Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programının Sürdürülebilir Kalkınma Eğitimi Bağlamında İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 3, 732 - 747, 01.10.2016

Nuray Mamur , Necla Köksal

Öz

 

Bu araştırmada Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilk ve ortaokullarda (1-8. Sınıflar) yer alan Görsel Sanatlar dersinin 2014 yılında güncellenen öğretim programının sürdürülebilir kalkınma eğitimine katkılarını belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden “temel nitel araştırma” kullanılmıştır. Araştırmada bir dersin öğretim programının incelenmesi amaçlandığı için problemin doğasına uygun olan doküman inceleme veri toplama yöntemi olarak tercih edilmiştir. Verilerin çözümlenmesi içerik analizi ile gerçekleştirilmiştir.  

Araştırma sonuçları Görsel Sanatlar dersi öğretim programında kültürel sürdürülebilirliğin ön plana çıktığını, sürdürülebilir ekonomi ve sürdürülebilir çevre konularının ise programa kısmen yansıdığını göstermiştir. Öğretim programının yerel kültüre ait motifleri keşfetmeye ve farklı toplumların kültür-sanat objelerini tanımaya ve onlara saygı duymaya önemli katkılar sağladığı görülmektedir. Ancak programda anlayış, adalet duygusu ve doğaya karşı sorumluluk bilinci ile doğa ve kültür arasındaki ilişkiye daha görünür düzeyde yer verme gerekliliği söz konusudur.

Anahtar Kelimeler

sürdürülebilirlik, sürdürülebilir kalkınma eğitimi, görsel sanatlar eğitimi, program değerlendirme

Kaynakça

• Alkış, S. (2007). Coğrafya eğitiminde yükselen bir paradigma: Sürdürülebilir bir dünya, Marmara Coğrafya Dergisi, 15 (55-64).
• Bafra, Ç., Colombo, (2016). Yok olmadan, yok olmadan doğa ve sürdürülebilirlik üzerine bir sergi, (Ed. Can Kantarcı) (ss. 15-26), İstanbul: İstanbul Modern.
• Blandy, D., Congdon, K.G., Krug, D. H. (1998). Art, ecological restoration and art education, Studies Art Education, 39 (3), 230-243.
• Bogdan, R. C. & Biklen, S.K. (1998). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Boston: Allynand Bacon.
• Bozloğan, R. (2005), Sürdürülebilir gelişme düşüncesinin tarihsel arka planı, Argos Yeryüzü Kültürü Dergisi, 33, 1012-1028.
• Büyükyeğen, G. (2008). Edirne kent merkezi ve yakın çevresi rekreasyonel kaynak değerlerinin sürdürülebilirlik bağlamında değerlendirilmesi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bartın.
• Cornelius, A., Sherow, E., Carpenter, B.S., II. (2010). Water: Social issues and contemporary art education, Art Education, 63 (6), 25-32).
• Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EACEA), (2009). Avrupa’da okullarda sanat ve kültür eğitimi, Erişim: http://www.eurydice.org, 27.08.2016
• Dersimiz çöpten sanat çıkarmak, Erişim: http://www.ekolojikenerji.com.tr/images/bulten/05_cop_sanat.pdf, 18.06.2016
• Grandle, S. (2007). Ecology of place: Art education in a relational world. Studies in Art Education 48 (4). Special Issue on Eco-Responsibility in Art Education, 392-411.
• Gürbüz, H., Çakmak, M., Derman, M. (2013). Biyoloji öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevreye yönelik tutumları, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 6 (1), 144-149.
• Heinberg, R. (2016). Neden sürdürülebilirlik?, Yok olmadan doğa ve sürdürülebilirlik üzerine bir sergi, (Ed. Can Kantarcı) (ss. 27-36), İstanbul: İstanbul Modern
• Hollis, C. L.,(1997). On developing an art and ecology curriculum, Art Education, 50 (6), 21-24.
• Karataş, A., Aslan, G.(2012). İlköğretim öğrencilerine çevre bilincinin kazandırılmasında çevre eğitimin rolü: Ekoloji temelli yaz kampı projesi, ZFWT Journal of World of Turks, 4 (2) 259-276.
• Kaya, M. F. & Tomal, N. (2011). Sosyal bilgiler dersi öğretim programının sürdürülebilir kalkınma eğitimi açısından incelenmesi, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi ‐ Journal of Educational Sciences Research, 1 (2), 49–65.
• Lenz, C. (2013). Sürdürülebilir demokratik toplumlar için eğitimin kilit rolü, (Çev. Mine Gözübüyük Tamer). Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (2), 103-110.
• Lucerne Declaration. (2007). Lucerne declaration on geographical education for sustainable development (Editors: Haubrich, H. Reinfried, S. & Schleicher, Y.). Geographical Views on Education for Sustainable Development. Proceedings of the Lucerne-Symposium, Switzerland, July 29-31, 2007. Geographiedidaktische Forschungen, Volume 42, 243-250,
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage Publications, Thousand Oaks, CA.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2014). http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. Ed: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Neperud, R. W. (1997). Art, ecology ve art education: Practices and linkages, Art Education, 50 (6), 14-20.
• Özdemir, O. (2007). Yeni bir çevre eğitimi perspektifi: Sürdürülebilir gelişme amaçlı eğitim, Eğitim ve Bilim, 32 (145), 23-39.
• Öztürk Demirtaş, Ç. (2011). Coğrafya dersi öğretim programında sürdürülebilir kalkınma, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8 (2), 595-615.
• Öztürk Demirtaş, Ç. (2015). Öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalık düzeyleri, Marmara Coğrafya Dergisi, 31, 300-316.
• Patton, M. Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluations. Newbury Park, California: Sage Publications.
• Tanrıverdi, B. (2009). Sürdürülebilir çevre eğitimi açısından ilköğretim programlarının değerlendirilmesi, Eğitim ve Bilim. 34 (151), 89-103.
• Teksöz, G. & Şahin, E. & Ertepınar, E. (2010). Çevre okuryazarlığı, öğretmen adayları ve sürdürülebilir bir gelecek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 39: 307- 320.
• UNECE, (2009). The UNECE strategy for education for sustainable development, United Nations: New York and Geneva. Erişim: https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/798ece5.pdf, 18.06.2016
• UNESCO, (2005). United Nations decade of education for sustainable development (2005- 2014): International implementation scheme, Paris: UNESCO. Erişim: https://www.bibb.de/dokumente/pdf/a33_unesco_international_implementation_sche me.pdf, 18.06.2016
• UNESCO, (2012). Education for sustainable development, Paris: United Nations Educational Scientic and Cultural Organization, Erişim: https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/926unesco9.pdf, 18.06.2016
• Yapıcı, M. (2003). Sürdürülebilir kalkınma ve eğitim, AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (1), 223‐230.