İyi Bir Eğitim Ortamı İçin Yedi İlkenin İşbirlikli Öğrenme ve Modellerle Birlikte Uygulanmasının Fen Başarısına Etkisi

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 25, 203 - 238, 30.06.2018

Seda Okumuş , Kemal Doymuş

Öz

Bu
çalışmada iyi bir eğitim ortamı için yedi ilkenin işbirlikli öğrenme ve
modellerle birlikte uygulanmasının 6. sınıf fen bilimleri dersinde akademik
başarıya etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nicel araştırma
yaklaşımlarından ön test- son test kontrol gruplu yarı deneysel desen
kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini şehir merkezinden 72, kırsal kesimden 82
olmak üzere toplam 154 6.sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplamak
amacıyla Ön Bilgi Testi (ÖBT), Akademik Başarı Testi (ABT) ve İşbirlikli
Öğrenme Yöntem Görüş Ölçeği (YGÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizi için
betimsel ve kestirimsel istatistikler yapılmış ve etki büyüklüğüne (η²)
bakılmıştır. Çalışmada şehir merkezindeki tüm deney gruplarının kontrol grubuna
göre daha başarılı olduğu belirlenirken (p<0,05); kırsal kesimdeki gruplar
arasında anlamlı bir fark belirlenmemiştir (p>0,05). Tüm grupların
karşılaştırılmasında ise kırsal kesimdeki tüm deney gruplarının şehir
merkezindeki kontrol grubuna göre daha başarılı olduğu belirlenmiştir
(p<0,05). YGÖ’den elde edilen bulgulara göre deney gruplarındaki
öğrencilerin büyük çoğunluğunun işbirlikli öğrenme ile ders işlemekten hoşnut
oldukları ve bu yöntemi sevdikleri belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

: İyi bir eğitim ortamı için yedi ilke, işbirlikli öğrenme, okuma- yazma- uygulama, modeller, akademik başarı

Kaynakça

• Acar, B. & Tarhan, L. (2008). Effects of cooperative learning on students’ understanding of metallic bonding. Research in Science Education, 38, 401–420.
• Adadan, E. (2014). Model-tabanlı öğrenme ortamının kimya öğretmen adaylarının maddenin tanecikli yapısı kavramını ve bilimsel modellerin doğasını anlamaları üzerine etkisinin incelenmesi. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 33 (2), 378- 403.
• Adadan, E., Irving, K.E. & Trundle, K.C. (2010). Impacts of multi- representational instruction on high school students’ conceptual understandings of the particulate nature of matter. International Journal of Science Education, 31 (13), 1743-1775.
• Adbo, K. & Taber, K. S. (2009). Learners’ mental models of the particle nature of matter: A study of 16-year-old Swedish science students. International Journal of Science Education, 31 (6), 757-786.
• Akar, M. S. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin işbirlikli öğrenme modeli hakkında bilgilendirilmesi, bu modeli sınıfta uygulamaları ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi: Kars il örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Akkuş, A. (2013). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin işbirlikli öğrenme modeli hakkında bilgilendirilmesi, bu modeli sınıfta uygulamaları ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi: Muş il örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Aksoy, G. (2011). Öğrencilerin fen ve teknoloji dersindeki deneyleri anlamalarına okuma-yazma-uygulama ve birlikte öğrenme yöntemlerinin etkileri. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Alyar, M. & Doymuş, K. (2015). Maddenin tanecikli yapısının anlaşılması üzerine işbirlikli öğrenme yöntemlerinin etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (2), 371-389.
• Aydeniz, M. & Kotowsk, E. L. (2012). What do middle and high school students know about the particulate nature of matter after instruction? Implications for practice. School Science and Mathematics, 112 (2), 59 65.
• Aydoğdu, S. (2012). Üniversite öğretim elemanlarının Chickering ve Gamson öğrenme ilkelerini kullanma düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Badrian, A., Abdinejad, T. & Naseriazar, A. (2011). A cross-age study of Iranian students’ various conceptions about the particulate nature of matter. Journal of Turkish Science Education, 8 (2), 49-63.
