanbul.
• WWF (2018). Midyeler. Okyanusun Filtreleri. http://www.balikrehberi.org/fishstories/mussels/ Erişim Tarihi: 13.11.2018
• Yabanlı, M., Katalay, S., Yozukmaz, A., İnanan, B. E. (2015). Comparative study of heavy metals and selenium accumulation in the digestive gland and gills of Mytilus galloprovincialis (Lamarck, 1819) caught in Izmir bay (Turkey). Turkish Journal of Biochemistry, 40(2): 140-148.