Kentsel Katı Atıkların Geri Kazanım Potansiyelinin Araştırılması; Karaman Örneği

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 3, 103 - 110, 01.07.2021

Yusuf Alparslan Argun , Melayib Bilgin

https://doi.org/10.34248/bsengineering.894370

Öz

Toplumlardaki tüketim alışkanlıklarının değişen teknoloji ve refah seviyesi beklentilerinin her geçen gün değişmesi ile birlikte artmaktadır. Bu teknolojik gelişmeler ve rahat yaşam beklentileri üretilen ürünü ve miktarını arttırmaktadır. Bu da doğal kaynakların tüketim hızını doğrudan etkilemektedir. Ayrıca tüketim sonucunda oluşan atıklarda çevre sağlığı ve doğal kaynaklar açısından sorun oluşturmaktadır. Bu minvalde bakıldığında hem yeni ürün üretimi için doğal kaynak kullanımını azaltmak hem de tüketim sonucu oluşan atıkların çevresel etkilerini en aza indirmek için geri kazanım kaçınılmaz bir durumdur. Bu çalışmada Karaman’da oluşan kentsel katı atıkların kompost ve geri dönüşüm kapsamında değerlendirilme potansiyelleri incelenmiştir. Çalışmada, Karaman iline ait yıllık 68270 ton kentsel katı atık oluştuğu belirlenmiştir. Bunun %45,08’ini mutfak atıkları, %3,41’ni park ve bahçe atıkları ve %30,36’sını da geri dönüşebilir atıklar oluşturmaktadır. Karaman genelinde lisanslı tesis tarafından toplanan ambalaj atık miktarı günlük ortalama 10380kg olup, oluşan katı atıkların %5,6’sına tekabül etmektedir. Toplanan ambalaj atığı miktarının geri dönüşebilir atık miktarına oranı ise %18,6’dır. Karaman ilinde 1000 L/hafta kapasiteye sahip 7 adet otomatik kompost makinesi mevcut olup kompostlaştırma işlemi aktif olarak yapılmamaktadır. Sonuç olarak Karaman ilinin geri kazanım potansiyeli ciddiye alınması gereken bir değere sahip olup sıfır atık ilkelerine uygun bir şekilde yönetilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kentsel katı atık, Geri kazanım potansiyeli, Geri dönüşüm, Karaman, Sıfır atık

Investigation of Recovery Potential of Urban Solid Wastes; Karaman Example

Öz

Changing technology and consumer habits in the welfare of society is increasing with changing expectations of every day. These technological developments and comfortable life expectations increase the product and quantity produced. This directly affects the consumption rate of natural resources. In addition, waste generated as a result of consumption creates a problem in terms of environmental health and natural resources. In this regard, recycling is inevitable both to reduce the use of natural resources for new product production and to minimize the environmental impact of waste generated as a result of consumption. In this study, the utilization potential of urban solid wastes generated in Karaman to be utilized in the context of compost and recycling has been examined. In the study, it was determined that 68270 tons of municipal solid waste is generated annually in Karaman. It constitutes that 45.08% of this solid waste is kitchen waste, 3.41% park and garden waste and 30.36% recyclable waste. The daily average amount of packaging waste collected by the licensed facility throughout Karaman is 10380 kg, corresponding to 5.6% of the solid waste generated. The ratio of the amount of packaging waste collected to the amount of recyclable waste is 18.6%. In the province of Karaman, there are 7 automatic compost machines with a capacity of 1000 L/week, and the composting process is not actively carried out. As a result, the recycling potential of the Karaman province has a value that should be taken seriously and it should be managed by zero waste principles.