• Bahadır, E. (2011). İlköğretim 8. sınıf “maddenin halleri ve ısı ünitesi” nin öğretiminde işbirlikli öğrenme temelli bilimsel mektupların kullanılmasının öğrencilerin tutum, başarı ve bilimsel-okuryazarlıklarına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzincan.
• Barbosa, R., Jofili, Z. & Watts, M. (2004). Cooperating in constructing knowledge: Case studies from chemistry and citizenship. International Journal of Science Education, 26, 935-949.
• Batts, D. L. (2005). Perceived agreement between student and instructor on the use of the seven principles for good practice in undergraduate education in online courses. Unpublished doctoral dissertation, East Carolina University, USA.
• Bishoff, J.P. (2010). Utilization of the seven principles for good practice in undergraduate education in general chemistry by community college instructors. Unpublished doctoral dissertation, University of West Virginia, Morgantown West Virginia.
• Carpenter, S. R. & McMillan, T. (2003). Incorporation of a cooperative learning technique in organic chemistry. Journal of Chemical Education, 80, 330- 331.Chickering, A.W. & Gamson, Z. (1987). Seven principles of good practice in undergraduate education. AAHE Bulletin, 39 (7), 3-7.
• Collard, T. Y. (2009). An investigation of the use and implementation of the seven principles for good practice in undergraduate education. Unpublished doctoral dissertation, Union University School of Education, USA.
• Crews, T. B., Wilkinson, K. & Neill, J.K. (20115). Principles for good practice in undergraduate education: Effective online course design to assist students’ success. MERLOT Journal of Online Learning and Teaching, 11 (1), 87-103.
• Çakıroğlu, Ü. (2014). Evaluating students' perspectives about virtual classrooms with regard to seven principles of good practice. South African Journal of Education, 34 (2), 1-19.
• Çalık, M. & Ayas, A. (2005). A comparison of level of understanding of eighth-grade students and science student teachers related to selected chemistry concepts. Journal of Research in Science Teaching, 42 (6), 638–667.
• Çalık, M. ve Ayas, A. (2002, 29-31 Mayıs). Öğrencilerin bazı kimya kavramlarını anlama seviyelerinin karşılaştırılması. 2000’li Yıllarda I. Öğrenme ve Öğretme Sempozyumu, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Çalık, M., Ayas A. & Ünal S. (2006). Çözünme kavramıyla ilgili öğrenci kavramalarının tespiti: Bir yaşlar arası karşılaştırma çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4, 309-320.
• Çavdar, O. (2016). Fen ve teknoloji dersinin öğretiminde iyi bir eğitim ortamı için yedi ilke ve modellerin işbirlikli öğrenme yöntemiyle uygulanması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Çavdar, O. & Doymuş, K. (2016). İyi bir eğitim ortamı için yedi ilkenin işbirlikli öğrenme yöntemi ile kullanılmasının fen ve teknoloji dersinde başarıya etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (2), 441-466.
• Çavdar, O., Okumuş, S., Alyar, M. & Doymuş, K. (2016). Maddenin tanecikli yapısının anlaşılmasına farklı yöntemlerin ve modellerin etkisi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1), 555-592.
• Çavdar, O., Okumuş, S., Alyar, M. & Doymuş, K. (2017). Asitler ve bazlar konusunun anlaşılmasına farklı yöntemlerin etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 11 (2), 383-408.
• Demir, K. (2012). An evaluation of the combined use of creative drama and jigsaw II techniques according to the student views: Case of a measurement and evaluation course. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 47, 455 – 459.
• Demircioğlu, H., Demircioğlu, G. Ayas, A. & Kongur, S. (2012). Onuncu sınıf öğrencilerinin fiziksel ve kimyasal değişme kavramları ile ilgili teorik ve uygulama bilgilerinin karşılaştırılması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9 (1), 162-181.
