GELENEKSEL KÜTÜPHANELERE ALTERNATİF BİR TASARIM: E-KÜTÜPHANE

Yıl 2016, , 345 - 366, 01.06.2016

Tamer Kutluca , Murat Yalman

https://doi.org/10.31795/baunsobed.645306

Öz

Kütüphaneler toplumların gelecekten günümüze bilgi kaynaklarının depolandığı yapılar olarak düşünülmektedir. Geleneksel kütüphanelerin sadece inşa edildikleri bölgedeki insanlara hizmet vermesi, kütüphanelerin elinde kaynakların toplumun geneline hizmet vermesini engellemektedir. Kütüphanelerin internet ortamına taşınarak hizmet verecek bir yapıya kavuşturulması kütüphanelerin elindeki kaynakları internet kullanan tüm insanların hizmetine açılmasını sağlayacaktır. Bu çalışmanın amacı eğitim kurumları için geleneksel kütüphane tasarımlarına alternatif bir kütüphane tasarımının nasıl oluşturulacağını yansıtmak ve e-kütüphane kullanımına ilişkin öğretim elemanların görüşlerini değerlendirmektir. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Çalışmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesinden yararlanılmıştır. Katılımcılar, 2013-2014 öğretim yılında Türkiye’deki bir üniversitede görev yapan 13 öğretim elemanından oluşmaktadır. Çalışmada veri toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan açık uçlu sorulardan oluşan yapılandırılmış mülakat kullanılmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde betimsel analizden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda kütüphanelerin geleneksel yapıdan kurtularak dijital olarak e-kütüphane dönüşmesini, bu şekilde istenilen kaynaklara daha rahat ve daha hızlı erişebilecekleri tespit edilmiştir. Bunun yanında geleneksel yapıda hizmet veren kütüphanelerin yavaş ve sorunlu olduğu, gerekli alt yapıların oluşturulması ile kütüphanelerin yeni bir kimliğe kavuşabilecekleri sonucuna varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Kütüphane, E-Kütüphane, Eğitim Kurumları, İnternet

An Alternative Design of Traditional Libraries: E-Library

Öz

Libraries are considered to be places where information sources are stored for societies. The fact that traditional libraries serve only the people living where these libraries are located does not allow these sources to reach all other people. Transferring libraries into the Internet environment to serve the whole society will make it possible for libraries to present their sources to all the people who use the Internet. The purpose of this study was to reflect how to structure a library alternative to other traditional library designs for educational institutions and to evaluate faculty members’ views about e-library use. In this study, the phenomenology design, one qualitative research methods, was used. Among purposeful sampling methods, the maximum variety sampling method was used

