7. Sınıf Matematik Ders Kitapları Cebir Kazanımlarının Ön Örgütleyiciler Açısından İncelenmesi

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 1, 83 - 100, 04.02.2015

Doç. Dr. Hülya Gür , Arş. Gör. Mevhibe Kobak Demir

Öz

Bu çalışmada 7. Sınıf matematik ders kitabı cebir kazanımlarında yer alan ön örgütleyicilerin işlevlerine ve türlerine göre belirlenmesi amaçlanmıştır. Betimsel nitelikli tarama modelinin benimsendiği çalışmada, araştırma verileri 2014-2015 eğitim öğretim yılında okutulmakta olan matematik ders kitaplarından edinilmiştir. MEB yayınları ve özel sektöre ait Ada yayıncılık tarafından sunulan kitaplarda "cebir" öğrenme alanına ilişkin kazanımlar ön örgütleyicilerin türleri ve işlevleri referans alınarak incelenmiştir. Verilerin analizinde belgesel tarama yöntemi benimsenmiştir. Çalışmanın sonunda, her iki ders kitabında da verilen ön örgütleyicilerin yoğun olarak yeni öğrenilecek bilgideki kavramlar arası ilişkileri aydınlatma işlevine sahip olduğu, özellikle yeni bilgiyle ilişkili önceki bilgileri hatırlatmayı amaçlayan ön örgütleyicilerin sınırlı olduğu bulunmuştur. Türlerine göre yapılan inceleme sonucu her iki ders kitabının da hem açıklamalı hem de karşılaştırmalı ön örgütleyicilere yer verdiği, MEB yayınlarına ait ders kitabında ise karşılaştırmalı ön örgütleyicilerin Ada yayıncılığa oranla daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

ön örgütleyiciler, 7. sınıf matematik ders kitabı, belgesel tarama yöntemi, matematik eğitimi

Kaynakça

• KAYNAKLAR
• Açıkgöz, K. (2003). Aktif Öğrenme. İzmir: Biliş Yayınları.
• Akman, Y. ve Erden, M. (1997). Eğitim Psikolojisi: Gelişim-Öğrenme-Öğretme (4. Baskı). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• Altunay, U. (2000). Ön Örgütleyicilerin ve Öğrenci Tutumlarının İngilizce İronik Metinlerin Anlaşılması Üzerine Etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Altun, M., Arslan, Ç. ve Yazgan, Y. (2004). Lise Matematik Ders Kitaplarının Kullanım Şekli ve Sıkılığı Üzerine Bir Çalışma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2), 131-147.
• Ausubel, D. P. (1968). Educational Psychology: A Cognitive View. New York: Holt, Rinehart and Winston.
• Aydın, İ. S. (2004). Türkçe Derslerinde Ön Örgütleyicilerin Kullanımına Yönelik Değerlendirme ve Bu Çerçevede Türkçe Ders Kitaplarına Eleştirel Bir Bakış. XII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, 6-9 Temmuz, Malatya.
• Bektaş Öztaşkın, Ö. (2014). Grafik Örgütleyicilerinin Sekiz Türü İle Sosyal Bilgiler Öğretimi: Akademik Başarı ve Başarı Yönelimlerine Etkisi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (14), 83- 109.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., vd. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çakıcı D. (2005). Ön Örgütleyicilerin Okumaya Yönelik Tutum ve Okuduğunu Anlama Üzerindeki Etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Çakıcı, D. ve Altunay, U. (2006). Ön Örgütleyiciler ve Öğretimde Kullanımları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (1), 11-20.
• Çakıcı, D. (2007). Ön Örgütleyicilerin Okumaya Yönelik Tutum Üzerindeki Etkileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (14), 65-82.
• Daros, D. and Onwuegbuzie, A. J., (1999). The Effect Of Advance Organizers On Achievement In Graduate-Level Research Methodology Courses. National Forum of Applied Educational Research Journal-Electronic, 12 (3), 83-91.
• Githua, B. N. and Nyabwa, R. A. (2008). Effects of Advance Organizer Strategy During Instruction on Secondary School Students‘ Mathematics Achievement in Kenya‘S Nakuru District. International Journal of Science and Mathematics Education, 6 (3), 439-457.
• Kara, Y. ve Özgün Koca, S. A. (2004). Buluş Yoluyla Öğrenme ve Anlamlı Öğrenme Yaklaşımlarının Matematik Dersinde Uygulanması: İki Terimin Toplamının Karesi Konusu Üzerine İki Ders Planı. İlköğretim Online, 3 (1), 2-10.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaşmer N. (2011). Ortaöğretim 9. Sınıf Kimya Dersi Kimyasal Değişim Ünitesinde Ön Düzenleyici Kullanımının Öğrenci Başarısına Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Köseoğlu, F., Atasoy, B., vd. (2003). Yapılandırmacı Öğrenme Ortamı için Bir Fen Ders Kitabı Nasıl Olmalı (1. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kurt (Korkmaz), A. İ. (2006). Anlamlı Öğrenme Yaklaşımına Dayalı Bilgisayar Destekli 7. Sınıf Fen Bilgisi Dersi İçin Hazırlanan Bir Ders Yazılımının Öğrencilerin Akademik Başarılarına ve Kalıcılığına Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Lefrançois, G. R. (1997). Psychology For Teaching. Wadsworth Publishing Company.
• Lucas, S. B. and Fowler, H. S. (1975). The Effects of Utilizing Three Types of Advance Organizers For Learning A Biological Concept in Seventh Grade Science. Education Resources Information Center, ERIC Document Reproduction Service No. ED104672, [Online]:
• http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED104672.pdf (Erişim Tarihi: 2014, 17 Kasım).
• MEB (2013-a). İlköğretim Matematik Dersi 1-4. Sınıflar Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları.
• MEB (2013-b). İlköğretim Matematik Dersi 5-8. Sınıflar Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları.
• MEB (2013c). İlköğretim Matematik Dersi 9-12. Sınıflar Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları.
• Nakiboğlu, C., Kaşmer, N., Gültekin, C. ve Dönmez, F. (2010). Ön Düzenleyiciler ve 9. Sınıf Kimya Ders Kitaplarında Kullanımlarının İncelenmesi, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (2), 139-158.
• Senemoğlu, N. (2003). Gelişim Öğrenme ve Öğretim: Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi. Somyürek, S. (2004). Bilgisayar Destekli Eğitim Yazılımlarında Kullanılan Ön Örgütleyicilerin Alan Bağımlı ve Alan Bağımsız Öğrencilerin Akademik Başarılarına Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Story, C. M. (1998). What Instructional Designers Need To Know About Advance Organizers. International Journal of Instructional Media, 25 (3), 253- 262.
• Ünsal, Y. ve Güneş, B. (2004). Bir Kitap İnceleme Çalışması Örneği Olarak MEB Lise 1. Sınıf Fizik Ders Kitabının Eleştirel Olarak İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (3), 305-321.
• http://www.meb.gov.tr/2014-2015-egitim-ogretim-yilinda-okutulacak-ilk-ve-orta-ogretim-ders-kitaplari/duyuru/7013 (Erişim Tarihi: 2014, 12 Ekim)