• Dikel, S. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin işbirlikli öğrenme modeli hakkında bilgilendirilmesi, bu yöntemi sınıfta uygulamaları ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi: Erzurum il örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Dirim Özyurt, A. (2013). Fen ve teknoloji dersinin uygulamalarında işbirlikli öğrenme modelinin öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Doymuş, K., Karaçöp, A. & Şimşek, Ü. (2010). Effects of jigsaw and animation techniques on students’ understanding of concepts and subjects in electrochemistry. Education Technology Research Development, 58, 671–691.
• Doymuş, K., Şimşek, Ü. & Şimşek, U. (2005). İşbirlikli öğrenme yöntemi üzerine derleme: İşbirlikli öğreneme yöntemi ve yöntemle ilgili çalışmalar. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (1), 59-83.
• Ebenezer, J. (2001). A hypermedia environment to explore and negatiate students’ conceptions: Animation of the solution process of table salt. Journal of Science Education and Technology, 10, 73-91.
• Ergün, A. (2013). Atom ve molekül konusunda kavram yanılgıları ve bunları iyileştirmek için örnek etkinlikler. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ergün, A. & Sarıkaya, M. (2014). Maddenin parçacıklı yapısı ile ilgili kavram yanılgılarının giderilmesinde modele dayalı aktivitelerin etkisi. NWSA-Education Sciences, 1, 248-275.
• Esmer Orunlu, E. (2012). İlköğretim 7. sınıf fen ve teknoloji dersi karışımlar konusunun öğretiminde işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin başarılarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Franco, A.G. & Taber, K.S. (2009). Secondary students’ thinking about familiar phenomena: Learners’ explanations from a curriculum context where ‘particles’ is a key idea for organizing teaching and learning. International Journal of Science Education, 31 (14), 1917-1952.
• Fredrickson, J. (2015) Online learning and student engagement: Assessing the impact of a collaborative writing requirement. Academy of Educational Leadership Journal, 19 (3), 127-140.
• Gillies, R.M., Nichols, K., Burgh, G. & Haynes, M. (2014). Primary students’ scientific reasoning and discourse during cooperative inquiry-based science activities. International Journal of Educational Research 63, 127–140.
• Haury, D. (1989). The contribution of science locus of control orientation to expressing of attitude toward science teaching. Journal of Research in Science Teaching, 26, 503-517.
• Hein, S.G. (2010). A comparative study of faculty principles of practıce in curricular learning communities and non-curricular learning communities’ environments. Unpublished doctoral dissertation, University of Missouri-Columbia.
• Huang, Y.M. Liao, Y. W., Huang, S.H. & Chen, H.C. (2014). Jigsaw- based cooperative learning approach to ımprove learning outcomes for mobile situated learning. Educational Technology & Society, 17 (1), 128–140.
• Jaber, L. Z. & Boujaoude, S. (2012). A macro–micro–symbolic teaching to promote relational understanding of chemical reactions. International Journal of Science Education, 34 (7), 973–998.
• Karaçöp, A. & Doymuş, K. (2013). Effects of jigsaw cooperative learning and animation techniques on students‟ understanding of chemical bonding and their conceptions of the particulate nature of matter. Journal of Science Education and Technology, 22 (2), 186-203.
• Kocaman Karoğlu, A., Kiraz, E. & Özden, M. Y. (2014). Good practice principles in an undergraduate blended course design. Education and Science, 39 (173), 249- 263.
• Koç, Y. (2014). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin işbirlikli öğrenme modeli hakkında bilgilendirilmesi, bu modeli sınıfta uygulamaları ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi: Ağrı il örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Koç, Y., Okumuş, S., Öztürk, B., Çavdar, O. & Doymuş, K. (2014). Fen ve teknoloji öğretmenleri ve öğretmen adaylarının yedi ilkeleri hakkındaki görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 134-149.