Anahtar Kelimeler

Library, E-Library, Education Institute, Internet

Kaynakça

• Abuzaid, R.A. ve Singh, D. (July 2009). A Framework for E-Library Services To Support The E-Learning Environment in a Secondary School: A Case Study. Paper presented at the 36th Annual Conference of the International As- sociation of School Librarianship, in Taipei, Taiwan.
• Akçayol, M.A., Şimşek, M. ve Bay, İ. (Şubat 2005). Türkiye’de E-Kütüphane Ça- lışmalarının Durum Analizi ve Öneriler. Akademik Bilişim, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Bancroft, A. F., Croft, V. F., Speth, R. ve Phillips, D. M. (1998). A Forward-Lo- oking Library Use Survey: WSU Libraries in the 21st Century. Journal of Academic Librarianship, 24(3), 216-224.
• Chowdhury, G. G. (2002). Digital Libraries and Reference Services: Present and Future, Journal of Documentation, 58 (3), 258-283.
• Çağıltay, K. (1995). Herkes İçin Internet. (Dok. No: IPG-95-02.) Ankara: TÜBİ- TAK, Enformasyon Teknolojileri Müdürlüğü.
• Çubukçu, F. (2002). XML Temel Başvuru Kılavuzu, Alfa Basım Yayın, İstanbul.
• Dowlin, E., K. (1995). Distribution in Electronic Environment or Will There Be Libraries As We Know Them in The Internet World, Library Trends, 43(3):409- 417.
• Graham, L. ve Taxas Metaxas, P. (2003). Of Course It’s True; I Saw It On the Internet : Critical Thinking in The Internet Era. Communications of the ACM, 46 (5), 71-75.
• Hong, W., Thong, J.Y.L. ve Tam, K.Y. (2002). Understanding User Acceptance Of Digital Libraries: What Are The Roles Of Interface Characteristics, Organizational Context, and Individual Differences? International Jour- nal of Human-Computer Studies, 57, 215-42.
• Kakırman-Yıldız, A. (2012). Sosyal Paylaşım Sitelerinin Dijital Yerlilerin Bilgi Edinme Ve Mahremiyet Anlayışına Etkisi. Bilgi Dünyası, 13 (2), 529-542.
• Keralapura, M. (2009). Technology and Customer Expectation in Academic Libraries: A Special Reference To Technical/Management Libraries in Karnataka. The International Information & Library Review, 41, 184-195.
• Kling, R. ve Elliott, M. (1994). Digital Library Design For Usability. In J. Schnase, J. Leggett, R. Furuta, & T. Metcalfe (Eds.), Proceedings of Digital Libraries ’94 Conference (pp. 146–155) . College Station, TX: Texas A&M University.
• Lance, K.C. (2003). 5 Roles for Empowering School Librarians, Library Resear- ch Service, Colorado State Library: University of Denver.
• Lee, G. T., Dahlan, N., Ramayah, T., Karia, N., ve Hasmi Abu Hassan Asaari, M. (2005). Impact of Interface Characteristics On Digital Libraries Usa- ge. Malaysian Online Journal of Instructional Technology, 2(1), 1-9.
• Limb, P. (2004). Digital Dilemmas and Solution. Oxford, England: Chandos Pub- lishing.
• Olcay, E. (1996). Ankara’daki Üniversite Kütüphanelerinde Internet Kullanımı, Türk Kütüphaneciliği 10 (3), 284-296.
• Roes, H. (2001). Digital Libraries and Education: Trends and Opportunities. D-Lib Magazine, 7. Retrieved April 12, 2012, from http://www.dlib.org/ dlib/july01/roes/07roes.html.
• Sheeja, N. K. (2010). Surveying Scholars’ Perceptions of Electronic Environ- ments: A Case Study of University Libraries in Kerala (India). The Inter- national Information & Library Review, 42, 262-268.
• Şentürk, B. (2012). Kullanıcı Odaklı Arşiv Hizmetlerinin Temel Unsurları– Araştırma Ortamı. Bilgi Dünyası, 13 (2), 543-556.
• Tonta, Y. (Mayıs 2006). Kütüphaneler Sanal Güzergâhlara mı Dönüşüyor?. I. Ulus- lararası Bilgi Hizmetleri Sempozyumu, İstanbul.
• Tenopir, C. (2003). Use and Users of Electronic Library Resources: An Over- view and Analysis of Recent Research Studies. Council on Library and Information Resources, Washington, D.C.
• Türkoğlu, T. (2000). HTML, JAVA, CGI, VRML, SGML, Unleashed. Sistem Yayın- cılık, İstanbul.
• Waldman, M. (2003). Freshmen’s Use of Library Electronic Re sources and Self-Efficacy. Information Research 8 (2). Available at http://informati- onr.net/ir/8-2/paper150.html.
• Waller, V. ve Wilson, J. (2001). A Definition for E-Learning. ODL QC Newslet- ter, October, 1-2.
• Yalman, M., ve Kutluca, T. (2012). Future of E-Libraries in Universities. Proce- dia-Social and Behavioral Sciences, 47, 2225-2228.
• Yazar, İ. (2007). Klâsik Türk Edebiyatı Çalışmalarında Bilişim Teknolojisinden Yararlanma Ve E-Kütüphane Uygulamaları. Turkish Studies, 2/3, 573- 585.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.