Anahtar Kelimeler

Urban solid waste, Recovery potential, Recycling, Karaman, Zero waste

Kaynakça

• Argun YA, Altıkat A, Doğru S, Bayram T. 2015. Solid waste management and recycling in Igdir. International Conference on Civil and Environmental Engineering, 20-23 Mayıs, Cappadocia-Nevsehir, TURKEY, p. 197-207.
• Avcıoglu A, Türker U, Atasoy Z, Koçtürk D. 2011. Tarımsal kökenli yenilenebilir enerjiler biyoyakıtlar. Nobel yayınları, 493 s., Ankara, Türkiye.
• Bayer Y. 2008. Ayrı toplamanın kompostlaştırma üzerine etkisi. Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Türkiye.
• Bayram T, Argun Y A, Altikat A, Dogru S. 2015. Management of Solid waste in the sample of a small sized Turkish town, Erzurum. International Conference on Civil and Environmental Engineering, 20-23 Mayıs, Cappadocia-Nevsehir/TURKEY, p. 208-213.
• Bayram T, Argun Y A, Tırınk S. 2019. An evaluation of solid waste management in Turkey. BSJ Eng Sci, 2(3): 88-91. DOI: 10.34248/bsengineering.561447.
• Benitez O, Vega C, Ramirez MA. 2002. Formal and ınformal recovery of recyclable in Meksikali, Meksico; Handling Alternatives. Resources, Conserv and Recycling, 34: 273-288.
• Berktay A, Pehlivan E. 1996. Konya Kent merkezinde yaşayanların evsel katı atıkların kaynağında geri kazanılabilirliği konusundaki eğilimlerinin belirlenmesi, Selçuk Üniv Müh Mimarlık Fak Derg, 11: 9-14.
• Chung S, Poon C. 1999. The attitudes of Guangzhou citiziens on waste reduction and environmental ıssues, Resources, Conserv and Recycling, 25: 35-39.
• Demir İ, Altınbaş M, Ankan O. 1999. Katı atıklar için entegre yönetim yaklaşımı. Kent Yönetimi İnsan ve Çevre Sorunları Sempozyumu’ 99, (17-19 Şubat 1999), İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Cilt 3. İstanbul, 252-262.
• Hanay Ö, Koçer N. 2006 Elazığ kenti katı atıkları geri kazanım potansiyelinin belirlenmesi. Fırat Üniv Fen Müh Derg, 18(4): 507-511.
• John VM, Zordan SE. 2001. Research & development methodology for recycling residues as building materials a proposal. Waste Manag, 21: 213-219.
• Kaseva ME, Gupta SK. 1996. Recycling-an environmentally friendly and ıncome generating activity-towards sustainable solid wastes management, A case study-Dar es Salaam City, Tanzania. Resources Conserv and Recycling, 17: 299-309.
• Kaseva ME, Mblugliwe S, Kassenga G. 2002. Recycling inorganic domestic solid wastes: results from a pilot study in Dar Es Salam City, Tanzania,. Resources, Conserv and Recycling, 35: 243-257.
• Koçer N, Öbek E, Uslu G. 2003. Elazığ kentindeki katı atıkların toplama ve taşıma maliyeti ile çöp sahasının durumu, Fırat Üniv Fen ve Müh Bil Derg, 15(2): 173-182.
• Leu HG, Lin SH. 1998. Cost-benefit analysis of resource material recycling,resources, Conserv and Recycling, 23: 183-192.
• Seik FT. 1997. Recyling of domestic waste: Early experiences in Singapore. Habitat Int, 21(3): 29-277.
• Şafak S, Erkal S. 1995. Ailelerin evle ilgili faaliyetlerde çevre korunmasına ilişkin davranışlarının incelenmesi. Standart Derg, 405: 84-89.
• Tanuğur I. 2009. Besi tavuğu kümes atıklarının farklı katı malzemeleriyle aerobik kompostlaştırılması. İstanbul Teknik Üniversitesi. Yüksek lisans tezi. 93 s.,İstanbul, Türkiye.
• Tilman C, Sandhu R. 1998. A model recycling program for Alabama. Resources, Conserv and Recycling, 24: 183-190.
• Toröz İ, Arıkan O. 1999. İstanbul’da katı atıkların geri kazanımın incelenmesi. Kent Yönetimi İnsan ve Çevre Sorunları Sempozyumu’99, 17-19 Şubat 1999, 3: 263-271, İstanbul, Türkiye.
• Uygun S. 2012. Ülkemizde kompost üretimi yapan bazı tesislerdeki mekanizasyon uygulamalarının değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek lisans tezi, Ankara, Türkiye.
• Woodard R, Harder MK, Bench M, Philip M. 2001. Evaluating the performance of a fortnightly collection of household waste seperated into compostables, recyclates and refuse in the south of England. Resources, Conserv and Recycling, 31: 265-284.