• Kutnick, P. & Berdondini, L. (2009). Can the enhancement of group working in classrooms provide a basis for effective communication in support of school-based cognitive achievement in classrooms of young learners? Cambridge Journal of Education, 39 (1), 71–94.
• Lavoie, D. R. (1993). The development, theory, and application of a cognitive network model of prediction problem solving in biology. Journal of Research in Science Teaching, 30 (7), 767-85.
• Li, L. Y. & Vandermensbrugghe, J. (2011). Supporting the thesis writing process of international research students through an ongoing writing group. Innovations in Education and Teaching International, 48 (2), 195–205.
• Liu, X. (2006). Effects of combined hands-on laboratory and computer modeling on student learning of gas laws: A quasi-experimental study. Journal of Science Education and Technology, 15 (1), 89-100.
• Meşeci, B., Tekin, S. ve Karamustafaoğlu, S. (2013). Maddenin tanecikli yapısıyla ilgili kavram yanılgılarının tespiti. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (9), 20-40.
• Musaitif, L. M. (2013). The utilization of the seven principles for good practices of full-time and adjunct faculty in teaching health & science in community colleges. Unpublished doctoral dissertation, University of La Verne.
• Nakiboğlu, C. (2001). “Maddenin yapısı” ünitesinin işbirlikli öğrenme yöntemi kullanılarak kimya öğretmen adaylarına öğretilmesinin öğrenci başarısına etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 131-143.
• Novick, S. & Nussbaum, J. (1981). Pupils’ understanding of the particulate nature of matter: A cross-age study. Science Education, 65 (2), 187-196.
• Nyachwaya, J. M., Mohamed, A. R., Roehrig, G. H., Wood, N. B., Kern, A. L. & Schneider, J. L. (2011). The development of an open-ended drawing tool: An alternative diagnostic tool for assessing students’ understanding of the particulate nature of matter. Chemistry Education Research and Practice, 12, 121–132.
• Okumuş, S. (2017). “İyi bir eğitim ortamı için yedi ilke”nin işbirlikli öğrenme ve modellerle birlikte uygulanmasının fen bilimleri dersinin anlaşılmasına etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Okumuş, S., Öztürk, B., Doymuş, K. & Alyar, M. (2014). Maddenin tanecikli yapısının mikro ve makro boyutta anlaşılmasının sağlanması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi (EBAD), 4 (1), 349-368.
• Okumuş, S., Öztürk, B., Koç, Y., Çavdar, O. & Aydoğdu, S. (2013). İşbirlikli öğrenme modeli ve iyi bir eğitim için yedi ilkenin sınıfta birlikte uygulanması. Ekev Akademi Dergisi, 17 (57), 493-502.
• Okur Akçay, N. (2012). Kuvvet ve hareket konusunun öğretilmesinde işbirlikli öğrenme yöntemlerinden grup araştırması, okuma-yazma-sunma ve birlikte öğrenmenin etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Oyarzun, B.A. & Morrison, G.R. (2013). Cooperative learning effects on achievement and community of inquiry in online education. The Quarterly Review of Distance Education, 14 (4), 181–194.
• Özer Aytekin, K. & Saban, A. (2013). An evaluation of the use of the cooperative learning method in teaching Turkish at the 4th and 5th grade elementary classes. International Journal of Academic Research Part B, 5 (1), 84-92.
• Özmen, H. & Ayas, A. (2003). Students’ difficulties in understanding of the conservation of the matter in open and closed-system chemical reactions. Chemistry Education: Research and Practice, 4, 279–290.
• Öztürk, B. (2017). Maddenin tanecikli yapısının öğretiminde iyi bir eğitim ortamı için yedi ilke ve modellerle desteklenen işbirlikli öğrenme yöntemlerinin uygulanması. Yayımlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Öztürk, B., Okumuş, S., Koç, Y., Çavdar, O. & Doymuş, K. (2013). Fen ve teknoloji öğretmenleri ve öğretmen adaylarının iyi bir eğitim ortamı için yedi ilke hakkındaki görüşleri. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 102-115.
