Batı Akdeniz Bölgesi sebze ihracat yapısı
Yıl 2017,
Cilt: 6 Özel Sayı, 187 - 200, 01.06.2017
Şerife Gülden Yılmaz
,
Mehmet Ali Çelikyurt
Musa Kuzgun
Betül Sayın
Öz
Batı Akdeniz Bölgesi (BAB). Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırmasında TR61 olarak kodlanan Antalya. Isparta ve Burdur illerinden oluşmaktadır. Bölgede tarımsal üretim önemli bir geçim alanıdır. Özellikle Antalya’daki örtü altı sebze üretiminin Türkiye yaş sebze üretim ve ihracatındaki rolü büyüktür. Bu nedenle Türkiye ve bölge açısından sebze ihracatının yıllar içindeki gelişiminin. yönünün ve yapısının ortaya konulması yararlı olacaktır. Buna yönelik olarak yapılan çalışmada. başta TÜİK. AKİB. FAO ve ITC olmak üzere değişik bilgi kaynaklarından elde edilen veriler kullanılmıştır. Türkiye’nin 2015 yılında 2.08 milyar $ olan yaş meyve sebze ihracatının %28.4’ünü (591.4 milyon $) sebze ihracatı oluşturmaktadır. Türkiye sebze ihracatının yaklaşık %91.8’ini domates (%62.2). biber (%13.2). hıyar (%8.1). kabak (%5.3) ve soğan (%3.0) oluşturmaktadır. 2015 yılı itibari ile Batı Akdeniz Bölgesi toplam 276.9 milyon dolarlık sebze ihracatı ile Türkiye toplam sebze ihracatından %46.8 pay almaktadır. Bölge ihracatında en büyük pay domatese (%60.4) aittir. Bu ürünü sırasıyla biber (%21.3). hıyar (%8.8). kabak (%4.8) ve patlıcan (%2.5) izlemektedir. Ayrıca bölgede en fazla sebze ihracatını oluşturan domates ürünü Türkiye toplam domates ihracatı (367.6 milyon $) içinde yaklaşık %45.5 (167.4 milyon $) gibi önemli bir paya sahiptir. Bölgeden ihraç edilen yaş sebzenin %49.6’sı Rusya Federasyonuna yapılmaktadır. Bunu Almanya (%9.6). Romanya (%7.3). Bulgaristan (%6.3) ve Ukrayna (%4.2) izlemektedir.
Kaynakça
- Akbay, C., Candemir, S., Orhan, E., 2005. Türkiye’de yaş meyve ve sebze ürünleri üretim ve pazarlaması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 8(2): 96-107.
- AKİB, 2015. Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Değerlendirme Raporları, Türkiye Geneli. (Web sayfası: http://www.akib.org.tr/), (Erişim tarihi: 08/06/2016).
- AKİB, 2016a. Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Değerlendirme Raporları, Türkiye Geneli. (Web sayfası: http://www.akib.org.tr/), (Erişim tarihi: 08/06/2016).
- AKİB, 2016b. Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Değerlendirme Raporları, Türkiye Geneli. (Web sayfası: http://www.akib.org.tr/), (Erişim tarihi: 12/07/2016).
- Anonim, 2011. Antalya Valiliği İl Tarım Müdürlüğü Antalya Tarım Master Planı.
- BAİB, 2016. Mal Grubu Bazında İhracat Raporları. (Web sayfası: http://www.baib.gov.tr/), (Erişim tarihi: 09/06/2016).
- FAOSTAT, 2016. FAO (Food and Agriculture Organisation), (Web sayfası: http://faostat.fao.org), (Erişim tarihi: 01.06.2016).
- ITC, 2016. International Trade Center. (Web sayfası: http://www.intracen.org/), (Erişim tarihi: 25.06.2016).
- Özdemir, S., 2008. Türkiye'nin Avrupa Birliği Ülkelerine Yaş Meyve- Sebze İhracatı ve Avrupa Birliği Çevre
- Politikalarından Kaynaklanan Teknik Engeller. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Adana,104 s.
- Tuncer, B., 2006. Yaş Meyve Sebze İhracatında Dağıtım Kanalları ve Bir Uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir, 204s.
- TÜİK, 2016. TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (Web sayfası: http://www.tuık.org.tr), (Erişim Tarihi: 15.06.2016).
Yıl 2017,
Cilt: 6 Özel Sayı, 187 - 200, 01.06.2017
Şerife Gülden Yılmaz
,
Mehmet Ali Çelikyurt
Musa Kuzgun
Betül Sayın
Kaynakça
- Akbay, C., Candemir, S., Orhan, E., 2005. Türkiye’de yaş meyve ve sebze ürünleri üretim ve pazarlaması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 8(2): 96-107.
- AKİB, 2015. Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Değerlendirme Raporları, Türkiye Geneli. (Web sayfası: http://www.akib.org.tr/), (Erişim tarihi: 08/06/2016).
- AKİB, 2016a. Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Değerlendirme Raporları, Türkiye Geneli. (Web sayfası: http://www.akib.org.tr/), (Erişim tarihi: 08/06/2016).
- AKİB, 2016b. Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Değerlendirme Raporları, Türkiye Geneli. (Web sayfası: http://www.akib.org.tr/), (Erişim tarihi: 12/07/2016).
- Anonim, 2011. Antalya Valiliği İl Tarım Müdürlüğü Antalya Tarım Master Planı.
- BAİB, 2016. Mal Grubu Bazında İhracat Raporları. (Web sayfası: http://www.baib.gov.tr/), (Erişim tarihi: 09/06/2016).
- FAOSTAT, 2016. FAO (Food and Agriculture Organisation), (Web sayfası: http://faostat.fao.org), (Erişim tarihi: 01.06.2016).
- ITC, 2016. International Trade Center. (Web sayfası: http://www.intracen.org/), (Erişim tarihi: 25.06.2016).
- Özdemir, S., 2008. Türkiye'nin Avrupa Birliği Ülkelerine Yaş Meyve- Sebze İhracatı ve Avrupa Birliği Çevre
- Politikalarından Kaynaklanan Teknik Engeller. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Adana,104 s.
- Tuncer, B., 2006. Yaş Meyve Sebze İhracatında Dağıtım Kanalları ve Bir Uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir, 204s.
- TÜİK, 2016. TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (Web sayfası: http://www.tuık.org.tr), (Erişim Tarihi: 15.06.2016).