• Papageorgiou, G., Stamovlasis, D. & Johnson, P.M (2010). Primary teachers’ particle ideas and explanations of physical phenomena: Effect of an in-service training course. International Journal of Science Education, 32 (5), 629-652.
• Philipp, S. B., Johnson, D. K. & Yezierski, E. J. (2014). Development of a protocol to evaluate the use of representations in secondary chemistry instruction. Chemistry Education: Research and Practice, 15, 777.
• Raviolo, A. (2001). Assessing students’ conceptual understanding of solubility equilibrium. Journal of Chemical Education, 78, 629–631.
• Reid, N. (2000). The presentation of chemistry logically driven or applications-led? Chemistry Education: Research and Practice in Europe, 1 (3), 381-392.
• Shachar, H. & Fischer, S. (2004). Cooperative learning and the achievement of motivation and perceptions of students in 11th grade chemistry classes. Learning and Instruction, 14, 69-87.
• Smith, K. C. & Villarreal, S. (2015). Using animations in identifying general chemistry students’ misconceptions and evaluating their knowledge transfer relating to particle position in physical changes. Chemical Education Research and Practice, 16, 273-282.
• Stavridou, H. & Solomonidou, C. (1998). Conceptual reorganization and the construction of the chemical reaction concept during secondary education. International Journal of Science Education, 20 (2), 205-221.
• Stevens, R. J. (2003). Student team reading and writing: A cooperative learning approach to middle school literacy ınstruction. Educational Research and Evaluation, 9 (2), 137-160.
• Stoudt, K. J. (2006). The instructional use and effectiveness of Webct in higher education: Student perceptions based on Chickering and Gamson’s seven principles for good practice in undergraduate education. Unpublished doctoral dissertation, Wilmington College, USA.
• Sung, H.Y. & Hwang, G.J. (2013). A collaborative game-based learning approach to improving students’ learning performance in science courses. Computers & Education 63, 43–51.
• Şahin, E. (2013). Kimyasal denge ünitesinin öğretiminde uygulanan okuma-yazma-uygulama yönteminin öğrencilerin akademik başarıları üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Talanquer, V. (2011). Macro, submicro, and symbolic: The many faces of the chemistry “triplet”. International Journal of Science Education, 33 (2), 179–195.
• Tien, L.T., Teichert, M.A. & Rickey, D. (2007). Effectiveness of a more laboratory module in promoting students to revise their molecular- level ideas about solutions. Journal of Chemical Education, 84 (1), 175-181.
• Tirrell, T. (2009). Examining the impact of Chickering's seven principles of good practice on student attrition in online courses in the communıty college. Unpublished doctoral dissertation, Colorado State University Fort Collins, Colorado.
• Topping, K.J., Thurston, A., Tolmie, A., Christie, D., Murray, P. & Karagiannidou, E. (2011). Cooperative learning in science: Intervention in the secondary school. Research in Science & Technological Education, 29 (1), 91-106.
• Umdu Topsakal, Ü. (2010). 8. Sınıf ‘canlılar için madde ve enerji’ ünitesi öğretiminde isbirlikli öğrenme yönteminin öğrenci başarısına ve tutumuna etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (1), 91-104.
• Warfa, A. M., Roehring, G.H., Schneider, J.L. & Nyacwaya, J. (2014). Collaborative discourse and the modeling of solution chemistry with magnetic 3D physical models – impact and characterization. Chemical Education Research and Practice, 15, 835- 848.
• Yılar, M. B., Şimşek, U. & Topkaya, Y. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenleri ve öğretmen adaylarının iyi bir eğitim ortamı için uygulanan yedi ilke hakkındaki görüşleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19 (2), 245-260.
• Zacharia, Z.C., Xenofontos, N.A. & Manoli, C.C. (2011). The effect of two different cooperative approaches on students’ learning and practices within the context of a WebQuest science investigation. Education Technology Research Development, 59, 399–424.